خودتان را معرفی کنید!
حمید‌رضا مرادزاده هستم. ۳۶ سال سن دارم، ساکن تهران و دارای مدرک کارشناسی ارشد هوافضا گرایش مهندسی فضایی. درحال‌حاضر دانشگاه در مقطع کارشناسی برخی از دروس رشته‌ی هوافضا و مکانیک را تدریس می‌کنم.درباره‌ی رشته‌ی‌تان برای‌مان چندخط توضیح بدهید
مهندسی هوافضا شاخه‌ای است از مهندسی مکانیک که به بررسی اجسامی که در هوا حرکت می‌کنند می‌پردازد؛ مانند طراحی هواپیما، فضاپیما، ماهواره، ماهواره‌برها و موضوعات وابسته، طراحی خودروهای کم‌مصرف و تجهیزات خاصّ نفت و گاز و سیستم‌های تولید توان و نیروگاهی. رشته‌ی مهندسی به‌طور کل به دو بخش اصلی هوانوردی و کیهان‌نوردی، که تا حدودی هم‌دیگر را پوشش می‌دهند، تقسیم می‌شود.
چه شد وارد این رشته و شغل شدید؟
به طور معمول از هر کودکی بپرسید: «می‌خواهی در آینده چه کاره شوی؟» یکی از پاسخ‌‌هایش خلبانی است که مرتبط با هوافضا و هوانوردی است، بنده هم از آن‌جا که علاقه‌ی بسیار زیادی داشتم، پس از قبولی در کنکور رشته‌ی مهندسی هوافضا را انتخاب کردم و تا مقطع کارشناسی ارشد در این رشته به ادامه تحصیل پرداختم. همچنین به بحث آموزش نیز علاقه داشتم که با توجّه به این علاقه، مشغول تدریس دروس مرتبط با رشته‌‌های مکانیک و هوافضا شدم.
تصوّر مردم از فضا چیست؟ جالب ترین سوال یاعکس العمل مردم درباره‌ی رشته تان چیست؟
تصوّر مردم از فضا بیشتر شخصی است که لباس‌‌های سفیدرنگ بر تن دارد و به سختی در حال حرکت روی سطح ماه است و مثل یک فنر از جای خود بلند می‌شود و دوباره باز‌می‌گردد. هنگامی که افراد از رشته‌ی تحصیلی من آگاه می‌شوند، فکر می‌کنند که خلبان یا فضانورد هستم و بعضی وقت‌‌ها هم درباره‌ی تهیّه‌ی بلیت هواپیما یا گرانی آن سؤالاتی می‌پرسند که البتّه من هم به نوبه‌ی خودم سؤالات آن‌‌ها را بی پاسخ نمی‌گذارم.
تاحالا به این فکر کرده‌اید که به ماه سفر کنید؟ امکانات ما در ایران چقدر است؟
بسیار زیاد. امکان ندارد که شما یک مهندس هوافضا باشید و به سفر به ماه فکر نکرده باشید. سفر به ماه حدود پنجاه سال پیش یکی از چالش‌برانگیزترین مباحث فضایی و عرصه‌ی رقابت دو کشور آمریکا و شوروی سابق بود؛ البتّه درحال‌حاضر سفر به مریخ و اقامت در آن از مباحث پیچیده‌ی فضایی است. هدف این سفر بررسی شرایط زیست انسان در سیّاره‌ی مریخ است تا اگر در آینده شرایط زندگی در سیّاره‌ی زمین با مشکلی مواجه گردید، جایگزینی برای آن وجود داشته باشد. این سفر به سفر بدون بازگشت مشهور است؛ زیرا در صورت رسیدن فضانوردان به مریخ، دیگر امکان بازگشت به زمین وجود ندارد و فضانورد می‌بایست تا پایان عمر خود در آن سیّاره به تنهایی زندگی کند و به بررسی علمی سیّاره‌ی مریخ مشغول باشد؛ البتّه تا کنون افراد زیادی برای انجام این سفر اعلام آمادگی کرده‌اند.
چرا برای آزمایشات فضانوردی از حیواناتی مثل میمون استفاده می‌کنند؟
البتّه تا کنون از موجوداتی مثل سگ و موش و پرندگان نیز در سفرهای فضایی استفاده شده است و فقط از میمون استفاده نمی‌شود. شاید یکی از دلایلی که از میمون استفاده می‌شود، می‌تواند شباهت نسبی بدن آن‌‌ها به بدن انسان باشد تا متخصّصان بتوانند شرایط سفرهای فضایی را برای انسان شبیه‌سازی کنند و تأثیر آن را روی انسان بررسی نمایند.
یک خاطره برای‌مان بگویید
روزی برای مصاحبه‌ی شغلی و استخدام به یکی از ادارات دولتی مراجعه کردم. شخص اصلی که قرار بود با من مصاحبه کند، اتّفاقاً آن روز حضور نداشت، منشی از من پرسید: «رشته‌ی تحصیلی شما چیست؟» پاسخ دادم: «هوافضا»، سپس با خوش‌حالی گفت: «اتّفاقاً به چند نفر متخصّص هواشناسی هم نیاز داریم.» دیدم بنده‌ی خدا اطّلاعی از رشته‌ی من ندارد. هم تعجّب کرده بودم و هم خندیدم، گفتم: «بعداً مزاحم شما خواهم شد.» البتّه این خاطره تا حدودی تخصّصی است. او با خودش فکر کرده بود چون در عنوان رشته تحصیلی من عبارت «هوا» وجود دارد لابد هواشناسی هم بلد هستم!!؟
سختی کارتان در چیست؟
یکی از سختی‌‌های این رشته، کار کردن در محیط‌‌های پرخطری است که دارای ریسک بالایی هستند؛ مثلاً کار کردن روی موتور‌‌های سوخت جامد موشک می‌تواند بسیار خطرناک باشد و اوّلین اشتباه شما آخرین اشتباه شما باشد.
نوجوانان چطور می‌توانند وارد این رشته بشوند؟ درآمدش چطوراست؟ راضی هستید؟
نوجوانان می‌توانند با تحصیل در رشته‌ی ریاضی فیزیک و پشت سر گذاشتن آزمون سراسری دانشگاه پس از انتخاب و قبولی، در رشته‌ی مهندسی هوافضا ادامه تحصیل دهند. شرایط تحصیل در این رشته تا مقطع دکتری در ایران فراهم است.رشته‌ی هوافضا در دنیا یکی از بهترین و پردرآمدترین رشته‌‌های مهندسی است؛ ولی متأسّفانه در ایران آن طور که باید جایگاه خود را پیدا نکرده است، با وجود این می‌توان با انجام پروژه‌‌های فضایی و هوایی درآمد خوبی داشت.
آینده این شغل را درایران چطور می‌بینید؟ برای خانم‌‌ها هم فرصت شغلی آن وجود دارد؟
در صورتی که بهای بیشتری به این رشته داده شود و زیرساخت‌‌های لازم و حمایت‌‌های مورد نیاز صورت گیرد، می‌توان به پیشرفت این رشته امیدوار بود.کار کردن خانم‌‌ها در این رشته منعی ندارد و می‌توانند موفّق شوند؛ ولی به دلیل سنگین بودن اکثر امور مربوط به فضا جو حال حاضر این کار مردانه است؛ البتّه تا کنون چندین خانم به فضا سفر کرده‌اند که خانم انوشه انصاری یکی از این فضانوردان است.
اگر حرفی برای نوجوانان دارید بفرمایید
توصیه‌ی اکید من به نوجوانان این است که در زمان تحصیل صرفاً در پی یادگیری حفظیات و تئوری باشند، بلکه کارهای عملی و یادگیری حرفه‌ای را در برنامه‌‌های خود قرار دهند. این حرفه می‌تواند انجام کار خانه یا تعمیرات برخی لوازم منزل یا آشپزی باشد. برای تمام جوانان پاک این سرزمین پرگهر آرزوی پیروزی و موفّقیّت و شادکامی دارم.منبع: مجله باران
