تخم‌ شربتی چیست؟

تخم‌ شربتی در حقیقت دانه‌های گیاه ریحان کوهی است که به علت داشتن ترکیبات موسیلاژی (لعاب‌ دار) به‌صورت محلول در آب (شربت) استفاده می شود. لعاب این دانه‌ها پس از جذب آب به صورت ژله‌ای درمی‌آید که می‌تواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد. ‍

مشخص شده که تخم شربتی حاوی یکسری ترکیبات پلی فنولی و آنتی اکسیدانی مانند آنتوسیانین‌ها و بتأسیسترول است. همچنین طبق برخی تحقیقات پیشگیری از دیابت نوع دو ، سرطان و خاصیت ضد باکتریایی برای این گیاه گزارش شده‌است.1

ارزش غذایی تخم شربتی

اما در مورد شایعه وجود مقادیر زیاد کلسیم، آهن، ویتامین c و اسیدهای چرب غیر اشباع، تخم شربتی حاوی ۶ میلی گرم کلسیم (یک پنجاهم کلسیم موجود در شیر ) و ۰/۱۰۹ میلی گرم آهن (یک بیست و چهارم آهن موجود در اسفناج) می‌باشد . جالبتر اینکه مقدار ویتامین C و امگا3 موجود در تخم شربتی صفر میباشد.1

نحوه‌ی مصرف تخم شربتی

تخم‌های شربتی هنگامی‌که در آب خیسانده و مصرف شوند، بیشترین خواص تغذیه‌ای را دارند. آنها در تماس با آب پف می‌کنند، دور هر کدام یک پوشش سفید شفاف تشکیل می‌شود و سایزشان دو برابر می‌شود. شما می‌توانید حدود ۲ قاشق چای‌خوری تخم شربتی را به مدت ۱۵ دقیقه در یک فنجان آب گرم بخیسانید. آب گرم باعث می‌شود که این دانه‌ها کاملا پف کنند و آنتی‌اکسیدان‌ها و آنزیم‌های گوارشی مفید آنها آزاد شود.

درواقع این دانه‌های معطر، طعم خاصی ندارند و برای افزایش ارزش تغذیه‌ای می‌توان آنها را به هر غذایی اضافه کرد. آنها برای تزئین دسرها و نوشیدنی‌ها عالی هستند و می‌توان آنها را در لیموناد مخلوط کرد یا روی بستنی ریخت. آنها به نوشیدنی‌ها و دسرها طعم و مزه‌ی تازگی می‌دهند و جایگزین خوبی برای یک میان‌وعده‌ی کم‌کالری هستند. تخم‌های شربتی را به سوپ و پاستا اضافه کنید و از بافت تردشان لذت ببرید.2

خواص تخم شربتی

تخم‌ شربتی به‌طور گسترده در طب چینی و آیورودا به‌کار می‌رود و مزایای سلامتی بسیار زیادی دارد که ممکن است از آنها بی‌خبر باشید.

حرارت بدن را کاهش می ‌دهد

تخم های شربتی یکی از بهترین خنک کننده ‌های بدن هستند.

آنها حرارت بدن را کاهش می ‌دهند و به همین دلیل است که مردم معمولا آنها را به نوشیدنی های طراوت ‌بخش، شربت ها یا میلک‌ شیک‌ ها اضافه می کنند.1

اسیدی بودن معده و سوزش سردل را درمان می‌کند

تخم‌ شربتی، سوزش معده را تسکین می‌دهند و با خواص‌شان سموم را از بدن دفع می‌کنند.

آنها اثر اسیدی HCL (اسید هیدروکلریک) را خنثی می‌کنند و سوزش سردل را فرو می‌نشانند.

تخم‌های شربتی خیس‌خورده، سرشار از آب هستند و به تسکین پوشش معده کمک می‌کنند، بنابراین حس سوزش را از بین می‌برند.1

سطوح قند خون را کنترل می‌کند

تخم‌های شربتی برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مفید هستند، چون می‌توانند سطوح قند خون را کنترل کنند. آنها متابولیسم بدن شما را کُند می‌سازند، بنابراین تبدیل کربوهیدرات به گلوکز را کنترل می‌کنند. شما می‌توانید دانه‌های ریحان خیس‌خورده را در یک لیوان شیر مخلوط کنید و به‌عنوان صبحانه بنوشید. این نوشیدنی برای افراد دیابتی، بسیار سالم و مفید است.2

یبوست و نفخ را از بین می‌برد

تخم‌های شربتی، بدن را به‌طور طبیعی سم‌زدایی می‌کنند و باعث تنظیم حرکات روده می‌شوند. روشی مؤثر برای رفع یبوست آن است که به‌مدت چند شب قبل از رفتن به رختخواب، یک لیوان شیر مخلوط‌شده با تخم شربتی بنوشید. این نوشیدنی به‌عنوان یک پاک‌کننده‌ی معده عمل می‌کند. تخم‌های شربتی حاوی روغن‌های فرّاری هستند که به ازبین‌بردن گاز و نفخ دستگاه گوارش کمک می‌کنند و برای هضم مفیدند.2

خنک کننده

تخم شربتی دارای خاصیت خنک کنندگی است که دمای بدن را کاهش داده، عطش را رفع و تب را درمان می کند، به همین دلیل به همراه بسیاری از نوشیدنی های خنک مانند فالوده و شربت آب لیمو در تابستان مصرف می شود.3

خاصیت آنتی اکسیدانی

تخم شربتی دارای مواد مغذی و آنتی اکسیدان های فراوان از جمله فلاونوئیدها و پلی فنل است که با رادیکال های آزاد مبارزه کرده و از ابتلا به بسیاری از بیماری ها جلوگیری می کند.

از دیگر مواد موجود در تخم شربتی می توان به لیمونن، سیترال، اوژنول، ویتامین A، K، بتاکاروتن، زاکسنتین، پتاسیم، مس، کلسیم، فولات، منیزیم و منگنز اشاره کرد.3

استرس

مصرف تخم شربتی تاثیر مثبت روی خلق و خوی افراد گذاشته و استرس و تنش های روزانه را کاهش می دهد و از اختلالات روحی مانند افسردگی، خستگی ذهن و میگرن پیشگیری می کند.3

سرفه و آنفلوانزا را درمان می‌کند

تخم‌های شربتی خاصیت ضدانقباضی دارند، یعنی میزان سفتی را در عضلاتِ گرفته و منقبض کاهش می‌دهند و آنها را شل می‌کنند. آنها به این طریق به کنترل سیاه‌سرفه کمک می‌کنند. تخم‌های شربتی، ایمنی بدن را افزایش می‌دهند. فلاونوئیدهای موجود در آنها مانند ویسنین، اورینتین و بتاکاروتن به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.

توجه: زنان باردار و کودکان باید از مصرف تخم شربتی اجتناب کنند. اگر این دانه‌ها به‌خوبی با آب مخلوط نشوند، ممکن است باعث خفگی بچه‌های کوچک شوند. این دانه‌ها در زنان باردار، مقادیر استروژن را در بدن کاهش می‌دهند که ممکن است منجر به سقط شود. اگر باردار هستید یا هرگونه بیماری دیگری دارید، بهتر است قبل از اضافه کردن تخم شربتی به رژیم غذایی‌تان با پزشک مشورت کنید.2

به داشتن پوست و مویی سالم کمک می‌کند

له کردن تخم‌های شربتی در روغن نارگیل و مالیدن آن روی نواحی مشکل‌دار پوست به درمان چندین عفونت پوستی مانند اگزما و پسوریازیس کمک می‌کند. تخم‌های شربتی را بدون خیساندن بکوبید، در یک فنجان روغن نارگیل بریزید و قبل از استفاده چند دقیقه گرم کنید. خوردن دانه‌های ریحان به‌طور منظم به بدن شما کمک می‌کند که کلاژن ترشح کند.

کلاژن برای ساخت سلول‌های جدید پوست و ترمیم سلول‌هایی که به‌خاطر فرسایش طبیعی آسیب دیده‌اند، ضروری است. تخم‌های شربتی سرشار از آهن، ویتامین K و پروتئین هستند. این مواد معدنی برای داشتن موهایی بلند و قوی، حیاتی هستند. پروتئین و آهن به رشد مو نیز کمک می‌کنند و حجم مو را افزایش می‌دهند.2

عوارض جانبی و مضرات تخم شربتی

– تخم شربتی سرخ شده حاوی ماده اوژنول است که باعث نوسان ضربان قلب، سوزش دهان، گلو و مشکلات تنفسی می شود.

– تخم شربتی در مقادیر زیاد ممکن است باعث سرگیجه، خون در ادرار، کما، کاهش شدید سطح قند خون، کاهش فشار خون و خونریزی در برخی افراد شود.

– معمولا مصرف معمولی تخم شربتی همراه غذا برای بچه ها عوارض خاصی ندارد اما مصرف زیاد آن در برخی موارد باعث بروز مشکلات کبدی در کودکان می شود.

– زنان باردار و کسانی که از اختلالات تیروئید یا مشکلات هورمونی رنج می برند قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.3

پینوشتها
1.www.beytoote.com
2.www.chetor.com
3.www.mashreghnews.ir