علت سرطان کیسه صفرا
پزشکان می دانند که این تومور در اثر تغییرات غیر طبیعی (جهش) در سلول های کیسه صفرا ایجاد می شود.سلول های تغییر یافته توموری را تشکیل می دهند که می تواند فراتر از کیسه صفرا باشد و سرطان به مناطق دیگر بدن انتشار یابد.
شایعترین سرطان کیسه صفرا در سلول های غده ای در بافت داخلی کیسه صفرا آغاز می شود و به آدنوکارسینوما معروف است.
عوامل خطر سرطان کیسه صفرا
عواملی که می توانند خطر ابتلا به تومور کیسه صفرا را افزایش دهند، عبارتند از:جنسیت
سرطان کیسه صفرا در زنان شایع تر است.سن
با افزایش سن، خطر ابتلا به تومور کیسه صفرا افزایش می یابد.سابقه سنگ های کیسه صفرا
سرطان کیسه صفرا بیشتر در افرادی که در گذشته سنگ کیسه صفرا داشتند دیده می شود.سایر بیماری های کیسه صفرا
سایر شرایط کیسه صفرا شامل پولیپ کیسه صفرا و عفونت مزمن کیسه صفرا می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.علائم سرطان کیسه صفرا
علائم تومور کیسه صفرا در صورت بروز، عبارتند از:تب
نفخ شکم
حالت تهوع
کاهش وزن بدون دلیل خاص
زرد شدن پوست و سفیدی چشم (زردی)
درد شکم، به ویژه در قسمت فوقانی راست شکم
مراحل سرطان کیسه صفرا
آزمایشات و مراحل انجام سرطان کیسه صفرا معمولاً همزمان با تشخیص انجام می شود.بسیاری از مرگ و میر های سرطان هنگام ایجاد سرطان از تومور اصلی ایجاد می شود و به سایر بافت ها و اندام ها نیز سرایت می کند.
به این سرطان متاستاتیک گفته می شود.
مرحله 0
در مرحله 0، سلول های غیر طبیعی در مخاط (لایه درونی) دیواره کیسه صفرا مشاهده می شود.این سلول های غیر طبیعی ممکن است به سرطان تبدیل شده و در بافت نرمال اطراف انتشار یابد. مرحله 0 به کارسینوما درجا معروف است.
مرحله اول
در این مرحله، سرطان در مخاط (لایه داخلی) کیسه صفرا ایجاد و ممکن است در لایه ماهیچه ای دیواره کیسه صفرا انتشار یابد.مرحله دوم
مرحله دوم بسته به جایی که سرطان در کیسه صفرا انتشار یافته است به مراحل IIA و IIB تقسیم می شود.در مرحله IIA، سرطان از طریق لایه ماهیچه ای به لایه بافت پیوندی دیواره کیسه صفرا انتشار یافته است.
در مرحله IIB، سرطان از طریق لایه عضله به لایه بافت پیوندی دیواره کیسه صفرا در طرف کبد انتشار یافته اما سرطان به کبد سرایت نکرده است.
مرحله سوم
مرحله III بسته به محل گسترش سرطان به مراحل IIIA و IIIB تقسیم می شود که در طی این مراحل ممکن است سرطان از طریق لایه بافت پیوندی دیواره کیسه صفرا انتشار یافته و به یک عضو یا ساختار مجاور (مانند معده، روده کوچک، روده بزرگ، لوزالمعده یا مجاری صفراوی خارج از کبد) انتشار یافته باشد.مرحله چهارم
مرحله IV به مراحل IVA و IVB تقسیم می شود که در طی این مراحل ممکن است سرطان به ورید پورتال یا شریان کبدی یا به دو یا چند عضو یا ساختار دیگر غیر از کبد و یا قسمت های دیگر بدن مانند صفاق و کبد انتشار یافته است. سرطان ممکن است به یک یا سه غده لنفاوی مجاور گسترش یافته باشد. 1
تشخیص سرطان کیسه صفرا
از آزمایشات و روش های زیر برای تشخیص سرطان کیسه صفرا استفاده می شود:آزمایش خون
تجویز آزمایش خون به منظور ارزیابی عملکرد کبد به پزشک کمک می کند علت بروز علائم را مشخص کند.روش های عکس برداری از کیسه صفرا
سونوگرافی، سی تی اسکن و ام آر آی از جمله روش های عکس برداری از کیسه صفرا هستند.تشخیص میزان پیشرفت سرطان کیسه صفرا
پزشک به محض تشخیص سرطان کیسه صفرا، تلاش می کند تا میزان پیشرفت (مرحله ی) سرطان را تعیین کند.مرحله ی سرطان کیسه صفرا به تعیین گزینه های درمان کمک می کند.
برای تشخیص مرحله ی سرطان کیسه صفرا از آزمایشات و روش های زیر استفاده می شود:
جراحی تشخیصی
ممکن است پزشک برای بررسی علائم سرایت سرطان کیسه صفرا جراحی را پیشنهاد کند. جراح در فرایندی به نام لاپاروسکوپی شکم را کمی می برد و دوربین کوچکی را وارد می کند. دوربین به جراح اجازه می دهد قسمت های اطراف کیسه صفرا را برای مشاهده ی علامت سرایت سرطان معاینه کند.تست معاینه ی مجرای صفرا
ممکن است پزشک روش های تزریق رنگ به مجرای صفرا را پیشنهاد کند. او در ادامه از روش عکس برداری بهره می گیرد که قسمت هایی را که رنگ به آن تزریق شده نشان می دهد. به کمک این روش می توان انسداد مجرای صفرا را تشخیص داد. کلانژیوگرافی آندوسکوپیک عقب گرد (ERCP)، آنژیوگرافی تشدید مغناطیسی و آنژیوگرافی زیرپوستی ازجمله این آزمایشات است.عکس برداری
اکثر افراد مبتلا به سرطان کیسه صفرا برای تشخیص سرایت یا عدم سرایت سرطان اسکن های مختلف انجام می دهند. این که چه روشی برای عکس برداری مناسب است به شرایط بیمار بستگی دارد. از جمله روش های شایع می توان به سی تی اسکن قفسه ی سینه و شکم، سونوگرافی و ام آر آی کبد اشاره کرد. 2
درمان دارویی
روش های درمانی برای درمان سرطان کیسه صفرا با توجه مرحله سرطان بیمار، وضعیت سلامت عمومی وی و تمایلات خود بیمار می تواند متفاوت باشد.هدف اولیه درمان، حذف سرطان کیسه صفرا است اما زمانی که این مورد امکان پذیر نباشد، سایر درمان ها می توانند برای کنترل سرعت پیشرفت بیماری و حفظ راحتی بیمار به کار برده شوند.
جراحی برای مرحله اول سرطان کیسه صفرا
اگر بیمار در مرحله اول سرطان کیسه صفرا باشد، جراحی می تواند برای وی مفید واقع شود.انواع کاربردهای جراحی برای این بیماری شامل موارد زیر هستند:
* جراحی برای برداشت کیسه صفرا
سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه که تنها محدود به خود کیسه صفرا می باشد با یک عمل جراحی که در آن کیسه صفرا برداشته می شود (کولکتومی) قابل درمان است.*جراحی برای برداشت کیسه صفرا و بخشی از کبد
سرطان کیسه صفرا که از کیسه صفرا عبور کرده و به کبد نیز گسترش پیدا کرده است، معمولاً با جراحی برای برداشت کیسه صفرا و بخشی از کبد و مجاری صفراوی که در مجاورت کیسه صفرا قرار دارند درمان می شود.تاکنون مشخص نشده است که آیا استفاده از درمان های اضافی پس از انجام جراحی های موفق می تواند در کاهش احتمال بازگشت مجدد سرطان مؤثر باشد یا خیر. برخی مطالعاتی به اثرات مفید این درمان های پس از جراحی پی برده اند. بنابراین در اغلب موارد، پزشک ممکن است انجام شیمی درمانی، رادیوتراپی یا هردو را پس از جراحی به بیمار توصیه کند.
برای تصمیم گیری در خصوص استفاده از این روش های درمانی، در مورد مزایا و معایب این روش ها با پزشک خود صحبت کنید.
درمان ها برای مراحل آخر سرطان کیسه صفرا
برای سرطان کیسه صفرایی که به سایر قسمت های بدن نیز گسترش پیدا کرده است، روش جراحی نمی تواند مفید باشد.در این موارد پزشکان از درمان هایی برای کاهش علایم و نشانه های سرطان در بیماران و احساس راحتی بیشتر در آنها استفاده می کنند.
این روش های درمانی شامل موارد زیر هستند:
• شیمی درمانی
شیمی درمانی روشی است که در آن از داروهای شیمیایی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود.• رادیوتراپی
در این روش از انرژی اشعه های قوی مانند اشعه ایکس برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود.• کارآزمایی های بالینی
در این روش از داروهای جدید یا آزمایشی برای درمان سرطان کیسه صفرا استفاده می شود. در خصوص شرکت در این مطالعات با پزشک خود مشورت نمایید.روش های درمانی برای رفع انسداد مجاری صفراوی
در مراحل پیشرفته سرطان کیسه صفرا ممکن است انسداد مجاری صفراوی رخ دهد که می تواند منجر به عوارض و بیماری های بعدی گردد.روش های درمانی برای رفع انسداد مجاری صفراوی در این مورد می توانند مفید باشند.
به عنوان مثال، جراح ها می توانند یک لوله فلزی توخالی (استنت) را در مجاری صفراوی قرار دهند تا مجاری را باز نگه دارد یا از طریق جراحی، مجاری صفراوی جدیدی در اطراف ناحیه مسدود شده تشکیل شود (بای پس صفرای). 3
پی نوشت:
1.www.pezeshket.com
2.www.darmankade.com
3.www.beytoote.com
