مدیریت و استراتژی پسا انتخابات
همان طور که بعد از مسابقه بزرگ تبلیغاتی کاندیداهای مجلس شورای اسلامی، آحاد جامعه احساس تکلیف و وظیفه کرده و برای به کرسی نشاندن نامزد اصلح خود تلاش مجاهدانه را از خود نشان دادند، در مدیریت پسا انتخاباتی نیز چه مردم چه کسانی که توفیق احراز صلاحیت عمومی را از مردم کسب کردند و بر مسند قانون گذاری نشستند و چه کسانی که این توفیق را به دست نیاورند و حائز رتبه برتر نشدند، و همچنین هواداران و طرفداران جریان های مختلف سیاسی می‌بایست به اصول و وظایف پسا انتخاباتی جامعه عمل بپوشانند، تا با بهره گیری صحیح از آن اصول شاهد مجلسی قوی و کارآمد برای دستگاه اجرایی کشور باشیم.
1-احترام به رأی و اراده‌ی عمومی مردم و تمکین به قانون
یکی از مهمترین کارهایی که آحاد مردم و نامزدهای مجلس شورای اسلامی باید به آن احترام بگذارند و به آن تمکین نمایند، احترام به رأی عمومی مردم است، در هر مسابقه و امتحانی عده‌ای حائز رتبه برتر می‌شوند و عده‌ای هم به دلایل مختلفی نمی‌توانند نمره مورد نیاز را کسب نمایند، در این چنین مواردی کسانی که از دور مسابقه حذف شده‌اند می‌بایست بدون هیچ گونه التهاب آفرینی، جوسازی و فراهم کردن فتنه در جامعه به برندگان این مسابقه و امتحان بزرگ تبریک بگویند و برای آنها آرزوی موفقیت و پیروزی نمایند و اجازه ندهند که برخی هوادارها به بهانه‌های واهی و تعصب‌های مغرضانه فضای جامعه را نا آرام نمایند؛ چرا که در این چنین فرصت هایی نوعاً فتنه گران سعی دارند در لباس دوستی و طرفداری التهاب و فتنه و آشوب را در جامعه به وجود آورده و هزینه های خطرناکی را برای جامعه ایجاد نمایند.[1]یکی از کارهای راهبردی و مهم در پسا انتخابات، تشکیل اتاق فکر تخصصی و ورود در تشکیلات نخبگانی است، در واقع تشکیل این شبکه نخبگانی برگرفته از یک اصل قرآنی مشورت‌پذیری در مدیریت و برنامه ریزی به شمار می‌آید که خدای متعال در قرآن کریم به آن سفارش و تأکید فرموده است
2-اتمام مسابقه و آغاز مطالبه‌گری
دومین موضوعی که در استراتژی پسا انتخابات آحاد جامعه اسلامی می‌بایست آن را تقویت کرده و حضوری انقلابی و جهادی برای تحقق آن از خود نشان دهند، تقویت روحیه مطالبه‌گری و خواستار به اجابت رسیدن آرمان‌های انقلاب اسلامی است، به عبارتی همان طور که در مسابقه با شکوه انتخابات مردم حضوری جهادی داشتند و از نماینده‌های خود دفاع کردند، حال در زمان پسا انتخابات نباید وکلای مردم را به حال خود رها کنیم و عملکرد آنها را مورد ارزیابی و رصد قرار ندهیم.
3- فراموش نکردن مردم و موکلین خود
برخی از کاندیداهای مجلس شورای اسلامی تا پیش از ورود در مجلس در میان مردم حضور دارند و به نوعی سعی می‌کنند اعتماد و رأی آنها را برای خود به دست آورند، ولی به محض اینکه به موفقیت و پیروزی دست پیدا می‌کنند، به طور جدی و معنا داری ارتباط خود را با موکلین خود قطع می‌کنند به طوری که گویی هیچ رابطه حقیقی و حقوقی با حوزه‌ای که اعتماد مردم را جلب کرده‌اند، ندارند، این در حالی است مسئولیت امانتی در دست آنها و در این بین مردم ولی نعمتان مسئولین به شمار می آیند که باید پاسخگوی آن باشند.[2]در سرگذشت نماینده‌های ممتاز همچون شهید مدرس به خوبی می‌توان این رابطه اساسی را با مردم مشاهده کرد، در واقع ایشان هر چند وظیفه خود را قانون‌گذاری می‌دانست ولی در عین حال غافل از نیاز و دغدغه مردم نبود،[3] چرا که همین اشراف اطلاعاتی و شناختی می‌تواند به وضع قوانین درست و به جا در جهت رفع نیازهای مردم منجر شود.
این رویه غیرحرفه‌ای علاوه بر محرومیت از شنیدن صدای مردم و دغدغه‌های آنها، زمینه سلب اعتماد عموم جامعه را نیز فراهم می‌کند، این رویه ناصحیح موجب شده است که برخی از نمایندگان دوره‌های مختلف مجلس شورای اسلامی یک بار مصرف باشند، چرا که مردم در برخی از شهرها در هر دوره به نماینده‌های قبلی خود رأی اعتماد نمی‌دهند. حقیقت شکر ایجاب می‌کند برای دلگرمی و ایجاد امید و نشاط در جامعه حضور عمومی خود را با موکلین حفظ کنند تا اینکه از دوره‌های بعدی از نعمت خدمتگزاری مردم محروم نشوند. در روایتی از امام رضا(علیه‌السلام) نقل شده است : «اَحسِنوا جِوارَ النِّعَمِ فَاِنّها وَحشِیَّةٌ! ما نَأَتْ عَنِ قَومٍ فَعادَتْ اِلَیهِم؛[4]وقتی نعمتی به شما رسید قدر آن را کاملاً بدانید که نعمت گریزپا است، وقتی از دست رفت دیگر بازنمی‌گردد!»
4-ایجاد تشکیلات و شبکه نخبگانی و اتاق فکر تخصصی
یکی از کارهای راهبردی و مهم در پسا انتخابات، تشکیل اتاق فکر تخصصی و ورود در تشکیلات نخبگانی است، در واقع تشکیل این شبکه نخبگانی برگرفته از یک اصل قرآنی مشورت‌پذیری در مدیریت و برنامه ریزی به شمار می‌آید که خدای متعال در قرآن کریم به آن سفارش و تأکید فرموده است،[5]بر این مبنا یک نماینده کارآمد و جهادی می‌بایست به خوبی جامعه نخبگانی را در عرصه‌های مختلف، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی شناسایی کرده و با استفاده بهینه از ظرفیت‌های علمی و عملی آنها به اثر بخشی خود در کرسی نمایندگی غنای بیشتری بخشد، در واقع این رویه یک ضرورت مهم برای قویتر شدن یک مجلس انقلابی به شمار می‌آید، نماینده‌ای که با یک عقبه فکری و علمی وارد در مجلس شورای اسلامی می‌شود به مراتب بهتر می‌تواند در اظهار نظرها و انتخاب گزینه‌ها و ارائه طرح‌ها در کمیسون‌های مجلس ورود کرده برای نیاز و دغدغه مردم راهکار مناسب به مجلس ارائه دهد.
5-حرکت در مسیر آرمان‌های انقلاب اسلامی
یک نماینده خوب فرصت محدود وکالت مردم را به خوبی غنیمت شمرده و با توان هر چه بیشتر و بدور از هر گونه سستی و راحت طلبی و بدور از هر گونه منفعت طلبی شخصی و حزبی به آرمان‌های بلند انقلاب اسلامی می‌اندیشد و در جهت حفظ دست آوردهای انقلاب کوشش می‌کند و برای رشد و شکوفایی جامعه اسلامی به دنبال امنیت، عزّت، اقتدا ملّی، و گسترش عدالت اجتماعی است،[6] عدالتی که فراگیر و گسترده بوده و تنها محدوده خاصی از جغرافیای ایران اسلامی و حوزه انتخاباتی را در بر نمی‌گیرد، این چنین نماینده‌ای خود را نماینده آحاد مردم ایران دانسته، از این رو در دفاع از حقوق آنها منطقه‌ای نمی‌اندیشد، لذا به گونه‌ای رفتار می‌نماید که حقوق تمام مردم و رضایتمندی ایشان تحصیل شود؛ کما اینکه در سفارش‌های نقل شده از امام علی(علیه السلام) به این امور مهم این چنین اشاره شده است: «وَ لْیَکُنْ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَیْکَ أَوْسَطُهَا فِی الْحَقِ وَ أَعَمُّهَا فِی الْعَدْلِ وَ أَجْمَعُهَا [لِرِضَا] لِرِضَى الرَّعِیَّة؛[7] باید محبوبترین امور نزد تو میانه ترینش در حقّ، و همگانى ترینش در عدالت، و جامعترینش در خشنودى رعیت باشد».پی‌نوشت‌ها:
[1]. سوره بقره، آیه 191. «وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْل».
[2]. بحارالانوار، ج۷۲، ص۳۸؛ «کلکمْ راعٍ، وَ کلکمْ مَسْؤُولٌ عَنْ رَعِیتِهِ».
[3]. ر.ک: حمید رسایی، مثل مدرس، 126.
[4]. مُسندالامام‌الرضاعلیه‌السلام، ج ١، ص ٢٨٦.
[5]. سوره مبارکه آل عمران، آیه 159، «وَ شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلینَ؛».
[6]. تحف العقول ص 320، امام صادق(علیه السلام) «ثَلاثَةُ اَشیاءَ یَحتاجُ النّاسُ طُرّا اِلَیها: اَلامنُ و َالعَدلُ و َالخِصبُ؛سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند: امنیّت، عدالت و آسایش».
[7]. نهج البلاغة (للصبحی صالح)، ص429.
