چرا ماشین ظرفشویی باید مرتبا تمیز شود؟
همانطور که می دانید، وظیفۀ اصلی ماشین ظرفشویی شستن و تمیز کردن ظروف است. بر همین اساس، لازم است خود دستگاه نیز در بازههای زمانی مشخص ضدعفونی و جرمگیری شود. این اقدام نه تنها از جنبۀ بهداشتی اهمیت دارد، بلکه در افزایش کارایی دستگاه نیز نقش بسزایی ایفا میکند.تمیز کردن منظم ماشین ظرفشویی از رشد باکتریها و قارچها در بخشهای داخلی و مرطوب دستگاه پیشگیری میکند. این کار همچنین مانع از انتشار بوی نامطبوع در محیط دستگاه میشود.
علاوه بر این، حفظ تمیزی ماشین ظرفشویی به اطمینان از نبود آلودگیهایی مانند چربیها و ذرات ریز باقیمانده از مواد غذایی در مسیر گردش آب کمک میکند. از سوی دیگر، جرمگیری لولههای تخلیۀ آب را کاهش داده و در نهایت تضمین میکند فرآیند شستشوی ظروف با کیفیت مطلوب انجام پذیرد.
هر چند وقت یکبار باید ماشین ظرفشویی را تمیز و ضد عفونی کرد؟
حال که اهمیت تمیز کردن ماشین ظرفشویی را درک کردهاید، احتمالاً این پرسش مطرح میشود که «چند وقت یکبار باید فرآیند جرمگیری و ضدعفونی ماشین ظرفشویی انجام شود؟» پاسخ به این پرسش به میزان استفادهٔ شما از دستگاه بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر از ماشین ظرفشویی به صورت روزانه استفاده میکنید، توصیه میشود ضدعفونی دستگاه در بازههای زمانی کوتاهتری (مثلاً ماهی یکبار) صورت پذیرد.در مواردی که دستگاه برای مدت طولانی بدون استفاده باقی میماند، ضروری است پس از هر بار بهرهبرداری، فیلتر کف و پمپ تخلیه را پاکسازی کنید. همچنین شستشو و سرویس کامل ماشین ظرفشویی هر سه ماه یکبار پیشنهاد میشود.
به طور کلی فرآیند نگهداری از ماشین ظرفشویی را میتوان به دو بخش تمیزکاری داخلی و بیرونی تقسیمبندی کرد:
نحوه ضدعفونی کردن قسمت بدنه ظرفشویی
برای آگاهی از روش صحیح تمیز کردن بخش بیرونی ماشین ظرفشویی، توجه به این نکته ضروری است که نگهداری اصولی دستگاه شامل هر دو بخش داخلی و خارجی میشود .علاوه بر تمیزکاری محفظۀ داخلی، لازم است سطح خارجی دستگاه را نیز از گرد و غبار، لکهها و آلودگیهای محیطی پاکسازی کنید. برای انجام این فرآیند به شیوهٔ مؤثر، مراحل زیر را دنبال نمایید:
تمیز کردن پنل صفحه نمایش و دکمههای ظرفشویی
تمیز کردن صفحه کنترل و دکمههای تنظیمات دستگاه از جمله موارد حیاتی در نگهداری ماشین ظرفشویی محسوب میشود. برای پاکسازی این بخش که معمولاً در قسمت جلو یا بالای دستگاه قرار دارد، میتوانید از یک مسواک نرم استفاده کنید. روش کار به این صورت است:مسواک را به کفی که از ترکیب آب گرم و مواد شویندۀ ملایم ایجاد شده آغشته نمایید.
با حرکات ملایم، درزها و فضای بین دکمهها را تمیز کنید.
در مرحلۀ نهایی، با یک دستمال نخی نرم سطح را کاملاً خشک نمایید.
نکته:
برای نظافت صفحه نمایش لمسی، تنها از یک اسفنج مرطوب نرم بدون مواد شیمیایی استفاده کنید.
تمیز کردن بدنه ماشین ظرفشویی
پیش از شروع فرآیند تمیزکاری بدنهٔ ماشین ظرفشویی، ضروری است از جنس بدنهٔ دستگاه (پلاستیک یا استیل) اطلاع داشته باشید، زیرا روش پاکسازی این دو جنس با یکدیگر متفاوت است
تمیز کردن بدنه ماشین ظرفشویی با جنس پلاستیک
برای تمیزکاری بدنهٔ ماشین ظرفشویی با جنس پلاستیک یا فلز رنگ آمیزیشده، این مراحل را دنبال کنید:
پاکسازی اولیه
پارچۀ میکروفایبر یا اسفنجی را به مایع ظرفشویی رقیقشده آغشته کنید.تمام سطوح خارجی دستگاه را با حرکات دورانیِ ملایم تمیز نمایید.
زدودن بقایای شوینده
با یک دستمال نخیِ کمی مرطوب (بدون مواد شوینده)، آثار باقیماندۀ مایع ظرفشویی را پاک کنید.
خشککردن نهایی
با استفاده از دستمال خشک و نرم (ترجیحاً میکروفایبر)، رطوبت باقیمانده را از سطح دستگاه بگیرید.
تمیز کردن بدنه ماشین ظرفشویی با جنس استیل ضد زنگ
برای تمیزکاری بدنهٔ استیل ضدزنگ ماشین ظرفشویی، این دستورالعمل را دنبال کنید:
مراحل اصلی شامل موارد زیر است:
آمادهسازی مواد
تمیزکنندۀ مخصوص استیل ضدزنگ و دستمال میکروفایبر بدون پرز تهیه نمایید.
اجرای فرآیند
طبق دستورالعمل مندرج روی محصول تمیزکننده عمل کنید.همواره دستمال را همجهت با جهت بافت فلز روی سطح بکشید تا از ایجاد خطوط نامنظم جلوگیری شود.
روش جایگزین (بدون تمیزکنندۀ تخصصی)
محلولی از مایع ظرفشویی رقیقشده با آب گرم آماده کنید.با دستمال میکروفایبر مرطوب، سطح را هم جهت با بافت فلز پاکسازی نمایید.
پس از خشککردن کامل سطح، چند قطره روغن زیتون/بچه را روی دستمال تمیز ریخته و به آرامی روی بدنه بکشید تا اثر انگشت و رگهها محو شوند.
نکات کلیدی
از اسکاچهای ساینده یا مواد شیمیایی خشن به هیچوجه استفاده نکنید.این روش علاوه بر تمیزی، لایۀ محافظتی نازکی روی استیل ایجاد میکند.
مراحل ضدعفونی کردن بخش داخلی ماشین ظرفشویی
فرآیند ضدعفونی ماشین ظرفشویی نیازمند رویکرد اختصاصی برای هر بخش است. به عنوان مثال، تمیزکاری بخش داخلی دستگاه شامل مراحل متعددی میشود که هر یک به صورت زیر طبقهبندی و اجرا میگردند:
ضدعفونی کردن فیلتر ماشین ظرفشویی
علاوه بر تمیزکردن دورهای فیلتر، ضدعفونی این بخش در شرایط خاصی مانند «انتشار بوی نامطبوع» یا «مشکلات تخلیۀ آب» ضروری است. باقی ماندن ذرات غذا در فیلتر نه تنها باعث تجمع باکتریها و ایجاد بوی ناخوشایند میشود، بلکه ممکن است مسیر تخلیه را مسدود کند. مراحل زیر را برای پاکسازی و ضدعفونی اصولی دنبال کنید:
مراحل اجرایی
جداسازی فیلتر
فیلتر واقع در کف دستگاه را با چرخاندن «خلاف جهت عقربههای ساعت» خارج کنید. اگر مدل دستگاه شما چندلایه است، قطعات (صافی، سبد فلزی و پایه) را از هم جدا نمایید.
شستشوی مکانیکی
فیلتر را زیر «جریان آب گرم» نگه دارید تا ذرات درشت شسته شوند. با یک «مسواک نرم» آغشته به مایع ظرفشویی رقیق، تمام شیارها و منافذ را به دقت تمیز کنید.
ضدعفونی شیمیایی
فیلتر را ۱۵ دقیقه در محلول «آب داغ + یک قاشق غذاخوری جوششیرین» خیس بخوابانید. برای لکههای چرب مقاوم، از «سرکۀ سفید رقیقنشده» استفاده کرده و پس از ۱۰ دقیقه آبکشی نمایید.
خشک کردن و نصب مجدد
قطعات را با «دستمال بدون پرز» کاملاً خشک کنید تا از رشد قارچ جلوگیری شود. فیلتر را مطابق جهت نشانگرهای روی دستگاه (معمولاً «جهت عقربههای ساعت») در جای خود محکم کنید.
هشدارها
از «برسهای سیمی» یا «مواد ساینده» برای تمیزکردن فیلتر پلاستیکی استفاده نکنید. در صورت مشاهده «ترک» یا «شکستگی» در قطعات فیلتر، بلافاصله آن را تعویض نمایید.
فواید این فرآیند
بهبود ۳۰ درصدی جریان آب در چرخهٔ شستشو کاهش ۴۰ درصدی مصرف انرژی به دلیل عملکرد بهینۀ پمپ
حذف باکتریهای مولد بو مانند «سودوموناس» و «اِشریشیا کلی»
تمیز کردن بازوی آب پاش ماشین ظرفشویی
رسوبگیری در بازوهای آبپاش بالایی و پایینی میتواند جریان آب را مختل کرده و کیفیت شستشو را کاهش دهد. برای رفع این مشکل، مراحل زیر را انجام دهید:
مراحل اجرایی
جداسازی قطعات
- بازوهای آبپاش را از میلهٔ محور (شفت) با چرخاندن ملایم جدا کنید.
- برخی مدلها دارای پیچ پلاستیکی هستند؛ آن را با پیچگوشتی مناسب باز کرده و قطعات را تفکیک نمایید.
خالیسازی رسوبات
- بازوها را به آرامی روی سطح لاستیکی (مثل زیرانداز آشپزخانه) بکوبید تا رسوبات خشک شده از داخل آنها خارج شود.
- از یک چکش پلاستیکی نرم یا دستهٔ چاقو برای ضربات کنترل شده استفاده کنید.
خیساندن در محلول
- محلولی از ۱ پیمانه سرکه سفید، ۲ پیمانه آب گرم و ۵ قطره مایع ظرفشویی تهیه کنید.
- بازوها را ۳۰ دقیقه در این محلول بخیسانید تا رسوبات نرم شوند.
بازکردن سوراخها
- با سوزن ضدزنگ، سنجاق سرپهن یا مسواک نازک، تمام سوراخهای آبپاش را به دقت تمیز کنید.
- برای سوراخهای بسیار ریز، از سرنگ پزشکی پر از محلول سرکه استفاده کرده و با فشار آب، رسوبات را خارج کنید.
شستشوی نهایی
- قطعات را زیر آب با فشار بالا (مثل شیر آب حیاط) بگیرید تا ذرات باقیمانده کاملاً پاک شود.
نکات کلیدی
- از اسید قوی (مثل جوهر نمک) برای رسوبزدایی استفاده نکنید، به پلاستیک بازوها آسیب میزند.
- پس از نصب مجدد، دستگاه را بدون ظروف و با یک چرخهٔ کوتاه روشن کنید تا از عملکرد صحیح آبپاشها اطمینان یابید.
- این فرآیند را هر ۶ ماه (یا زودتر در مناطق با آب سخت) تکرار کنید.
فواید انجام فرآیند
- بهبود پوشش ۳۶۰ درجه آب در محفظهٔ دستگاه
- جلوگیری از لکههای سفید ناشی از رسوب روی ظروف
- افزایش طول عمر موتور پمپ آب با کاهش فشار کاری
تمیز کردن سبدهای ماشین ظرفشویی
سبدهای نگهدارندهٔ ظروف از اجزای کلیدی هستند که در فرآیند شستشو اغلب نادیده گرفته میشوند. شستشوی منظم این سبدها نه تنها از انتشار بوی نامطبوع جلوگیری میکند، بلکه مانع تجمع باکتریهای مضر ناشی از خشک شدن بقایای مواد غذایی در منافذ آنها میشود.
-
مراحل اجرایی
خارجسازی سبدها - سبدهای بالایی، پایینی و کشوهای کوچک (مخصوص قاشق/چنگال) را از دستگاه خارج کنید.
- اگر سبدها قابلیت جداسازی لایهها یا قطعات را دارند، آنها را از هم جدا نمایید.
-
شستشوی اولیه - ٔغذاهای چسبیده به سبدها را با برس پلاستیکی سفت (غیرفلزی) جدا کنید.
- برای ذرات خشکشده، سبدها را ۱۵ دقیقه در آب گرم خیس بخوابانید.
-
ضدعفونی عمقی - محلولی از ۱ لیتر آب گرم، ۳ قاشق غذاخوری جوششیرین و ۱۰ قطره روغن درخت چای (ضد قارچ) تهیه کنید.
- سبدها را ۲۰ دقیقه در این محلول غوطهور کرده و سپس با اسفنج نرم و حرکت دورانی تمیز نمایید.
-
شستشوی نهایی - سبدها را زیر جریان آب با فشار (ترجیحاً با شیلنگ حیاط) بشویید تا مواد شوینده کاملاً زدوده شود.
- قطعات را در هوای آزاد یا با دستمال میکروفایبر خشک کنید تا از رشد کپک جلوگیری شود.
نکات طلایی
- برای زدودن لکههای زرد رنگ ناشی از چای/قهوه، از خمیر جوششیرین و آبلیمو استفاده کرده و ۱۰ دقیقه پس از مالش، آبکشی کنید.
- در صورت مشاهده زنگزدگی در سبدهای فلزی، آنها را با سنباده نرم پرداخت کرده و با رنگ مخصوص دوباره پوشش دهید.
- سبدهای پلاستیکی ترکخورده را تعویض کنید تا از آسیب به ظروف شیشهای جلوگیری شود.
فواید سرویس منظم سبدها
- کاهش ۵۰ درصدی ذرات غذای باقیمانده در چرخهٔ شستشو
- افزایش عمر مفید سبدها تا ۲ برابر با جلوگیری از خوردگی
- حفظ کیفیت شستشو با جلوگیری از مسدود شدن منافذ آبپاشی
آموزش ضدعفونی کردن ظرفشویی با سرکه
آمادهسازی مواد
- میلیلیتر سرکه سفید (معادل یک لیوان کوچک) را در یک ظرف شیشهای یا کاسهٔ مقاوم به حرارت بریزید.
جایگذاری صحیح
- ظرف حاوی سرکه را در سبد بالایی دستگاه قرار دهید تا طی چرخهٔ شستشو، محلول به طور یکنواخت پخش شود.
انتخاب برنامه
- دستگاه را روی برنامهٔ ECO (صرفهجویی در انرژی) یا AUTO (حالت خودکار) تنظیم کنید.
- مطمئن شوید دستگاه بدون هیچ ظرفی روشن میشود تا تمرکز فرآیند بر پاکسازی داخلی باشد.
اجرای چرخه
پس از اتمام برنامه، درب دستگاه را ۱۵-۱۰ دقیقه باز بگذارید تا رطوبت داخلی کاملاً تخلیه شود.
نکات کلیدی
سرکه به دلیل خاصیت اسیدی ملایم، جرمها را حل کرده و باکتریها را بدون آسیب به قطعات پلاستیکی از بین میبرد.
- این روش را ماهی یکبار (در صورت استفادهٔ روزانه از دستگاه) انجام دهید تا از تجمع چربی و رسوبات آهکی جلوگیری شود.
- برای دستگاههای دارای فیلتر کربن فعال، از سرکه بهندرت استفاده کنید، زیرا اسید استیک میتواند ظرفیت جذب بو را کاهش دهد.
فواید این روش
- حذف ۹۵٪ از باکتریهای مولد بو
- پیشگیری از مسدود شدن نازلهای آبپاش
- افزایش عمر مفید مخزن گرمکن با زدودن رسوبات معدنی
جرمگیری ماشین ظرفشویی با جوششیرین و مواد تخصصی
استفاده از جوششیرین
مقدار مواد
- تا ۲ پیمانه (حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ گرم) جوششیرین در کف دستگاه بریزید.
تنظیم برنامه
- دستگاه را روی طولانیترین برنامه با بالاترین دمای ممکن (معمولاً برنامهٔ سنگین یا ضدعفونی) تنظیم کنید.
- مطمئن شوید دستگاه کاملاً خالی از ظروف و بدون مواد شویندهٔ دیگر است.
اجرای چرخه
- پس از اتمام برنامه، درب دستگاه را ۲۰ دقیقه باز بگذارید تا رطوبت و بخارات باقیمانده خارج شود.
فواید این روش
- حذف ۹۰٪ رسوبات آهکی از مخزن آبگرمکن و لولهها
- خنثیسازی بوی نامطبوع ناشی از باکتریها
- پیشگیری از مسدود شدن فیلتر و بازوهای اسپری
استفاده از جرمگیرهای تخصصی (قرص/پودر/مایع)
انتخاب محصول
- از جرمگیرهای فوقاسیدی یا آنزیمی مخصوص ماشین ظرفشویی استفاده کنید.
روش اجرا
- قرص یا پودر را مطابق دستورالعمل سازنده در محفظه یا کف دستگاه قرار دهید.
- دستگاه را بدون ظروف و روی برنامهٔ ضدجرم (در صورت وجود) یا برنامهٔ دمای بالا اجرا کنید.
مزایا نسبت به جوششیرین
- حل کردن رسوبات سختتر مانند آهن و منیزیم
- مناسب برای مناطق با آب سخت سختی بالای ( ۳۰۰( ppm
- اثرگذاری سریعتر (معمولاً ۱ ساعت)
هشدارهای مشترک برای هر دو روش
از ترکیب جوششیرین با سرکه یا مواد اسیدی در یک چرخه خودداری کنید (واکنش شیمیایی خطرناک!).جرمگیری را بیش از ماهی یکبار انجام ندهید، مگر در شرایط آب بسیار سخت.
پس از جرمگیری، یک چرخهٔ کوتاه با آب خالی اجرا کنید تا بقایای مواد کاملاً پاک شود.
نتیجهگیری
استفاده از جوششیرین به عنوان روش ارزان و دوستدار محیط زیست، و جرمگیرهای شیمیایی برای مشکلات حاد رسوبی، مکمل یکدیگرند. این فرآیندها را در برنامهٔ نگهداری ماهانه خود بگنجانید تا همیشه ظروفی براق و بیداغ داشته باشید.
جمعبندی نهایی
با توجه به نقش حیاتی ماشین ظرفشویی در بهداشت ظروف، حفظ تمیزی و ضدعفونی بودن خود دستگاه نه تنها بر کیفیت شستشو تأثیر مستقیم دارد، بلکه در افزایش عمر مفید دستگاه نیز مؤثر است. در این مطلب، روشهای علمی نگهداری و مباحثی مانند جرمگیری دورهای، ضدعفونی قطعات داخلی و سرویس سبدها را به تفصیل بررسی کردیم.نکتۀ کلیدی دیگر، انتخاب مواد شویندۀ استاندارد و متناسب با نوع آب منطقه است. استفاده از محصولات باکیفیت سه مزیت عمده دارد:
جلوگیری از ایجاد لکههای معدنی روی ظروف
کاهش رسوبگیری در قطعات حساس دستگاه
بهینهسازی مصرف آب و انرژی
توصیۀ نهایی
- مواد شوینده را حتماً از مراکز معتبر با گارانتی اصالت کالا تهیه کنید.
- به تاریخ تولید و انقضا و نشانهای استاندارد مانند ISO 9001 روی بستهبندی دقت کنید.
- از خرید محصولات فلهای یا بدون شناسنامهٔ بهداشتی خودداری نمایید.