خونریزی کودکان معمولاً مختصر و اندک است. خونریزی شدید که طی دوره های پشت سر هم در چند روز یا چند هفته پشت سر هم اتفاق می افتند بسیار نادر است که باعث از دست رفتن خون زیادی می شود و برای کودکان می تواند خطر آفرین باشد. معمولا خونریزی های کودکان با کمک های اولیه در خانه به پایان می رسد و نیاز نیست که به پزشک مراجعه کرد.
- چرا خونریزی در کودکان رخ می دهد؟
حضور کودک در آب وهوای بسیار گرم که باعث رقیق شدن خون کودک می شود.
عفونت در بینی که به علت بیماری های مختلف ویروسی یا باکتریایی ممکن است اتفاق افتد.
آلرژی یا حساسیت کودک
ورود یک ماده یا جسم خارجی به بینی مثلاً وقتی کودک چوب کبریت یا از قبیل آن را وارد بینی اش می کند.
یبوست ، وقتی کودک به یبوست دچار می شود و در هنگام دفع مدفوع خیلی به وی فشار وارد می شود ممکن است رگ های نازک بینی او پاره شوند و خون جاری شود.
استفاده از داروها و اسپری های بینی که برای کودک تجویز می شود می تواند باعث التهاب و پاره شدن رگ های بینی او شود.
بیماری های زمینه ای مثل هموفیلی می توانند باعث خونریزی بینی شود که بسیار نادر است.
- کمک های اولیه
به خاطر بی تابی و گریه کودک خونریزی بدتر می شود پس:
در قدم اول سعی کنید کودک را آرام کنید و او را مطمئن کنید که حالش خوب است و مشکل جدی ندارد.
می توانید او را به آرامی در آغوش بگیرید یا اینکه او را روی صندلی بنشانید.
قسمت پایینی و نرم سوراخ بینی را فشار دهید و نگه دارید این کار را برای ۱۰ دقیقه انجام دهید اگر سن کودک شما تا حدی است که می تواند خودش این کار را انجام دهد به او آموزش دهید تا هنگام خونریزی بینی بتواند جلوی خروج خون را بگیرد.
تا ده دقیقه تمام نشده است انگشتان خود را از روی سوراخ بینی برندارید بهتر است همراه کودک به تماشای کارتون بنشینید یا یک کتاب داستان بخوانید هر کاری که باعث شود حواس او پرت شده و بی حرکت باقی بماند.
اگر بعد از ده دقیقه تست کردید و همچنان خونریزی بند نیامده بودند، می توانید یک دوره ده دقیقه ای دیگر را شروع کنید.
اگر کودک شما طاقت کیسه یخ یا آب سرد را دارد او را روی پای خود بنشانید و سپس کیسه یخ را از پشت روی گردن او بگذارید.
برای کودک یک نوشیدنی خنک یا آب خنک آماده کنید . بهتر است هرچه زودتر مزه ی خون را فراموش کند.
کودک را ترغیب کنید که تمام خونی که در دهانش رفته را به بیرون بریزد. قورت دادن خون ممکن است باعث شود او بالا بیاورد یا خونریزی بینی او بدتر شود.
- چه زمانی برای خونریزی بینی به پزشک مراجعه کنیم؟
پزشک ممکن است راه های زیر را برای درمان ارائه دهد:
پزشک ممکن است کرم یا پمادی را به شما پیشنهاد کند که به وسیله آن جریان خون را کاهش دهد و سپس بتواند جلوی خونریزی بینی را بگیرد.
با استفاده از روشی به نام کوتر رگ خونی را می سوزاند یا منجمد می کند تا خونریزی متوقف شود.
سوراخ های بینی را با باند مخصوص پر می کنند که معمولاً لازم نیست مدت طولانی بانداژ در بینی بماند. سپس آنتی بیوتیک تجویز می کند تا از ابتلا به بیماریهای باکتریایی جلوگیری کند.
اگر خونریزی طولانی مدت بوده باشد و کودک خون زیادی را از دست داده باشد پزشک یک آزمایش خون تجویز می کند که علت خونریزی مشخص شود.
- بعد از خونریزی بینی چکار کنیم؟
از خوراندن غذای گرم یا نوشاندن نوشیدنی های گرم پرهیز کنید. بهتر است تا ۲۴ ساعت آینده کودک را حمام نکنید.
کودک را متوجه کنید که تا ۲۴ ساعت نباید بینی خود را باد کند یا محکم باد را با فشار از بینی خارج کند.
بانداژ بینی فرزند شما از چند ساعت تا معمولا ۲۴ ساعت باید روی بینی بماند اما اگر در طول این زمان بانداژ افتاد نیازی نیست دوباره آن را پانسمان کنید. پس نگران نباشید لازم نیست دوباره به پزشک مراجعه کنید. رگ های بینی بسته شده و اگر دوباره در معرض عوامل متورم کننده یا رقیق کننده قرار نگیرند خونریزی بینی اتفاق نخواهد افتاد.
برای جلوگیری از خونریزی های ثانویه بهتر است از کرم یا پمادی جهت نرم کردن و مرطوب ساختن بینی استفاده کنید. با انگشت یا یک پارچه تمیز داخل بینی را آغشته به کرم کنید. این کار از خشک شدن بیش از حد مجاری داخلی بینی جلوگیری می کند. هوشیار باشید که این روش برای کودکان زیر ۴ سال قابل استفاده نیست چرا که سوراخ های بینی آنها بسیار کوچک است و وارد کردن چیزی در سوراخ بینی تنها باعث می شود که بیشتر به مجراها آسیب بزنید.
- اگر کودک شما به یبوست مبتلاست ، مایعات بیشتری به او دهید ، از میوه های فیبر دار و کمی غذاهای چرب که برای او مجاز است استفاده کنید اگر باز هم یبوست برطرف نشد از درمان دارو بهره ببرید اما اجازه ندهید کودک به زور دادن و فشار آوردن برای دفع مدفوع ادامه دهد. این کار ممکن است آسیب دوباره ای به او وارد کند.
ناخن های کودک را مرتب کوتاه کنید و تا او نتواند با ناخن هایش به خود آسیبی بزند و آنها را وارد سوراخ های بینی اش کند.
هرگز اجازه ندهید در مجاور کودک شما کسی از دخانیات استفاده کند و سیگار یا غیره استعمال کند.
یک دستگاه بخور تهیه کنید و فضای اتاق خانه یا اتاق کودک را مرطوب نگه دارید. کنترل رطوبت هوا باعث می شود که سوراخ ها و مجاری تنفسی کودک مرطوب بمانند و پوسته پوسته نشوند مخصوصا که برای کودکان زیر ۴ سال راهی برای تمیز کردن و پماد مالیدن به درون بینی وجود ندارد همین احتمال ابتلا به حساسیت را زیاد می کند که درنتیجه اگر گرده گل ها وارد بینی کودک شود و آلرژی زایی کند در نتیجه ترشح هیستامین خون رسانی با شدت بیشتری انجام می شود کودک به سرفه و عطسه می افتد و احتمال خونریزی بینی بسیار بیشتر می شود.
بعد از خونریزی به هیچ وقت کودک را به صورت درازکش نخوابانید ، فقط می توانید تا بیست دقیقه به حالت سرپا کودک را نگه دارید. از هدایت جریان خون به سمت سر کودک بپرهیزید. بهتر است خون بدن به سمت پاها حرکت کند تا خونریزی بند آید.
- خونریزی بینی را جدی بگیریم؟
سرطان
اختلال در انعقاد خون
مشکلات مربوط به فشارخون
مشکلات خونی
اگر خونریزی بینی کودک شما بیشتر از نیم ساعت به طول انجامید و در هفته بیش از چهار بار به این مشکل مواجه شدید پس باید نگران شوید. وقت آن است که عملیات پزشکی برای تشخیص بیماری و علت زمینه ای خونریزی را تشخیص دهید.
هرچند که آزمایش صد درصد مطلقی برای مشکل خونریزی بینی وجود ندارد اما اگر مشکوک شدید و خواستید آزمایشی برای تشخیص انجام دهید، آزمایش ها به شرح زیر است:
شمارش گلبول های خون CBC
آندوسکوپی بینی
سی تی اسکن بینی
اشعه ایکس صورت و بینی
آزمایش زمان ترومبوپلاستین PTT
آزمایش های فوق لزوماً به معنی قابل استفاده بودن برای کودک نیستند به طور مثال قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس برای کودکان بسیار خطرناک است و مطمئنا پزشک چنین آزمایشی را تجویز نخواهد کرد. قصد این بود که تمامی آزمایش های موجود برای این مشکل را شرح دهیم.
گاهی بیماری های ویروسی یا باکتریایی فصلی به علت فشار زیادی که به بینی کودک وارد می کنند عامل خونریزی می شوند حتی ممکن است ضربتی به بینی کودک در حین بازی وارد شود در حالی که بعد از چند ساعت آن را فراموش کرده باشد اما علت اصلی خونریزی باشد. به طور کلی کودکان مشکلی جدی نیست مگر به صورت مزمن و ادامه دار باشد.
ضمنا باید توجه کنید همانطور که آلرژی در کودکان ممکن است فصلی باشد بنابراین در یک فصل به شدت عطسه و سرفه کندخونریزی هم ممکن است در فصل های گرم به علت حرکت سریع جریان خون در بدن کودک بیشتر رخ دهد اما در فصل های سرد اگر کودک مبتلا به بیماری های فصلی باکتریایی یا ویروسی نشود پس ازخون دماغ شدن هم خبری نیست. به این نوع خونریزی که در یک فصل بیشتر از فصل دیگر اتفاق می افتد نمی توان برچسب بیماری یا خونریزی مزمن زد. چرا که شرایط آب و هوایی طوری ایجاب می کند که رگ های نازک مجاری تنفسی کودک رو به تورم روند و نتیجه ی آن ریزش خون و پاره شدن مویرگ های حساس است. اما اگر کودک شما به طور زمینه ای یا ارثی کم خونی از انواع مختلف دارد یا از قبل خبر دارید که مشکل انعقاد خون دارد و ممکن است در صورت قرار گرفتن در شرایط خونریزی بینی هرچند که اندک باشد در معرض خطر قرار بگیرد پس باید از همان ابتدا تمامی تمهیدات لازم برای مقابله با خون ریزی را مهیا کنید و مراقب باشید.