مشغولیات اقتصادی مثل اشتغال، آموزش های ضمن خدمت، جلسات و کنفرانس های گوناگون، مصرف غذاهای خارج از منزل را رواج داده است. غذاهای تولیدی مغازه ها و سالن‌های غذاخوری بدون رعایت بهداشت تغذیه، عمدتا بر مبنای لذت و ارضای مشتری تولید می گردند. الزام جامعه مدرن در خصوص افزایش وزن محدود به پرخوری نیست. نگاه دارنده ها، افزودنی ها، ویتامین‌ها و برخی آنتی بیوتیک ها برای چاقی و تخریب بدن به کار می روند، هورمونهای مختلفی که در پرورش دام و طیور و تکثیر آبزیان استفاده می شوند، باعث ازدیاد بافت چربی در بدن می گردند.
افزایش لیپید در بدن و نیز حجم کاذب ماهیچه ها (از طریق مصرف مستقیم و غیر مستقیم هورمون‌ها) هم به معنای چاقی و افزایش وزن، و هم به معنای بلوغ زودرس است. بلوغ زودرس و چاقی به معنای نسبتی از کوتاهی عمر است. این امر به مثابه پرورش دامی است که زودتر چاق می شود. دام چاق شده به سلاخی و مرگ نزدیکتر است.
در خلقت و طبیعت انسان مجموعه ای از فعالیت‌های غدد درون ریز و سلسله‌ای از اعصاب وجود دارد که منجر به ذخیره مواد در بدن می گردد. در سنین جوانی، در شرایط ورزشکاری و در شرایط صحت و سلامت این اندوخته بیشتر و طبیعی تر است و می تواند در صورت لزوم، روزها نیاز انسان به غذا را تأمین کرده و فرد را از مرگ نجات دهد. در زلزله هائیتی (ژانویه ۲۰۱۰ - دی ۱۳۸۸) زن هشتاد ساله ای را پس از ۱۱ روز از زیر آوار زنده بیرون آوردند. در پرتو پرنس پایتخت هائیتی نیز، مردی ۳۰ ساله بعد از ۱۵ روز زنده از زیر آوار بیرون آورده شد. در تهران، افرادی داوطلبانه ۴۰ روز بدون غذا با آب رژیم گرفتند، که جز لاغری تغییرات کلی مشاهده نشد.
بدبختانه مصرف غذا بیش از اینکه یک عادت طبیعی و اولیه باشد، برای برخی عادتی ثانویه است که در اثر شرایط عدیدهای (فی المثل نظم در زندگی) بدون احساس گرسنگی به آن روی می آورند. بر خلاف نظریات گوناگون پزشکی درباره ویژگی های محاسن و کاربردهای مواد غذایی، و اصرار علم طب برای استفاده از مواد انرژی زا، مغذی و ریز مغذی ها، به نظر می رسد استفاده بهینه از غذاهای محدود هم می تواند نیاز بدن را تأمین کند.
اصل معروفی که در طب سنتی و احکام و روایات وجود دارد و اصرار می ورزد قبل از گرسنگی غذا نخورید، امروزه فراموش گردیده است. رسول خدا فرمود: «معده، خانه همه بیماری‌ها و رنج ها، و پرهیز سرآمد همه داروهاست». بزرگترین داروساز طبیعت انسان بدن انسان است. غدد ریز و درشت بدن آدمی، و نیز آنزیم ها و ترشحاتی که در مسیر قوای هاضمه پدید می آید غذا را تجزیه میکند، تحلیل می برد و جذب می نماید. اما شرط اولیه آن این است که بدانیم چه بخوریم، چگونه بخوریم، چقدر و با چه فاصله زمانی بخوریم؟
آنان که با تجربه شخصی خویش مراقب کیفیت و کمیت غذای خویش هستند، به نسبتی سالم ترند و عمری طولانی تر دارند. ولتر، نویسنده و متفکر بزرگ فرانسوی وقتی احساس میکرد که با جمعی نشستن سر میز غذا، او را تحریک به خوردن غذای زیاد میکند در تنهایی و خلوت غذا می خورد. تولستوی، نویسنده مشهور روسی گاهی روزه می گرفت. توماس یکی از رؤسای جمهوری مشهور اسبق آمریکا تا ۸۴ سالگی به زندگی پرماجرای خود ادامه داد، درباره رژیم تغذیه و خورد و خوراکش می گفت: من در زندگی همیشه پیرو تعادل و میانه روی هستم و غذای حیوانی کمتر میخورم.امام صادق فرمود: خوردن بعد از سیر شدن باعث پیسی میگردد.
تنوع و ترکیب غذاها در شرایط رفاه اقتصادی و اجتماعی، از زمینه های پرخوری و بدخوری است. غذاها را تا حد توان نباید متنوع کرد و در حد توان باید از ترکیب و اختلاط مواد غذایی گوناگون پرهیز نمود. هر مجموعه تغذیه ای اعم از غذاهای گلوسیدی، لیپیدی و پروتییدی، متناسب با آنزیم خاصی هضم و جذب می شود. فی المثل نمی توان ترشی ها و یا پرتقال و نارنج را با یک ماده غذایی متراکم قندی، مثل سیب زمینی و خرما همراه کرد. صلاح نیست غذایی پروتییدی، مثل آبگوشت و تخم مرغ، با غذای نشاسته ای که عمدتا گلوسیدی است، مانند سیب زمینی و برنج ترکیب شود.
پیغمبر ما و علی بن ابی طالب (علیه السلام) در سفره از یک نوع غذا بیشتر استفاد و میل نمی کردند. یهودی‌ها و یونانی‌ها نیز نان و گوشت را با هم نمی خوردند. به نظر می رسد نظام تغذیه خاورمیانه ای به ویژه در ایران که در آن به مقدار زیادی ترکیبات نان و گوشت وجود دارد، یکی از عوامل سوء تغذیه و آثار پرخوری در این منطقه جغرافیایی می باشد.
از این بعد، حیوانات پرنده و چرنده مصداق خوبی برای تجارب انسان ها هستند. حیوانات معمولا یک یا دو نوع غذا بیشتر نمی‌خورند. شاید بگوییم انسان بر خلاف اکثر حیوانات همه چیز خوار است. این یک واقعیت زیستی است، اما این امر وابسته به مقدار ترکیب و حل مسئله زمان است.
منبع: رمز سلامت و طول عمر، حسین حسنی، صص35-31، مؤسسه بوستان کتاب، قم، چاپ اول، 1391
