تبخال تناسلی یا هرپس تناسلی چیست؟
این بیماری، نوعی بیماری عفونی است که در پی آلوده شدن با ویروس تبخال در اندام تناسلی رخ میدهد.بیماری تبخال تناسلی از راه آمیزش جنسی منتقل میشود و در ناحیه تناسلی زخمهای کوچک دردناک به وجود میآورد.
ظهور این بیماری معمولاً با قرمزی ناحیه و به دنبال آن با بروز تاولهای کوچک همراه است که پس از چند روز پاره میشوند و ترشحات آنها بیرون میریزد.
زخمهای به جا مانده اغلب دردناک هستند؛ با این حال داشتن تبخال تناسلی به معنی پایان رابطه جنسی نیست.1
علت بروز تبخال تناسلی چیست؟
این بیماری، عفونت ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است. دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس وجود دارد:هرپس سیمپلکس نوع اول
هرپس سیمپلکس نوع دوم
هر دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس میتوانند با مقاربت واژینال، رابطه جنسی دهانی و مقاربت مقعدی منتقل شوند.
عفونتهای هرپس سیمپلکس در سه مرحله مشخص میشوند:
مرحله عفونت اولیه
مرحله سکون یا تأخیر که عفونت ویروسی هیچ نشانهای از خود بروز نمیدهد.مرحله عود ویروس
عود ویروس تبخال تناسلی معمولا متعاقب یک عامل تحریککننده(از قبیل استرس، کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن، برخی اعمال زیبایی و جراحی و….) فعال میشود.1
اصلیترین راههای انتقال تبخال تناسلی
مسئلهی مهمی که دربارهی انتقال تبخال تناسلی وجود دارد این است که این بیماری ممکن است بین افراد مبتلایی که زخم قابلمشاهده ندارند و یا اطلاعی از آلودگی خود به ویروس ندارند انتقال یابد. با توجه به اینکه هر دو نوع ویروس میتوانند باعث بروز تبخال تناسلی شوند راههای انتقال متفاوتی نیز وجود دارد، از جمله:تماس دهان فرد آلوده به تبخال دهانی با دستگاه تناسلی فرد سالم
آمیزش جنسی و برخورد سطوح تناسلی به هم
برخورد بدن فرد سالم با زخمهای حاصل از تبخال فرد مبتلا
انتقال از مادر در هنگام زایمان
انتقال هنگام برخورد سطح بدن فرد مبتلا که ظاهری سالم و طبیعی دارد با بدن فرد سالم از جمله در ناحیه تناسلی.2
علائم و نشانه های بیماری تبخال تناسلی
تبخال دستگاه تناسلی به روش های مختلفی می تواند در افراد تأثیر بگذارد. بیشتر افراد ممکن است هیچ علامتی دریافت نکنند، بنابراین از وجود ویروس در بدن خود آگاهی ندارند. این بدان معنی است که فرد می تواند ویروس را به شریک زندگی خود منتقل کند بدون اینکه آن را بدانید.اما اگر علائم بروز کنند، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تاول ها و زخم های دردناک روی دستگاه تناسلی
قبل از ظاهر شدن تاول ها، احساس سوزن شدن یا درد در ناحیه تناسلی.
علائم تبخال تناسلی معمولاً در هر زمان از چند روز تا چند هفته پس از تماس با ویروس HSV ظاهر می شود. امل بعضی اوقات ممکن است ماه ها یا سال ها بعد ظاهر شوند.
اولین بار که علائم تبخال دستگاه تناسلی را مشاهده می شود، ممکن است احساس ابتلا به آنفولانزا (تب ، سردرد ، عضلات درد) در فرد وجود داشته باشد. گاهی ممکن است در باسن یا پاها درد احساس شو.د. اگر درمانی صورت نگیرد این علائم می تواند تا چند هفته ادامه یابد.
اگر یک بار علائم تبخال دستگاه تناسلی مشاهده شود، احتمالاً دوباره ظاهر خواهند شد. شیوع این ویروس اغلب خفیف است، با چند تاول یا زخم خود را نشان می دهد و معمولاً طی یک هفته بهبود می یابد.4
میزان شیوع تبخال دستگاه تناسلی چقدر است؟
این بیماری از طریق تماس جنسی با شخصی که مبتلا به HSV است، می توانید به راحتی انتقال پبدا کند. این تماس شامل، تماس پوستی با پوست دستگاه تناسلی یا مقعد، یا داشتن رابطه جنسی واژن، مقعد یا دهان است. ویروس تبخال تناسلی حتی اگر شخص علائمی نیز نداشته باشد نیز می تواند به فرد دیگر منتقل شود.برای جلوگیری از انتشار ویروس به شریک زندگی خود می توانید صبر کنید تا قبل از بهبود تاول ها و زخم ها رابطه جنسی برقرار نکنید. اگرچه استفاده از کاندوم از انتقال این ویروش محافظت می کند، اما ویروس می تواند به هر ناحیه که تحت پوشش کاندوم قرار ندارد انتقال یابد.
در موارد نادر، یک مادر ممکن است در هنگام زایمان ویروس را به کودک خود منتقل کند. اگر باردار هستید، بهتر است با ماما یا متخصص زنان و زایمان خود صحبت کنید.4
عوامل خطر ساز برای ابتلا به تبخال تناسلی
عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری تبخال تناسلی می شود عبارتند از:• تعداد شرکای جنسی درتمام طول زندگی
• تعداد سال هایی که فرد فعالیت جنسی داشته است.
• مردان هم جنس باز
• نژاد سیاه پوست
• جنس زن
• سابقه ی ابتلا به دیگر بیماری های عفونی که از طریق جنسی منتقل می شود.3
روش های تشخیصی تبخال تناسلی
سه روش تشخیصی وجود دارد:1. روش PCR با نمونه برداری از جوش های تاولی
۲. روش سرولوژیک که آنتی بادی ویروس را در خون تشخیص می دهد
۳. کشت ویروس که امروزه کمتر استفاده می شود.3
درمان تبخال تناسلی در اولین ابتلا به بیماری
افراد مبتلا گزارش دادهاند که فعالیتهای زیر به آنها در بهبود کمک کرده است:اگر لازم شد مُسکن مصرف کنید.
این مسکنها، درد و سوزش را کاهش میدهند (همیشه دستورالعمل شرکت سازنده را دنبال کنید.)
دستهایتان را قبل و بعد از لمس کردن تاولها و زخمها بشویید
چرا که دستهای آلوده ممکن است باعث پخش شدن باکتری بر روی نواحی آلوده گردد که منجر به تأخیر در بهبود تبخال تناسلی میشود.
ناحیه آلوده را تمیز نگهدارید. شستن ملایم و یکبار در روز کافی است.
از مصرف صابونها و دئودرانتهای دارای بو (اسانسهای شیمیایی) پرهیز کنید.
بهتر است از ژل مرطوب یا صابون استفاده نکنید و اگر استفاده کردید از نمونههای بدون بو (اسانسهای شیمیایی) استفاده کنید.
از شستشوی بیش از حد ناحیه مبتلا پرهیز کنید
چرا که باعث ملتهب شدن آن میشود و در بهبودی تأخیر ایجاد میکند.
بعد از شستشو، با یک دستمال لطیف محل را خشک کنید یا از دستگاه سشوار با درجه سرد استفاده کنید.
برای کاهش میزان خارش، ناحیه آلوده به تبخال را خنک نگهدارید.
برای این کار میتوانید از کیسهی یخ استفاده کنید ولی نه بیشتر از ۹۰ دقیقه. یخ را بهطور مستقیم با پوست تماس ندهید.
خانمهایی که بههنگام ادرار کردن، درد را تجربه میکنند میتوانند عمل دفع را در حمام انجام دهند یا اینکه با پاشیدن آب هنگام دفع، ادرار را رقیق کنند تا دفع راحتتر انجام شود.1
چگونه از ابتلا به تبخال تناسلی پیشگیری کنیم؟
در صورت اطمینان از ابتلا به ویروس تبخال تناسلی، مسئله را با شریک جنسی خود در میان بگذاریم.در دوران بروز علائم از فعالیتهای جنسی اجتناب کنیم.
زمانی که علائم بیماری از بین رفتهاست با توجه به حضور ویروس در بدن، ارتباط جنسی را به حداقل برسانیم. از ارتباط جنسی با چند نفر پرهیز کرده و ارتباط خود را به یک نفر محدود کنیم.
در هنگام رابطهی جنسی از لوازم پیشگیری همچون کاندوم لاتکس استفاده کنیم. باید توجه داشت که این ابزار پیشگیری احتمال انتقال را کاهش میدهند اما به صفر نمیرسانند.
هنگام بروز تبخال دهانی از ارتباط دهان با اندام جنسی جلوگیری کنیم.
زنان باردار مبتلا به تبخال تناسلی باید زیر نظر پزشک متخصص باشند زیرا احتمال انتقال ویروس به جنین در اواخر حاملگی وجود دارد.2
پی نوشت:
1.www.abidipharma.com
2.www.drvaez.ir
3.www.drjabbari.com
4.www.drhajiha.com