خارش ناحیه تناسلی زنان
خارش واژن علائم ناخوشایند و بعضی وقتها دردناکی در پی دارد که معمولاً به دلیل وجود عوامل تحریک کننده، عفونت و یائسگی رخ میدهد. همچنین گاهی دلیل خارش واژن برخی از اختلالات پوستی و یا بیماریهایی است که از طریق رابطه جنسی منتقل میشوند. در موارد نادر هم به دلیل استرس و یا سرطان مهبل (vulvar cancer) رخ میدهد.بسیاری از موارد خارش، نگران کننده نیستند. اما در صورتی که خارش شدید بوده و یا فرد مشکوک به وجود عوامل زمینهای باشد باید به پزشک مراجعه کند. پزشک دلیل خارش واژن را از طریق معاینه و انجام آزمایش تشخیص خواهد داد. بعد از این مرحله بهترین روش درمانی برای برطرف کردن این علائم به فرد پیشنهاد خواهد شد.
علت خارش ناحیه تناسلی زنان
برخی از دلایل احتمالی خارش ناحیه تناسلی یا همان واژن زنانه و مناطق اطراف آن عبارتند از:عوامل محرک
در معرض مواد شیمیایی محرک بودن میتواند باعث خارش واژن شود. این عوامل محرک، باعث بروز واکنش آلرژیک میشود و این واکنش آلرژیک خود دانههای پوستی با احساس خارش زیاد در سرتاسر بدن به خصوص واژن ایجاد میکنند.برخی از مواد شیمیایی محرک شایع عبارتند از:
* صابون
* بمبهای وان حمام
* اسپریهای خوشبو کننده
* شامپو بدنها و دوشها
* کرمها
* وسایل ضد بارداری موضعی
* پمادها
* مواد ضد عفونی کننده
* نرم کنندههای لباس
* دستمال توالت معطر
اگر به دیابت و یا بی اختیاری ادرار مبتلا هستید، ادرار هم میتواند باعث تحریک واژن و خارش آن شود.
بیماریهای پوستی
برخی از بیماریهای پوستی، مانند اگزما و پسوریازیس هم باعث قرمزی و خارش در ناحیه تناسلی میشوند. اگزما یا آتوپیک درماتیت (atopic dermatitis) که بیماری با علائمی همانند دانههای پوستی است که در افرادی مبتلا به آسم و آلرژی رخ میدهد. این دانههای پوستی قرمز رنگ بوده، دارای بافتی فلس مانند هستند و در موارد زیادی هم باعث خارش میشوند. باید بگوییم که در برخی از زنان مبتلا به اگزما این ضایعات پوستی به واژن هم راه پیدا میکنند.پسوریازیس هم نوع دیگری از بیماریهای شایع پوستی است که باعث بروز نواحی پوستی دارای احساس خارش در پوست سر و مفاصل میشود. در زمانی که علائم این بیماری شدت پیدا میکند، حتی امکان دارد که به واژن هم راه پیدا کند.
عفونت قارچی
در حالت عادی قارچهایی در واژن وجود دارند که مشکلی را ایجاد نمیکنند. اما زمانی که رشد این قارچها به شکل فزآیندهای افزایش پیدا کند، احتمال بروز عفونت وجود خواهد داشت.این عفونت تحت عنوان عفونت قارچی شناخته میشود. این عارضه بسیار شایع بوده و از هر ۴ زن ۳ نفر را درگیر میکند. بعد از مصرف دورهای آنتی بیوتیکها که علاوه بر باکتریهای بد باکتریهای خوب را هم از بین میبرند، این عفونتها رخ میدهد. باید بدانید که این باکتریهای خوب هستند که رشد قارچها را کنترل میکنند.رشد فزایندهی قارچ در واژن باعث بروز علائم ناخوشایند همچون خارش، سوزش، برآمدگی و ترشحات میشود.
واژینوز باکتریال (Bacterial vaginosis)
واژینوز باکتریال یکی دیگر از دلایل رایج خارش واژن است. مانند عفونت قارچی واژن، واژینوز باکتریال به دلیل بروز عدم تعادل بین باکتریهای بد و خوب واژن رخ میدهد.این شرایط معمولاً باعث بروز علائم نمیشود. اما زمانی که علائم ایجاد شدند، این علائم شامل خارش واژن و ترشحات غیر معمول و بدبو از واژن هستند. این ترشحات ممکن است رقیق و خاکستری رنگ و یا حتی سفید باشند. در برخی موارد هم این ترشحات حالت فوم دار دارند.
بیماریهای آمیزشی
گروهی از بیماریهای آمیزشی در جریان رابطه جنسی حفاظت نشده منتقل شده و باعث ایجاد حس خارش در واژن خواهند شد، این بیماریها عبارتند از:1. عفونت کلامیدیا
2. زگیل تناسلی:
زمانی که بدن با ویروس HPV درگیر خواهد شد، علاوه بر اضافه شدن زائده های گوشی بر اطراف یا حتی داخل واژن، شاهد خارش بیش از حد خواهید بود. هر چند که ایجاد زگیل تناسلی در بدن بعضی افراد با خارش همراه نیست اما نمی توان این احتمال را در نظر نگرفت. زگیل تناسلی از مواردی است که به صورت خود به خود از بین نمی رود و باید از انواع روش های فریز یا لیزر برای درمان آن استفاده کنید. متاسفانه عوارض به وجود آمدن زگیل آمیزشی تنها خارش واژن نیست بلکه این بیماری می تواند به سادگی بستری برای سرطان دهانه رحم ایجاد کنند. رفتارجنسی سالم و پرهیز از ایجاد رابطه های پرخطر برای جلوگیری از به وجود آمدن این مشکل بسیار اهمیت دارد. اگر احساس می کنید که زائده های گوشتی اطراف واژن یا حتی داخل واژن ایجاد شده است و به تازگی رابطه محافظت نشده داشته اید، این احتمال را در نظر بگیرید که به ویروس HPV مبتلا شده اید. در چنین شرایطی توصیه می کنیم حتما در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.
3. سوزاک
4. تبخال تناسلی
5. تریکومونیازیس (trichomoniasis) :
تریکوموناس واژینالیس انگلی است که منجر به بیماری تریکوموناسیس می شود. این انگل توسط رابطه جنسی میان منتقل خواهد شد و علائمی مانند احساس خارش، سوزش واژن حین ادرار ، ترشحات بد بود و کف آلود و همچنین تغییر رنگ ترشحات دارد. در مواقعی قرمز شدن واژن و ایجاد زخم روی آلت تناسلی مردانه از اصلی ترین نشانه های وجود این انگل در بدن است.
این بیماریها همچنین باعث بروز علائم دیگری همچون رشد غیر طبیعی، ترشحات سبز، زرد از واژن و درد در هنگام دفع ادرار خواهند شد.
استرس
استرس فیزیکی و احساسی هم میتواند باعث خارش واژن و تحریک پذیری آن شود. با این وجود این مسئله چندان رایج نیست. زمانی این اتفاق می افتد که بر اثر استرس سیستم ایمنی بدن ضعیف میشود و به این ترتیب فرد بیش از قبل از معرض ابتلا به عفونت قرار خواهد گرفت و این عفونت است که باعث خارش میشود.
سرطان مهبل
در موارد نادر، خارش واژن علامت سرطان مهبل است. این نوع از سرطان در مهبل یا قسمت خارجی واژن ایجاد میشود و لبههای داخلی و خارجی واژن، کلیتوریس و دهانه واژن را در برمیگیرد. سرطان مهبل همیشه علائمی ندارد. با این همه زمانی که علائم ایجاد میشود، علائم شامل خارش، خونریزی غیر طبیعی و درد در ناحیه مهبل خواهد بود.اگر این سرطان در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، به راحتی قابل درمان خواهد بود. به همین دلیل است که ملاقات سالیانه با پزشک زنان بسیار اهمیت دارد
برای خارش ناحیه تناسلی زنان چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خارش واژن به حدی شدید باشد که زندگی روزمره و خواب فرد را مختل کند باید به پزشک مراجعه کرد. با این وجود در بیشتر موارد خارش جدی نیست و برخی از روشهای درمانی احساس ناخوشایند ناشی از خارش واژن را کاهش خواهد داد.
اگر احساس خارش برای بیشتر تر یک ماه ادامه داشت و یا اینکه خارش با علائم زیر همراه بود باید با پزشک تماس گرفت:
* زخم در قسمت خارجی واژن
* درد در ناحیه تناسلی
* تورم و قرمزی ناحیه تناسلی
* دفع ادرار دشوار
* ترشحات واژن غیر معمول
* احساس ناراحتی در حین رابطه جنسی
تشخیص علت خارش ناحیه تناسلی زنان
پزشک در مورد علائم، شدت آنها و مدت زمانی که فرد آنها را احساس میکند با فرد صحبت میکند. همچنین احتمال دارد که در مورد فعالیتهای جنسی هم با بیمار صحبت شود و احتمال انجام تست لگنی هم وجود دارد.در جریان تست لگنی، پزشک قسمت خارجی مهبل را مشاهده کرده و یک ابزار مخصوص برای مشاهده داخل واژن استفاده میکند. همچنین در هنگام وارد کردن انگشت به درون واژن پزشک شکم بیمار را فشار خواهد داد. این کار کمک میکند تا اندامهای تولید مثلی بیمار معاینه شده و در صورت بروز ناهنجاری شناسایی شوند.
پزشک احتمالا نمونههای بافتی از پوست مهبل و یا ترشحات واژن جمع آوری کرده و برای بررسی بیشتر به آزمایشگاه خواهد فرستاد. همچنین آزمایش خون و ادرار هم گرفته میشود
درمان پزشکی برای خارش ناحیه تناسلی زنان
زمانی که پزشک عوامل زمینهای خارش واژن را تشخیص داد، روشهای درمانی خاصی را پیشنهاد خواهد داد. بسته به نوع عارضه و علت بروز آن درمانهای خاصی پیشنهاد خواهد شد.عفونت قارچی واژن
این عارضه با داروهای ضد قارچی درمان میشود. این داروها در انواع مختلف کرم، پماد و قرص در دسترس هستند.
اگر پزشک عفونت قارچی را تشخیص ندهد، فرد نباید به صورت خودسرانه این داروها را مصرف کند.
واژینوز باکتریال
این عارضه معمولاً با تجویز آنتی بیوتیک درمان میشود. این آنتی بیوتیکها به صورت قرصهای خوراکی و یا کرمهای مخصوصی که وارد واژن میشوند.
بیماریهای آمیزشی
این بیماریها با آنتی بیوتیک، ضد ویروسها و ضد انگلها درمان میشوند. این داروها باید منظم مصرف شده و تا زمانی که عفونت و بیماری به صورت کامل برطرف نشده باشد، از انجام رابطه جنسی باید خودداری کرد.
یائسگی
اگر دلیل خارش یائسگی باشد، با کرمهای استروژن، قرص و یا حلقههای واژینال درمان میشود
دیگر دلایل
دیگر انواع خارش واژن معمولاً خود به خود برطرف میشود. در این زمان فرد میتواند از کرمهای استروئید و یا لوسیونها برای کاهش التهاب و کم کردن شدت احساس ناخوشایند استفاده کند. همچنین فرد باید مقدار مصرف آنها را هم کنترل کند، چرا که استفاده بیش از حد از این مواد خود باعث تحریک و خارش مزمن خواهد شد.درمانهای خانگی برای خارش ناحیه تناسلی زنان
با رعایت بهداشت و تغییر بسیاری از عادتهای سبک زندگی تا حدود زیادی میتوان از خارش واژن جلوگیری کرد. برای جلوگیری از وقوع این عارضه میتوان در خانه چندین کار انجام داد:* استفاده از آب گرم و پاک کنندههای ملایم برای شستن ناحیه تناسلی
* پرهیز از استفاده از صابونها، لوسیونها و بمبهای حمام معطر
* پرهیز از استفاده از اسپریها و دوشها
* تعویض مرتب لباسهای زیر خیس بعد از ورزش یا شنا
* پوشیدن لباسهای زیر نخی و تعویض مرتب آنها
* خوردن ماست برای جلوگیری از بروز عفونت قارچی
* استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی
* تمیز کردن ناحیه تناسلی از جلو به عقب بعد از دفع مدفوع
خارش آلت تناسلی مردان
برخی اوقات آلت تناسلی مردانه احساس خارش پیدا میکند. این نشانه گاهی به تنهایی و گاهی هم همراه دیگر علائم همچون عفونت، وجود توده و یا ترشحات رخ میدهد. چندین دلیل برای خارش آلت تناسلی مردانه وجود دارد و بسته به دلیل خارش درمان خاص آن انجام میشود.خارش آلت تناسلی در مواقعی ممکن است به حدی آزار دهنده شود که حتی فرد شاهد زخم شدن یا خونریزی روی سطح پوست ناحیه تناسلی باشد. دلایل متعددی وجود دارد که در نهایت ممکن است موجب خارش ناحیه تناسلی در مردان و زنان شود. معمولا این مشکل بیشتر برای مردان پیش می آید. با توجه به دلایل متنوع این اتفاق، درمان های مختلفی هم برای متوقف کردن خارش آلت تناسلی وجود دارد. اما مهم ترین مسئله این است که در زمان وقوع چنین اتفاقی، به صورت خودسرانه درمانی را آغاز نکنید و به پزشک مراجعه کنید. با این حال بهتر است اطلاعات متناسبی درباره دلایل رایج و نحوه درمان خارش آلت تناسلی داشته باشید. زیرا این مسئله در مواقعی می تواند کاملا سطحی باشد.
علت خارش آلت تناسلی مردانه
علاوه بر بیماریهای آمیزشی دلایل دیگری هم وجود دارد که باعث خارش آلت تناسلی میشوند. گاهی تمام آلت و در مواردی کلاهک و یا بدنهی آلت دچار خارش میشود.کاندیدیاز (Candidiasis)
این عفونت قارچی کلاهک آلت را تحت تأثیر قرار داده و باعث خارش میشود. در مواردی دانههای پوستی و حتی ترشحات سفید رنگ هم ممکن است به همراه خارش دیده شود.
زگیل تناسلی
زگیل تناسلی از جمله بیماریهای آمیزشی است که در تنه و کلاهک آلت دیده میشود. این بیماری به صورت تودههای برآمده ای خود را نشان داده و باعث خارش و یا خونریزی میشوند.
پسوریازیس
در این عارضه پوستی قرمز رنگ شده و حالت فلس مانند پیدا میکند. و در آلت تناسلی هم خود را به صورت قطعات قرمز رنگی روی بدنه و کلاهک آلت نشان میدهد.
در این بیماری سلول های پوستی با با سرعت بیشتری تکثیر می شوند و در نتیجه سلول های پوستی روی سطح پوست تجمع می یابند. در نتیجه خارش و لکه های قرمز پوست پوسته پوسته ایجاد می شود.
گال (Scabies)
جَرَب یا گال یک بیماری انگلی خارشدار و عامل آن بندپایی از گروه هیرهها به نام هیره خارشی است. این بیماری میتواند کل بدن را درگیر کرده و منجر به احساس خارش بسیار زیاد شود. این عارضه روی بدنه آلت خود را به صورت تودههای برآمده کوچکی نشان میدهد.
البته احتمال مبتلا شدن زنان به گال نیز وجود دارد اما اکثر اوقات مردان دچار این مشکل هستند. گاهی اوقات عوارض وجود گال ها در ناحیه تناسلی زنانه با بیماری هرپس تناسلی اشتباه گرفته می شود. به همین دلیل توصیه می شود در صورتی که احساس خارش زیادی داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید.
درماتیت تماسی
در این بیماری پوست در تماس با یک ماده محرک دچار واکنش آلرژیک میشود. در صورت استفاده از کاندومهای لاتکس ممکن است آلت تناسلی هم درگیر شود.درماتیت تماسی روی آلت خود را به صورت برآمدگیهایی نشان میدهد که باعث ایجاد احساس خارش میشوند.
تبخال تناسلی
تبخال تناسلی باعث ایجاد تاولهایی روی بدنهی آلت تناسلی، مقعد و کشاله ران میشود. علامت مشخصهی این عارضه خارش است.
اگزما
اگزما عارضهای است که در آن پوست ملتهب و خشک شده و احساس خارش زیادی خواهد کرد. اگزما روی آلت تناسلی خود را به صورت خشکی پوست روی بدنه آلت نشان میدهد.
دلیل قطعی برای به وجود آمدن اگزما وجود ندارد اما خشکی بیش از حد پوست به تشدید این بیماری منجر می شود. از این رو پوشیدن لباس زیر بسیار تنگ و قرار گرفتن آلت تناسلی در معرض فشار می تواند اگزما را تشدید کند. احتمال ایجاد اگزما در زنان و قسمت های دیگر بدن وجود دارد. از نظر میزان مبتلا شدن، اگزما برای مردان مانند تبخال واژن برای زنان است. درمان این بیماری سخت نیست اما نیاز به مراعات و مراقبت زیادی دارد.
بلانیت (Balanitis)
بالانیت یا بالانیتیس به التهاب سر آلت در ناحیه ختنهگاه گفته میشود. علائم این عارضه خارش آلت، بوی بد آلت، تورم و درد در هنگام دفع ادرار است.
لیکن اسکلروزویس
لیکن اسکلروزویس یک بیماری پوستی نادر است که اغلب مناطق تناسلی و مقعدی بدن را تحت تأثیر قرار می دهد. این می تواند باعث ایجاد پوستی تکه تکه و سفید بر روی آلت تناسلی شود. ممکن است در ناحیه آسیب دیده قرمزی، خارش، درد، تاول، زخم یا خونریزی داشته باشید. این بیماری اغلب زنان یائسه را تحت تأثیر قرار می دهد ، اما می تواند مردان، به ویژه مردان و مردان ختنه نشده را تحت تأثیر قرار دهد.
عفونت قارچی
عفونت قارچی ممکن است باعث ایجاد بثورات پوستی خارش دار و لکه دار روی آلت تناسلی مرد و اطراف آن شود. همچنین ممکن است دچار سوزش و یک ماده سفید غلیظ در ناحیه تناسلی شوید. شایعترین قارچی که باعث این عفونت می شود کاندیدیا آلبیکنز است. بیشتر عفونت های قارچی را می توان با داروهای ضد قارچ بدون نسخه درمان کرد.
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
اگرچه شیوع عفونت ادراری در زنان بیشتر است، اما مردان نیز می توانند به عفونت دستگاه ادراری (UTI) مبتلا شوند. عفونت ادراری زمانی اتفاق می افتد که باکتریها در دستگاه ادراری شما تکثیر شوند. اگر عفونت ادراری داشته باشید، ممکن است در ادرار کردن مشکل داشته باشید یا احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن در حین ادرار یا بلافاصله بعد از آن داشته باشید. درمان با آنتی بیوتیک می تواند به طور موثری این نوع عفونت را از بین ببرد.
دلایل خارش ناحیه تناسلی مردان
مشکلات پوستی مانند پسوریازیس، گال، اگزما، درماتیت تماسی علاوه بر آلت، سایر مناطق تناسلی را هم تحت تاثیر قرار میدهند. علاوه بر این دلایل دیگری هم برای خارش این ناحیه وجود دارد که عبارتند از:سوزش ناشی از تیغ
این حالت زمانی رخ میدهد که فرد از تیغ برای اصلاح موهای تناسلی خود استفاده کند. معمولاً زمانی که از تیغهای کهنه استفاده میشود و یا بدون استفاده از لوبریکانت هایی مانند فوم اصلاح شیو کردن انجام میشود و یا زمانی که یک منطقه خاص در ناحیه تناسلی چندین بار با سرعت اصلاح میشود، این اتفاق رخ میدهد. این عارضه خود را به صورت دانههای پوستی و بر آمدگیهای کوچک روی ناحیه تناسلی نشان میدهد.
شپش ناحیه تناسلی
شپش ناحیه تناسلی دلیل دیگر خارش این ناحیه است. افراد با تماس بدنی نزدیک با فرد مبتلا به این مشکل میتواند به این بیماری مبتلا شوند. خارش ناشی از این عارضه ممکن است به التهاب و حتی زخم شدن پوست منجر شود.
موهای زیر پوستی
در این حالت نوک مو دوباره جمع شده و به داخل پوست بر میگردد. این حالت بعد از اصلاح با تیغ و یا موم اتفاق می افتد.
درمانهای خانگی برای خارش آلت تناسلی مردان
* قرار دادن کمپرس خنک روی آلت به کاهش تحریک پذیری کمک میکند.* دست کشیدن از رابطه جنسی برای جلوگیری از التهاب بیشتر و ابتلا به بیماریهای آمیزشی
* قرار دادن روغن نارگیل روی آلت تناسلی که به بهبود عارضههای پوستی و کم کردن از شدت خارش کمک میکند.
* خیس کردن پنبه با الکل و مالیدن آن روی آلت به کشته شدن باکتریها و میکروبهای روی سطح پوست کمک میکند
* خوابیدن در وان حاوی نمکهای مخصوص حمام به کاهش التهاب و تحریک پذیری پوست کمک میکند.
* مالیدن سرکه سیب خالص روی آلت تا حدود زیادی به توقف خارش کمک میکند. اما گروهی هم معتقدند که این کار باعث تحریک پذیری بیشتر میشود.
درمان پزشکی خارش آلت تناسلی مردان
در ابتدای احساس خارش در این ناحیه به داروخانه رفته و از پزشک بخواهید که چندین داروی بدون نیاز به نسخه به شما معرفی کند. از طرفی دیگر بسیار اهمیت دارد که عوامل زمینهای که باعث بروز خارش شده اند را شناسایی کنید، به همین دلیل باید به پزشک مراجعه کنید.بسته به علت خارش چندین راه درمانی برای این عارضه وجود دارد:
* داروهای ضد قارچی: اگر دلیل خارش عفونت قارچی باشد، برای درمان عارضه باید این داروها مصرف شود.
* آنتی هیستامینها: اگر دلیل خارش آلرژی باشد باید از این داروها استفاده کرد
* آنتی بیوتیکها: اگر دلیل خارش باکتریها باشند باید از آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت استفاده کرد
* پمادهای استروئیدی: این داروها به آرام کردن التهاب و خارش کمک میکنند.
پیشگیری از خارش آلت تناسلی مردانه
پرهیز از استفاده از برخی محصولات همچون صابونهای معطر که میتواند باعث تحریک آلت تناسلی شود.رعایت بهداشت فردی، مانند مرتب دوش گرفتن، آبکشی کامل صابون از روی آلت تناسلی و خشک کردن کامل آن به کاهش خارش آلت کمک خواهد کرد.
تمیز نگه داشتن پیش پوست یا غلفه در مردان ختنه نشده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. تمیز کردن مداوم این ناحیه باعث برطرف شدن آلودگی و باکتریها خواهد شد که خود میتواند منجر به تحریک و خارش شود.
استفاده از کاندوم در طی رابطه جنسی برای جلوگیری از ابتلا به بیماریهای آمیزشی
ختنه کردن، برخی از بیماریها مانند بلانیت بر اثر وجود پیش پوست رخ میدهد و تحقیقات نشان میدهد که ختنه کردن تا حدود زیادی از ابتلا به این عارضه پیشگیری میکند.تغییر دادن شیوه اصلاح موهای ناحیه تناسلی هم تا حدود زیادی موثر است. توجه کنید که همیشه از ژل و یا فوم اصلاح و تیغ تمیز و تازه استفاده کنید.
چه زمانی برای خارش آلت تناسلی مردانه باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خارش شدید شود و با مصرف داروهای بدون نسخه بهبود پیدا نکند و یا اینکه به همراه علائم دیگری همچون ترشح، تاول و یا درد همراه باشد باید به پزشک مراجعه کرد.پزشک برای پی بردن به علت خارش، آلت را معاینه میکند، گاهی هم نمونه برداری انجام میشود یا اینکه تست بیماریهای آمیزشی انجام میشود. بسته به علت خارش، پزشک درمان مناسب را تجویز خواهد کرد. اگر خارش و دیگر علائم در سایر نقاط بدن هم احساس شود برای بررسی دقیقتر باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کرد.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت ایران اچ ای وی
سایت طبینجا