شناسنامه تفسیر
نام معروف: تفسیر نمونهمؤلف: ناصر مکارم شیرازی با همکاری گروهی از دانشمندان
تولد: ۱۳۰۷ش/۱۳۴۷ق، معاصر
مذهب: شیعه
زبان: فارسی
تاریخ تألیف: ۱۳۹۵ - ۱۴۱۰ق
تعداد مجلدات: ۲۷ جلد
مشخصات نشر: تهران، دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۹۶ ق -۱۴۱۱ق، قطع وزیری، چاپ اول. این تفسیر تاکنون بیش از ۳۰ بار چاپ و نشر یافته است.
معرفی مفسر و تفسیر
آقایان محمدرضا آشتیانی، محمدجعفر امامی، عبدالرسول حسنی، سید حسن شجاع، محمود عبداللهی، محسن قرائتی و محمد محمدی در تدوین و تنظیم تفسیر، در تمام مراحل با مؤلف همکاری داشته اند.(از آنجا که معرفی یکایک نویسندگان در نوشته ای این چنین مختصر و کوتاه، ممکن نبود، تنها به زندگانی بس مختصر نویسنده کتاب بسنده می شود.)آیت الله مکارم شیرازی که از بزرگان حوزه علمیه قم و نویسندگان پرتلاش معارف اسلامی است، در سال ۱۳۰۵ خورشیدی در شهر شیراز، در یک خانواده اصیل مذهبی دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی و دبیرستانی خود را در شیراز گذراند. پس از پایان تحصیلات ابتدایی و دبیرستان، در ۱۴ سالگی به طور رسمی دروس دینی را در مدرسه آقا باباخان شیراز آغاز کرد و در مدت اندکی نیازهای خود را از علوم صرف، نحو، منطق، بیان و بدیع تأمین کرد. سپس توجه خود را به رشته فقه و اصول معطوف ساخت.
او در ۱۸ سالگی، وارد حوزه علمیه قم شد و نزدیک پنج سال در درس های اساتیدی چون آیت الله بروجردی و دیگر اساتید آن عصر شرکت کرد. وی در سال ۱۳۶۹ ق وارد حوزه علمیه نجف شد و در آنجا در دروس اساتیدی چون محسن حکیم، ابوالقاسم خوئی و سید عبدالهادی شیرازی شرکت جست. در سال ۱۳۷۰ ق به ایران بازگشت و در قم به تدریس سطوح عالی و سپس خارج اصول و فقه پرداخت. در سال ۱۳۳۶ شمسی به اتفاق جمعی از دانشمندان، ماهنامه مکتب اسلام را راه اندازی کرد.
او از دوران جوانی قلم به دست گرفت و کتاب هایی در رشته های گوناگون عقاید و معارف اسلامی و مسأله ولایت و تفسیر و فقه و اصول نوشت. از تألیفات و آثار او تاکنون حدود ۱۳۰ جلد کتاب به چاپ رسیده است. مشهورترین آثار قدیمی ایشان عبارتند از: فیلسوف نماها، آفریدگار جهان، رهبران بزرگ و در زمینه قرآن، تفسیر نمونه و تفسیر موضوعی پیام قرآن و ترجمه قرآن و نهج البلاغه است. مهم ترین اثر وی کتاب تفسیر نمونه است که با همکاری چند نفر نوشته شده است. از جمله کتب فقهی او: «انوار الفقاهه»، «القواعد الفقیه» و «انوار الاصول» و «تعلیقات مستدل» و مشروحی بر تمام عروه الوثقی است که مکرر به چاپ رسیده است. ترجمه قرآن ایشان که ابتدا از تفسیر نمونه اتخاذ شد، از جمله معروف ترین و متداول ترین ترجمه های قرآن در عصر حاضر است که به شیوه ترجمه تفسیری تحریر شده است.
تفسیر نمونه، از متداول ترین تفاسیر فارسی عصر حاضر است که به زبان ساده و گویا و قابل استفاده برای عموم به نگارش در آمده و استقبال بسیار خوبی از آن شده است. این تفسیر، بارها چاپ گردیده و به زبان های انگلیسی، اردو و عربی ترجمه شده است.
ویژگی این تفسیر، عصری بودن آن است که مناسب با نیازها و پرسش های عصر، پیام قرآن را با زبان روز تبیین میکند و با روش ساده و به دور از بحث های کلاسیک ادبی، کلام وحی را تفسیر می نماید. جلوه مهم این تفسیر در گرایش به جنبه های هدایتی و تربیتی است که مؤلفین آن را تعقیب می کنند. در روش ارائه مطالب و تحلیل و ذکر وجوه و احتمالات، متأثر از تفاسیر بزرگی همچون المیزان، مجمع البیان و تفسیر مراغی است. شیوه مفسران در ارائه مطالب چنین است که در آغاز، پس از بیان نکات کلی و عام در هر سوره، به فضای حاکم بر سوره، سبک و سیاق و موضوعات مهم مطرح شده در سوره اشاره میکنند. آنگاه به مضمون آیه می پردازند و با موضوع آیه، تشریح می کنند.
نمونه، از تفاسیری است که تفسیر علمی و بیان اعجاز علمی قرآن، در آن جایگاه بس مهمی دارد. مفسرین، عنایت دارند تا آیاتی را که مربوط به خلق انسان، حیوان و جهان طبیعت است و احتمالا اشاره هایی دارد که با نظریات و اکتشافات جدید می تواند منطبق شود، آنها را مرتبط کنند و چنین نتیجه می گیرند که این آیات از نشانه های اعجاز علمی قرآن است. همچنین از ویژگی های تفسیر، توجه به شبهات و اشکالات معارفی و تاریخی قرآن است که به صورت جدی به آنها می پردازد و آنهایی که در دوره معاصر مطرح شده، مانند غزوه بنی قریظه و یا آیات شیطانی و شبهات مستشرقان به آن پاسخ می دهد. شایان ذکر است که این تفسیر از سوی احمد علی بابایی خلاصه گردیده و توسط ناشر کتاب با عنوان گزیده تفسیر نمونه منتشر شده است، همچنین، احمد علی بابایی و رضا محمدی فهرست موضوعی تفسیر نمونه را در یک مجلد تهیه کرده اند.
منبع: شناخت نامه تفاسیر، سید محمدعلی ایازی، چاپ اول، نشر علم، تهران، 1393ش، صص 554-551
.jpg "معنی اسم ابراهیم و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال")