متخصصان معتقدند همه چیز از فناوری گرفته تا عادات غذایی و شیوه زندگی، بر عملکرد مغز ما تأثیر می گذارد و عادت های نادرست باعث افت کارایی ذهن و توانایی فکر کردن می شود. اخیرا، نتایج بررسی محققان کانادایی نشان داده است که مصرف میزان زیاد چربی های اشباع، تأثیر زیادی روی عملکرد مغز می گذارد و حتی به اعتیاد منجر می شود.

از سال ۱۹۳۰ به علت شرایط بهتر زندگی، بهبود تغذیه و تحصیلات، «آی کیو» ی افراد در سراسر جهان بهتر شد، اما اکنون محققان ادعا می کنند که در سال های گذشته میزان بهره هوشی افراد کاهش پیدا کرده و از طرفی طی ۵۰ سال اخیر هوش اجتماعی هم افت پیدا کرده است. محققان تأکید می کنند علاوه بر یاد گرفتن مهارت های جدید، موارد دیگری نیز برای حفظ آی کیو لازم است. در ادامه، به عاداتی که باعث کاهش بهره هوشی می شوند، می پردازیم.

خوردن زیاد میوه ها

زیاده روی در مصرف میوه هم باعث کاهش آی کیو می شود. مصرف زیاد فروکتوز (قند طبیعی موجود در میوه ها) توانایی هورمون انسولین برای سوخت و ساز قند خون و تولید انرژی در بدن را کاهش می دهد. البته منظور مصرف خیلی زیاد میوه است، نه مصرف مورد نیاز روزانه هر فرد. در این میان می توان با مصرف امگا- ۳ از مغز محافظت کرد.

آدامس خوردن

در گذشته گفته می شد که آدامس جویدن یک ورزش است که جریان خون را به مغز افزایش می دهد، اما آزمایش های اخیر، خلاف این موضوع را نشان می دهد. به گفته محققان، جویدن آدامس برای چند ساعت باعث حواس پرتی می شود و آی کیو را کاهش می دهد.1

چربی‌های ترانس

چربی‌های ترانس (trans fats) هنگام افزودن هیدروژن به روغن‌های مایع گیاهی (عمل هیدروژنه کردن)، برای بالابردن نقطه ذوب آنها (جامد کردن) جهت افزایش طول عمر و پایداری شان به وجود می‌آیند.

چربی‌های ترانس در روغن‌های شیرینی‌پزی، روغن نباتی جامد، مارگارین‌ها، شیرینی‌ها، غذاهای حاضری، غذاهای سرخ شده مثل پیراشکی و سیب‌زمینی‌ سرخ‌کرده و سایر غذاهایی که با روغن‌های هیدروژنه، پخته یا سرخ شده‌اند، یافت می‌شوند.

مصرف چربی‌های ترانس خطر ابتلا به بیماری کرونر قلبی را افزایش می‌دهد؛ در طی یک دوره، ما را با درد و رنج یک سکته مغزی حساس مواجه می‌سازد. همچنین، مصرف این نوع چربی سبب کم شدن حجم مغز می‌شود که در نهایت به بیماری آلزایمر منتهی می‌شود.2

خوردن زیاد تنقلات

خوردن زیاد تنقلات (با مواد مغذی کم) برای بچه های زیر سه سال نتیجه ای جز پایین آمدن میزان آی کیو ندارد. تحقیقات نشان داده است که بچه های زیر سه سال که مرتب تنقلات می خورند، ضریب هوشی کمتری نسبت به همسالان خود دارند که کمتر به تنقلات علاقه نشان می دهند.1

خوراکی‌های فرآوری شده

تغذیه بد تاثیر منفی روی عملکرد شناختی دارد. محققان عادات غذایی و سطح هوش حدود ۱۴۰۰۰ کودک را بررسی کرده اند. کودکانی که در سه سالگی عمدتا از غذا‌های فرآوری شده استفاده می‌کردند پنج سال بعد میانگین هوش کمتری از کودکانی داشتند که رژیم غذاییشان سرشار از ویتامین و مواد مغذی بوده است. رژیم غذایی سرشار از ویتامین و موادمغذی به رشد بهینه مغز کمک می‌کند. از آنجا که مغز درسه سال اول زندگی سریعتر رشد می‌کند، موادی که در این مدت مصرف می‌شوند تاثیر طولانی‌ترین روی عملکرد کلی مغز دارند. کودکانی که عمدتا غذا‌های فرآوری شده در سه سالگی می‌خورند، بهبود رژیم غذایی بعد‌ها در زندگیشان تاثیر کمی روی هوششان می‌گذارد.

محصولات غذایی غنی از قند

رژیم غذایی سرشار از فروکتوز بعد از شش هفته باعث کاهش هوش می‌شود. محققان دانشگاه کالیفرنیا روی اثر رژیم غذایی با فروکتوز بالا روی موش‌ها تحقیق کردند. به این جوندگان آموزش داده شد که راهشان را در یک ماز پیدا کنند و سپس آن‌ها را به دو گروه تقسیم کردند. به هر دو گروه مخلوط آب و فروکتوز داده شد. اما به یک گروه اسید چرب امگا ۳ هم دادند که تصور می‌شود سلول‌های مغز را از آسیب حفظ کند.

بعد از شش هفته، موش‌هایی که اسید چرب امگا ۳ خورده بودند عملکرد بسیار بهتری داشتند، اما موش‌هایی که امگا ۳ مصرف نکرده بودند نمی‌توانستند مسیری که قبلا یاد گرفته بودند را پیدا کنند. خوردن فروکتوز زیاد سطح انسولین موش‌ها را تحت تاثیر قرار داده بود. سلول‌های مغز از قند به عنوان سوخت استفاده می‌کنند. مقادیر زیاد فروکتوز روی نحوه ذخیره سازی سلول‌های مغز و استفاده از این ماده تاثیر می‌گذارد که آن هم روی عملکرد سلول‌ها در پردازش افکار و احساسات تاثیر می‌گذارد. خوشبختانه اسید چرب امگا ۳ از آسیب سلول‌های مغز توسط فروکتوز جلوگیری می‌کند.3

مواد غذایی سرخ شده

مواد غذایی سرخ شده، به سبک پخت جنوبی در جنوب شرقی آمریکا به عنوان «کمربند سکته مغزی» شناخته شده است. سطوح بالای چربی و کلسترول موجود در مواد غذایی سرخ شده بر دیواره‌های شریان تامین خون به مغز رسوب می‌کند؛ عدم خون‌رسانی کافی در نهایت باعث سکته مغزی می‌شود. بنابراین، هنگامی که در رژیم غذایی به طور منظم شامل مواد غذایی سرخ شده باشد، شما بیشتر با دردسر و مشکلات مواجه می‌شوید.

وعده‌های غذایی منجمد شده

اکثر افراد در زندگی خود به دلیل زمان کمی که دارند مجبور می‌شوند که غذاهای خود را فریز کنند. مصرف مواد غذایی یخ زده، به طور منظم می‌تواند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد و همچنین به زوال عقل که تخریب سلول‌های مغزی در طول زمان است،‌ منتهی شود.

محصولات غذایی شور

مواد غذایی شور درست مانند مواد قندی، می‌تواند اعتیاد آور باشد و با عواقب خطرناک همراه باشد. سدیم در تغییرات فشار خون شناخته شده است اما نکته اینجاست که آیا می‌دانید که این ماده می‌تواند همچنین توانایی‌های تفکر ما را مختل سازد؟ نه برای هر چیزی پزشکان به ما توصیه نمی‌کنند که مصرف نمک را کم کنیم. نمک، به عنوان یک ماده نگهدارنده در ترشی‌ها استفاده می‌شود، پس از زیاده‌روی در خوردن آن خودداری کنید.

پروتئین‌های فرآوری شده

پروتئین‌ها و چربی‌ها چیزهایی که ما از دوران مدرسه آنها را می‌شناسیم. زمانی که پروتئین‌ها فرآوری می‌شوند و تبدیل به سوسیس، پپرونی و کالباس، می‌شوند پروئتین‌ها خطرناک می‌شوند. مواد نگهدارنده، مانند نیترات سدیم، زمانی که در فرآوری گوشت با پروتئین‌ها ترکیب می‌شود بسیار سرطان زا می‌شوند.

نیکوتین

نیکوتین [اگرچه جزو مواد غذایی نیست اما خوب است میان آنچه به بدن سرازیر می‌شود نیز به آن اشاره شود زیرا] زمانی که به میزان بالا مصرف می‌شود به دلیل کاهش عرضه خون و اکسیژن به مغز به عنوان عامل سرطان شناخته می‌شود. علاوه بر این، سفت ‌شدن مویرگ‌ها و تأثیر بر عملکرد انتقال دهنده‌های عصبی و انتقال مواد شیمیایی در بدن از دیگر عوارض آن به شمار می‌آید.

شیرین کننده‌های مصنوعی

بسیاری از ما نسبت به این موضوع که شیرین کننده‌های مصنوعی در زندگی ما فاقد آسیب هستند دارای تصور غلط هستیم. استفاده از شیرین‌کننده‌های مصنوعی در نهایت به آسیب‌های مغزی منتهی می‌شود.2

پی نوشت:
1.www.donya-e-eqtesad.com
2.www.jadidtarin.com
3.www.bartarinha.ir