سخن‌چینی به این معنا است که سخنی را که از کسی شنیده به دیگری بگوید که انتقال این سخن موجب اختلاف آن دو گردد و یا راز شخصی را افشاء کردن می‌باشد.
سخن چینی درآیات وروایات به شدّت نکوهیده، ودرمقایسه با دیگررفتارناپسند، اززشت ترین آنها شمرده شده است. خداوند متعال درقرآن می فرماید: «ویل لکل همزه لمزه: وای برعیب جوی سخن چین! »

احتمالاً زمانی که این موضوع را سرچ کردید، یعنی از دست همکارتان واقعاً کلافه شده اید. همه ما چنین افراد خبرچینی را دور و بر خود دیده ایم. زمانی که با چنین افرادی همکار باشید، وضعیت برای شما خطرناک تر می شود.این افراد معمولاً در اکثر مواقع در حال غیبت کردن و خبرچینی هستند و حتی ممکن است؛ در حرف هایشان دروغ و دغل هم ایجاد کنند و حتی پشت سر شما هم چیزهایی از این قبیل بگویند.

به همین دلیل در این بخش از راسخون قصد داریم روش های رفتاری با همکار خبر چین را به شما معرفی کنیم تا جلوی رفتار آن ها را بگیرید و هرگز از رفتار منفی آنها دچار آسیب نشوید.

1.در بحث های او شرکت نکنید:

کاملاً واضح است زمانی که به او پاسخ ندهید و در بحث هایی که انجام می دهد، شرکت نکنید، یعنی سرنخی نداده اید و در نتیجه او نمی تواند جلوی شما صحبت کند. از طرفی نشان می دهید که تمایل به حرف هایش ندارید و این گونه جلوی شما خبرچینی نمی کند.

2. حرف های مثبت بزنید:

پراکنده کردن اخبار منفی در محیط کار اصلاً احساس خوبی را در بین دیگران ایجاد نمی کند. پس به جای این که از این همکارتان انتقاد کنید، سعی کنید حرف های مثبت بزنید. بیش از حد از خودتان حساسیت نشان ندهید و همیشه انرژی مثبت جمع باشید.

3. از فرد خبرچین دوری کنید:

قطعاً برای این که در معرض انرژی های منفی قرار نگیرید، باید تا جایی که می توانید از او دوری کنید. شاید کنترل چنین رفتاری در محل کار دست شما نباشد اما این که در کنار او ظاهر نشوید و به حرف هایش گوش نکنید، دست خودتان است. پس بهترین راهکار دفاعی ، دوری کردن از چنین فردی در محل کار است.

4. در مورد زندگی خصوصی خود با کسی صحبت نکنید:

شاید دل تان بخواهد بعضی از موارد مربوط به زندگی خصوصی خود را با یکی از دوستان صمیمی تان در میان بگذارید اما اگر احساس می کنید دوست صمیمی شما در محل کار با چنین فرد خبرچینی در ارتباط است، بهتر است خودتان را کنترل کنید و چنین کاری انجام ندهید. تا جایی که می توانید حریم شخصی زندگی خود را حفظ کنید و هیچ اطلاعاتی در مورد زندگی شخصی در محل کار به کسی ندهید.

5. با فرد خبرچین برخورد کنید:

شاید فرد خبرچین احساس کند که دیگران از این رفتارش رضایت دارند. چون در برابرش واکنش نشان نمی دهند و در نتیجه مدام این کار را تکرار می کند اما گاهی اوقات بهتر است که با جدیت کامل با این فرد برخورد کنید و به او تذکر دهید که کارش اشتباه است.

از او بپرسید که واقعاً چه چیزی آزارش می دهد که باعث چنین رفتاری از او می شود. شاید با شنیدن چنین سوالی بتوانید متوجه مشکلش شوید و در برطرف کردن این رفتار به او کمک کنید.
اگر احساس می کنید که او به دلیل کمبود اعتماد به نفس چنین کاری انجام می دهد، کمک کنید که خودش را رشد و ارتقا دهد و یاد بدهید که باید آنقدر سرگرم پیشرفت خودش باشد تا وقت صحبت کردن پشت سر دیگران و خبرچینی را نداشته باشد.

6. واقع بینانه عمل کنید:

اگر فرد خبرچین از صحبت کردن با شما سر باز می زند و نمی خواهد مشکلش را بگوید، خیلی جدی روی حرف خودتان بایستید و به او بگویید هر طور که شده، باید این عادت زشت را کنار بگذارد و هرگز از حرف خود کوتاه نیایید.

7. در حرف هایی که می زنند، غرق نشوید:

یکی از راه های مناسب برای متوقف کردن خبرچینی، شایعه و غیره این است که هیچ گاه حرف های طرف مقابل را باور نکنید. سعی کنید در مورد حرف هایی که می زنند هیچ نظری نداشته باشید، موضوع را عوض کنید و اجازه ندهید که او به هدفش برسد و دیگری را خراب کند.

نکته مهم

اگر به حرف های فرد خبرچین گوش دهید، یعنی او را همراهی می کنید؛ حتی اگر هیچ جمله ای را بر زبان نیاورید. پس بهتر است تا جایی که می توانید از او دوری کنید و به حرف هایش گوش نکنید و او را جدی نگیرید.

با توجه به متون دینی سخن چینی از اموری است که فرد به سبب آن دست به ایجاد دشمنی و اختلاف می زند. پیامبر اکرم( صل الله علیه و اله و سلم) فرمود:«آیا می‌خواهید از شرور‌ترین افراد به شما خبردهم؟ افراد حاضر پاسخ دادند: آری، ای رسول خدا! آن حضرت فرمود: آنهایی که بسیار سخن‌چینی می‌کنند، در میان دوستان اختلاف و جدایی می‌اندازند و برای اشخاص بی‌گناه و پاک، در جست‌و‌جوی عیب و اشکال تراشی هستند».( اصول کافی، ج ۲، ص ۳۶۹).

سخن چینی نیز نشان از نفاق درونی دارد. امام علی( علیه السلام) سخن‌چینی را اخلاق افراد منافق و شیوه‌ی کسانی شمرده که از دایره‌ی دین‌داری خارج شده‌اند.( غرر الحکم، ج ۱، ص ۳۱).
امام جعفر صادق(علیه السلام) فرموده است: بزرگ‌ترین جادوگری، سخن‌چینی است، زیرا این خصلت میان دوستان جدایی می‌اندازد و افراد با صفا را به عداوت و دشمنی می‌کشاند، سبب ریختن خون ها و آبرو و ویرانی خانواده‌ ها می‌شود. نمّام و سخن‌چین، بد‌ترین و شرورترین فردی است که روی زمین حرکت می‌کند.( بحار الانوار، ج ۶۰، ص ۲۱).

نقاط مثبت خبر چینی در محیط کاری

وقتی سخن جدی از خبرچینی به میان می‌آید، هدف اغلب سرکوب شیوع آن به منظور جلوگیری از آثار زیانبار غیرقابل‌انکاری است که ممکن است در گروه‌های کاری و دیگر شبکه‌های اجتماعی با خود به همراه داشته باشد. منتها با این که این عادت عمدتاً بدخواهانه یا مغرضانه نیست، این جنبه کثیف از سخن چینی است که اغلب بر کارکردهای مثبت آن در اجتماع سایه می‌افکند.

در اقداماتی که برای حذف خبرچینی در محیط کار انجام می‌گیرد، این واقعیت که خبرچینی بخشی از ماهیت ما و بخشی حیاتی از چگونگی عملکرد گروه‌های کاری است نادیده گرفته می‌شود. سودمندتر آن است که به این عادت اخلاقی به چشم مهارتی اجتماعی بنگریم و نه ایرادی شخصیتی، چرا که دقیقاً وقتی آن را به درستی انجام نمی‌دهیم در دردسر می‌افتیم.

۱. به تازه‌واردها کمک می‌کند تا با آشنا شدن درباره هنجارها و ارزش‌های گروه جای خود را میان دیگر اعضا باز کنند. گوش کردن به قضاوت افراد درباره رفتار دیگران به تازه‌وارد‌ها کمک می‌کند تا بفهمند در آن گروه چه رفتاری قابل قبول و چه رفتاری غیر قابل قبول است.

۲. مانع از آن می‌شود که «مفت‌خورها» و متقلبان بتوانند از دیگران بیگاری بکشند. این که بدانیم رفتارمان زیر ذره‌بین دیگران است باعث می‌شود حواسمان به عملکردمان باشد و وظیفه‌مان را خودمان انجام دهیم.

۳. باعث می‌شود اعضای سلطه‌جوی گروه سر جای خود قرار بگیرند و قدرت اجتماعی عادلانه میان اعضای گروه تقسیم شود.

۴. خبرچینی بی‌ضرر با همکاران موجب انسجام گروهی می‌شود و اخلاقیات را بهبود می‌شود و در نهایت به افزایش رضایت شغلی می‌انجامد.

۵. مدیریت می‌تواند از طریق شبکه خبرچینی، اطلاعات مهمی را در موقعیت‌هایی که اعلام «رسمی» سودمند یا مجاز نیست میان اعضای سازمان پخش کند.

جمع بندی

درست است، می‌توان با بیان بهترین نحوه همکاری با خبرچین، به نتایج مثبت و موفقیت‌آمیز دست یافت. به علاوه، به جای انتقاد و نقد، بهتر است با استفاده از روش‌های مثبت و سازنده، به هدف مشترک برسید. در نهایت، احترام به دیگران و ارائه خدمات بهتر، می‌تواند بهبود وضعیت را در همکاری با خبرچین به دنبال داشته باشد.