اتریوم چیست؟
میتوان به گونهای دیگر و زبانی سادهتر به پرسش «اتریوم چیست؟» پاسخ داد و آن را تعریف کرد. مثلا میتوانیم بگوییم: «اتریوم یک پلتفرم آزاد مبتنی بر فن آوری بلاک چین است که توسعه دهندگان را قادر میسازد تا برنامههای غیر متمرکز خود را روی آن پیاده سازی کنند.» شاید این پرسش هم برایتان پیش بیاید که: «آیا اتریوم شبیه بیت کوین است؟»در پاسخ باید بگوییم که هم بله و هم نه. در واقع اتریوم هم مانند بیت کوین میتواند به عنوان ارز دستهبندی شود اما کاربردهای اتریوم بسیار متفاوتتر از بیت کوین است. برای درک بهتر اتریوم ابتدا بهتر است کمی با بلاک چین و نحوه کار آن آشنا شوید.1
اتریوم و بیت کوین چه شباهتهایی به هم دارند؟
بلاک چین بیت کوین برای پیگیری مالکیت پول دیجیتال – بیت کوین – استفاده میشود. اما بلاک چین اتریوم برای اجرای کدهای برنامه نویسی برنامههای غیرمتمرکز طراحی شده است. مانند بیت کوین، اتریوم نیز یک بلاک چین توزیع شده عمومی است. اگر چه تفاوتهای فنی زیادی بین این دو وجود دارد اما مهمترین تفاوت این دو اهداف و قابلیتهایشان است. بیت کوین یک برنامه کاربردی خاص از فناوری بلاک چین است. در واقع بیت کوین با هدف ایجاد یک سیستم پرداخت جهانی، همتا به همتا و غیرمتمرکز ایجاد شده است.برای درک بیشتر این موضوع، بلاک چین بیت کوین را سیستم عاملی در نظر بگیرید که فقط یک نرم افزار به نام بیت کوین روی آن اجرا میشود. در نقطه مقابل، بلاک چین اتریوم را سیستم عاملی در نظر بگیرید که هزاران نرم افزار و سرویس مختلف میتوانند روی آن فعالیت کنند. با این حساب، درک مفهوم «توکن» برایتان آسانتر خواهد شد. در واقع یک توکن، ارز برنامهای غیرمتمرکز است که خودش بلاک چین خصوصی ندارد و از بلاک چینهای دیگر مثل اتریوم استفاده میکند.
در بلاک چین اتریوم، به جای کار برای استخراج بیت کوین، ماینرها برای یک ارز دیجیتال رمزنگاری شده به نام «اتر» که شبکه را تامین میکند، کار میکنند. اتر یک ارز دیجیتال تجاری و قابل حمل است که برای پرداخت هزینههای تراکنش نرم افراز مورد نظر، توسط توسعه دهندگان نرم افزار، مورد استفاده قرار میگیرد.1
اتریوم چطور کار میکند؟
اتریوم از پروتکل بیت کوین یا همان بلاک چین استفاده میکند، اما آن را برای انجام کارهایی فراتر از تراکنشهای مالی تغییر داده است. تنها شباهت این دو بلاک چین در این است که تمام تاریخچه تراکنشها را ذخیره میکنند، اما بلاک چین اتریوم کارهایی بیشتری انجام میدهد.جدا از تاریخچه تراکنشها، هر نود روی شبکه اتریوم باید آخرین تغییرات صورتگرفته، اطلاعات کنونی هر قرارداد هوشمند شبکه، باقیمانده حساب هر کاربر و محل و کد هر قرارداد هوشمند را دانلود کند.
میتوان بلاک چین اتریوم را بهعنوان یک ماشین حالات متناهی تراکنشها توصیف کرد. در علوم رایانه، منظور از ماشین حالات متناهی این است که چیزی میتواند یک سری از ورودیها را بخواند و براساس آن ورودیها به یک شرایط جدید گذار کند. وقتی تراکنشها اجرا شدند، ماشین به یک حالت دیگر گذار میکند.
هر حالت اتریوم حاوی میلیونها تراکنش است. این تراکنشها در گروههایی بهنام بلاک جمعآوری میشوند که هر بلاک به بلاک قبلی خود زنجیر میشود. اما قبل از اینکه تراکنش بتواند به دفتر کل اضافه شود، ابتدا باید تأیید شود که برای انجام این کار فرایندی بهنام استخراج یا ماینینگ باید صورت بگیرد.
استخراج فرایندی است که وقتی یک گروه از نودها از قدرت پردازشی خود برای تکمیل پروتکل اثبات کار استفاده میکنند که درواقع یک پازل ریاضی است. هر چقدر این قدرت پردازشی بیشتر باشد، پازل نیز زودتر حل میشود. پاسخ به این پازل همان اثبات کار است و تضمینکننده اعتبار بلاک خواهد بود.
ماینرهای زیادی در سراسر دنیا با هم رقابت میکنند تا بلاک جدید را ایجاد و تأیید کنند. هر زمان که این کار صورت بگیرد، یک توکن اتر هم ایجاد میشود و به ماینر پاداش داده میشود. ماینرها ستون فقرات شبکه اتریوم هستند؛ چراکه نهتنها تراکنشها و هر عملیاتی را تأیید میکنند، بلکه باعث ایجاد توکنهای جدید شبکه نیز میشوند.2
بیشتر بخوانید:«فارکس از نگاه قانون»
اتریوم در چه زمینههای کاربرد دارد؟
پلتفرم اتریوم، توسعه دهندگان را قادر میسازد تا برنامههای کاربردی غیر متمرکز را ایجاد و راه اندازی کنند. یک برنامه غیر متمرکز یا به اختصار «Dapp» میتواند بدون نیاز به واسطهها و با استفاده از توزیع جمعی یک عمل مخصوص را انجام دهد. برای مثال بیت کوین یک Dapp است که کاربران میتوانند توسط آن داراییهای دیجیتالی به اسم بیت کوین را به صورت همتا به همتا منتقل کنند.1مزیتهای پلتفرم غیرمتمرکز اتریوم چیست ؟
از آنجایی که اپلیکیشنهای غیرمتمرکز روی شبکه بلاکچین فعالیت دارند، از تمامی ویژگیهایش بهره میبرند:۱- تغییرناپذیری
یک شخص ثالث نمیتواند در دیتا تغییری ایجاد کند.۲- مصون در برابر فساد و دستکاری
اپلیکیشنها روی شبکهای قرارداده شدهاند که حول اصول اجماع شکل گرفته، که سانسور را غیرممکن میکند.۳- ایمن
با نبود یک نقطه شکست واحد و امنیتی که با رمزنگاری تضمین شده، اپلیکیشنها به خوبی در برابر حمله هکرها و عملیات خرابکاری محافطت میشوند.۴- بالا بودن همیشگی اپلیکیشن
اپلیکیشنها هیچگاه قطع نمیشوند و هیچ وقت نمیتوانند خاموش شوند.البته اپلیکیشنهای غیرمتمرکز با وجود داشتن یک سری مزیتها، بدون ایراد هم نیستند. از آنجایی که کد قراردادهای هوشمند توسط انسانها نوشته میشود، قراردادهای هوشمند حداکثر به خوبی کسانی هستند که آنها را مینویسند.
باگهای کد یا شرایط پیشبینی نشده میتواند منجربه بروز اتفاقات پیشبینی نشدهای شود. اگر یک اشتباه در کد اجرا شود، هیچ راه بهینهای برای جلوگیری از آن وجود ندارد جر اینکه شبکه به یک اجماع برسد و کد را بازنویسی کند. این برخلاف ذات بلاکچین است که قرار بود غیر قابل تغییر باشد.
علاوه بر آن هر حرکتی که توسط نهادی مرکزی صورت بگیرد، ماهیت غیرمتمرکز اپلیکیشن را زیر سوال میبرد.3
معایب اتریوم
با اینکه قراردادهای هوشمند میخواهند شبکه را در برابر دخالت بیرونی محافظت کنند، مفید بودن آنها بستگی به افرادی دارد که کدهای آن را نوشتهاند. همیشه جای خطای انسانی وجود دارد و هر نوع خطایی در کدها میتواند مورد سوءاستفاده قرار بگیرد.اگر چنین چیزی رخ دهد، هیچ راه مستقیمی برای جلوگیری هکر از حمله یا سوءاستفاده از اشتباه وجود ندارد. تنها راه مقابله این است که همه به توافق برسند و کدها را دوباره بنویسند. هر چند این برخلاف ماهیت بلاک چین است؛ چراکه قرار بود بلاک چین تغییرناپذیر و ایمن باشد.
در تاریخ ۳۰ آوریل ۲۰۱۶ حملهای هکری به یک DAO صورت گرفت و بیش از ۳٫۶ میلیون توکن اتر به سرقت رفت. هکر از باگی بهنام «تماس مجدد» در کدها استفاده کرده و حساب DAO را به یک DAO دیگر که دارای ساختاری مشابه بود، منتقل کرده بود.
از دست دادن سرمایه DAO تنها مشکلی نبود که پیش آمد. اعتماد کاربران به کل شبکه اتریوم هم در معرض خطر قرار گرفت و ارزش اتر از ۲۰ به ۱۳ دلار کاهش پیدا کرد.2
پینوشتها
1.www.khanesarmaye.com
2.www.chetor.com
3.www.xblockchain.me