وارفارین چیست؟

‎وارفارین یک داروی ضد انعقاد است و در واقع زمانی که طول می کشد تا لخته خون تشکیل شود را طولانی می کند. وارفارین این اثر را با کاهش اثرات ویتامین کا که در پروسه انعقاد خون شرکت دارد، اعمال می نماید.

‎این دارو برای جلوگیری از تشکیل لخته های خون نا خواسته در شرایطی که ریسک تشکیل لخته بالاست مانند برخی بیماری های قلبی و عروقی تجویز می گردد.

همچنین در پیشگیری از تشکیل هرگونه لخته ی خون یا بزرگ تر شدن لخته در عروق پا، شش یا قلب در شرایطی که بیمار در شرایط خطر می باشد، کاربرد دارد.
‎
با وجود این که وارفارین به عنوان یک ضد انعقاد شناخته شده و اثر گذار با قیمت مناسب بسیار رایج می باشد، امروزه دارو های ضد انعقاد جدیدی روانه ی بازار دارویی شده اند.1

کاربرد وارفارین

وارفارین در موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

کاهش خطر ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی یا مرگ

پیشگیری و درمان لخته های خون با فیبریلاسیون دهلیزی یا تعویض دریچه قلب

پیشگیری و درمان لخته های خون در قسمت هایی از بدن مانند پاها (ترومبوز ورید عمقی) و در ریه ها (آمبولی ریوی)

این دارو ممکن است به عنوان بخشی از درمان ترکیبی استفاده شود، یعنی شاید لازم باشد که آن را با داروهای دیگر مصرف کنید.

وارفارین متعلق به طبقه ای از داروها به نام ضد انعقاد خون است. ضدانعقاد خون، گروهی از داروها هستند که به روش مشابهی بر روی بدن تاثیر می گذارند. این داروها اغلب برای درمان شرایط مشابه استفاده می شوند. وارفارین با جلوگیری از ایجاد لخته های خون بدن نقش خودش را ایفاء می کند. این دارو با مسدود کردن تشکیل عوامل لخته شدن خون که برای ایجاد لخته لازم هستند، بر بدن تاثیر می گذارد.2

نحوه صحیح مصرف وارفارین

‎_وارفارین را دقیقا طبق دستور پزشک به مقدار مشخص و به طور منظم مصرف نمایید. بهتر است هر روز وارفارین را در ساعت مشخصی از شبانه روز مصرف کنید تا مصرف دارو منظم گردد و سطح دارو در خون شما ثابت باشد و منجر به اثر مناسب تر گردد.

‎بطور معمول توصیه می شود وارفارین را عصر ها (حدود ساعت ۶ عصر) مصرف نمایید.

‎_قرص وارفارین با مقادیر متفاوت برای بیماران تجویز می گردد. در هنگام دریافت دارو به دوز دارو (قرص وارفارین در مقادیر ۰.۵، ۱، ۲، ۲.۵، ۳، ۴، ۵، ۶ میلی گرم تولید می شود) و روش مصرف توصیه شده دقت نمایید و سوالات خود را از داروساز خود بپرسید.

‎_در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض بخاطر آوردن، دارو را مصرف نمایید. در صورتی که تا پایان روز مصرف دارو را به خاطر نیاوردید، از مصرف نوبت فراموش شده خودداری نمایید و تعداد نوبت های فراموش شده را در زمان آزمایش خون بعدی، به پزشک خود اطلاع دهید.1

عوارض جانبی وارفارین

نکته مهم در استفاده از وارفارین این است که این دارو روند تشکیل لخته خون را کند میکند بنابراین در صورت صدمه به عروق احتمال و زمان خونریزی افزایش پیدا میکند . در حالتی که INR شما در محدوده درمانی باشد بند آمدن خون شما کمی بیشتر از حد معمول طول میکشد و خونریزی های کوچک میتواند اتفاق بیفتد.

خونریزی از لثه هنگام مسواک زدن

خونریزی از بینی

در برخورد بدن با موانع یا جسم سخت محل سریعا کبود میشود .

ممکن است خونریزی قاعدگی بیشتر از حد معمول باشد .

با بریدگی های کوچک هم امکان خونریزی وجود دارد

در صورت مشاهده هر یک از علایم زیر که نشان دهنده خونریزی شدید است سریعا به بیمارستان مراجعه کنید و به پزشک خود اطلاع بدهید :

استفراغ قهوه ای رنگ یا قرمز روشن

ادرار قرمز ، سیاه یا قهوه ای رنگ

خونریزی زیاد از بینی و یا لثه

مدفوع قرمز رنگ و یا قیری شکل

سرفه با ترشحات قرمز رنگ

درد شدید مثل سردرد یا درد معده

ظهور ناگهانی کبودی بدون علت

خونریزی ماهیانه شدید

خونریزی از بینی که بیشتر از ۱۰ دقیقه طول بکشد .

سقوط خطرناک

بریدگی که خونریزی آن بیشتر از حد معمول طول بکشد.

ضربه به سر.3

تداخلات وارفارین با رژیم غذایی

رژیم غذایی بیمار باید شامل کلیه مواد غذایی مورد نیاز بدن باشد. اگر نیاز به کاهش وزن باشد باید تحت نظر متخصص تغذیه این کار را انجام داد. در نظر داشته باشید که هرگونه تغییر مهم و شدید در رژیم غذایی می تواند در نحوه پاسخ بدن بیمار به وارفارین موثر باشد.

زنجبیـل

این داروی گیاهی از تشکیل لخته در خون جلوگیری می نماید، لذا باید از مصرف آن خودداری شود.

سیـر

ثابت شده است که سیر از تشکیل لخته در خون جلوگیری می کند و باعث افزایش رقت خون می گردد. بیمارانی که وارفارین مصرف می نمایند نباید بیشتر از 1 حبه سیر در روز مصرف کنند زیرا ممکن است باعث رقیق شدن بیش از حد خون و احتمال خونریزی گردد.

روغن

روغن های نباتی آفتابگردان، کانولا، سویا و پنبه دانه از منابع غنی ویتامین K می باشند. ضمن پیروی از یک رژیم غذایی کم چرب، از افزودن روغن های مخصوص سالاد یا پخت و پز به غذا خودداری نمایید.

خـیـار

پوست خیار حاوی ویتامین K می باشد. تا حد امکان خیار را بدون پوست مصرف نمایید.

چای سـبـز

چای سبز باعث خنثی شدن اثر وارفارین می گردد. بنابراین افرادی که چای سبز و وارفارین مصرف می نمایند، باید خون خود را مرتباً چک کنند تا اثر دارو کم نشده باشد.

سویـا

مصرف فرآورده های لوبیای سویا و شیر سویا باعث کاهش اثر ضد لخته ای وارفارین و افزایش احتمال بروز لخته می گردد. از مصرف فرآورده های حاوی سویا خودداری نمایید.

گـزنـه

برگ های گیاه گزنه دارای ویتامین K می باشند و اثر وارفارین را کاهش می دهند، بنابراین از مصرف آن باید خودداری شود.

جگر

جگر حیوانات و طیور منبع غنی از ویتامین K می باشد. میزان ویتامین K 100 گرم جگر معادل یک فنجان سبزیجات برگ سبز می باشد. در صورت مصرف 100 گرم جگر در روز باید از مصرف سایر منابع ویتامین K مانند انواع سبزیجات خودداری شود.

ثابت شده است که سیر از تشکیل لخته در خون جلوگیری می کند و باعث افزایش رقت خون می گردد. بیمارانی که وارفارین مصرف می نمایند نباید بیشتر از 1 حبه سیر در روز مصرف کنند زیرا ممکن است باعث رقیق شدن بیش از حد خون و احتمال خونریزی گردد.

گریـپ فروت

در صورت مصرف مداوم آب گریپ فروت اثر وارفارین زیاد شده و احتمال خونریزی را زیاد می کند. در مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت احتیاط کنید.

انبـه

مصرف فرآورده های انبه و آب و عصاره انبه باعث افزایش اثر ضد لخته ای وارفارین و احتمال خونریزی می گردد، بنابراین باید از مصرف آن خودداری شود.

زردچوبه و پیاز

این دو ماده غذایی هم دارای اثرات ضد لخته ای می باشند و مصرف زیاد آن ها باعث افزایش احتمال خونریزی می گردد. مصرف یک عدد پیاز کوچک در روز منعی ندارد. توجه داشته باشید که محدودیت های ذکر شده تنها در مورد سبزیجات برگ سبز می باشد و مصرف میوه ها محدودیتی ندارد. در این مورد تنها دو استثناء وجود دارد که شامل انبه و گریپ فروت می باشد.

فرآورده های پروبیوتیک

مصرف فرآورده های پروبیوتیکی مانند ماست پروبیوتیک یا همان پروماس که اخیراً به بازارهای کشور وارد شده است، باعث افزایش تولید ویتامین K در بدن می گردد، بنابراین مصرف این گونه فرآورده ها باعث افزایش نیاز به مصرف وارفارین می گردد.

تداخل دارویی

داروهای خوراکی ضد انعقاد با بسیاری از داروها تداخل دارند. بنابراین، هر تغییری در برنامه مصرف دارو، از جمله استفاده از فرآورده های دارویی بدون نسخه، احتیاج به پیگیری دقیق دارد.

استامینوفن با دوز بیش از g 2 در روز و مصرف بیش از 2 هفته ممکن است خطر خونریزی ناشی از وارفارین را افزایش دهد.4

پینوشتها
1.www.darooyab.ir
2.www.pezeshket.com
3.www.dr-sarzaeem.ir
4.www.namnak.com