موارد استفاده و عوارض تاموکسیفن

تاموکسیفن برای درمان سرطان پستان که به سایر قسمت‌های بدن (سرطان متاستاتیک پستان) گسترش یافته است، برای درمان سرطان پستان در برخی از بیماران پس از عمل جراحی و پرتودرمانی، و برای کاهش احتمال سرطان پستان در بیماران پر خطر، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این دارو می‌تواند رشد سرطان سینه را متوقف کند و با دخالت در تاثیرات استروژن بر بافت پستان عمل می‌کند.

نحوه مصرف تاموکسیفن

قبل از شروع مصرف تاموکسیفن و هر بار مصرف مجدد آن، راهنمای دارویی ارائه شده توسط داروساز را مطالعه کنید. اگر سوالی دارید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

این دارو را به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون غذا، معمولاً یک یا دو بار در روز به مدت ۵ سال یا طبق دستور پزشک مصرف کنید. دوزهای روزانه بیش از ۲۰ میلی گرم معمولاً به نصف تقسیم می‌شوند و دو بار در روز، صبح و عصر یا طبق دستور پزشک مصرف می‌شوند.

اگر از شکل مایع این دارو استفاده می‌کنید، از وسیله اندازه گیری یا قاشق مخصوص، برای اندازه گیری دوز دقیق استفاده کنید. از قاشق خانگی استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز مناسب را دریافت نکنید.

دوز دارو بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان شما تعیین می‌گردد.

این دارو را به طور مرتب استفاده کنید تا بیشترین بهره را از آن ببرید. به منظور کمک برای یادآوری، هر روز آن را در همان زمان (ها) مصرف کنید.

اگر سرطان پستانی دارید که به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است، وقتی شروع به مصرف تاموکسیفن می‌کنید، ممکن است افزایش درد استخوانی یا سرطانی را تجربه کنید و بیماری شما شدت یابد.

در برخی موارد این افزایش درد ممکن است نشانه‌ای از پاسخ خوب به دارو باشد. علائم شامل افزایش درد استخوان، افزایش اندازه تومور یا حتی تومورهای جدید می‌باشند. این علائم معمولاً به سرعت ناپدید می‌شوند. در هر صورت، فوراً این علائم را به پزشک خود گزارش دهید.

از آنجا که این دارو می‌تواند از طریق پوست و ریه‌ها جذب شود، زنان باردار یا زنانی که ممکن است باردار شوند نباید به این دارو دسترسی داشته باشند یا از گرد و غبار قرص‌ها نفس بکشند.

اگر وضعیت شما بدتر شد (به عنوان مثال، متوجه توده‌های جدیدی در پستان شدید) به پزشک اطلاع دهید.

عوارض جانبی

تاموکسیفن به ندرت باعث سکته‌های بسیار جدی (احتمالاً کشنده)، لخته شدن خون در ریه‌ها و پاها و سرطان رحم می‌شود. اگر تاموکسیفن را برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه مصرف می‌کنید یا اگر سرطان شما به مجاری شیر (کارسینوم مجرای درجا یا غیرتهاجمی- DCIS) محدود می‌شود، بنابراین درباره مزایا و خطرات مصرف این دارو با پزشک خود صحبت کنید.

با این حال، اگر تاموکسیفن را برای درمان سرطان پستان مصرف می‌کنید، بنابراین فواید مصرف تاموکسیفن بیشتر از خطرات ناشی از عوارض جانبی آن است.

در صورت بروز علائم سکته مغزی یا لخته‌های خون در ریه‌ها و پاها، از قبیل ضعف در یک طرف بدن، مشکل در تکلم، تغییرات ناگهانی بینایی، سردرگمی، تنگی نفس، درد قفسه سینه یا درد و تورم ساق پا، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

در صورت بروز علائم سرطان رحم، مانند تغییرات غیرمعمول در دوره قاعدگی (به عنوان مثال تغییر در مقدار یا زمان خونریزی)، ترشحات غیرمعمول واژن یا درد و فشار در ناحیه ناف، به پزشک خود اطلاع دهید.

با مصرف این دارو گرگرفتگی، حالت تهوع، گرفتگی عضلات پا، درد عضلانی، نازک شدن مو، سردرد، و خارش / سوزن سوزن شدن پوست ممکن است رخ دهد. در مردان ممکن است از دست دادن توانایی یا میل جنسی رخ دهد. اگر هر کدام از این موارد ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.

به خاطر داشته باشید که پزشک بدین دلیل این دارو را برای شما تجویز کرده است که نفع آن را برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی آن در نظر گرفته است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند، عوارض جانبی جدی ندارند.

در صورت بروز هر کدام از این موارد بعید، اما جدی، به پزشک خود اطلاع دهید: تغییرات بینایی (مثلاً تاری دی)، درد چشم، کبودی / خونریزی آسان، تغییرات ذهنی / خلقی، تورم مچ پا / پاها، خستگی غیرمعمول.

در صورت بروز هر کدام از این عوارض جانبی نادر اما بسیار جدی، به پزشک مراجعه کنید: درد معده / شکم، تهوع / استفراغ، ادرار تیره، زردی چشم / پوست، علائم عفونت (مثلاً تب، گلودرد مداوم).

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. اما اگر متوجه علائم واکنش شدید آلرژیک شدید فوراً به پزشک مراجعه کنید، از جمله: بثورات، خارش / تورم (به ویژه در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی.

موارد احتیاط

قبل از مصرف تاموکسیفن، اگر به این دارو حساسیت دارید، یا اگر آلرژی دیگری دارید با پزشک خود در میان بگذارید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می‌توانند واکنش‌های آلرژیک و دیگر مشکلات ایجاد کنند. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

اگر سرطان به مجاری شیر محدود شده باشد یا اگر این دارو را برای جلوگیری از سرطان پستان مصرف می‌کنید، بنابراین در صورتی که شرایط خاص پزشکی دارید نباید از این دارو استفاده کنید. قبل از استفاده از این دارو، اگر سابقه لخته شدن خون دارید (به عنوان مثال ترومبوز ورید عمقی، آمبولی ریوی، سکته مغزی) یا به شرایطی که نیاز به درمان با رقیق کننده‌های خون (نظیر وارفارین) دارند، مبتلا هستید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

اگر سرطان سینه و سابقه لخته شدن خون / سکته مغزی داشته باشید، هم ممکن است بتوانید و هم ممکن است نتوانید تاموکسیفن مصرف کنید. در مورد خطرات و مزایای آن با پزشک خود صحبت کنید.

قبل از مصرف این دارو پزشک یا داروساز را از سابقه پزشکی خود مطلع نمایید، به خصوص سوابقی همچون: کلسترول / تری گلیسیرید بالا، محدودیت یا عدم توانایی راه رفتن (بی تحرکی)، دیابت، فشار خون بالا، سیگار کشیدن، آب مروارید، بیماری کبد.

قبل از جراحی (به خصوص بازسازی پستان)، پزشک یا دندانپزشک خود را در مورد تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع نمایید.

مصرف این دارو در دوران بارداری توصیه نمی‌شود، ممکن است به جنین آسیب برساند. زنان در سنین باروری باید تاموکسیفن را در طول دوره قاعدگی خود شروع کنند یا قبل از شروع دارو، آزمایش بارداری انجام دهند تا مطمئن شوند باردار نیستند.

پیشگیری از بارداری هنگام مصرف این دارو و ۲ ماه بعد از درمان با این دارو حائز اهمیت است. زنان باید هنگام مصرف این دارو و به مدت ۲ ماه پس از توقف مصرف دارو، از شکل‌های غیر هورمونی قابل اعتماد برای کنترل بارداری (مانند کاندوم، دیافراگم با اسپرم کش) استفاده کنند.

مشخص نیست که آیا این دارو به شیر مادر منتقل شود یا خیر. به دلیل خطر بالقوه برای نوزاد، هنگام استفاده از این دارو، تغذیه با شیر مادر توصیه نمی‌شود. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

پزشک یا داروساز ممکن است از هر گونه تداخل احتمالی دارویی مطلع باشد و ممکن است بر این تداخلات نظارت داشته باشید. بدون تأیید پزشک یا داروساز دوز هیچ دارویی را شروع یا متوقف نکنید و دوز داروها را تغییر ندهید.

این دارو را نباید با داروهای زیر استفاده کنید زیرا ممکن است تداخل بسیار جدی ایجاد کند: آناستازول، لتروزول.

اگر در حال حاضر از هر یک از داروهای مذکور استفاده می‌کنید، قبل از شروع تاموکسیفن با پزشک یا داروساز خود مطرح کنید. پزشک یا داروساز خود را از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه که ممکن است استفاده کنید، به ویژه:رقیق کننده‌های خون (به عنوان مثال، وارفارین)، استروژن، شکل‌های هورمونی کنترل بارداری مثل قرص‌ها، پچ ها و ایمپلنت‌های ضدبارداری)، فنوباربیتال، ریفامایسین ها (به عنوان مثال، ریفامپین)، عصاره گل راعی، مطلع نمایید.

داروهای دیگر می‌توانند بر حذف تاموکسیفن از بدن شما تأثیر داشته باشند، که ممکن است بر نحوه عملکرد تاموکسیفن تأثیر گذار باشد. به عنوان مثال سایمتیدین، داروهای ضد افسردگی SSRI مانند فلوکستین / پاروکستین، و غیره.

این دارو ممکن است با آزمایشات آزمایشگاهی خاص (از جمله آزمایشات تیروئید) تداخل داشته باشد و احتمالاً باعث نتایج کاذب خواهد شد. اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاهی و تمام پزشکان شما می‌دانند که از این دارو استفاده می‌کنید.

قبل از استفاده از این محصول، پزشک یا داروساز را در مورد تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید مطلع نمایید. فهرستی از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید تهیه و آن را به پزشک و داروساز خود ارائه دهید.

مصرف دوز بالا یا اوردوز

در صورتی که دوز بالایی مصرف گردد با مرکز مسمومیت یا اورژانس تماس گیرید. در تهران می توان با مرکز مسمومیت با شماره تلفن ۱۴۹۰ تماس بگیرید. ساکنان دیگر شهر ها می توانند با مرکز کنترل مسمومیت استانی یا اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند.

نکته های مهم

تاموکسیفن را به بقیه افراد جهت مصرف ندهید. این برخلاف قانون است. تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی ممکن است به صورت دوره ای برای نشان دادن پیشرفت شما و یا کنترل عوارض جانبی انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

منبع: سایت راستینه