سردرد مزمن چیست؟

سردرد مزمن روزانه به سردردهای اطلاق می‌گردد که فرد در بیش از 15 روز ماه دچار سردرد شود. بررسی‌ها نشان داده‌اند که سردرد مزمن روزانه در بیش از 4% جمعیت بالغین دیده شده است. شیوع انواع سردرد در جوامع مختلف متفاوت است.

سردرد مزمن روزانه شامل انواع مختلفی از انواع سردرد می‌شود. ماهیت دائمی سردردهای مزمن روزانه باعث می‌شود تا یافتن علت سردرد مزمن و درمان آن یک ضروریت باشد. درمان ابتدایی تهاجمی و مدیریت مداوم و طولانی مدت ممکن است درد را کاهش داده و منجر به سردرد کمتر شود.

انواع سردرد مزمن

سردرد به دو نوع تقسیم می‌شود

1- سردردی که علامت بعضی بیماری‌ها است: بسیاری از اختلالات داخل مغز و بیماری‌های سیستمیک سردرد ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال سردرد ناشی از خستگی، گرسنگی، ناراحتی عصبی، لخته خون داخل مغز، کاهش اکسیژن رسانی به مغز، سینوزیت، بیماری های گوش و …

2- سردردی که خود یک بیماری است و شامل انواع زیر است؛ که عبارت‌اند از:

سردرد تنشی یا استرسی

سردرد تنشی شایع‌ترین نوع سردرد است و اغلب در بین افراد اتفاق می‌افتد. این سردردها اغلب به عنوان احساس تنگی در اطراف سر توصیف می‌شوند. علت سردرد مزمن از نوع تنشی، سفت شدن ماهیچه‌های گردن و پوست سر در اثر فشار روحی و روانی است. وضعیت بد و استرس عوامل مؤثر این سردردها هستند.
سردرد تنشی معمولاً چندین دقیقه طول می‌کشد، اما در بعضی موارد ممکن است چند روز طول بکشد. سردرد استرسی یا تنشی ناشی از استرس یا فشار روحی روانی است و کمتر مسائل عروقی در آن تأثیر دارد و سن شروع بیشتر در جوانی است و در خانم‌ها بیشتر است. قسمت‌های مختلفی از سر مثل پیشانی و پشت سردرد می‌گیرد ولی شایع‌ترین محل درد ناحیه پشت سر و گردن و بالای شانه‌هاست.

سردرد میگرنی

در این نوع، قسمتی از سردرد می‌گیرد و ممکن است به ‌طرف دیگر منتشر شود ولی اکثر مواقع یک طرفه است که بیشتر ناحیه گیجگاهی و پیشانی مبتلا می‌شوند و حالت ضربان دار دارد. در این حالت بیمار صدای مبهم نبض را می‌شنود که پر و خالی می‌شود (خصوصیت مهم میگرن).

این سردرد بسیار دردناک است مثل اینکه که چیزی از خارج روی مغز فشار می‌آورد و غالباً بسیار شدید است و فعالیت فرد مختل می‌شود و شخص ترس از نور و صدا دارد که باید در یک محیط تاریک و آرام استراحت کند.

سردرد خوشه‌ای

این سردرد بر خلاف میگرن است و دورهای از سردردهای مکرر است. این نوع به صورت گروهی یا چند بار پشت سر هم اتفاق می‌افتد و یک مدت درد نداریم و دوره‌ی بهبودی است. در این سردرد محل شروع سردرد معمولاً پشت کره چشم است و به همان سمت منتشر می‌شود. این نوع سردرد غالباً یک طرفه است یک سمت سر و صورت درد می‌گیرد و چشم پر خون می‌شود و گرفتگی بینی و احتقان بینی وجود دارد که پر خونی و گرفتگی در همان سمت صورت همراه با سردرد ایجاد می‌شود.

سردرد خوشه‌ای در آقایان بیشتر است و در دوره‌ی جوانی یا بلوغ ایجاد می‌شود ولی سردرد میگرنی با افزایش سن کم می‌شود. سردرد خوشه‌ای در طول روز نظم خاصی ندارد و ارتباط با خستگی ندارد و در هر زمانی اتفاق می‌افتد. شروع درد معمولاً یکباره است و یکباره خاتمه می‌یابد. شروع و پایان درد سریع است و دفعات آن در طول روز بیشتر است. سردرد شدید است و فرد بی‌قرار می‌شود و راه می‌رود و می‌نشیند و مضطرب است.

برخلاف میگرن که فرد دوست دارد در یک محیط آرام و تاریک بخوابد. دوره سردرد خوشه‌ای می‌تواند تا شش هفته باشد. سردرد خوشه ممکن است هر روز یا بیش از یک بار در روز رخ دهد. علت سردرد مزمن خوشه‌ای ناشناخته است با این حال، این نوع سردرد نادر است. 1

سردردهای مزمن نشان دهنده چه چیزی هستند؟

استرس بیش از حد: سردرد و استرس یک چرخه معیوب به وجود می آورند؛ به این معنی که قرار گرفتن در معرض استرس باعث سردرد می شود و سر درد استرس را تشدید می کند. تنها راه مبارزه با سردردهای ناشی از استرس، مقابله با عوامل تنش زا در زندگی است.

کم آبی بدن: هنوز علت ارتباط بین کم آبی بدن و بروز سردرد به طور کامل مشخص نشده است اما کارشناسان بر این باورند که کاهش حجم آب بدن به معنای رسیدن اکسیژن کمتر به مغز و در نتیجه بروز سردرد است. به طور متوسط مصرف هشت لیوان آب در روز برای یک فرد بالغ در شرایط عادی توصیه می‌ شود. به ویژه اگر دچار سردرد شده‌ اید سعی کنید آرام ‌آرام اما مداوم آب بنوشید تا سردردتان برطرف شود.

کم خونی: کم خونی شدید به ویژه مشکلات خونی ناشی از فقر آهن عاملی برای بروز سردرد است. سردردهای ناشی از کم خونی اغلب به طور پی در پی و همراه با کم اشتهایی است.

بیماری های مزمن: سردرد می تواند عارضه جانبی برخی از بیماری های مزمن از قبیل فیبرومیالژیا، لوپوس یا دیابت باشد. سردردهای مزمن ناشی از بیماری های زمینه ای نیاز به پیگیری های پزشکی دارد.

مشکلات سینوس: سردردهای سینوسی همیشه با گرفتگی مخاط بینی و سنگینی سر همراه هستند. این سردردها در محل سینوس یعنی دور چشمها، گونه ها و پیشانی رخ می دهد. دردهای سینوسی با تنگی نفس، کاهش حس بویایی، گرفتگی بینی و غلظت و تیره شدن مخاط بینی همراه است. در اول صبح این دردها شدیدتر است، و هنگامی که سر رو به پایین خم شده است و حتی در هوای مرطوب، دردناک تر می شود.

نوشیدن کافئین بیش از حد: مصرف بیش از حد کافئین باعث انقباض عروق در رگ های خونی می شود. از آنجا که کافئین یک محرک قوی است، می تواند با ایجاد فشار در گیرنده های مغزی باعث سردرد شود. البته به مبتلایان به سردرد نمی توان گفت به طور کامل کافئین را ترک کنند چون این روند خود یک چرخه معیوب ابتلا به سردرد را ایجاد می کند. توصیه ها مبتنی بر کاهش تدریجی مصرف کافئین به دو فنجان در روز است.

مصرف بیش از حد مسکن ها: تحقیقات نشان می دهد که صرف بیش از 2 بار در هفته قرص مسکن برای درمان سردرد، خود زمینه ساز ایجاد سردرد می ‌شود که به آن سردرد وابسته به دارو می گویند. اگر فرد حداکثر دو روز در هفته دچار سردرد می‌ شود، نباید خودسرانه مسکن مصرف کند و باید تحت نظر پزشک باشد. 2

جلوگیری از سردرد مزمن

کم آبی؛ عامل مهم سردرد

نوشیدن آب منجر به بهبود سردرد می‌شود و مطالعات نشان داده‌اند که یکی از علل سردرد مزمن و میگرن کم آبی بدن است، خوشبختانه، آب آشامیدنی یکی از راهکارهای از بین بردن سردرد محسوب می‌شود.

با این ماده معدنی سردرد را فراری دهید

منیزیم یکی از مواد معدنی ضروری برای تنظیم اعمال بدن از جمله کنترل قند خون و بهبود عملکرد اعصاب است، در تحقیقات نشان داده شده است که منیزیم در کاهش میگرن و سردرد تاثیر بسیاری دارد و مصرف روزانه ۶۰۰ میلی گرم منیزیم سیترات به تسکین سردرد و میگرن کمک می‌کند و البته باید توجه داشت که مصرف مکمل منیزیم می‌تواند باعث بروز عوارض گوارشی مانند اسهال در برخی از افراد شود و بنابراین بهتر است با دوز کمتر دوز شروع کنید.

خواب کافی داشته باشید تا گرفتار سردرد نشوید.

خواب کم می تواند برای سلامت افراد مضراتی به دنبال داشته باشد و در این میان کسانی که به دلیل مطالعه در شب خواب کمی دارند سردرد در روز بروز می‌کند، همچنین خواب بیش از اندازه نیز می‌تواند منجر به بروز سردرد شود.

دور این غذاها را خط بکشید

مصرف غذاهای حاوی هیستامین شیمیایی می‌تواند در کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن، گوارشی و عصبی سیستم بدن موثر باشد، به همین دلیل از مصرف پنیر، ماهی دودی و غذاهای تخمیر شده باید پرهیز کرد، چرا که مصرف غذاهای حاوی هیستامین می‌تواند در بروز میگرن موثر باشد.

این اسانس‌ها درمان سردرد هستند

استفاده از برخی اسانس های گیاهی مانند نعناع و اسطوخودوس به تسکین سردرد و علائم میگرن کمک می‌کند.

ویتامین‌هایی که مسکن طبیعی سردرد محسوب می‌شوند

مصرف ویتامین B کمپلکس در عملکرد انتقال دهنده‌های عصبی که از بروز سردرد جلوگیری می‌کنند موثر است؛ همچنین مطالعات نشان داده است که مکمل ریبوفلاوین (b۲)، فولات، b۱۲ و پیریدوکسین (b۶) می‌توانند به کاهش علائم سردرد کمک کنم و یک راه مقرون به صرفه در درمان و پیشگیری از سردرد به حساب می‌آید. 3

پی نوشت:
1.www.drdr.ir
2.www.fa.alalamtv.net
3.www.khabaronline.ir