شهر لامرد کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن
شهرستان لامِرد یکی از شهرستان‌های استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر لامرد است. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، برابر با ۹۱٬۷۸۲ تن بوده‌است. این شهر هجدهمین شهر پرجمعیت استان فارس و نهمین شهر پرجمعیت نیمه جنوبی استان به‌شمار می‌رود.
گلیم‌بافی،گبه‌بافی، قالی‌بافی، سفره‌بافی، حصیر‌بافی با برگ نخل، خوس‌بافی، زنبیل‌بافی و خرما و شیره خرما و ...
شهرستان لامِرد یکی از شهرستان‌های استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر لامرد است. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، برابر با ۹۱٬۷۸۲ تن بوده‌است. این شهر هجدهمین شهر پرجمعیت استان فارس و نهمین شهر پرجمعیت نیمه جنوبی استان به‌شمار می‌رود. شهرستان لامرد با ۵۶۸۳/۴ کیلومتر مربع مساحت در طول جغرافیایی ۵۲ ۵۴ و عرض جغرافیایی ۲۷ ۲۸ در جنوبی‌ترین نقطه استان فارس واقع شده‌است. فاصلهٔ شهرستان لامرد تا خلیج فارس، تقریباً ۷۴ کیلومتر است. لامرد به‌طور دقیق در ۴۰۵ کیلومتری شیراز و ۴۰ کیلومتری مُهر قرار دارد و ۴٫۶٪ از مساحت کل استان را به خود اختصاص داده است. با اختلاف ارتفاع ۴۵۰ تا ۵۰۰ متر از سطح دریا و متوسط بارندگی سالیانه حدود ۲۵۰ میلی‌متر با ویژگی سیل‌آسا در مدت کوتاهی از سال (سه ماه سال) و تبخیر سالیانه ۴۰۰۰ میلی‌متر دارای آب و هوایی گرم و خشک می‌باشد، در این منطقه حداکثر گرما در فصل تابستان ۵۵ درجه سانتیگراد بالای صفر و سردترین زمان آن صفر درجه سانتیگراد می‌باشد. زبان رایج در لامرد، فارسی همراه با لهجه محلی است که در بخشهای مرکزی و علامرودشت تشابهاتی از نظر لهجه با لهجه بوشهری و زبان لری وجود دارد . مردم بخش اشکنان نیزاز لهجه خاص خود که مشابه با لهجه مردم لارستان است استفاده می کنند، 100 درصد جمعیت این شهرستان را مسلمانان تشکیل می دهندکه 95 درصد آن شیعه و5 درصد اهل تسنن هستند.
این شهرستان شامل بخش های زیر می باشد:
بخش ها:
مرکزی، اشکنان، چاه ورز، علامرودشت، خیرگو
دهستان:
دهستان ترمان، دهستان اشکنان، دهستان کال، دهستان کهنویه، دهستان علامرودشت و دهستان چهارطاق، دهستان کمالی و ...
تنگ ترمان از آن دست جاهای دیدنی لامرد است که حتی در فصول گرم سال هم می‌توانید به آن سر بزنید. در روزگاران قدیم این تنگ محل زندگی مردمانی بعضاً کشاورز و دامدار بوده است که هنوز بعضی از دست‌ساخته‌های آن‌ها به‌صورت نصفه‌نیمه سالم مانده‌اند. وجود چشمه دائمی در تنگ ترمان باعث شده بود، ساکنان این منطقه اقدام به ساخت چندین آسیاب در این منطقه بکنند. با اندکی جست‌وجو در این اطراف می‌توان رشته‌هایی از قنات نیز در این محل پیدا کرد. ظاهراً بومی‌های این منطقه از آب این تنگه برای کشاورزی استفاده می‌کرده‌اند و عمده محصول آن‌ها جو گندم بوده است. درختان خرما، انار، لیمو، کنار و چندین و چند درخت دیگر هنوز از دوران قدیم و پر رفت و آمد این تنگه، استوار بر جای خود ایستاده‌اند.
امامزاده شاه فرج الله
محلی که بارگاه امامزاده شاه فرجالله در آنجا قرار دارد، یکی از باصفاترین جاهای دیدنی لامرد است. آستان مقدس این امامزاده در ارتفاعات کوه نر این شهرستان واقع است. برای اینکه به این آستان مقدس بروید باید به سمت بخش علامرودشت لامرد بروید و ازآنجا مسیر روستای کهنویه را دنبال کنید. در سالیان اخیر به همت خیرین منطقه، آستان مقدس امامزاده شاه فرجالله بازسازی شده است. جاده دسترسی به این امامزاده بازسازی‌شده و ماشین‌رو است. همچنین در آنجا امکانات خوبی برای اسکان مسافران فراهم شده است. در تاریخچه این مکان مذهبی نوشته‌اند که امامزاده شاه فرجالله از نوادگان امام موسی کاظم (علیه السلام) است و سنگ مزار او نیز پیشینه‌ای مربوط به قرن پنجم هجری نشان می‌دهد. آستان امامزاده شاه فرجالله شهرستان لامرد تنها یک مکان تاریخی مذهبی برای اهداف گردشگری نیست. در اطراف این آستان چشمه، نخلستان و طبیعت بسیار زیبایی وجود دارد. علاقه مندان به کوهنوردی نیز می‌توانند به گردش در اطراف ارتفاعات امامزاده بروند. اگر در فصل زمستان به لامرد سفر کردید، می‌توانید در کوه‌های اطراف امامزاده و تقریبا بیشتر مناطق کوهستانی لامرد، تُرشُوک (به زبان محلی تُرُشِه) که درواقع یک نوع سبزی ترش‌مزه و عالی است برای خود پیدا کنید و بچینید.
بازار بزرگ دهشیج
دهشیخ یکی از روستاهای چسبیده به لامرد است که در فاصله‌ای کمتر از 10 کیلومتر با آن در قسمت شرقی شهر قرار دارد. دهشیخ نمونه‌ای کوچک‌تر مشابه با بندر گناوه استان بوشهر و شهر بانه کردستان است. درواقع پس از بازدید از جاهای دیدنی لامرد، برای یک خرید فوق‌العاده و کم‌هزینه می‌توانید به بازار بزرگ دهشیخ لامرد بروید. مغازه‌ها و پاساژهای بزرگ بازار دهشیخ، همگی در امتداد هم و دو طرف جاده اصلی لامرد به سمت اشکنان واقع است. در اینجا اجناس خارجی از نوع پوشاک، کیف، کفش، لوازم‌خانگی، کالای خواب، مبلمان و هر چیزی که فکرش را می‌کنید، بسیار ارزان‌تر از هر جای ایران قابل خریداری است. علاوه بر این در اینجا چندین سیسمونی بزرگ با اجناس برند در کنار اسباب‌بازی‌فروشی، مغازه‌های فروش ماشین و موتور شارژی و… نیز وجود دارد که با بازدید از آن‌ها می‌توانید هدایایی خوبی برای کودکان خود بخرید. بازار بزرگ دهشیخ، یکی از تأمین‌کنندگان اصلی لوازم‌خانگی و پوشاک کشور نیز هست. برای خرید از بازار بزرگ دهشیخ به این نکته توجه داشته باشید که در اینجا نیز همانند دیگر بازارچه‌های مرزی، همه اجناس با ضمانت‌نامه به فروش نمی‌رسد، ولی با اندکی جست‌وجو می‌توانید جاهایی را بیابید که اجناس خود را با ضمانت در اختیار مشتریان قرار می‌دهند.
مجموعه علیخان
شهرستان لامرد، چندین بنای ثبت‌شده در آثار ملی ایران دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، مجموعه علیخانی واقع در بخش اشکنان است. این مجموعه شامل یک مسجد و حمام تاریخی است که با توجه به کتیبه موجود، سابقه ساخت آن‌ها به اواخر قرن گذشته و حکومت قاجار برمی‌گردد. آب انباری منتسب به علیخان نیز اندکی دورتر از این مجموعه رو به روی قلعه سفید اشکنان قرار دارد. این مجموعه مدتی است بازسازی شده است و بازدیدکنندگانی از شهرهای اطراف دارد. سابقه تاریخی اشکنان حتی از لامرد نیز بیشتر است. آثار تاریخی زرتشتیان و گبرها به‌وفور در کوه‌های اطراف آن قابل‌مشاهده است. علیخان در زمان خود از حاکمان برجسته این منطقه بود، به صورتی که در این منطقه در دوره حضور او چندین قلعه برای حفظ امنیت برپا شد. مسجد علیخان با آن گچ‌بری منحصربه‌فرد، شبستان و ساختار زیبایش، هم‌اکنون نیز در حال فعالیت برای انجام مراسم‌های مذهبی است. با این حال حمام علیخان با آن هندسه طراحی و ساختار خارق‌العاده‌اش تنها یک اثر باستانی جهت بازدید عموم است.
اوباد
چشمه‌های آب گرم با آن خواص درمانی منحصربه‌فردشان در چندین جای لامرد وجود دارند که شناخته‌شده‌ترینشان، چشمه آبگرم موسوم به اوباد این شهرستان است. اوباد از جاهای دیدنی لامرد، به لحاظ حوضچه آب مساحت آن‌چنان بزرگی ندارد و کمتر از 100 مترمربع است. بااین‌حال به سبب دسترسی آسان و خواص درمانی فوق‌العاده برای درمان بیماری‌های مفصلی، گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند. به‌واسطه نزدیکی لامرد به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، حتی از این کشورها نیز مردمانی برای استفاده از خواص درمانی اوباد به لامرد می‌آیند. اگر به این منطقه سفر کردید، هرگز تنها نروید و مراقبت‌های لازم را انجام دهید.
امام زاده میراحمد
امامزاده میر احمد در بخش اشکنان این شهرستان واقع است و علاوه بر اینکه یک مکان مذهبی زیارتی است، جایی بسیار باصفا برای گردشگری در دل طبیعت و کوهنوردی معرفی می‌شود. برای رفتن به میراحمد می‌توانید بخش بزرگی از مسیر را با وسیله نقلیه بروید و در ادامه یک مسیر دوساعته کوه‌پیمایی باید انجام دهید. بهتر است برای رفتن بی‌دردسر به این منطقه یک راهنمای محلی را با خود ببرید.
تنگ خور
تنگ خور نام یک منطقه خوش آب‌وهوا در نزدیکی محور مواصلاتی شهرستان لامرد به سمت شهرهای استان هرمزگان است. وجود نخلستان زیبا، آب روان و طبیعت بی‌نظیر، باعث شده است تنگ خور همیشه یکی از گزینه‌های اصلی لامردی‌ها برای گردشگری در دل طبیعت باشد. اگر قصد شنا در گودالهای آب این منطقه را دارید، حتما از محلی‌ها جای مناسب آن را سؤال کنید. در منطقه‌ای در دل این تنگه به نام اردوگاه شهید رجایی، می‌توانید اتراق کنید و ساعاتی خوش را در کنار خانواده بگذرانید. قبل از رفتن به تنگ خور حتماً کفش مناسب بپوشید؛ چراکه طبیعت زیبای این تنگه و ارتفاعات کناری آن بدون شک شمارا به یک پیاده‌روی در دل طبیعت ترغیب خواهد کرد.
بنو پسند
در شرق شهرستان لامرد چندین روستای باصفا وجود دارد که هر یک از آن‌ها به‌تنهایی می‌توانستند در لیست جاهای دیدنی لامرد قرار بگیرند. از طبیعت بی‌نظیر روستای لاورکال گرفته تا سرزمین نخل‌های استوار یعنی روستای پاقلات و دیگر جاهایی که در این منطقه از لامرد قرار دارند. پَسبند یکی از این روستاهاست که در نزدیکی خود میزبان منطقه‌ای خوش آب‌وهوا با طبیعت کم‌نظیر است که آن را بانام بنو پسبند می‌شناسند. در اینجا نیز نخلستان، چشمه آب، آثاری از آسیاب‌های قدیمی، نیزار و… وجود دارد. بنو پسبند حتی در تابستان گرم جنوب نیز طرفدارانی دارد؛ زیرا خنکی هوای آن و امکان شنا باعث می‌شود ساعاتی را بتوان از این گرما فرار کرد. مسیر دسترسی به این منطقه، برای ماشین‌های معمولی مناسب نیست. بااین‌حال تا نزدیکی آن می‌توانید با ماشین بروید و بقیه مسیر را پیاده بپیمایید.
روستای لاورخشت
روستای لاورخشت، جنوبی‌ترین منطقه مسکونی شهرستان لامرد است و پس‌ازآن استان هرمزگان شروع می‌شود. اگر مسیر زیبای هم‌جوار با تنگ خور را ادامه دهید، پس از چند کیلومتر به این روستای زیبای لامرد می‌رسید. روستای لاورخشت از جاهای دیدنی لامرد، علاوه بر آب‌وهوای خوب، آب کافی و خاک مناسب برای کشاورزی دارد و تقریبا در بیشتر ایام سال سرسبز است. آنچه بیش از همه لاورخشت را به یک گزینه گردشگری در لامرد تبدیل کرده است، طبیعت بکر و دست‌نخورده آن است. در گوشه‌کنار این روستای زیبا، چندین اثر تاریخی از گذشتگان ساکن در این منطقه نیز وجود دارد. علاقه‌مندان به روستاگردی در لامرد با سر زدن به این روستا علاوه بر لذت بردن از زیبایی‌های لاورخشت، می‌توانند با فرهنگ و آداب رسوم مردمان این منطقه از کشور نیز آشنا شوند.
قلعه سفید
قلعه سفید یکی دیگر از آثار تاریخی به‌جای مانده از حکومت خوانین در شهر اشکنان است که امروزه مخروبه‌ای از آن بیشتر باقی نمانده است. قلعه سفید در زمان شکوه خود میزبان سیاسیون بزرگی از گوشه‌کنار جنوب بود و برای سالها یکی از مهم‌ترین مراکز حکومتی در این منطقه بوده است. امروزه درست در محوطه جلوی آن جایگاهی برای برگزاری مراسم تعزیه ساخته‌شده و یک مسجد تاریخی کوچک به نام مسجد باقر خان نیز در آن حوالی وجود دارد. آب‌انبار علیخانی نیز در همین محوطه قرار دارد. سرگذشت نابودی قلعه سفید بسیار جالب است. این قلعه به خاطر خونخواهی قتل سه نفر که هم‌اکنون در قبرستان اشکنان در درون یک قبر مشترک آرمیده‌اند، تحت نظارت قشون منتسب به رضاشاه پهلوی، توسط مردم ساکن در این منطقه با دست و بیل و کلنگ به یک مخروبه تبدیل شد.
رودخانه مهران
دشتی که لامرد به همراه روستاها و شهرهای شرقی و غربی آن درون آن قرار دارد، توسط یک رودخانه فصلی به نام مهران به دونیم تقسیم شده است. رودخانه مهران، آبی شور دارد و در گذشته یکی از منابع تأمین‌کننده نمک مردمان این منطقه بوده است. این رود ابتدا وارد شهرستان بستک هرمزگان شده و از نزدیکی بندر خمیر خود را به خلیج‌فارس می‌رساند. اگر لامرد سال پربارشی را پشت سر بگذارد، رودخانه مهران برای مدتی طولانی دارای آب خواهد بود. اگر خوش‌شانس باشید می‌توانید پرندگان مهاجر از لک‌لک گرفته تا مرغابی وحشی، کفتار، گراز، خرگوش و دیگر حیواناتی که در اطراف این رودخانه زندگی می‌کنند را ببینید. در نزدیکی شهر اهل بخش اشکنان بازمانده‌ای از یک پل تاریخی انتقال‌دهنده آب شیرین کوه‌های میراحمد به دشت‌های پایین‌دست نیز هنوز وجود دارد (منطقه پُلو).
بوستان نفت اشکنان
در منطقه اشکنان، علاوه بر مکان‌هایی که به‌عنوان جاهای دیدنی لامرد معرفی شد، چندین پارک و بوستان زیبا قرار دارد. مهم‌ترین آن‌ها بوستان شهرداری اهل، بوستان شهدا و بوستان نفت اشکنان است. بوستان نفت جایی بسیار زیبا با امکانات مناسب است که در فاصله میان مسجد جامع زیبا و بزرگ شهر اشکنان و حسینیه اعظم قرار دارد. شب‌ها، این بوستان از شلوغ‌ترین جاهای شهر اشکنان به‌حساب میآید. در گوشه غربی این پارک، با استفاده از سازه‌های بادی یک زمین‌بازی برای کودکان احداث‌شده و در ضلع شرقی نیز اسباب‌بازی‌های معمولی یک پارک کودک قرار داده شده است. برای بزرگ‌سالان نیز زمین ورزش، میز تنیس، میز فوتبال دستی و… در این بوستان وجود دارد.
قلعه گوری
در حاشیه رود فصلی کنار روستای رکن‌آباد لامرد، یک محوطه باستانی که آن را منتسب به آثار به‌جای مانده از قلعه گوری می‌شناسند قرار دارد. این اثر تاریخی ازلحاظ ابعاد، یک محوطه 13 در 18 متری است که در ارتفاعی تقریبا 3 متر بالاتر از دشت‌های اطراف قرار دارد. یک ستون نصف نیمه در حاشیه رودخانه، شاخص‌ترین اثر بازمانده از این قلعه است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید، بخش اعظمی از این اثر تاریخی ساخته‌شده با سنگ و ساروج و گچ، تا همین امسال (سال 1398) در لابه‌لای گل و لای پنهان بود و در اثر یک بارندگی سیل‌آسا از دل خاک بیرون آمد. ظاهر مسئولان شهرستان لامرد برنامه‌های برای کاوش بیشتر در این منطقه و کشف اسرار آن دارند.
هفت برکه
در سرتاسر دشت لامرد، آب‌انبارهای سفیدرنگ یا همان برکه‌های آب به‌وفور دیده می‌شود که هر یک از آن‌ها در دل خود داستانی برای گفتن دارند. مجموعه هفت برکه همان‌گونه که از نام آن پیداست، شامل هفت آب‌انبار با هندسه‌ای منظم است که برای تأمین آب آشامیدنی در نزدیکی روستای میرحسنی لامرد ساخته‌شده بود. به سبب کمبود آب در فصول گرم سال، پیشینیان منطقه لامرد اقدام به احداث آب‌انبار با استفاده از ساروج و سنگ و بعدها با استفاده از گچ و سنگ در مسیر رودهای سرازیر شده از ارتفاعات می‌کردند تا با مهار آن‌ها بتوانند برای آینده خود آب را ذخیره کنند. باید توجه داشته باشید که مجموعه‌ای دقیقه بانام هفت برکه در شهرستان گراش استان فارس نیز واقع است که نباید با مجموعه هفت برکه لامرد اشتباه گرفته شود.
تل علامرودشت
تل علامرودشت از جاهای دینی لامرد نیز در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و برای آن تاریخی مربوط به بعد از ورود اسلام ذکر کرده‌اند. تل درواقع به کوهی پست یا یک پشته بلند اطلاق می‌گردد. بر بالای این بلندی، ویرانه‌هایی یک اثر تاریخی مربوط به دوره زندگی زرتشتیان در منطقه علامرودشت وجود دارد. آثار تاریخی کشف‌شده در این محوطه ازجمله ظروف سفالی، صحت این ادعا را اثبات کرده است. محیط اطراف این اثر تاریخی نیز شامل نخل‌های کهن‌سال و طبیعت زیبایی برای گشت‌وگذار در لامرد است. علامرودشت در دل خود چند جای تاریخی دیگر به نام تل باستانی جت که در قسمت شمال غرب قرار دارد به همراه تل بهرویه، محوطه خفرویه و… نیز دارد.
تپه گلرخ
محوطه تپه گلرخ میزبان یک قلعه باستانی ثبت‌شده با همین نام در آثار ملی ایران و بازمانده از دوران ساسانیان در لامرد است. تپه گلرخ در بخش تازه تأسیس چاهورز شهرستان لامرد قرار دارد و آثار تاریخی ازجمله ظروف و سکه‌های مربوط به سده هفتم میلادی از دل آن استخراج شده است. در بخش چاهورز یک تپه باستانی دیگر به نام دهگچی نیز وجود دارد که آن نیز در شمار آثار ملی ایران قرار دارد. علاوه بر این با سفر به بخش چاهورز می‌توانید طبیعت زیبای روستاهای این بخش را برای یک گردشگری درجاهای بکر و دست‌نخورده طبیعت لامرد انتخاب کنید.
افراد مشهور و مشاهیر شهرستان لامرد
خلیل ذکاوت
خلیل ذکاوت فرزند محمد به سال ١٣٥٠ هجری. شمسی در شهرستان «لامرد» دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش و متوسطه را تا اخذ دیپلم در شیراز گذراند و چند سال بعد از دانشگاه پیام نور لامرد، در رشته زبان و ادبیات فارسی فارغ التحصیل گردید. وی فعالیت‌های شعری خود را از دوره نوجوانی آغاز کرد و از همان زمان، سروده‌هایی از او در نشریات استانی و کشوری چاپ می‌شد. از ذکاوت تاکنون سه مجموعه شعر به چاپ رسیده است: «فصل شروع کبوتر»، «گزیده ادبیات معاصر شماره ٦٧» و «اما دلم نیامد»، که کتاب اخیر مجموعه غزل‌های وی با مقدمه ای از محمدعلی بهمنی است. وی در قالب کلاسیک شعر می‌سراید و بیشتر غزلسرا است، اما در سرودن مثنوی و قصیده و دوبیتی و ترکیب بند نیز تواناست.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
