از کاربرد تا منع مصرف قرص گاباپنتین

قرص گاباپنتین یک آنالوگ گاما آمینوبوتیریک اسید است که در ابتدا برای درمان صرع تولید شد، اما امروزه برای استفاده های مختلفی استفاده می شود از جمله کاهش درد، به خصوص دردهایی با منشأ عصبی (مانند سردرد و کمردرد). در مطلب زیر به بررسی موارد مصرف و عوارض این دارو میپردازیم.
سه‌شنبه، 6 اسفند 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
از کاربرد تا منع مصرف قرص گاباپنتین

موارد مصرف قرص گاباپنتین چیست؟

قرص گاباپنتین در مغز فعال شده و از تشنج پیشگیری می‌کند و از درد‌های ناشی از مشکلات خاص سیستم عصبی می‌کاهد.

البته از این دارو برای درمان دردهای معمولی ناشی از جراحات یا آتروز استفاده نمی‌شود. قرص گاباپنتین، نوعی داروی ضدتشنج است.

این دارو فقط با تجویز پزشک در دسترس بیمار قرار می‌گیرد و به شکل‌های مختلف کپسول، قرص، محلول و سوسپانسیون وجود دارد.

این قرص با برندهای مختلف FusePaq Fanatrex ،Gabarone ،Gralise و Neurontin تولید می‌شود.
 

عوارض قرص گاباپنتین

هر دارویی در کنار اثرات دارویی‌اش، اثراتی ناخواسته هم دارد. اگرچه ممکن است تمام این عوارض جانبی رخ ندهند، به‌محض مشاهده هر یک از آنها باید با پزشک خود مشورت کنید.
 
عوارض جانبی رایج‌ تر
عدم‌ تعادل‌ یا بی‌ ثباتی

حرکت دورانی یا عقب و جلو رفتن کنترل‌نشده و مداوم مردمک چشم

عوارض رایج‌تر در کودکان

رفتارهای تهاجمی یا مشکلات رفتاری دیگر

اضطراب

مشکل در تمرکز و تغییر در عملکرد مدرسه

گریه کردن

افسردگی

بیش‌فعالی یا افزایش حرکات بدن

تغییر سریع خلق‌وخو

واکنش‌های سریع یا بیش‌ازحد احساساتی

بی‌قراری

داشتن سوء‌ظن یا بی‌اعتمادی
 
عوارض کمتر رایج
مدفوع سیاه یا قیرمانند

درد در قفسه سینه

لرز

سرفه

افسردگی، زودرنجی یا تغییرات ذهنی یا روانی

تب

از دست دادن حافظه

درد یا تورم در دست یا پاها

ادرار دردناک یا دشوار

تنگی نفس

گلودرد

زخم، جراحت یا نقاط سفید روی لب‌ها یا در دهان

تورم غدد

خون‌ریزی یا کبودی غیرمعمول

خستگی یا ضعف غیرمعمول
 
عوارضی که چندان معمول نیست
درد شکمی یا معده

تاول زدن یا پوسته‌پوسته و خشک‌شدن پوست

مدفوع به رنگ خاک رس

کما رفتن

گیجی

تشنج

ادرار تیره

کاهش ادرار

اسهال

سرگیجه

ضربان قلب سریع یا نامنظم

سردرد

افزایش تشنگی

خارش یا بثورات پوستی

درد مفصلی

بزرگ یا متورم شدن صورت، پلک‌ها، لب‌ها، زبان، گلو، دست‌ها، پاها یا اندام‌های جنسی

از دست دادن اشتها

درد عضلانی

حالت تهوع

زخم‌های قرمز روی پوست که اغلب مرکز آن به رنگ بنفش است

چشم‌های تحریک‌شده یا قرمز

بوی نامطبوع تنفس

استفراغ خون

زرد شدن چشم یا پوست

برخی از عوارض جانبی نیازی به مراقبت‌های پزشکی ندارند. این عوارض تا زمانی که بدن‌تان با دارو سازگاری یابد، خودبه‌خود برطرف می‌شوند.

در ضمن پزشک‌تان ممکن است بتواند روش‌هایی برای پیشگیری یا کاهش این عوارض به شما پیشنهاد دهد.

اما اگر این عوارض جانبی ادامه داشت یا شما را به زحمت انداخت یا در مورد آنها سؤالی داشتید، با پزشک خود تماس بگیرید.

از این عوارض می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
 
عوارض رایج‌ تر
تاری دید

علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا

توهم

از دست دادن حافظه

خشونت

ناتوانی جسمی

درد کمر یا پهلو

تورم دست‌ها، پاها یا ساق پا

لرزش
 
عوارض نه‌چندان رایج یا نادر
جراحت‌های نادر

افزایش اشتها

کمر درد

نفخ

بدن‌درد

سوزش، خشکی یا خارش چشم

تغییر در راه رفتن و تعادل

ناپایداری یا بی‌ثباتی در حرکات

احتقان

یبوست

سرفه خلط‌دار

کاهش در میل یا توانایی جنسی

مشکل در تنفس

خشکی دهان یا گلو

گوش‌درد

تولید بیش از حد هوا یا گاز در معده و روده

تولید اشک بیش از حد

ترشح از چشم

احساس ضعف، سرگیجه یا سبکی سر

احساس گرما یا حرارت

سوزش و خشکی پوست

سوزش یا قرمزی پوست، به ویژه در صورت و گردنپ

تکرر ادرار

اختلال در بینایی

افزایش حساسیت به درد

افزایش حساسیت به لمس

افزایش تشنگی

سوء‌هاضمه

سروصدا در گوش

درد، قرمزی، بثورات، تورم یا خون‌ریزی پوست

دفع گاز

قرمزی یا تورم در گوش

قرمزی، درد، تورم چشم، پلک یا بخش داخلی پلک

آبریزش بینی

عطسه

تعریق

حساس و متورم شدن غدد گردن

احساس سوزش دست و پا

اشکال در خواب

اشکال در بلع

اشکال در تفکر

پرش ناگهانی عضلات

کاهش وزن غیرمعمول

تغییر در صدا

استفراغ

افزایش وزن

عوارض جانبی دیگری ممکن است در برخی از بیماران رخ دهد. اگر متوجه هر نوع عارضه جانبی مشکوکی شدید، با پزشک‌ تماس بگیرید.
 

نحوه مصرف و استفاده صحیح قرص گاباپنتین

قرص گاباپنتین را باید فقط طبق دستور پزشک مصرف کنید. بیشتر از مقدار تجویزشده یا بیش از مدت زمان لازم، نباید از این قرص مصرف کنید.

در غیر این‌صورت، احتمال بروز عوارض جانبی افزایش می‌یابد.

همراه با این دارو، بروشور و راهنمایی مصرف آن وجود دارد. آن را بخوانید و به دستورات آن با دقت عمل کنید. اگر پرسشی دارید، از پزشک‌تان بپرسید.

اگر از قرص‌های Gralise®، مصرف می‌کنید:

این داروها باید با وعده غذای شب مصرف شوند.

قرص را باید بدون خرد کردن یا جویدن، به صورت درسته، قورت دهید.

آن دسته از بیماران مبتلا به صرع که قرص گاباپنتین را روزی سه بار مصرف می‌کنند، نباید بین هر دو وعدهٔ مصرف، بیش از ۱۲ ساعت فاصله بیندازند.

این دارو زمانی که دائما در خون بیمار باقی بماند، می‌تواند مؤثر باشد.

کپسول گاباپنتین، قرص و محلول Neurontin® را می‌توان همراه با وعده غذایی یا بدون آن مصرف کرد.

شاید لازم باشد گاهی قرص Neurontin® را به دو بخش تقسیم و مصرف کرد. اما باید دقت کنید که نیمهٔ بعدی قرص را باید در وعدهٔ بعدی دارو، مصرف کنید.

داروهایی را که به دو نیم شده‌اند، نباید پس از گذشت ۲۸ روز مصرف کنید. در این مورد اگر سوالی دارید، با پزشک یا داروساز مطرح کنید.

کپسول Neurontin® را نباید خرد کرده یا بجوید. این دارو باید به طور کامل با مقدار زیادی آب مصرف شود.

نوع مایع این دارو را باید با قاشق‌ یا سرنگ‌های اندازه‌گیری یا فنجان‌های مخصوص اندازه‌گیری دارو، اندازه بگیرید تا دارو را به اندازه صحیح آن مصرف کنید.

قاشق‌های غذاخوری، مناسب تعیین اندازه صحیح دارو نیستند.

اگر از داروهای گوارشی حاوی آلومینیوم یا منیزیم استفاده می‌کنید، پیش از مصرف قرص گاباپنتین، باید حداقل ۲ ساعت صبر کنید.

از این داروهای گوارشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

Di-Gel®

Gaviscon®

Maalox®

Mylanta®

در ضمن هنگام مصرف دارو، از بِرَندی که پزشک معرفی می‌کند، استفاده کنید. برندهای مختلف داروها، اثر مشابه یکسانی ندارند.
 

دوز و مقدار مصرف قرص گاباپنتین

مقدار مصرف این دارو در بیماران مختلف، متفاوت است. از دستور پزشک یا راهنمایی‌های بروشور دارو پیروی کنید.

اطلاعاتی که در ادامه می‌آید، فقط مربوط به مقدار متوسط این داروست. اگر مقدار داروی شما بنابر تشخیص پزشک با مقدار مطرح‌شده در اینجا متفاوت است، نباید بدون نظر پزشک مقدار آن را تغییر دهید.

مقدار مصرف این دارو نسبت به مقدارِ توانِ درمانی آن، متفاوت است. همچنین تعداد دفعات و مدت زمان مصرف آن برای هر فرد با توجه به شدت بیماری‌اش فرق می‌کند.

مقدار مصرف داروی گاباپنتین که به شکل خوراکی است (کپسولگاباپنتین، مایع و قرص گاباپنتین)

در صور‌ت فراموش کردن یک نوبت قرص گاباپنتین به‌محض یادآوری، دارویتان را مصرف کنید. اما اگر به مصرف نوبت بعدی دارو نزدیک شده‌اید، صبر کنید و در نوبت بعدی، دارویتان را مصرف کنید. به دلیل نوبت فراموش‌شده هرگز داروی اضافی نخورید.
 

تداخلات دارویی قرص گاباپنتین

اگر یکی از داروهای زیر را که نام‌شان در فهرست پایین آمده، مصرف می‌کنید و در همین حین هم باید قرص گاباپنتین را نیز مصرف کنید، این موضوع را به پزشک‌تان اطلاع دهید. تداخلات داروهای زیر بر اساس نوع عارضه‌ احتمالی که به‌وجود می‌آورند، بررسی شده است و لزوما نشان‌دهنده همه عوارض احتمالی نیست.

مصرف قرص گاباپنتین با هریک از داروهای زیر معمولا توصیه نمی‌شود، اما در برخی موارد، استفاده از آنها الزامی است. چنانچه هر یک از این داروها به همراه گاباپنتین تجویز شد، پزشک باید مقدار مصرف آنها را با دقت تعیین کند.

این داروها عبارت‌اند از:

کلسیفدیول

ارلیستات

مصرف قرص گاباپنتین با هر یک از داروهای زیر هم موجب عوارض جانبی خطرناکی می‌شود. اما در برخی مواقع استفاده این داروها همراه با گاباپنتین، می‌تواند بهترین نتیجه درمانی را داشته باشد. بنابراین پزشک هنگام تجویز داروها، مقدار و تعداد مصرف مناسب آنها را تعیین می‌کند.

این داروها عبارت‌اند از:

بیسیک آلومینیوم کربنات

آلومینیم هیدروکسید

فسفات آلومینیم

آمینواستات دی‌هیدروکسی آلومینیم

کربنات سدیم دی‌هیدروکسی آلومینیم

جینکو

آلومینیم ام‌جی‌اس

منیزیم کربنات

منیزیم هیدروکسید

اکسید منیزیم

منیزیم تری‌سیلیکات

مورفین

مورفین سولفات لیپوزوم
 
تداخلات دیگر
برخی از داروها نباید هنگام غذا یا همراه با برخی از غذاها مصرف شوند. در خصوص این تداخلات، حتما از پزشک راهنمایی بخواهید.
 
بیماری‌های دیگر
وجود برخی از بیماری‌های دیگر ممکن است روی مصرف این دارو اثر منفی بگذارد. اگر بیماری خاصی دارید، حتما پزشک را آگاه کنید.

به‌ویژه اگر هریک از بیماری‌های زیر را داشتید:

افسردگی یا سابقه افسردگی

تغییرات خلق‌وخویی یا ذهنی (در این صورت این دارو باید با احتیاط مصرف شود، زیرا احتمال دارد که شرایط را بدتر کند)

بیماری‌های کلیوی (ممکن است به دلیل سرعت پایین‌تر خروج دارو از بدن، عوارض آن افزایش یابد)
 

موارد خاص و نکات احتیاطی مصرف قرص گاباپنتین

پیش از مصرف قرص گاباپنتین باید خطرات و عوارض احتمالی آن بررسی شود. تصمیم‌گیری در مورد مصرف این قرص، به تشخیص دکتر و البته تصمیم‌ خودتان بستگی دارد.

هنگام مصرف این دارو، موارد زیر را باید در نظر گرفت:
 
۱. حساسیت‌ها
گاهی‌اوقات ممکن است هنگام استفاده از قرص گاباپنتین دچار واکنش‌های حساسیتی وخیمی شوید که برخی از اندام‌هایتان مانند کبد یا کلیه‌هایتان را درگیر کند. اگر هر نوع واکنش غیرمعمول یا حساسیتی به این دارو نشان دادید، با پزشک‌تان درمیان بگذارید این نشانه‌ها می‌تواند شامل تب، جوش، تورم، درد یا حساس شدن غدد لنفاوی گردن، زیربغل یا کشاله ران، خون‌ریزی یا کبودی غیرعادی، زرد شدن چشم‌ها یا پوست باشد. همچنین اگر به خوراکی‌های خاصی، رنگ‌ مو، نگهدارنده‌ها یا حیوانات حساسیت دارید، حتما پزشک‌تان را آگاه کنید. هنگام خرید دارو بدون تجویز پزشک، بروشور و مواد موجود در دارو را مطالعه کنید.
 
۲. اطفال
بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که مشکل خاصی در ارتباط با مصرف داروی گاباپنتین برای درمان تشنج‌های جزئی در کودکان وجود ندارد و می‌توان از فواید این دارو برای کودکان هم استفاده کرد. با این حال ایمنی و تأثیر آن در کودکان زیر ۳ سال، تأیید نشده است.

همچنین در مورد ارتباط سن با اثرات گاباپنتین برای درمان کودکان مبتلا به دردهای عصبی پس از زونا (postherpetic neuralgia) بررسی‌های مناسبی انجام نشده است. بنابراین ایمنی و تأثیرگذاری آن در این کودکان مشخص نیست.
 
۳. افراد مسن
در بررسی‌هایی که تاکنون در مورد اثر این قرص روی بیماران مسن انجام شده، مشکل خاصی گزارش نشده است و می‌توان از این دارو برای افراد پیر هم استفاده کرد. با این حال، قرص گاباپنتین عوارض ناخواسته‌ای، از جمله ‌بی‌تعادلی یا مشکل در راه رفتن، تورم در پاها و مشکلات کلیوی، روی افراد مسن بر جای می‌گذارد.

بنابراین مقدار مصرف دارو باید با دقت تعیین شود.
 
۴. زنان شیرده
در مورد خطرات احتمالی که مصرف این دارو برای نوزادان زنان شیرده خواهد داشت، تحقیقی صورت نگرفته است.

زنان شیرده باید پیش از مصرف این دارو، فواید مصرف و خطرات احتمالی آن را بررسی کنند.
 
۵. برای افراد مبتلا به صرع
 
بزرگسالان و کودکان بالاتر از ۱۲ سال
ابتدا ۳۰۰ میلی‌گرم و روزی سه بار. البته پزشک مقدار مصرف را تعیین می‌کند، اما در هر حال نباید مصرف روزانه آن بیش از ۲۴۰۰ میلی‌گرم شود.
 
کودکان ۳ تا ۱۱ ساله
پزشک مقدار دارو را بر اساس وزن‌شان تعیین می‌کند. مقدار مصرف قرص از ۱۰ تا ۱۵ میلی‌گرم در هر کیلوگرم وزن آنهاست که در یک روز و در سه وعده مصرف می‌شود.
 
کودکان کمتر از ۳ سال
پزشک باید مقدار مصرف این دارو را برای کودکان زیر ۳ سال تعیین کند.

اگر مبتلا به صرع هستید، باید مرتب به پزشک مراجعه کنید تا پیشرفت درمان‌تان بررسی شود. این کار به‌ویژه در ماه‌های اول درمان باید انجام شود.

معاینه‌های مرتب به پزشک کمک می‌کند تا متوجه شود که آیا دارو تأثیرگذار بوده است یا اینکه چه مدت دیگر باید دارو مصرف کنید.
 
۶. برای افراد مبتلا به دردهای عصبی پس از زونا
 
بزرگسالان
ابتدا باید در هر بار مصرف، ۳۰۰ میلی‌گرم مصرف کنند. چنانچه به مقدار بیشتری نیاز باشد، پزشک دستور آن را می‌دهد. اما مقدار مصرف آن در روز معمولا بیش از ۱۸۰۰ میلی‌گرم نمی‌شود.
 

روش نگهداری قرص گاباپنتین

قرص گاباپنتین باید در ظرفی دردار و در دمای اتاق به دور از حرارت، رطوبت و نور مستقیم نگهداری شود. این دارو را باید دور از دسترس کودکان نگه دارید.

داروهای تاریخ‌مصرف‌گذشته را دور بریزید و اگر نیازی به مصرف این دارو ندارید، آن را در خانه نگه ندارید. می‌توانید از پزشک‌تان بپرسید که باقی‌مانده داروها را چه‌کار کنید.

درضمن، داروی مایع خوراکی Neurontin® را باید در یخچال نگه دارید و مراقب باشید تا یخ نزند.
 

هشدارهای پیش از مصرف قرص گاباپنتین

مصرف قرص گاباپنتین ممکن است موجب تغییرات در دید، عدم‌تعادل، بی‌ثباتی، سرگیجه،‌خواب‌آلودگی یا اشکال در تفکر شود.

پیش از رانندگی یا هر کار دیگر که دقت می‌خواهد، از نوع تأثیر این دارو روی واکنش‌هایتان مطمئن شوید. در غیر این صورت، ممکن است به‌دلیل نداشتن هوشیاری کامل، هماهنگی در حرکات‌تان یا ناتوانی در خوب فکر کردن و دیدن، خود را به خطر اندازید. اگر این عوارض جانبی، شما را به دردسر می‌اندازند با پزشک‌تان تماس بگیرید.

این دارو ممکن است برخی از افراد را تحریک‌پذیر و زودرنج کند یا آنها رفتارهای غیرمعمول از خود بروز دهند. از این رفتارها می‌توان به احساس غم و اندوه یا ناامیدی بی‌مورد، آزردگی یا عصبانیت زودهنگام، بی‌قراری یا احساس خصومت با کسی اشاره کرد.

این دارو ممکن است موجب شود برخی از افراد به خودکشی متمایل یا آنها را بیش از پیش دچار افسردگی کند. اگر شما یا فرزندتان هریک از این عوارض جانبی را دیدید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.

این دارو می‌تواند اثرات هر داروی ضد افسردگی (مربوط به سیستم عصبی مرکزی که فرد را دچار خواب‌آلودگی می‌کند) را شدت بخشد.

از برخی از این داروها می‌توان به آنتی‌هیستامین، داروهای درمانی تب‌ یونجه، حساسیت‌ها یا سرماخوردگی، آرام‌بخش‌ها یا داروهای خواب‌آور، داروهای ضددرد یا مسکن‌ها و داروهای درمانی دیگر تشنج (مانند باربیتورات‌ها) یا داروهای آرام‌کننده عضلانی یا بی‌حس‌کننده (مانند بی‌حس‌کننده‌های دندانپزشکی) اشاره کرد.

هنگام مصرف قرص گاباپنتین، پیش از مصرف هریک از داروهای فوق، پزشک یا دندان‌پزشک‌تان را مطلع سازید.

مصرف قرص گاباپنتین را خودسرانه و بدون دستور پزشک، قطع نکنید. قطع ناگهانی این دارو می‌تواند موجب تشنج شود. پزشک قطع دارو را با کم‌کردن تدریجی آن انجام می‌دهد.

این دارو روی برخی از آزمایش‌ها اثر منفی می‌گذارد. بنابراین پیش از انجام دادن هر نوع آزمایشی، پزشک را از مصرف این دارو مطلع سازید.

بدون مشورت با پزشک، هیچ نوع داروی دیگری، چه تجویزی و چه غیرتجویزی، مصرف نکنید. این مسئله در مورد داروهای گیاهی یا مکمل‌های ویتامین هم صدق می‌کند.


منبع: سایت چطور


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.