دامنه شمول قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا
قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا در ماده‌های ابتدایی خود دامنه شمول و محدوده کاربردش را مشخص می‌کند.هدف از دامنه شمول قانون، ایجاد یک چارچوب واحد و هماهنگ برای استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی در کل اتحادیه اروپا است، به طوری که حقوق شهروندان حفظ شده و نوآوری هم تسهیل شود. به صورت کلی، دامنه شمول این قانون عبارت است از:
ماده 2: دامنه شمول
این مقررات شامل موارد زیر است:الف) ارائه‌دهندگان سیستم‌های هوش مصنوعی یا مدل‌های هوش مصنوعی عمومی که در اتحادیه آن را عرضه یا راه‌اندازی می‌کنند، فارغ از اینکه این ارائه‌دهندگان در داخل اتحادیه مستقر باشند یا در کشور ثالث؛
ب) مستقرکنندگان سیستم‌های هوش مصنوعی که محل تاسیس یا استقرارشان در اتحادیه است؛
ج) ارائه‌دهندگان و مستقرکنندگان سیستم هوش مصنوعی که در کشور ثالث تاسیس و مستقر می‌کنند؛ جایی که خروجی سیستم‌های هوش مصنوعی در اتحادیه استفاده می‌گردد؛
د) واردکنندگان و توزیع‌کنندگان سیستم‌های هوش مصنوعی؛
ه)تولییدکنندگان محصولاتی که سیستم هوش مصنوعی را همراه با محصول و تحت نام یا علامت تجاری خود در بازار عرضه و راه‌اندازی می‌کنند؛
و) نمایندگان مجازِ ارائه‌دهندگانی که در اتحادیه تاسیس نشدند؛
ز) اشخاص متاثر که در اتحادیه مستقر هستند:
1. برای سیستم‌های هوش مصنوعی که طبق قانون ماده 6 به عنوان سیستم‌های هوش مصنوعی با ریسک بالا طبقه‌بندی شده و مرتبط با محصولاتی هستند که مشمول قوانین هماهنگ اتحادیه در بخش ب ضمیمه 1 می‌باشند، تنها ماده 6، مواد 102 تا 109 و ماده 112 قابل اجرا است. ماده 57 تنها در صورتی قابل اجرا است که الزامات مربوط به سیتسم های هوش مصنوعی با رسیک بالا تحت این قانون در آن نوانین هماهنگ اتحادیه ادغام شده باشد.2. این مقررات شامل حوزه‌هایی که خارج از قلمرو قانون اتحادیه هستند نمی‌شود و به هیچ وجه بر صلاحیت دولت‌های عضو در ارتباط با امنیت ملی تاثیر نمی‌گذارد؛ صرف نظر از نوع نهاد یا سازمانی که توسط دولت‌های عضو مسئول اجرای وظایف مربوط به آن صلاحیت‌ها باشند. (ارجاع به مقدمه 24)
3. این مقررات نه شامل نهادهای دولتی در کشورهای ثالث و نه سازمان‌های بین المللی که مشمول بند یک هستند نمی شوند؛ آنهایی که از سیتسم های هوش مصنوعی در چارچوب همکاری یا توافقات بین المللی برای اجرای قانون و همکاری‌های قضایی با اتحادیه یا یک یا چند دولت عضو استفاده می کنند، نمی شود؛ مشروط بر اینکه آن کشور ثالث یا سازمان بین‌المللی تضمین‌های کافی در زمینه احترام به حفاظت از حقوق بنیادی و آزادی‌های فردی ارائه دهد. (ارجاع به مقدمه ۲۲)
4. این مقررات تأثیری بر مقررات مسئولیت ارائه‌دهندگان خدمات واسطه‌ای که در فصل دوم مقرره (EU) 2022/2065 آمده، ندارد. (ارجاع به مقدمه ۱۱)
5. این مقررات شامل سیستم‌ها یا مدل‌های هوش مصنوعی، از جمله خروجی آن‌ها که به طور خاص برای اهداف پژوهش علمی و توسعه و راه‌اندازی شده‌اند، نمی‌شود. (ارجاع به مقدمه ۲۵)
6. قوانین اتحادیه در زمینه حفاظت از داده‌های شخصی، حریم خصوصی و محرمانگی ارتباطات، در پردازش داده‌های شخصی مرتبط با حقوق و تعهدات این قانون اعمال می‌شود. این قانون بر قانون (EU) 2016/679 یا (EU) 2018/1725 و همچنین دستور ۲۰۰۲/۵۸/EC یا (EU) 2016/680 تأثیر نمی‌گذارد، بدون خدشه بر ماده ۱۰(۵) و ماده ۵۹ این مقرره. (ارجاع به مقدمه ۱۰)
7. این مقررات شامل پژوهش‌ها، آزمایشات یا فعالیت‌های توسعه‌ای سیستم‌ها یا مدل‌های هوش مصنوعی قبل از عرضه یا راه‌اندازی آن‌ها نمی‌شود. این فعالیت‌ها باید مطابق قوانین اتحادیه انجام شوند. آزمایشات در شرایط واقعی مستثنی از این بند نیست. (ارجاع به مقدمه ۲۵)
8. این مقررات خللی در قوانین اتحادیه درباره حمایت از مصرف‌کننده و ایمنی محصولات ایجاد نمی‌کند.
9. این مقررات شامل تعهدات مستقرکنندگان که اشخاص حقیقی بوده و سیستم‌های هوش مصنوعی را صرفاً در فعالیت‌های کاملا شخصی و غیرحرفه‌ای به کار می‌برند، نمی‌شود.
10. این مقررات مانع اتحادیه یا دولت‌های عضو از حفظ یا تصویب قوانین، مقررات یا مواد قانون اداری که بیشتر مطلوب کارگران و در حمایت از حقوق آن‌ها در استفاده از سیستم‌های هوش مصنوعی توسط کارفرمایان است، نمی‌شود و همچنین مانع تشویق یا اجازه اجرای توافق‌نامه‌های جمعی با شرایط مساعدتر برای کارگران نیست.
11. این مقررات شامل سیستم‌های هوش مصنوعی منتشر شده با مجوزهای آزاد و متن‌باز نمی‌شود، مگر اینکه به عنوان سیستم‌های با ریسک بالا یا سیستم‌هایی که مشمول ماده ۵ یا ۵۰ هستند، عرضه یا راه‌اندازی شوند.
جمع بندی
در این مقاله، قانون هوش مصنوعی اتحادیه اروپا و دامنه شمول آن به‌طور جامع مورد بررسی قرار گرفته است. این قانون به منظور تنظیم و ایجاد یک چارچوب مشترک برای استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا برای حفظ حقوق شهروندان و ترویج نوآوری ایجاد شده است. مقاله به جزئیات دقیقی از جمله ارائه‌دهندگان هوش مصنوعی، تأثیرات آن بر حقوق شهروندان و محدوده کاربرد این قانون در اتحادیه اروپا پرداخته است. همچنین، تأثیرات حوزه حقوق شخصی، حریم خصوصی، مسائل مرتبط با حمایت از مصرف‌کننده و ایمنی محصولات، و تعهدات مستقرکنندگان هوش مصنوعی در اتحادیه اروپا نیز تحت بررسی قرار گرفته است.
منبع: https://artificialintelligenceact.eu/article/2/
