تصویر: یک دستگاه صوتی دوربرد (LRAD) در حال استفاده در USS Blue Ridge

تاریخچه طولانی و پر سر و صدای سلاح های صوتی

گلوله‌ها، موشک‌ها و شمشیرها ممکن است چیزی باشد که بیشتر مردم در مورد سلاح‌ها به آن فکر می‌کنند، اما صدا نیز در طول هزاره‌ها برای ایجاد اختلال، گیجی یا حتی زخمی کردن مخالفان در میدان نبرد جهانی به کار گرفته شده است.

از ارتش اسرائیلی متشکل از کشیشان شیپور ساز که دیوارهای اریحا را 3500 سال پیش به لرزه درآوردند تا استفاده کنونی نیروی دریایی ایالات متحده از وسایل صوتی دوربرد، ملت ها و ارتش آنها هم سلاح های صوتی و هم صداهای مختلف را به عنوان نوعی حمله به کار گرفته اند.

در طول تاریخ، از صدا برای تهدید دشمن و بالا بردن روحیه مردم خودی استفاده شده است.

بیشتر صداها برای این تسلیحاتی شده اند که مخالفان را سردرگم یا عصبانی کنند. در جنگ جهانی دوم، در جریان محاصره شهر استالینگراد شوروی توسط آلمان در سال 1942، نیروهای شوروی با پخش تانگوهای آرژانتینی از طریق بلندگو، نیروهای آلمانی را شب ها بیدار نگه می داشتند. در ویتنام، نیروهای آمریکایی صدا را به جنگ روانی تبدیل کردند.

فریدمن می‌گوید: «ما موزیک پخش می‌کردیم، فحش می‌دادیم، صدای تانک‌ و غرش ببر پخش می کردیم». او می‌گوید: «به نظر می‌رسید که این بر آنها تأثیر می گذاشت.»

در سال 1989، در طول تهاجم ایالات متحده به پاناما، سربازان ایالات متحده با پخش انفجاری هِوی متال، موزیک پرطنین و خشن راک امریکایی، (علاوه بر The Doors وThe Clash ) به طرف مانوئل نوریگا، رهبر پاناما، که خود را در سفارت واتیکان در شهر پاناما محصور کرده بود،. او را وادار به تسلیم کردند.

به نظر می رسید که این ایده به ماموران FBI کمک می کند. در طول محاصره مجتمع فرقه شعبه Davidian در سال 1993 در واکو، تگزاس، مأموران تلاش کردند تا دیوید کورش و پیروانش را با پخش انواع آهنگ های (عجیب یا الکتریکی دیوانه کننده) کوکی تسلیم کنند، از نانسی سیناترا "این چکمه ها برای پیاده روی ساخته شده بودند" گرفته تا سرودهای کریسمس و آهنگ های تبتی. شعارهای این تلاش روانی شکست خورد و پس از یک بن بست 51 روزه، کورش و 75 نفر از پیروانش در آتش سوزی که مجتمع را فرا گرفت جان باختند.

در طول جنگ عراق در سال 2004، نیروهای ارتش ایالات متحده در فلوجه از هاموی ها (جایگزین های جیپ) که بر روی آنها بلندگوهایی نصب شده بود برای پرتاب توهین های عربی (بیشتر در مورد خانواده ها و ناموس) به سمت نیروهای القاعده که شهر را اشغال کرده بودند، استفاده کردند.

و همچنین در عراق، شاید برای اولین بار، پنتاگون یک سلاح صوتی واقعی به نام LRAD یا دستگاه صوتی دوربرد (Long-Range Acoustic Device) را مستقر کرد. LRAD که در ابتدا برای کنترل جمعیت مورد استفاده قرار می گرفت، روی هاموی سوار می شد و به سمت عراقی هایی که در ایست های بازرسی، که اغلب صحنه بمب گذاران انتحاری بودند، تجمع می کردند، هدایت می شد. دستگاه‌های LRAD تنظیمات مختلفی دارند و می‌توان از آنها برای ارائه دستورالعمل‌ها در مسافت طولانی استفاده کرد، یا حتی آنها را برای ایجاد پالس‌هایی تا 149 دسی بل تنظیم کرد (شنیدن یک موتور جت در فاصله 100 فوتی، 140 دسی بل را در مقایسه با آن ثبت می‌کند).

تصویر: یکی از معاونان کلانترهای شهرستان لس آنجلس با تجهیزات ضد شورش آماده استفاده از یک توپ صوتی یا دستگاه صوتی بلند برد (LRAD) علیه معترضان در نزدیکی تظاهرات انتخاباتی دونالد ترامپ، نامزد احتمالی حزب جمهوری‌خواه برای ریاست‌جمهوری در مرکز کنوانسیون آناهیم در 25 می 2016 است.

واحدهای پلیس از دستگاه های LRAD در گردهمایی Occupy Wall Street در سال 2011 و در فرگوسن، میسوری، در سال 2014 استفاده کردند. این دستگاه ها در حال حاضر در کشتی های نیروی دریایی مستقر هستند تا از نزدیک شدن قایق های کوچکتر جلوگیری کنند. اکنون بیش از 20 کشور از LRAD استفاده می کنند. نیروهای دفاعی اسرائیل از آن برای سرکوب اعتراضات فلسطینی ها استفاده کرده اند، کشتی های صید نهنگ ژاپنی گروه های محیطی را دفع کرده اند و چندین کشتی کروز از آن برای مبارزه با دزدان دریایی در مکان هایی مانند شاخ آفریقا یا اقیانوس هند استفاده کرده اند.

اخیراً، حوادث مرموز در چین و کوبا در سال‌های 2017 و 2018 باعث شد برخی گمان کنند که صدا به عنوان سلاحی علیه آمریکایی‌های ساکن در آن کشورها به کار گرفته شده است. مقامات چینی در اواخر ماه مه 2018 حمله صوتی به یک دیپلمات آمریکایی مستقر در گوانگژو در جنوب چین را رد کردند. این دیپلمات گفت که پس از احساس صداهای غیرطبیعی و فشار در گوش هایش طی چندین ماه، دچار آسیب مغزی شده است. برخی از مقامات آمریکایی گفتند که این حادثه می‌تواند شبیه علائمی باشد که در سال 2017 توسط دیپلمات‌های آمریکایی در کوبا احساس شد و آنها نیز جراحات ناشی از حمله صوتی را گزارش کردند.

حملات در کوبا نزدیک به 24 کارگر را با سردردهای غیرقابل توضیح، سرگیجه، مشکلات شناختی و کم خوابی تحت تأثیر قرار داد. این علائم پس از گزارش کارگران از شنیدن صداهای عجیب رخ داد. بدترین ضربه به مأموران اطلاعاتی وارد شد که منجر به این گمانه زنی شد که دولت کوبا متوجه آنها شده است. مشکل این است که هیچ سلاحی شناخته نشده است که همه علائم گزارش شده را ایجاد کند. بر اساس گزارشی درWired، ممکن است این علائم ناشی از ترکیبی از سموم شیمیایی و صداهای کم فرکانس باشد که باعث ایجاد اختلال در گوش داخلی می شود.

توبی هیس، رهبر مرکز تحقیقات فناوری آینده در دانشگاه هنر منچستر، می‌گوید: «آنچه در کوبا اتفاق افتاد هیچ معنایی ندارد.» اگرچه، هیس اضافه می‌کند، ممکن است نوعی سلاح صوتی جدید در کار باشد. تحقیقات ممکن است تعیین کند که آیا حوادث مبهم در کوبا و چین نمایانگر جبهه های جدیدی در سلاح سازی صدا هستند یا خیر.

سلاح صوتی

دانستیم که سلاح های صوتی و مافوق صوت (USW) (Sonic and ultrasonic weapons) سلاح هایی از انواع مختلف هستند که از صدا برای آسیب رساندن، ناتوان کردن یا کشتن حریف استفاده می کنند. برخی از سلاح های صوتی در حال حاضر در حال استفاده محدود یا در تحقیق و توسعه توسط نیروهای نظامی و پلیس هستند. برخی دیگر فقط در حوزه علمی تخیلی وجود دارند. برخی از این سلاح ها به عنوان گلوله های صوتی، نارنجک های صوتی، مین های صوتی یا توپ های صوتی توصیف شده اند. برخی از آنها یک پرتو متمرکز از صدا یا اولتراسوند ایجاد می کنند. برخی از آنها یک میدان صوتی ایجاد می کنند.

صدای معمولی

از صداهای ضبط شده به عنوان سلاحی برای گیج کردن دشمن در نبرد، به عنوان بخشی از جنگ روانی و به عنوان وسیله ای برای شکنجه استفاده شده است. از موسیقی نامتعارف فرهنگی همچنین برای دلسرد کردن نوجوانان از عاطل و باطل گشتن در محیط های شخصی استفاده شده است. به عنوان مثال، قطارهای مترو در ملبورن برای جلوگیری از شرارت، موسیقی کلاسیک را از بلندگوی ایستگاه ها پخش می کردند.

استفاده و گسترش

امواج صوتی بسیار پرقدرت می تواند پرده گوش هدف را مختل و/یا تخریب کند و باعث درد شدید یا بی نظمی شود. این معمولاً برای ناتوانی فرد کافی است. امواج صوتی کمتر قوی می تواند باعث ایجاد حالت تهوع یا ناراحتی در انسان شود. استفاده از این فرکانس ها برای از کار انداختن افراد هم در محیط های ضد تروریستی و هم در محیط های کنترل جمعیت رخ داده است.

یک وسیله صوتی دوربرد توسط خدمه کشتی کروز Seabourn Spirit برای جلوگیری از دزدان دریایی که کشتی را تعقیب و به آن حمله می کردند استفاده شده است. معمولاً از این دستگاه و سایر دستگاه‌هایی با طراحی مشابه برای متفرق کردن معترضان و آشوبگران در تلاش‌های کنترل جمعیت استفاده شده است. سیستم مشابهی «دستگاه صوتی مغناطیسی» نامیده می شود. از دستگاه های صوتی «موبایل» در گریمزبی، هال و لنکاوی برای جلوگیری از پرسه زدن نوجوانان در اطراف مغازه ها در مناطق مورد نظر استفاده شده است. این دستگاه با انتشار یک انفجار با فرکانس فوق العاده بالا (حدود 19 تا 20 کیلوهرتز) کار می کند که نوجوانان یا افراد زیر 20 سال مستعد ابتلا به آن هستند و احساس ناراحتی می کنند. از دست دادن شنوایی مرتبط با افزایش سن ظاهراً از ایجاد مزاحمت برای افراد در اواخر بیست سالگی به بالا جلوگیری می کند، اگرچه این امر کاملاً به قرار گرفتن یک فرد جوان در معرض فشار صوتی بالا بستگی دارد.

از صدای با دامنه بالای دارای یک الگوی خاص در فرکانس نزدیک به اوج حساسیت شنوایی انسان (2-3 کیلوهرتز) به عنوان یک عامل بازدارنده سارق استفاده می شود.

برخی از نیروهای پلیس از توپ های صوتی علیه معترضان استفاده کرده اند، به عنوان مثال در جریان اجلاس G20 در پیتسبورگ.

سلاح مادون صوت به نمایش گذاشته شده

وزارت دفاع (DOD) (Department of Defense) ایالات متحده آرایه های مرحله ای از ساطع کننده های مادون صوت را نشان داده است. این سلاح معمولاً از وسیله ای تشکیل شده است که صدا را با فرکانس 7 هرتز تولید می کند. خروجی دستگاه (توسط لوله ها) به مجموعه ای از قطره چکان های باز هدایت می شود. در این فرکانس، زره‌ها و دیوارهای بتنی و سایر مصالح ساختمانی رایج اجازه عبور امواج صوتی را می‌دهند و دفاع کمی را ارائه می‌دهند. این، مشکلاتی لجستیکی را در مورد عملیات تسلیحات فروصوت بدون قرار دادن پرسنل عملیاتی در معرض اثرات مخرب بالقوه ایجاد می کند.

یورگن آلتمن، فیزیکدان و محقق، در مقاله خود با عنوان «سلاح های صوتی» پیشنهاد کرده است که امواج فروصوت «اثرات شدید ادعایی بر روی انسان ها را ندارد». در حالی که بسیاری از منابع به تحقیقات نظامی در مورد تسلیحات فروصوت با کار دکتر ولادیمیر گاورو اشاره می‌کنند، مشخص نیست که آیا این دستگاه‌ها استفاده بالقوه در درگیری دارند یا خیر.

پژوهش

برخی از اثرات زیستی رایج سلاح‌های الکترومغناطیسی یا سایر سلاح‌های غیر کشنده شامل اثراتی بر سیستم عصبی مرکزی انسان است که منجر به درد فیزیکی، مشکل تنفس، سرگیجه، حالت تهوع، بی‌حسی یا سایر ناراحتی‌های سیستمیک می‌شود. تداخل در تنفس مهم ترین و بالقوه کشنده ترین نتایج را به همراه دارد. سیگنال های بصری نوری و تکراری می توانند باعث تشنج صرع شوند. بیماری توهم خود حرکتی و بیماری حرکت نیز ممکن است رخ دهد. کاویتاسیون، که بر هسته‌های گاز در بافت انسان تأثیر می‌گذارد و گرمایش می‌تواند در اثر قرار گرفتن در معرض امواج فراصوت ایجاد شود و باعث آسیب به بافت و اندام‌ها شود.

مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض سونوگرافی با شدت بالا در فرکانس های 700 کیلوهرتز تا 3.6 مگاهرتز می تواند باعث آسیب ریه و روده در موش شود. الگوهای ضربان قلب به دنبال تحریک ارتعاشی منجر به پیامدهای منفی جدی مانند فلاتر دهلیزی و برادی کاردی شده است.

اثرات زیستی خارج از شنوایی (مرتبط با شنوایی) روی اندام های داخلی مختلف و سیستم عصبی مرکزی شامل جابجایی شنوایی، تغییر حساسیت ارتعاشی، انقباض عضلانی، تغییر عملکرد قلبی عروقی، اثرات سیستم عصبی مرکزی، اثرات دهلیزی (گوش داخلی) و اثرات دیواره قفسه سینه/ بافت ریه است. محققان دریافتند که قرار گرفتن در معرض سونار با فرکانس پایین می تواند منجر به حفره های قابل توجه، هیپوترمی و برش بافت شود. هیچ پیگیری آزمایشی توصیه نشد. آزمایش‌های انجام ‌شده بر روی موش‌ها نشان می‌دهد که آستانه آسیب ریه و کبد در حدود 184 دسی‌بل است. با افزایش شدت، آسیب به سرعت افزایش می‌یابد.

اختلالات عصبی ناشی از سر و صدا در انسان‌هایی که در معرض زنگ‌های مداوم با فرکانس پایین برای مدت‌های بیشتر از 15 دقیقه هستند، در برخی موارد باعث ایجاد مشکلات فوری و طولانی‌مدت بر بافت مغز شده است. علائم شبیه علائم افرادی بود که آسیب های جزئی به سرشان وارد شده بود. یک نظریه برای مکانیسم علّی این است که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صدا منجر به فشار مکانیکی کافی به بافت مغز برای القای انسفالوپاتی می شود.

صدای تسلیح کننده: چگونه یک سلاح صوتیِ "بی صدا" ممکن است کار کند
چگونه ممکن است یک سلاح آکوستیک مخفی باعث کاهش شنوایی شود بدون این که هیچ یک از افراد درگیر متوجه صدای شنیداری دردناکی شوند؟

وزارت امور خارجه ایالات متحده اخیراً اعلام کرد که یک سلاح صوتی فوق سری که برای حمله به دیپلمات ها در یک کشور خارجی استفاده می شود ممکن است مانند شروع یک رمان علمی تخیلی به نظر برسد، اما این دقیقاً همان چیزی است که ممکن است چندین دیپلمات آمریکایی در کوبا در معرض آن قرار گرفته باشند.

علائم جسمی که وزارت امور خارجه آن را تایید نمی کند، اما برخی گزارش های خبری نشان می دهند که شامل کاهش شنوایی است، به حدی بد شد که برخی از این مقامات مجبور شدند از وظایف خود در هاوانا فراخوانده شوند.

هدر گفت: «برخی از پرسنل دولت ایالات متحده که در سفارت ما در هاوانا، کوبا، برای انجام وظایف رسمی کار می کردند - بنابراین آنها از طرف سفارت ایالات متحده در آنجا کار می کردند - برخی از حوادث را گزارش کرده اند که علائم جسمی مختلفی ایجاد کرده است.» پس از تحقیقات گسترده، مقامات آمریکایی تشخیص دادند که یک سلاح صوتی مخفی مقصر بوده است. اما این سلاح دقیقاً چه چیزی می‌تواند باشد و چگونه می‌تواند باعث کاهش شنوایی شود بدون اینکه هیچ یک از افراد درگیر متوجه صدای شنیداری دردناکی شوند؟

چارلز لیبرمن، محقق کاهش شنوایی گوش در بوستون در دانشکده پزشکی هاروارد و چشم ماساچوست گفت: در حالی که داستان اسرارآمیز حفره های زیادی دارد، یک احتمال این است که کارگران در معرض امواج فروصوت یا امواج صوتی با فرکانس پایین قرار داشته باشند که زیر محدوده شنوایی قابل شنیدن است.

آنچه ما می دانیم

این علائم عجیب در پاییز 2016 ظاهر شد، زمانی که چندین کارمند سفارت ایالات متحده در هاوانا شروع به شکایت از علائم فیزیکی کردند. بسیاری از این افراد تازه وارد سفارت شده بودند و برخی به دلیل شدت علائم مجبور به بازگشت به ایالات متحده شدند - که جزئیات آن هنوز فاش نشده است. مجله تایم گزارش داد، تحقیقات دولت ایالات متحده به این نتیجه رسید که این علائم را می توان به وسیله ای نسبت داد که خارج از محدوده شنوایی قابل شنیدن عمل می کرد و در جایی، احتمالاً در خانه آنها استفاده می شد. در حال حاضر، هیچ صحبتی در مورد اینکه آیا این دستگاه ها به عمد استفاده شده اند یا خیر، وجود ندارد.
نائورت گفت که در تلافی، دولت ایالات متحده دو دیپلمات کوبایی را در 23 مه اخراج کرد.

کوبا هرگونه دخالت در این سناریوی عجیب را رد کرد.

بر اساس بیانیه دولت کوبا، کوبا هرگز اجازه نداده و نخواهد داد که از خاک کوبا برای هرگونه اقدام علیه مقامات دیپلماتیک معتبر یا خانواده های آنها استفاده شود.

تایم گزارش داد که احتمال دیگر این است که برخی از گروه های متخاصم دیگر (مانند عوامل روسی) ممکن است حمله را آغاز کرده باشند.

مشکل در شنیدن

لیبرمن گفت: جزئیات زیادی در این داستان مفقود است و از این رو توضیح دقیق این دستگاه سخت است. با این حال، کم شنوایی ناشی از صدا مستلزم آن است که قسمت مکانیکی گوش که صدای شنیدنی را حس می کند بیش از حد بارگذاری شود.

لیبرمن می گوید: «شما بخشی از گوش را که به صورت مکانیکی با آن فرکانس ها تنظیم شده است بیش از حد تحریک می کنید و از هم می پاشید.»

لیبرمن گفت که اگر افراد حاضر در سفارت چیزی نمی شنیدند، این نشان می دهد که سلاح احتمالاً در محدوده شنوایی عادی عمل نمی کرد، در غیر این صورت باعث درد و حواس پرتی می شد. (محدوده شنوایی انسان معمولاً بین 20 هرتز یا سیکل در ثانیه و 20 کیلوهرتز است).

با این حال، این امکان وجود دارد که دستگاه‌ها به نحوی مادون صوت تولید کنند - نوعی صدای فرکانس پایین که توسط آسیاب‌های بادی یا ژنراتورهای بادی با ضربات پره‌ها منتشر می‌شود. مادون صوت زیر محدوده شنوایی انسان است.

منبع: اریک نیلر، تیا گوس، Live Science