دیسپلازی دهانه رحم چیست؟

دیسپلازی دهانه رحم یا ضایعات پیش سرطانی دهانه رحم، تغییرات سلول های دهانه رحم هستند و ممکن است تبدیل به سرطان دهانه رحم شوند. البته باید بدانید که ضایعات پیش سرطانی، سرطان نیستند اما در صورت عدم درمان به احتمال زیاد این تغییرات غیر طبیعی سلول های دهانه رحم می توانند به سرطان دهانه رحم منجر شوند.

دیپسلازی دهانه رحم 5 تا 10 سال طول می کشد تا به سرطان دهانه رحم تبدیل شوند البته مواردی هم وجود دارد که این سلول های پیش سرطانی در مدت کوتاه تری به سرطان تبدیل شده اند.1

انواع دیسپلازی دهانه رحم

دیسپلازی دهانه رحم یا ضایعات پیش سرطانی بر اساس شکل سلول ها زیر میکروسکوپ و شدت تغییر سلولی توصیف می شوند و بر اساس نوع سلول تغییر کرده دسته بندی می شوند.

1. سلول های غیر طبیعی سنگفرشی (اسکواموس)

آزمایش پاپ اسمیر غیر طبیعی به دسته های زیر تقسیم می شود:

• ضایعات پوششی سنگفرشی با درجه پایین (LSIL)

LSIL بدین معنی است که تغییر تنها در سلول های سطح مخاط دهانه رحم یا نزدیک به آن دیده شده اند.

• ضایعات پوششی سنگفرشی با درجه بالا (HSIL)

HSIL به معنی افزایش شدت تغییرات سلولی در مخاط دهانه رحم است.

• ضایعات ASC

دسته دیگر تغییرات ASC هستند که به معنی سلول های غیر طبیعی سنگفرشی یا اسکواموس است. کلمه اسکواموس به معنی سلول های نازک و تختی است که روی دهانه رحم قرار دارند. ASC دو حالت دارد که یا ASC-US است که اهمیت این سلول های هنوز از لحاظ بدخیمی مشخص نشده است یا ASC-H است که آزمایش نتوانسته تشخیص دهد که این سلول ها دچار HSIL بوده یا نبوده اند.

2. سلول های غیر طبیعی غددی

سلول های غیر طبیعی غددی (AGC) و آدنوکارسیونم درجا (AIS) در واقع تغییرات سلول های غددی دهانه رحم هستند.

• سلول های غیر طبیعی غددی (AGC)

سلول های غددی اندوسرویکس (پرده مخاطی که دهانه رحم را می پوشاند) حالت طبیعی ندارند. تغییرات سلولی با احتمال زیاد ابتلا به سرطان مرتبط هستند یا نشانه وجود سرطان هستند.

• آدنوکارسینوم در جا (AIS)

سلول های سرطانی در اندوسرویکس یافت شده اند. سلول های سرطانی هنوز حالت تهاجمی ندارد که بدین معنی است که هنوز در بافت های عمیق تر دهانه رحم یا بافت های اطراف آن منتشر نشده اند.1

علائم دیسپلازی دهانه رحم چیست؟

درحالت عادی دیسپلازی علامت خاصی ندارد. گاهی ممکن است یک خونریزی غیر عادی اتفاق بیفتد.

لذا وقتی علامتی وجود ندارد بهترین راه تشخیص تست سالیانه پاپ اسمیر است.

علم به این بیماری موجب میشود که زنان پیگیری مناسب و درمان سریع تری را پیش بگیرند.

اما معمولا بانوان کمتر با این بیماری از قبل آشنایی دارند و یا به درستی از اطلاعات خود استفاده نمیکنند، در نتیجه ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان سرویکس قرار بگیرند.2

علت دیسپلازی دهانه رحم چیست؟

در بسیاری از زنان مبتلا به دیسپلازی دهانه رحم، ویروس HPV در سلول های دهانه رحم یافت می شود. عفونت HPV در زنان و مردان شایع است و اغلب زنان فعال جنسی زیر 20 سال را درگیر می کند.

در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن HPV را از بین می برد و عفونت را پاک می کند. اما در برخی از زنان، عفونت ادامه پیدا کرده و منجر به دیسپلازی دهانه رحم می شود. از بیش از 100 سویه مختلف HPV، بیش از یک سوم آنها می توانند از طریق آمیزشی منتقل شوند و دو نوع خاص - HPV 16 و HPV 18 - به شدت با سرطان دهانه رحم ارتباط دارند.

این ویروس معمولاً در هنگام تماس جنسی از قبیل مقاربت واژنی، مقاربت مقعدی یا رابطه دهانی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. اما می تواند از طریق تماس پوست به پوست با فرد آلوده نیز منتقل شود. ویروس پس از انتقال، قادر است از یک قسمت بدن به قسمت دیگر از جمله دهانه رحم گسترش یابد.

در میان زنان مبتلا به عفونت مزمن HPV، افراد سیگاری دو برابر افراد غیرسیگاری دچار دیسپلازی شدید دهانه رحم می شوند، زیرا سیگار سیستم ایمنی بدن را سرکوب کرده و سبب تحلیل رفتن بافت ها می شود.

عفونت مزمن HPV و دیسپلازی دهانه رحم همچنین با سایر عوامل تضعیف کننده سیستم ایمنی نیز همراه است، مانند درمان با داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی برای بیماری های خاص یا بعد از پیوند عضو، ابتلا به عفونت ناشی از HIV و ...3

عوامل افزایش دهنده خطر ابتلا به دیپسلازی دهانه رحم

عوامل متعددی وجود دارند که ریسک ابتلا به دیپسلازی دهانه رحم را افزایش می دهند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:

• بیماری هایی که موجب ضعف ایمنی بدن شود

• مصرف داروهای سرکوب کننده ایمنی بدن مانند داروهایی که برای اعضای پیوندی مصرف می شوند

• داشتن شرکای جنسی متعدد

• زایمان پیش از سن 16 سالگی

• داشتن رابطه جنسی پیش از 18 سالگی

• مصرف دخانیات حتی قلیان

• رژیم غذایی دارای میزان غیر کافی میوه و سبزیجات

• داشتن اضافه وزن

• استفاده طولانی مدت از قرص های ضدبارداری یا آی یو دی هورمونی

• داشتن 3 بارداری یا بیشتر

• سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان دهانه رحم.1

روش های تشخیص دیسپلازی دهانه رحم چیست؟

تغییرات سلول های دهانه رحم به وسیله چشم قابل مشاهده نیستند و در آزمایش پاپ اسمیر مشخص می شوند. از طرفی تست پاپ اسمیر تنها می تواند میزان خفیف، متوسط و شدید بودن آن را تعیین کند و برای تجویز درمان به آزمایش های بیشتری نیاز است. این آزمایش ها عبارتند از:

تست پاپ اسمیر

کولپوسکوپی: معاینه دهانه رحم با وسیله ای میکروسکوپ مانند که برای نمونه برداری استفاده می شود.

کورتاژ اندوسرویکس: پزشک با وسیله ای قاشقی شکل یا برس مانند بافت کوچکی از دهانه رحم را بر می دارد.

تست HPV DNA: نوع ویروس پاپیلومای انسانی که فرد به آن مبتلا شده است را تعیین می کند.2

درمان های دیسپلازی دهانه رحم

درمان دیسپلازی دهانه رحم به عوامل مختلفی از جمله شدت بیماری و سن بیمار بستگی دارد. برای دیسپلازی خفیف دهانه رحم، غالباً فقط به ادامه کنترل با تکرار تست پاپ اسمیر نیاز است. برای زنان مسن با دیسپلازی خفیف دهانه رحم، معمولاً هیچ درمانی لازم نیست مگر اینکه دیسپلازی خفیف دهانه رحم به مدت دو سال ادامه داشته باشد، به دیسپلازی گردن رحم متوسط یا شدید رسیده باشد، یا سایر مشکلات پزشکی همراه آن وجود داشته باشد.

انواع روشهای درمانی برای دیسپلازی دهانه رحم شامل دو روش برای تشخیص نیز می باشد: بیوپسی مخروط یا LEEP.

سایر درمان ها عبارتند از:

• کرایو که معمولا درمان دیسپلازی خفیف دهانه رحم است.

• الکتروکوتر

• جراحی لیزر

از آنجا که همه اشکال درمانی با خطراتی مانند خونریزی شدید و عوارض احتمالی مؤثر بر بارداری همراه است، برای بیماران مهم است که قبل از درمان، این خطرات را با پزشک خود در میان بگذارند. پس از درمان، همه بیماران نیاز به پیگیری دارند، که ممکن است شامل آزمایشات تکرار پاپ در شش و 12 ماه یا آزمایش HPV DNA باشد. پس از پیگیری، انجام آزمایش پاپ اسمیر به طور منظم ضروری است.3

روش های پیشگیری از دیسپلازی دهانه رحم چیست؟

واکسیناسیون HPV در خانم ها و آقایون در سنین ۹ تا ۲۶ سالگی

استفاده از کاندوم در هنگام نزدیکی

اجتناب از مصرف دخانیات

نداشتن رابطه جنسی در سن زیر ۱۸ سال

تغذیه مناسب و سبک زندگی سالم

تست پاپ اسمیر زنان که از سن ۲۱ سالگی به صورت منظم انجام شود.

نداشتن شرکای جنسی متعدد.2

پینوشتها
1.www.drzakerin.com
2.www.darmankade.com
3.www.niniplus.com