اسهال یکی از اولین علائم بارداری است که با استفراغ و تهوع، ویار و هوس‌های غذایی همراه است. این حالت در اثر افزایش سطح هورمون‌ها، مخصوصا هورمون استروژن، پروژسترون و HCG ایجاد می‌شود. اما گاهی اسهال جدی و کشنده است. اگر در طول روز بیش از سه مرتبه دچار اسهال شدید، باید آب به بدنتان رسیده و کم آبی جبران شود. غذاهای سبک مانند سیب، نان خشک یا برنج که معده را تحریک نمی‌کنند بخورید.
دلایل غیر از بارداری اسهال
* ویروس‌ها* باکتری‌ها
* انگل روده‌ای
* مسمومیت غذایی
* داروها
بعضی شرایط خاص نیز اسهال را شایع‌تر می‌کنند. مانند: سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری کرون، بیماری سلیاک و کولیت اولسراتیو.
.png "علت اسهال در بارداری چیست و روش های پیشگیری و درمان آن چگونه است")
ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر باعث اسهال شوند:
- در دوران بارداری، اسهال نیز مانند یبوست در اثر تغییرات هورمونی بدن به وجود می‌آید.
- تغییر رژیم غذایی به منظور تامین تمام مواد مغذی مورد نیاز برای جنین
- مصرف آب بیشتر به منظور وجود آب کافی در بدن
- تمرینات بارداری که باعث بهبود عملکردهای روده و الگوی خواب می‌شود
- وجود آهن در ویتامین‌های قبل از تولد ( ممکن است نیاز به تغییر مارک ویتامین نیز باشد)
- مسمومیت غذاها
- آنفلوانزای معده (در اثر باکتری یا ویروس‌های خاص)
- مشکلات گوارشی مادر مانند بیماری التهاب روده و سندرم روده تحریک پذیر (اسهال مزمن)
جدا از موارد رایج و بی خطری که در بالا ذکر شد، بارداری خارج رحمی نیز یکی دیگر از علل احتمالی اسهال دردناک، مخصوصا در سه ماهه اول بارداری است.
عوامل مرتبط با اسهال در دوران بارداری چه هستند؟
یک زن باردار در دوران بارداری ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند یبوست و اسهال شود. علت آن می‌تواند تغییر هورمون‌ها، تغییر در رژیم غذایی و استرسی باشد که فرد باردار در طول دوران بارداری متحمل می‌شود. در بیشتر مواقع مشکلات گوارشی به صورت اسهال نمود پیدا می‌کنند که اگر فرد مواظب نباشد؛ می‌تواند باعث ایجاد یک سری مشکلات شود. در ادامه شایع‌ترین دلایل اسهال در دوران بارداری را شرح داده‌ایم.تغییر رژیم غذایی فرد در دوران بارداری
بسیاری از زنان وقتی متوجه می‌شوند که باردار هستند شروع به مصرف زیاد و درهم غذاها می‌کنند. تغییر ناگهانی مصرف غذا می‌تواند سبب ناراحتی معده شما شود و هم به طور بالقوه می‌تواند باعث اسهال شود.حساسیت‌های غذایی جدید
حساسیت‌های غذایی ممکن است یکی از تغییراتی باشد که در دوران بارداری تجربه می‌کنید. ممکن است غذاهایی که قبل از بارداری هرگز مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کرد سبب نفخ، تولید گاز، ناراحتی معده و اسهال شوند.مصرف ویتامین‌ها پیش از تولد نوزاد
مصرف ویتامین‌ها در دوران بارداری برای سلامت شما و همچنین رشد و سلامت نوزاد مفید است. با این حال ویتامین‌ها ممکن است سبب ناراحتی معده و اسهال شوند.تغییرات هورمونی
هورمون‌ها ممکن است فعالیت سیستم گوارش شما را کم کنند و در نتیجه سبب یبوست شوند. هورمون‌ها همچنین می‌توانند سبب افزایش فعالیت سیستم گوارش شده و باعث اسهال شوند.اسهال در سه ماهه سوم بارداری شایع‌تر است. همانطور که به موعد زایمان خود نزدیک می‌شوید، احتمال اینکه دچار اسهال شوید بیشتر است. این موضوع ممکن است نشان‌دهنده این باشد که بدن شما کم کم خود را برای زایمان آماده می‌کند.
البته وجود اسهال لزوما دلیلی بر نزدیکی زایمان و نداشتن اسهال دلیلی بر نبودن موعد زایمان نیست.
هر فرد در دوران بارداری خود تجربه متفاوتی خواهد داشت. بعضی از زنان حتی در سه ماهه سوم بارداری خود اسهال مکرر را تجربه نمی‌کنند؛ اگرچه در دیگران این موضوع مشاهده می‌شود.
آیا اسهال در باردرای نشانه یک مشکل جدی است؟
بله اما این مسئله بسیار نادر است. اگر چند روز حرکت روده نداشته اید سپس به صورت ناگهانی اسهال آبکی داشته اید احتمال مشکل فشار مدفوع یا انسداد روده دارید. در این شرایط نادر، مدفوع سخت و خشک حرکت روده را مسدود می کند. مدفوع آبکی از اطراف آن نشت می کند که باعث اسهال می شود. اگر مشکل فشار مدفوع دارید، علائمی دیگر مانند استفراغ، حالت تهوع، نفخ و درد معده را نیز تجربه می کنید. اگر این علائم را دارید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.اگر اسهال در دوران بارداری همراه با خون بود حتما باید به پزشک مراجعه نمایید
در طول بارداری در خصوص اسهال چه زمانی با پزشک خود تماس بگیرم؟
اگر اسهال بیش از یک روز طول کشید یا شامل علائم زیر بود با پزشک خود تماس بگیرید:- درد معده
- تب
- اسهال
- اسهال با خون یا مخاط
- خشک شدن دهان، سرگیجه و سردرد (علائم کم آبی بدن)
اگر اسهال هستید و حس می کنید جنین کمتر یا شدیدتر از حد معمول حرکت می کند یا علائم زایمان زودرس دارید با پزشک تماس بگیرید:
- انقباضات منظم و مداوم
- ترشحات بیشتر واژن یا ترشحات آبکی، خونی یا مخاط شکل
- گرفتگی عضلات
- فشار یا درد در ناحیه لگن خاصره یا زیر شکم که به صورت مداوم است یا بدتر شده است.
درمان اسهال در دوران بارداری
در اکثر موارد اسهال، بدون دارو درمان می‌شود. با این حال چندین روش برای درمان اسهال در زمان بارداری وجود دارد. در مواردی که اسهال خود به خود درمان نمی‌شود اغلب عامل اسهال، مسمومیت غذایی، ویروس یا باکتری است. سعی کنید در این موارد بدن خود را هیدراته (رساندن آب کافی به سلول‌های بدن) نگه دارید.داروهای مصرفی خود را نگاه کنید. ممکن است در لیست داروهای شما دارویی وجود داشته باشد که سبب اسهال شما شده است. در این مواقع با پزشک خود صحبت کنید و پس از مشاوره با وی در صورتی که قطع دارو مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کند؛ مصرف آن را قطع کنید.
اجتناب از خوردن غذاهایی که باعث می‌شوند اسهال شما بدتر شود. مثلا غذاهایی که چاق‌کننده هستند و کالری بالا دارند. غذاهای سرخ شده، غذاهای تند، شیر و لبنیات و مواد غذایی با فیبر بالا.
بدون مشورت با پزشک خود، داروی ضد اسهال مصرف نکنید. بعضی مواقع شرایط توسط این داروها بدتر می‌شود. علاوه بر آن، همه آنها در بارداری امن نیستند.
آب بنوشید تا جایگزین مایعات از دست رفته بدن شود. نوشیدن آب میوه و آبگوشت نیز می‌تواند به جایگزینی برخی از الکترولیت‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی که بدن شما از دست داده است کمک کند.
داروهای ضد اسهال برای درمان اسهال بارداری عبارتند از:
* ایمودیوم (که تنها به مدت 24 ساعت پس از هفته دوازدهم بارداری مصرف می‌شوند)* پلی کاربوفیل
* کائو پکتات (کائولین و پکتین)
Parepectolin (مصرف این دارو توصیه نمی‌شود مگر اینکه برای خطرات ناشی از اضافه وزن مفید باشد)
درمان های خانگی اسهال در بارداری
درمان های خانگی مختلفی برای رفع اسهال در بارداری وجود دارد. در اینجا بعضی از روش هایی که می توانید امتحان کنید ذکر شده است:1- چای زنجبیل:
زنجبیل (39 خواص زنجبیل | نحوه مصرف زنجبیل) را بجوشانید و در آب دم کنید. بگذارید سرد شود و سپس مصرف کنید.
2- عسل:
سه تا چهار قاشق غذاخوری عسل را به یک لیوان آب اضافه کنید و به صورت روزانه مصرف کنید.
3- عصاره نعناع:
عصاره نعناع را به نصف فنجان آب اضافه کنید و روزی دو بار مصرف کنید.
4- رژیم غذایی BRAT:
سال ها موز، برنج، سیب و نان تست توصیه می شود. زیرا این موادغذایی سیستم گوارش را آرام می کنند.
5- مواد غذایی مفید
افزودن این موادغذایی حاوی ویتامین ها و مواد معدنی به رژیم غذایی نیز توصیه می شود:
- موادغذایی دارای نشاسته مانند سیب زمینی و غلات
- سبزیجات
- سوپ بدون شیر و حاوی برنج، نودل و سبزیجات
- گوشت بدون چربی
- ماست
همچنین توصیه می شود غذاهای سبک بخورید تا معده سنگین نشود.
غذاهایی که نباید بخورید
- غذاهای تند و چرب به سختی هضم می شوند. بنابراین بهتر است از منوی غذایی حذف شوند.- نوشیدنی های شیرین و انرژی زا باعث به هم خوردن سیستم گوارشی می شوند بنابراین باید از مصرف آن ها اجتناب کنید.
- اگر تحمل لاکتوز ندارید، شیر به مقدار زیاد مصرف نکنید. از روش های دیگر برای جذب کلسیم استفاده کنید.
- از مصرف بیش از حد قهوه، چای و نوشیدنی های انرژی زا اجتناب کنید.
آیا مصرف قرص برای اسهال ایمن است؟
اگر خیلی اذیت می شوید به داروساز مراجعه کنید. در طول بارداری باید مراقب قرصی که می خورید باشید. تمام قرص های بدون نسخه برای خانم های باردار ایمن نیستند و برخی می توانند مشکلات زیادی ایجاد کنند. بهتر است در خصوص قرص های مجاز و غیرمجاز با پزشک خود صحبت کنید. از داروهای تجویزی معمول میشه به آمپول هیوسین اشاره کرد. از مصرف غذاهای مشکل ساز اجتناب کنید: برخی از موادغذایی باعث بدتر شدن اسهال می شوند. از مصرف غذاهای چرب، سرخ کردنی، تند، شیر و لبنیات و غذاهای غنی از فیبر بپرهیزید.سخن پایانی
اگر اسهال دارید، مهم است که هیدراته شوید. اسهال می‌تواند سبب از دست رفتن مقدار زیادی مایع از بدن شما شود. Dehydration (کم آبی) می‌تواند به سرعت اتفاق بیفتد و بسیار جدی باشد، مخصوصا برای زنان باردار.زنان باردار در حالت معمول بدون داشتن مشکل گوارشی هم نسبت به دیگران نیاز به آب بیشتری دارند. لازم است علائم کم آبی را بشناسید تا در صورت وقوع آن به پزشک مراجعه کنید. دقت داشته باشید که کم آبی می‌تواند سبب عوارض وخیم حاملگی شود.
علائم کم آبی بدن:
* ادرار تیره و زرد
* دهان خشک و چسبنده
* تشنگی
* کاهش تولید ادرار
* سردرد
* سرگیجه
* نداشتن اشک
اگر اسهال بعد از دو یا سه روز پایان نیافت، به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و ممکن است برای شما آزمایش خون، مدفوع و … تجویز کند تا علت اسهال شما را تعیین کند.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت بیتوته
سایت رضا دوست
