البته این فقط یک مثال بود برای اینکه مقداری دقیقتر و بهتر به مسئله آفرینش و لزوم عبادت نگاه کنیم. خداوند متعال ما را آفرید تا با عبادت[1]، به رشد و کمال برسیم و از هیچ بودن، به بالاترین مقامهای ممکن، دست پیدا کنیم. اگر آیات قرآن را با دقت بخوانیم، میبینیم که در جایجای آن تصریح شده خدا هیچ هیچ نیازی به ما ندارد[2] و عبادت نکردن ما و حتی کافر شدنمان هم هیچ ضرر و زیانی به او نخواهد رسانید[3]. بلکه او از روی لطف و مهربانی ما را با انواع نعمتها آفرید و برای عبادتهای ما، پاداشهای فراوانی در نظر گرفت تا بیشتر و بیشتر عبادت کنیم و به قلههای بلندتری از کمال برسیم و باز از روی مهربانی برای کسانی که به گناه روی میآورند، مجازات مشخص کرد تا سمت مسیر اشتباه نروند و به مسیر کمال سستی برگردند.
این معارف بلند، گوشهای از آموزههای دینی معصومین (ع) است که حضرت فاطمه زهرا (س) در خطبهٔ فدکیه خود، به بخشی از آنها اشاره فرموده است.
خطبه فدکیه:
ابْتَدَعَ الْأَشْیَاءَ لَا مِنْ شَیْءٍ کَانَ قَبْلَهَا وَ أَنْشَأَهَا بِلَا احْتِذَاءِ أَمْثِلَةٍ امْتَثَلَهَا کَوَّنَهَا بِقُدْرَتِهِ وَ ذَرَأَهَا بِمَشِیَّتِهِ مِنْ غَیْرِ حَاجَةٍ مِنْهُ إِلَى تَکْوِینِهَا وَ لَا فَائِدَةٍ لَهُ فِی تَصْوِیرِهَا إِلَّا تَثْبِیتاً لِحِکْمَتِهِ وَ تَنْبِیهاً عَلَى طَاعَتِهِ وَ إِظْهَاراً لِقُدْرَتِهِ تَعَبُّداً لِبَرِیَّتِهِ وَ إِعْزَازاً لِدَعْوَتِهِ ثُمَّ جَعَلَ الثَّوَابَ عَلَى طَاعَتِهِ وَ وَضَعَ الْعِقَابَ عَلَى مَعْصِیَتِهِ ذِیَادَةً لِعِبَادِهِ مِنْ نَقِمَتِهِ وَ حِیَاشَةً لَهُمْ إِلَى جَنَّتِه؛[4]موجودات را خلق فرمود بدون آنکه از مادهای موجود شوند و آنها را پدید آورد بدون آنکه از قالبی تبعیت کنند، آنها را به قدرت خویش ایجاد و به مشیتش پدید آورد، بی آنکه در ساختن آنها نیازی داشته و در تصویرگری آنها فایدهای برایش وجود داشته باشد، جز تثبیت حکمتش و آگاهی بر طاعتش و اظهار قدرت خود و شناسایی راه عبودیت و گرامیداشت دعوتش. آنگاه بر طاعتش پاداش و بر معصیتش عقاب مقرر داشت تا بندگانش را از عذابش بازدارد و آنان را بهسوی بهشتش رهنمون گردد.
پینوشت:
[1] سوره ذاریات، آیه 56.
[2] سوره نساء، آیه 131.
[3] سوره آلعمران، آیه 97.
[4] طبرسی، احمد بن علی، الإحتجاج علی أهل اللجاج، ج 1، ص: 98.