خسته و بي‌حوصله‌ام، مثل خودت
آيا تا به حال شده است، بي‌دليل حس کنيد کلافه و تحريک‌پذير شده‌ايد؟ يا گاهي بدون اينکه دليل خاصي داشته باشد ناگهان حس کنيد خلق شما افت کرده و حوصله هيچ‌کس و هيچ‌چيز را نداريد؟ اين ماجرا در نوجوانان زياد ديده مي‌شود. ممکن است نوجوان به مدرسه تازه‌اي رفته و دوستان قديمي‌اش را نمي‌بيند يا شايد تلاش مي‌کند در درس يا ورزش، بهترين رتبه را به دست آورد و اين مساله براي بسياري از نوجوانان به شدت اضطراب‌آور است.
نوجوان بودن به معني تقلا براي شناخت هويت خود و ايجاد تصور جديدي از خود است. در اين دوران پذيرش از سوي دوستان، بسيار مهم و حياتي است. در ضمن نوجوان براي اولين بار در عمرش در اين سن، دوري از والدين و خانواده را حس مي‌کند چون مي‌خواهد خودش باشد و خودش تصميم بگيرد. از طرف ديگر، ايجاد فاصله‌اي که خودش به آن تمايل دارد، هر از گاهي باعث مي‌شود حس تنهايي و انزوا پيدا کند.
طبيعي است، نوجوان وخانواده‌اش براي آنکه اين مرحله انتقال از کودکي به بزرگسالي را به راحتي طي کنند، به زمان احتياج دارند.
نقش بيولوژي
علت ديگر تغييرات خلق، بيولوژي يا ماهيت زيستي مساله است. با شروع بلوغ، بدن شروع به ساخت هورمون‌هاي جنسي مي‌کند. اين هورمون‌ها (استروژن و پروژسترون در دختران و تستوسترون در پسران)، باعث بروز تغييراتي در بدن مي‌شود که ممکن است در بعضي‌ها با تغييرات عاطفي هم همراه باشد، به طوري که خلق، بالا و پايين شده و گاهي از کنترل خارج شود.
وقتي ماجرا جدي‌تر مي‌شود
از طرف ديگر بايد به اين مساله هم توجه کرد که تحريک‌پذيري يا بداخلاقي و بي‌حوصلگي مي‌تواند علايم افسردگي باشد و به اين دليل نوجوان، افسرده، بي‌حوصله و نااميد مي‌شود. شايد فکر کنيد، افسردگي فقط با غم و اندوه مشخص مي‌شود اما بايد گفت بي‌صبري، عصبانيت و يا حتي رسيدگي نکردن به خود هم از نشانه‌هاي افسردگي است. شما تنها نيستيد. تغييرات خلق در همه نوجوان‌ها به وجود مي‌آيد، فقط شدت و مدل آن با هم متفاوت است. پس اين فقط مشکل شما نيست.
ارزش يک نفس عميق
کنترل تنفس مهم است. در زماني که بسيار بدخلق هستيد، تا 10 بشماريد، چند نفس عميق بکشيد و يا کاري انجام دهيد که چند لحظه‌اي به شما آرامش دهد به خصوص اگر احساس عصبانيت يا تحريک‌پذيري هم به اين مساله اضافه شود. سعي کنيد هميشه شرايط و اتفاقات را از ديد يک مشاهده‌گر عاقل، نگاه کنيد.
اعتماد کنيد، صحبت کنيد
با افراد مورد اعتماد صحبت کنيد. صحبت با دوستان به اين علت کمک‌کننده است که متوجه مي‌شويد شما تنها کسي نيستيد که چنين احساسي داريد اما صحبت با والدين بسيار مهم است چون آنها مي‌توانند تجربيات خود را در اين دوران به شما منتقل کنند. در ضمن اگر با آنها در مورد احساساتتان صحبت کنيد، شما را تحسين مي‌کنند و اين بهتر از آن است که فرياد بکشيد يا در و پنجره را به هم بکوبيد! معلمان و مشاوران مدرسه هم منابع خوبي هستند. حتي گاهي مي‌توانيد درباره بلوغ و تکامل اين دوران از پزشک کمک بگيريد تا برايتان توضيح دهد.
تکان بخوريد
ورزش کنيد. ورزش منظم باعث افزايش هورموني به نام بتاآندورفين مي‌شود که کنترل استرس را به عهده دارد و خلق را بهتر مي‌کند. حتما دويدن، بازي تنيس، دوچرخه‌سواري يا شنا را امتحان کنيد.
خوب بخوابيد
خواب کافي داشته باشيد. گاهي در اين سنين به علت وظايف مدرسه، خواب کم مي‌شود اما هر طور که شده خواب واستراحت کافي داشته باشيد چون بسيار مهم است. خستگي موجب افزايش غم و اندوه و تحريک‌پذيري مي‌شود.
خلاق باشيد
خلاق باشيد. در بعضي برنامه‌ها و پروژه‌ها مشغول شويد. مثلا نوشتن خاطرات، ساخت ماکت با چوب، پرداختن به نقاشي يا موسيقي. نوشتن به سازماندهي و بيان افکار و احساساتتان کمک مي‌کند و امور را عملي و قابل کنترل مي‌کند. در مورد گرامر، املا و تلفظ نوشته‌ها نگران نباشيد، فقط اين مهم است که افکارتان را روي کاغذ بياوريد. حتي مي‌توانيد افکار و احساساتتان را به صورت کارهاي هنري دربياوريد: خطاطي، نقاشي، کنده‌کاري، مجسمه‌سازي و غيره.
اشکي بريزيد
گريه کردن اصلا اشتباه نيست. گريه در بعضي شرايط، باعث مي‌شود افراد حس بهتري داشته باشند اما اگر شدت ناراحتي شما آنقدر زياد است که تحريک‌پذير، عصبي، نااميد، غمگين و يا عصبي هستيد، در اين صورت به کمک احتياج داريد و بهتر است با يک روان درمانگر و يا مشاور صحبت کنيد.
صبور باشيد
صبر کنيد. حتي اگر بعضي اوقات بي‌علت احساس بدي داريد، نگران نباشيد چون اين حس هم گذراست. اگر افکار منفي شما زياده از حد به شما چسبيده است، براي رهايي از آنها راهکارهايي وجود دارد. صبر داشته باشيد و با اقدامات مناسب، اين دوران را سپري کنيد. در اين مورد از افراد متخصص و با تجربه کمک بگيريد و خودتان را نبازيد.
منبع:www.salamat.com
/س
