شناسنامه تفسیر
نام معروف: آشنایی با قرآنمؤلف: سیده فرزانه زنبقى
تولد: ۱۳۳۷ش
مذهب: شیعه اثنی عشری
زبان: فارسی
تعداد مجلدات: ۳۰ جلد
مشخصات نشر: تهران، نشر تاریخ و فرهنگ، ۱۳۷۹ش. البته این اثر از سوی برخی از ناشران دیگر مثل فرنو، و لک لک نیز چاپ و نشر یافته است.
معرفی مفسر و تفسیر
مجموعه آشنایی با قرآن کریم یکی از ترجمه ها و تفسیرهای اثر فاضله معاصر، سرکار خانم فرزانه زنبقى معلم با سابقه آموزش و پرورش و مربی امور دینی در شهر تهران است که شامل ۳۰ جلد بلکه جزوه کوچک است که در هر جلد آن، شرح و ترجمه یکی از جزءهای قرآن کریم ارائه شده است.نویسنده، مدیر مدرسه راهنمایی و دبیرستان نرگس تهران بوده است که اهتمام ویژه ای به فعالیت های قرآنی از زمان های بسیار دور داشته است. زنبقی، خود، در مصاحبه ای بیان میکند که هدف ما از تهیه و تنظیم چنین مجموعه ای، آشنا کردن کودکان و نوجوانان با قرآن در مقاطع تحصیلی بوده است. چون درک عمیق معانی، مفاهیم قرآنی برای این قشر غالبا سخت است. من که در مدرسه بودم، با این مقطع سنی بیشتر سروکار داشتم. قاعدتا این زمینه کاری در نوع نگاه و نحوه نگارش و انگیزه وی بسیار مؤثر بوده است. فرزانه زنبقی که تدریس قرآن را همت خود قرار داده، قبل از این، تدوین قرآن را به زبان ساده آغاز کرده است و سپس به تدوین قصه های مربوط به قوم بنی اسرائیل در یک جلد و برخی کتاب های کودکان پرداخته است.
ویژگی های این تفسیر، گزینشی بودن بخشی از کلمات متناسب با مخاطب است. این ترجمه زیر هر عنوان که به آیه یا آیاتی خاص اشاره دارد، شرح خلاصه ای آورده شده که با توجه به مخاطبین مجموعه، محور آن قصه های مربوط به قرآن و ماجراها و حوادثی که سبب نزول آیات قرآن کریم بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) گردیده، بیان شده است. در این ترجمه توضیحات مربوط به آیات را که متناسب با گروه سنی مخاطب، تنظیم و تألیف شده، و به دنبال آن، ترجمه آیات با حروف و متن متمایز آمده است.
علاوه بر آن، تصویرسازی متناسب با موضوع نیز به کار گرفته شده تا جاذبه و زیبایی کار افزایش یابد. در این تصاویر، عناصری وجود دارند که متناسب با معنی و مفهوم بعضی آیات - در همان صفحه - مناسب با سطح و درک مخاطب انتخاب و طراحی شده اند. این هدف مهم، به وسیله سرکار خانم نیلوفر میر محمدی انجام شده و ایشان تصویرهایی متناسب با موضوع مورد نظر در لابه لای صفحات این کتاب کشیده است تا علاوه بر زیبایی موجب جذب مخاطبان شود. در این تصاویر عناصری وجود دارد که متناسب با معنی و مفهوم بعضی از آیات، انتخاب و طراحی شده است.
مؤلف، برای آنکه بتواند در اهداف تفسیری خود موفق باشد، و ساده سازی را برای بیان مفاهیم قرآنی و دینی انجام دهد، از ارائه فضای کلی نزول آیه و سوره، غافل نشده و به مناسبت، سبب نزول آیه و جو نزول قرآن را در جای جای آیات شرح داده است. بدین جهت شکل ارائه آن متفاوت از همه آثار ترجمه و تفسیری و کاملا اثری عصری است که نویسنده آن مناسب با نیاز جامعه نگاشته شده است.
این اثر به صورت رنگی و برای کودکان و نوجوانان به صورت رنگی و در قالب ادبیات کودکان تدوین شده است. در هر جلد، یکی از جزءهای قرآن ترجمه و شرح نکات مهم و متناسب با فهم و ادبیات این قشر تنظیم شده است. نویسنده در مقدمه روش خود را بیان نکرده، اما در مصاحبه ای مطرح کرده که از تفسیرهای المیزان و مجمع البیان بیشترین بهره را برده است.
زنبقى، در نوشتن این مجموعه از کتاب هایی در زمینه ترجمه و تفسیر قرآن کریم چون ترجمه الهی قمشه ای و تفسیر نمونه ناصر مکارم شیرازی و ترجمه تفسیر المیزان و مجمع البیان و... بهره گرفته است.
مجموعه «آشنایی با قرآن کریم» از سوی نشر لک لک با شمارگان ۵ هزار نسخه برای چاپ اول منتشر شده و در اختیار علاقه مندان به مطالعه این گونه کتاب ها قرار گرفته است.
منبع: شناخت نامه تفاسیر، سید محمدعلی ایازی، چاپ اول، نشر علم، تهران، 1393ش، صص 33-31