روند تحولات در خوشنویسی به شکل سنتی محدود نشد و هنرمندان خطاطی و نقاشی را با هم درآمیختند تا امکانات نوینی را تجربه کنند به این کار رفته رفته عنوان نقاشیخط داده شد. شاید بتوان گفت مکتب سقاخانه خاستگاه اصلی زیباشناسی و نوآوری معاصر، در خوشنویسی خط به ویژه در پیش از انقلاب اسلامی ایران (۱۳۵۷) بوده‌است.
پس از انقلاب اسلامی ایران خوشنویسی با اقبال زیادی از سوی جوانان مواجه شد آنان در عرصه‌های مختلف اعم از شیوه‌های سنتی یا تلاش برای ایجاد خلاقیت‌های نوین با هم به رقابت پرداختند. انجمن خوشنویسان ایران به تدریج و در آغاز دهه سوم حیات خود پس از وقوع انقلاب ایران (۱۳۵۷) دوره رونق و گسترش را تجربه کرد و در مواجهه با رویکرد وسیع و پرشور قشرها مختلف جامعه به ویژه جوانان و نوجوانان به خوشنویسی که کماکان تاحدی ادامه دارد، رشد چشمگیری داشت.
رشد هنر گرافیک و گستردگی نیازهای نوین جامعه، پدید آمدن کامپیوتر به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای کار گرافیک و نشر رومیزی همه و همه چالش‌های حدید در پیش روی خوشنویسی معاصر هستند.
انجمن خوشنویسان ایران بعد انقلاب
انجمن خوشنویسان ایران، یکی از محافل هنری غیردولتی در تاریخ معاصر ایران بوده است، که طی بیش از ۶۰ سال به تربیت خوشنویسان و هنرمندان ایرانی پرداخته است.
تاریخ تأسیس
این انجمن از سال ۱۳۲۹ با همت استادان سید حسین میرخانی و علی‌اکبر کاوه، ابراهیم بوذری و سید حسن میرخانی، با اهتمام مهدی بیانی محقق و استاد دانشگاه و چند تن از عالی همتان فرهنگ خواه، با همکاری وزارت فرهنگ و هنر وقت تأسیس و راه اندازی شد و نام کلاسهای آزاد خوشنویسی زینت بخش آن شد.
این نهاد اصیل و مردمی بنیاد نامه رسمی خود را با نام انجمن خوشنویسان ایران در تاریخ ۱۹ شهریور ماه ۱۳۴۶ اخذ و فعالیت‌های درخشان و تأثیرگذار خود را در پی گرفت.
از سال ۱۳۹۲ مدیریت اجرایی انجمن به عهده آقای عارف براتی می‌باشد.
در حال حاضر رئیس انجمن خوشنویسان ایران غلامحسین امیرخانی می‌باشد.
دوران رشد و نمو
انجمن خوشنویسان ایران به تدریج و در آغاز دهه سوم حیات خود پس از وقوع انقلاب ایران (۱۳۵۷) دوره رونق و گسترش را تجربه کرد و در مواجهه با رویکرد وسیع و پرشور قشرها مختلف جامعه به ویژه جوانان و نوجوانان به خوشنویسی که کماکان تاحدی ادامه دارد، رشد چشمگیری داشت.
تشکیلات
انجمن خوشنویسان ایران پرسابقه‌ترین سازمان هنری مستقل کشور است و می‌توان گفت از نظر قدمت تشکیلاتی و فرایند تأثیرگذاری در جهان کم‌نظیر و در خاورمیانه بی‌نظیر است.
تصویب خط مشی‌ها و برنامه‌های کلی، بررسی و تصویب اساسنامه انجمن بر عهده مجمع نمایندگان، که در راس ارکان انجمن قرار دارد، می‌باشد. انجمن خوشنویسان ایران بیش از ۲۲۰ شعبه در سطح کشور و خارج از کشور نظیر شعبه توکیو و پاریس و…
تأسیس نموده و تاکنون حدود پنج هزار نفر از انجمن خوشنویسان ایران با درجه ممتاز فارغ‌التحصیل گردیده‌اند. تعداد استادان و مدرسان انجمن از مرز هفتصد و پنجاه نفر گذشته و بیش از شصت هزار هنرجو، آمار ثبت نام سال تحصیلی و تابستانی را در دوره‌های مقدماتی، متوسط، خوش، عالی و ممتاز تشکیل می‌دهند.
فعالیت‌ها انجمن خوشنویسان ایران بعد انقلاب
افزون بر آموزش و تعلیم هنرجویان مختلف در خطوط نستعلیق، شکسته، ثلث و نسخ که فعالیت اصلی انجمن خوشنویسان محسوب می‌شود.
تحریر و چاپ ده‌ها رسم‌الخط و آداب الخط و کتب نفیس با شمارگانی بالغ بر صدها هزار از متون ادب، عرفان و اخلاق و برگزاری هزارها نمایشگاه از آثار خوشنویسی در داخل و خارج از کشور نمونه‌های دیگری از فعالیت‌های مثبت و تأثیرگذار فرهنگی- هنری این انجمن محسوب می‌گردد.
انجمن خوشنویسان ایران و جامعه بزرگ خوشنویسی در عرصه تاریخ و فرهنگ ایران اسلامی نقش مؤثری داشته و بجز ثبت و ضبط آثار ماندگار و اغنای گنجینه مواریث هنری ناب در قالب کتابت، کتیبه، قطعه‌نویسی و مانند آن‌ها حضور دائمی و فرهنگ ساز داشته، نیز در متن یا در کنار هنرهای سنتی همچون نگارگری و تذهیب و قلمدان و قلمتراش‌سازی و هنرهای وابسته به چوب، پارچه، فرش، و غیره سهم به‌سزایی داشته است.
روز ملی خوشنویسی و هفته خوشنویسی
روز ۲۱ مهرماه از سوی انجمن خوشنویسان ایران به عنوان «روز ملی خوشنویسی» و از ۲۱ تا ۲۸ مهرماه «هفته خوشنویسی» نام‌گذاری شده است.
ثبت خوشنویسی در میراث ناملموس یونسکو
ترکیه درخواست ثبت خوشنویسی را در میراث ناملموس یونسکو داده است. ایران قصد داشت چنین درخواستی را در سال ۲۰۲۱ یا ۲۰۲۲ ثبت کند.
درحالی که ابن مقله شیرازی پدیدآور خط‌های شش گانه و گسترش خط نستعلیق و همچنین شکسته نستعلیق می‌باشد و این خطوط مختص به ایرانیان است و از ایران به جهان اسلام گسترش یافته است.
رشد خوشنویسی پس از انقلاب اسلامی
دکترحمیدرضا قلیچ‌خانی عنوان کرد:
بعد از انقلاب اسلامی خوشنویسی در ایران و هنرهای وابسته به آن به اوج رسیدند است.
مثلا بانوان خوشنویس به اندازه تاریخ خوشنویسی ایران در این ۴۰ سال پرورش پیدا کردند.
البته ما این را منسوب می‌کنیم به برنامه‌های آموزشی انجمن خوشنویسان و پاسداری از خوشنویسی که در ۴۰ سال اخیر داشتیم، اما امروزه و در ۱۰ یا ۲۰ سال آینده با معضل ترافیک خوشنویس مواجه هستیم و خواهیم بود.
ترافیک زیادی در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ در خوشنویسی ایجاد شد و علاقه‌مندان زیادی به شکل تخصصی وارد این حوزه شدند، اما این افراد امروز دچار بیکاری مفرط شده‌اند.
با این‌که مدارج استادی دارند، اما برخی از آن‌ها درآمدشان در ماه به پنج‌میلیون تومان هم نمی‌رسد.
یعنی برنامه‌ای نبوده و با گسترش اینترنت و فضای دیجیتال هم همراه شده است.
با اوج‌گرفتن آموزش‌های خوشنویسی و مشاغل مرتبط با آن مثل پارچه‌نویسی و تابلونویسی، امروز شاهدیم که بازار کار بسیاری از این مشاغل از بین رفته و عده کثیری بیکار شدند و این روند متاسفانه ادامه خواهد داشت، چون تا این نسل متخصص زنده است این بالانس‌نبودن ادامه خواهد داشت.
هنر مقبول دهه ۶۰
دکترحمیدرضا قلیچ‌خانی عنوان کرد:
اگر می‌خواستیم روزنامه‌دیواری کار کنیم یا پارچه‌ای نوشته شود همه این‌ها با خوشنویسی گره خورده بود.
به یاد دارم دوران سربازی در دهه ۶۰ در پادگان پارچه‌نویسی می‌کردیم یا تصاویر شهدا را با رنگ کار می‌کردیم، اما امروز همه این کار‌ها با رایانه انجام می‌شود.
پرینت می‌گیرند و بنر را به شکل چاپی آماده می‌کنند. ارتباط کاربردی این هنر تا اندازه‌ای با آموزش همخوانی ندارد. یک بخش عمده‌ای از کارکرد خوشنویسی از بین مردم رخت بر بسته است.
البته این می‌تواند جنبه مثبت هم داشته باشد. برای کشوری با جمعیت بیش از ۸۰میلیون نفر صد خوشنویس لازم داریم. افرادی که حرفه‌ای باشند و کار موزه‌ای تولید و نمایشگاه حرفه‌ای برگزار کنند، اما وقتی این تعداد به چند هزار نفر می‌رسد طبیعی است که این افراد بازار کار ندارند.
جدال تکنولوژی و خوشنویسی
دکترحمیدرضا قلیچ‌خانی عنوان کرد:
خوشنویسی را هم می‌توان از این زاویه دید. همه می‌توانند با فونت‌های مختلف روی جلد کتاب یا پوستر کار کنند. این امر باعث نشده منزلت و ارزش هنر خوشنویسی کم شود.
کما این‌که امروز شاهدیم آثار استادانی، چون استاد غلامحسین امیرخانی و استاد محمد احصایی ارزشمندتر و مخاطب پسندتر شده است. آثار این اساتید در حراج‌ها وارد شده، اما نکته این است که آن گروه و قشر میانی که جزو ۱۰۰هنرمند برتر خوشنویسی نیستند از طرفی هم نمی‌خواهند در مدارس و هنرستان‌ها معلم هنر شوند، چون معتقدند مدارج بالای هنری دارند.
در دهه۶۰ مردمی‌ترین هنر خوشنویسی بود. به یاد دارم سال ۶۵ در مسجد محله کلاس خوشنویسی رایگان برگزار کردم و بیش از ۷۰ نفر در این کلاس شرکت می‌کردند
خوشنویسی تحریری با خودکار بعد انقلاب
امروزه سهولت تمرین خوشنویسی با خودکار ساچمه‌ای و رسیدن به درجه ممتاز و فوق ممتاز در نستعلیق، شکسته و ... امکانپذیر شده است.
استفاده از مواد اولیه ارزان و در دسترس همگان توانسته جایگاه خوشنویسی را بیش از گذشته ارتقا دهد.
نرم افزارهای خوشنویسی
امروزه با خلق شدن نرم افزارهای خوشنویسی، این هنر شکل جدیدی به خود گرفت، به آثار خامی که با این نرم افزارها تولید می شود، وکتورهای خطاطی، خوشنویسی و یا نقاشیخط می‌گویند.
این وکتورهای خوشنویسی کاربردهای زیادی دارند که تعدادی از آن ها در ادامه ذکر شده:
قابل چاپ بر روی پارچه، پلاستیک، کاغذ، دیوار، سرامیک، فلز، چوب و …
قابل استفاده در انواع روش های چاپ مثل چاپ افست (Offset) یا لیتوگرافی،چاپ دیجیتال،چاپ فلکسو، چاپ هیلوگراور،چاپ سیلک اسکرین و …
قابل استفاده در دستگاه برش لیزر و سی ان سی (cnc)
طرح تیشرت، مانتو و پوشاک هنری و طرح روسری و شال و استیکر دیواری و برچسب
پوستر مذهبی و فرهنگی و هنری و تجاری و تابلو دکوراتیو و برش روی چوب (معرق و منبت کاری و… )
طرح کاشی و سرامیک و طرح قلمزنی روی فلز،چوب و … شابلون و قاب موبای و جلد دفتر و کتاب
انواع ماگ و لیوان سرامیکی و سفالی ویترای ( نقاشی روی شیشه) و...
این راستا وب سایت چی چی نت اولین و بزرگترین سایت اختصاصی ارائه دهنده وکتورهای خطاطی، خوشنویسی و نقاشیخط لایه باز اشعار فارسی در ایران و جهان است.
© کلیه حقوق متعلق به صاحب اثر و پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
