راه‌کارهای طب سنتی برای طی کردن پاییز
1. پوشاندن بدن در پاییز
اولین راه‌کار طب سنتی پوشاندن بدن از سرمای پاییز است. در پوشش پاییزی باید حفظ تعادل دمای بدن مورد توجه باشد؛ چراکه پوشش زیاد از حد و یک‌نواختی که موجب تعرق شود، می‌تواند اثر معکوس داشته باشد.2. توجه به رژیم غذایی در پاییز
در راه‌کارهای ارائه شده توسط اساتید طب سنتی برای حفظ تعادل مزاج در پاییز و پیشگیری از غلبه سودا بر بدن نکات بسیاری در رژیم غذایی جای داده شده است که از جمله آن‌ها می‌توان موارد زیر را بیان کرد:1.مصرف غذاهایی با طبع گرم و تر مثل غذاهای سوپی و آبدار، آبگوشت، گوشت گوسفندی و بلدرچین، حبوبات، تخم مرغ، شیره انگور و خرما، عسل طبیعی، میوه‌های رسیده، شیرین و…
2.پرهیز از غذاهایی با طبع سرد و خشک مثل ترشیجات، لبنیات، غذاهای سرخ شده و آماده، عدس، میوه های ترش، بادمجان، گوجه فرنگی، خیار ، قارچ و…
3.جویدن گه‌گاه کندر به دلیل بالا بردن گرمی مغز و پیشگیری از زکام
4.مصرف چای طبیعی و گیاهی گرم مثل چای مبارک عطارخونه، اسطوخدوس، بابونه و آویشن
5.مصرف ارده و شیره در وعده صبحانه
3. حجامت پاییزه
از تدابیر دیگر طب سنتی در پاییز انجام حجامت است. طب سنتی حجامت را در دو مقطع زمانی بسیار مفید می‌داند. یکی در اوایل بهار و دیگری اوایل پاییز است؛ چراکه در این ایام هوا نه خیلی سرد و نه خیلی گرم است. البته از آنجا که حجامت تا حدی موجب غلبه خشکی بر بدن خواهد شد در پاییر فقط به افراد دموی مزاج توصیه می‌شود. همچنین انجام حجامت در پاییز می‌تواند برای افرادی که غلظت و چربی خون بالا دارند و در سر و بدن خود احساس سنگینی می‌کنند، مفید باشد.4. بادکش گرم از تدابیر پاییز
علاوه بر حجامت استفاده از بادکش گرم نیز به عنوان نوعی حجامت خشک به خصوص در ناحیه کمر و ریه‌ها تاکید شده است.5. استفاده از روغن های گرم
راه‌کار دیگری که طب سنتی برای تعدیل مزاج در پاییز به کار می‌گیرد، روغن مالی با روغن‌های گرم بعد از حمام است. روغن بنفشه، روغن گل سرخ، روغن زیتون و روغن بادام شیرین جزو روغن‌های شیرین و مناسب فصل پاییز هستند. این روغن‌ها با طبع می‌توانند در حفظ گرمی و رطوبت پوست و نیز برطرف کردن خارش و اگزما موثر باشند. روغن‌ها را می‌شود در نواحی مختلفی مانند پیشانی برای غلبه بر بی‌خوابی و تنش‌های عصبی یا روی شکم به شکل دورانی و در جهت حرکت عقربه‌های ساعت ماساژ داد و یبوست‌های رایج در فصل پاییز را درمان کرد.6. ورزش در پاییز
ورزش در پاییز به عنوان عمومی‌ترین راه پیشگیری و درمان در بیماری‌ها مورد تاکید طب سنتی است. تحرک جسم و ورزش به طور مداوم و متعادل در بروز سلامت و رفع حالات بیمارگونه ناشی از غلبه سردی و خشکی پاییز بسیار مفید و حائز اهمیت است.7. عناب را در فصل پاییز فراموش نکنید
رجایی با اشاره به اینکه میوه دیگری که در تدابیر طب سنتی برای پاییز به آن اشاره می‌شود، عناب است، بیان کرد: طبع این میوه معتدل و مرطوب و طعم آن شیرین است، این میوه قدرت ماهیچه‌ها و توان بدنی را افزایش می‌دهد؛ همچنین از خواص عناب خشک می‌توان به آرام بخش بودن، ضد استرس و بی‌خوابی، تقویت حافظه، مفید برای کبد و کلیه‌ها و نیز دفع کنندگی بلغم اشاره کرد. این پژوهشگر طب سنتی علاوه بر موارد نام برده طب سنتی خاکشیر را هم دارای خواص ضدالتهابی و ضدباکتری مناسب فصل پاییز می‌داند که از خواص آن می‌توان به درمان یبوست، اسهال، جوش و لک صورت، دفع سنگ کلیه، رفع بوی بد دهان، کاهش تب و کمک به افزایش و کاهش وزن اشاره کرد. وی ادامه داد: به تأکید محققان طب سنتی مزایای مصرف ترب سیاه در روزهای سرد و خشک بسیار مفید است، چرا که مصرف این گیاه سبب تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود وضعیت پوست می‌شود، ترب سیاه می‌تواند در حمایت از سلامت کبد، منبع ویتامین C، تقویت سیستم ایمنی، حفظ سطح کلسترول، کاهش وزن، بهبود هضم، درمان کم کاری تیروئید، بهبود سلامت روان، سم‌زدایی بدن، افزایش رشد مو و درمان سرفه مؤثر و مفید باشد.8.دمنوش بابونه و دارچین، دمنوشی مفید برای دانش‌آموزان
رجایی ادامه داد: دمنوش‌های حاوی آویشن، مرزنجوش، پرسیاوشان، ختمی سفید و ناخنک نیز باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود و سطح گلبول‌های سفید را افزایش و بدن را در برابر ورود میکروارگانیسم‌های جدید مقاوم می‌کند. این پژوهشگر طب سنتی با اشاره به اینکه برای تقویت سیستم ایمنی بدن روزانه از سبزی تره، مقداری تربچه و شلغم استفاده شود، افزود: دمنوش بابونه و دارچین نیز بسیار مفید است؛ سازمان بهداشت جهانی بر خواص این دمنوش از جمله اکسیژن‌رسانی بیشتر به اندام‌های تنفسی، بهبود آسم و تنگی نفس تأکید می‌کند.وی اضافه کرد: این دمنوش به ویژه برای کودکانی که به مدرسه می‌روند و به دلیل حضور افراد زیاد در یک محیط در معرض ابتلا به بیماری قرار دارند و ممکن است باعث انتقال بیماری از مدرسه به خانه شوند، بسیار مفید است. رجایی تصریح کرد: بهارنارنج، خلال نارنج و شقاقل نیز علاوه بر تقویت سیستم ایمنی قدرت بهره‌وری ذهن را افزایش می‌دهد.
9. کاهش تجمع چربی‌های مضر در عروق با مصرف انار
کارشناس طب سنتی با بیان اینکه مطالعات نشان داده‌اند که مصرف انار می‌تواند منجر به جلوگیری از آسیب‌های گردش خون با کاهش تجمع چربی‌های مضر در عروق شود، اضافه کرد: در واقع مصرف منظم انار با سلامت قلب ارتباط دارد. وی برای تندرستی بیشتر در فصل پاییز گفت: به‌کارگیری برخی تدابیر چون استفاده از عطرهای معتدل، حمام یک روز در میان با آب نیم‌گرم، چرب کردن بدن با روغن‌های مناسب مانند بنفشه و بادام، پوشش مناسب در طول روز متناسب با ساعت روز و پوشاندن سر به‌ویژه در هنگام خواب، از جمله تدابیر خوب این فصل هستند که موجب تندرستی بیشتر و پیشگیری از بیماری‌ها در فصل پاییز می‌شوند. کریمی در خصوص دستورات غذایی این فصل بیان کرد: همه غذاها دارای مزاج هستند و بهتر است در فصل خود مصرف شوند، در فصل پاییز غذاهایی مانند گوشت گاو و گوساله، کنسروها و کمپوت‌ها، سوسیس و کالباس، فست فودها، ادویه‌های تند و تیز، ترشی‌ها، سرخ‌کردنی‌ها، بادمجان، عدس، قارچ، پنیر شور، ماست و دوغ ترش، کشک، کلم و گل‌کلم، رُب و سس‌ها، غذاهای مانده، چای پر رنگ، یخ، شوری‌ها، چیپس و پفک که به خشکی مزاج بدن دامن می زنند، کمتر استفاده شوند.منبع: راسخون
