تأثیر بلندمرتبه سازی در معماری مدرن بر خلاقیت کودکان

با افزایش روز افزون جمعیت سیاره زمین، بلندمرتبه سازی یکی از روش هایی است که انسان برای مقابله با کمبود فضا انتخاب کرده است.آسمان خراش‌ها به عنوان راهی برای فراهم آوردن سرپناهی برای رشد جمعیت دیده می‌شوند و می توانند فضای پارک و سایر مزایای شهری را فراهم کنند. انتخاب این روش با وجود اینکه کاری عاقلانه به شمار می رود اما مشکلاتی را نیز برای نسل بشر بوجود آورده است.

این مشکلات می تواند مانع شکوفایی استعداد‌های کودکان و نوزادان شده و در بلند مدت عواقب بدتری بر روی نسل بشر بگذارد. در این مقاله با بیان مزایا و معایب این روش زندگی شهر نشینی، به بررسی تاثیر سازه‌های بلند بر روی کودکان می پردازیم.(1)

پیشینه تاریخی بلندمرتبه سازی

بهتر است قبل از پرداختن به مزایا و معایب این روش شهرسازی نگاهی به تاریخچه آن بیاندازیم. مصریان باستان احتمالاً اولین کسانی بودند که دانش علمی را در مورد ساخت و ساز ساختمان ها به کار بردند. در هرصورت، ساختارهای شگفت انگیز آن‌ها بهترین ساختمان های بزرگ باستانی است. معماران آن‌ها نه تنها از هندسه و نجوم برای ساخت اهرام استفاده کردند، بلکه باید دانش طبیعی زیادی در مورد خصوصیات مواد را برای طراحی مقبره های عظیم اما دقیقا ساخته شده که شامل اتاق‌ها و معابر پیچیده بود، درک و بکار گیرند.

محاسبات آن‌ها آنقدر پیچیده بود که هرم بزرگ نه تنها بعد از 4000 سال بزرگترین بنای سنگی جهان باقی مانده است، بلکه با چنان دقتی ساخته شده اند که گوشه های مقابل بنیاد آن، حدود 324 متر از هم فاصله داشته و تنها 2 سانتی متر در ارتفاع با هم تفاوت دارند. بنابراین می توان گفت بلندمرتبه سازی و ساخت آسمان خراش‌ها به معماری مدرن ختم نشده و در گذشته نیز قابل مشاهده بوده است.(2)

بلندمرتبه سازی چه تاثیری بر انسان ها و کودکان می گذارد؟

زندگی در ترس

زندگی در سازه های بلندمرتبه مانند آسمان خراش ها باعث ایجاد ترس و نگرانی ناخوشایندی برای ساکنان می‌شود. ترس هایی که شاید تا پایان عمر نیز به واقعیت تبدیل نشوند اما بصورت نامحسوسی همراه آنان باقی بماند. ترس هایی مانند گیر کردن در آتش سوزی و یا سقوط از برج. وجود این نوع از ترس‌ها برای کودکان نیز مضر است. چرا که این کودکان با این نوع از ترس‌ها رشد کرده و بزرگ می شوند و این ترس‌ها می توانند مانع از بروز خلاقیت کوکان شوند.

از طرفی زندگی با ترس بطور روزمره به این معنی است که ساکنان ساختمان هایی که با روش بلندمرتبه سازی ساخته شده اند در برابر مسائل بهداشت روان آسیب پذیرتر هستند. یک مطالعه در سال 1979 مستقر در گلاسکو شواهدی را نشان داد که ساکنان سازه‌های بلند بیشتر از سایر مردم علائم روانی را نشان می دهند. این علائم در پاره‌ای از مواقع در کوکان بیشتر از بزرگسالان نمود پیدا می کند. (3)

رشد کودکان

یکی از مشکلاتی که روش بلندمرتبه سازی با آن روبرو است، نحوه رشد کوکان است. در واقع طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه، رشد نوزادانی که در طبقات بالاتر از پنجم زندگی می کنند نسبت به سایر کودکان کند‌تر است. پیشرفت مهارت هایی مانند لباس پوشیدن و یا ادرار کردن در مقایسه با بقیه کوکان کندتر صورت گرفته و به طبع آن خلاقیت کودکان نیز دیرتر شکوفا می‌شود.

عدم وجود فضای بازی مناسب

به گفته محققان یکی از مواردی که سبب رشد و شکوفا شدن خلاقیت کودکان می‌شود، وجود فضای بازی مناسب برای آن‌ها است. اتفاقی که اغلب در سازه هایی با ارتفاع زیاد می‌افتد عدم وجود مکانی مناسب برای بازی کودکان است، که این امر سبب می‌شود کودکان کمتر هم نوعان خود را دیده و از روابط اجتماعی ضعیف تری نیز برخوردار شوند.

ارتفاع زیاد خطری جدی برای کودکان

همه ساله بیش از 3300 کودک زیر 5 سال پس از بیرون آمدن از یک پنجره در بیمارستان به سر می برند و حدود هشت نفر نیز می میرند. طبق آمار آکادمی اطفال آمریکا، بیشترین سقوط های فوتی از ارتفاعات، معمولاً از طبقات سوم یا بالاتر اتفاق می افتد. اگر فرزندان خردسال در خانه مرتفع خود دارید، سخت افزاری را نصب کنید تا پنجره های شما بیش از چند اینچ باز نشوند. (4)

فضاهایی که خانوادگی نیستند

شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید در جایی مانند استرالیا، بسیاری از ساختمان هایی که با روش بلندمرتبه سازی ساخته شده اند و برای فروش و یا اجاره قرار می گیرند، با این شرط به مشتریان واگذار می شوند که بچه‌ای همراه خود نداشته باشند. در واقع این ساختمان‌ها مکانی برای بچه و رشد آن‌ها نیست و با توجه به ساکنین این نوع سازه‌ها، حتی اگر اجازه این را داشته باشید که کودک خود را به آنجا ببرید به علت انزوایی که در ساختمان وجود دارد، امکان رشد و شکوفا شدن استعداد‌ها از کودک بطور ناخواسته گرفته می‌شود. (5)

تربیت کودکان

مطالعات در استرالیا نشان داد که نحوه مراقبت و تربیت فرزندان در طبقات بالاتر ساختمان هایی با طبقات زیاد، بسیار متفاوت‌تر از بقیه ساکنین است. این روند تغییر نیز به علت وجود ارتفاع زیاد و نیاز به مراقبت و نگهداری بیشتری است که برای آن کوکان وجود دارد. از طرفی همین نحوه مراقبت و نگه داری سبب انزوای بیشتر کودکان شده و مانع از آزادی آن‌ها می‌شود. بنابراین می توان گفت تعداد طبقات بر نحوه تربیت والدین تاثیر گذاشته و در مواردی از شکوفایی استعداد‌ها و خلاقیت کودکان جلوگیری می کند.(6)

برای شکوفایی کودکان چه کاری می توانیم انجام دهیم؟

اما سوال مهمی که در انتهای این مقاله پیش آمده است این است که برای جلوگیری از بروز چنین اتفاقاتی و کمک به رشد و شکوفایی کودکان در این نوع از سازه‌ها چه کار هایی باید انجام دهیم؟ یکی از مهم‌ترین کار هایی که می‌توان انجام داد وضع قوانین جدید برای ساخت چنین بناهایی است. برای نمونه در کشور استرالیا دستور العمل هایی ایجاد شده است که در آن به نحوه ساخت و مکان هایی که چنین سازه هایی باید داشته باشند، اشاره شده است. این مکان‌ها شامل اماکن رفاهی و تفریحی نیز می‌شوند که به رشد کودکان کمک می‌کند. (6)

جمع بندی

طیف وسیعی از مسایل مربوط به مسکن با ضعف های بهداشتی و رشدکودکان همراه بوده است. این موارد عبارتند از ازدحام بیش از حد، اجاره ناامن، کیفیت هوا، قرار گرفتن در معرض آلاینده ها، خطرات و سر و صدا. با این حال، تحقیقات خاص در مورد تأثیر زندگی در ساختمان‌های بلندمرتبه سازی شده بر رشد کودکان پراکنده است. برخی بررسی‌ها وجود دارد که تأثیرات منفی بر سلامت روانی و پیشرفت کودکان را برجسته می کند. اما بسیاری از مطالعات انجام شده بر روی کودکان محروم در خانه های مسکونی متمرکز شده است، بنابراین جدا کردن جنبه های فیزیکی مسکن از دیگر تأثیرات اقتصادی دشوار است.(6)

در این مقاله سعی کردیم تا تاثیر بلندمرتبه سازی که به عنوان روشی در معماری مدرن شناخته می‌شود، بر خلاقیت کودکان را شرح دهیم و با بیان مواردی این موضوع را بطور کاملا شفاف بررسی کنیم. همچنین با بیان مزایا و معایب، این روش از زندگی شهری را نقد کنیم. امیدواریم پس از خواندن این مقاله پاسخ پرسش‌های خود را گرفته باشید.

پینوشتها