همچنین می توان جریان‌های مخالف متعددی را در برابر الگوهای تجاری، مشاهده نمود، زیرا شبکه‌های اطلاعاتی و ارتباطی در دهه های اخیر، خصوصا به واسطه رشد همزمان منابع اطلاعاتی و خبری آنلاین، متنوع شده‌اند. اکنون با توجه کاهش هزینه های مربوط به راه اندازی و تولید بلاگها، وب سایت های اجتماعات و سازمانهای مردم نهاد و ویدئوهای آنلاین که به سراسر جهان فرستاده می شوند، سایتهای اطلاع رسانی محلی مختلفی در اینترنت قابل دسترسی هستند. سایت های خبری آنلاین، نوعا، حاوی ترکیبی از گزارشات خبری بین المللی و داخلی هستند. بعلاوه، برخی اقتصادهای نوظهور نیز تجارت فرهنگی را در بازارهای منطقه ای گسترش داده اند و بدین ترتیب به ایجاد جریان‌های مخالف کمک کرده اند. رشد بخش رادیو تلویزیونی محلی، به واسطه توسعه فن آوری‌های دیجیتال و شبکه‌های ماهواره ای مانند اسکای تی وی در اروپا، استار در آسیا و الجزیره و العربیه به عنوان رسانه‌های پان - عربی، تسهیل گردیده است که می توانند محتویات اخبار، تبلیغات، سرگرمی و اطلاعات بین المللی را به منظور تطبیق با علایق و حساسیت های فرهنگی مردم ساکن این مناطق، تغییر دهند. قطب های منطقه ای، تکثیر محتویات رسانه‌ای چندزبانه و چندوجهی و جریان مخالف شمال به جنوب با شرق - غرب را در تجارت فرهنگی، تسهیل کرده اند.
ابزارهای متعددی برای سنجش جغرافیای در حال تحول اینترنت و انتشار فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات - شامل توزیع خطوط تلفن، کامپیوترهای شخصی، سرورها، وب سایت ها و بلاگها و نیز شاخص های اتصال برای دولت ها، مدارس، بیمارستان ها و مناطق روستایی - موجود است. اما این موارد، در پایش استحکام شبکه ها و تعامل پیچیده و حجم ترافیک اطلاعاتی در میان کشورهای استفاده کننده از فن آوری های اطلاعاتی ارتباطی جدید، کارایی اندکی دارند.
یکی از بهترین راه ها برای انجام این کار، برآورد موقعیت جغرافیایی فراپیوندهای بین المللی است که شامل پیوندهای خروجی که یک صفحه وب را به منبع دیگری متصل می کنند که در کشور دیگری قرار گرفته و پیوندهای ورودی که سبب اتصال منبعی از کشور دیگر به یک صفحه وب می گردند، است. مطالعه ای که در سال ۱۹۹۸ بر همین اساس به مقایسه ۱۷۴ کشور پرداخت، دریافت که جوامع پساصنعتی دارای متراکم ترین شبکه‌های فراپیوندی (هم ورودی و هم خروجی) هستند. جهت جریان اطلاعات در هر کشور و منطقه را می توان محاسبه کرد و همانند آنچه در مورد تفاوت در ارزش (بها) تجارت فرهنگی انجام گرفت، می توان سهم این دو را با هم نیز مقایسه کرد. عدم توازن، خصوصا، در مناطق فقیر، شدید است؛ به ویژه، کشورهای پایین صحرای آفریقا، به میزان ۱۰ برابر پیوندهای خروجی، پیوند ورودی دارند و این میزان برای کشورهای جنوب شرقی آسیا، ۲۰ برابر است. در این کشورها، جریان اطلاعات موجود در اینترنت، عمدتا، از شمال به جنوب است و جوامع فقیر، اطلاعات را از بیرون مرزهای ملی خود وارد می کنند. در مقابل، وب سایت های اروپا و آمریکای شمالی، دارای توازن نسبتا برابری از پیوندهای ورودی و خروجی هستند.
شاخص دیگری به زبان کاربران و وب سایتهای آنلاین - شامل تسلط قابل توجه زبان انگلیسی طی سال های اولیه راه اندازی وب جهان گستر - توجه می کند. شاخص های مربوط به محتویات زبان شناختی وب سایت ها همچنان مبهم باقی می ماند، اما، مؤسسه گلوبال ریسرچ، تحول جمعیت غیرانگلیسی زبان آنلاین را ردگیری کرده است. کشورها بر حسب اندازه گروههای زبانی، رده بندی می شوند و این رقم به منظور برآورد تعداد کل زبان های افرادی که آنلاین هستند، در تعداد کاربران هر کشور ضرب می شود. نتایج حاکی از آن است که در اواسط دهه ۱۹۹۰، زمانی که وب جهان گستره تازه به طور گسترده در دسترس قرار گرفته بود، حدود ۸۰ درصد تمام کاربران، انگلیسی زبان بودند. تا سال ۲۰۰۵، این میزان به یک چهارم کاهش یافت، در حالی که سهم کاربران چینی، ژاپنی و اسپانیولی زبان به طور قابل توجه افزایش یافت. این برآوردها، تقریبی هستند، اما بیانگر «گسترش» و «تنوع پذیری، تدریجی جمعیت کاربران آنلاین هستند. الگویی که با گسترش دسترسی به فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی در بسیاری از ملتهای دارای درآمد متوسط سازگار است. در فصل بعد مطالب بیشتری در این مورد می آید . علی رغم این روندها محتویات آنلاین نسبتا اندکی به سایر زبان های جهان موجود است و هنوز زبان انگلیسی، به طور نابرابر، در میان جمعیت کاربران آنلاین مورد استفاده است؛ برآورد می شود، از جمعیت یک میلیاردی کاربران اینترنت، ۳۰۰ میلیون انگلیسی زبان هستند.
منبع: جهانی شدن و تنوع فرهنگی، پیپا نوریس و رونالد اینگلهارت، ترجمه: عبدالله فاضلی و ساجده علامه،صص110-112، چاپ و نشر سپیدان، تهران، چاپ اول، ۱۳۹۵
