روان‌شناسي شلختگي
نويسنده: دکتر محمدرضا خدايي*
خانه، حريم امني است که فرد نسبت به آن احساس مالکيت دارد و به‌عنوان حريم خصوصي آن را مي‌شناسد و مي‌تواند به نوعي معرف شخصيت، علاقه و انگيزه‌هاي فرد باشد.
برخي خانه‌ها بسيار مرتب و منظم‌اند و برخي بسيار آشفته و نامنظم. اينکه چرا در برخي خانه‌ها به‌ويژه در چيدمان داخلي، بي‌نظمي حاکم است يا به نظافت آن توجه نمي‌شود، علت‌هاي مختلفي دارد. از دکتر خدايي، روان‌پزشك و عضو هيأت‌علمي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي خواسته‌ايم در رابطه با علل اين آشفتگي‌ها، تاثير آن بر خود فرد و اطرافيان و نحوه رفع آن برايمان توضيح بدهند.
گاهي ممکن است خانم خانه هيچ علاقه‌اي به کار خانه نداشته باشد و کارهاي خارج از منزل را بيشتر بپسندد. اين عدم علاقه خود را به شکل بي‌نظمي در خانه نشان مي‌دهد.
البته شخصيت‌هاي افراد هم متفاوت است. برخي افراد به‌طور ذاتي گوشه‌گير هستند، برخي تک‌رو هستند و برخي بي‌علاقه به مسايل زندگي بوده يا افسرده‌خو هستند و اهميتي به نظم خانه نمي‌دهند. برخي شخصيت‌هاي وسواسي دارند و شايد گمان کنيد خانه اين دسته از افراد بسيار منظم است؛ در حالي که اين کمال‌گرايي و وسواس در برخي مسايل حاشيه‌اي زياد شده که فرد به باقي امور خانه نمي‌رسد. به‌طور مثال، فرد به‌قدري در شست‌وشو وسواس دارد که وقت رسيدگي به باقي اوضاع خانه را ندارد و در نتيجه خانه نامرتبي دارد. افسردگي، افسرده‌خويي، نشانگان خستگي مزمن، اختلال‌هاي جسمي طولاني، بيماري‌هاي روماتيسمي، بيماري‌هاي مربوط به دستگاه ايمني و بيماري‌هاي رواني نيز اگر به شکل دايمي باشد مي‌تواند در امور منزل تاثيرگذار باشد.
/ع
برخي خانه‌ها بسيار مرتب و منظم‌اند و برخي بسيار آشفته و نامنظم. اينکه چرا در برخي خانه‌ها به‌ويژه در چيدمان داخلي، بي‌نظمي حاکم است يا به نظافت آن توجه نمي‌شود، علت‌هاي مختلفي دارد. از دکتر خدايي، روان‌پزشك و عضو هيأت‌علمي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي خواسته‌ايم در رابطه با علل اين آشفتگي‌ها، تاثير آن بر خود فرد و اطرافيان و نحوه رفع آن برايمان توضيح بدهند.
آقاي دکتر! چرا خانه و زندگي برخي افراد فوق‌العاده مرتب است و برعکس، خانه برخي ديگر بسيار نامنظم و آشفته؟
يعني تمام موارد شلختگي را مي‌توان با اين علل توجيه كرد؟
گاهي ممکن است خانم خانه هيچ علاقه‌اي به کار خانه نداشته باشد و کارهاي خارج از منزل را بيشتر بپسندد. اين عدم علاقه خود را به شکل بي‌نظمي در خانه نشان مي‌دهد.
البته شخصيت‌هاي افراد هم متفاوت است. برخي افراد به‌طور ذاتي گوشه‌گير هستند، برخي تک‌رو هستند و برخي بي‌علاقه به مسايل زندگي بوده يا افسرده‌خو هستند و اهميتي به نظم خانه نمي‌دهند. برخي شخصيت‌هاي وسواسي دارند و شايد گمان کنيد خانه اين دسته از افراد بسيار منظم است؛ در حالي که اين کمال‌گرايي و وسواس در برخي مسايل حاشيه‌اي زياد شده که فرد به باقي امور خانه نمي‌رسد. به‌طور مثال، فرد به‌قدري در شست‌وشو وسواس دارد که وقت رسيدگي به باقي اوضاع خانه را ندارد و در نتيجه خانه نامرتبي دارد. افسردگي، افسرده‌خويي، نشانگان خستگي مزمن، اختلال‌هاي جسمي طولاني، بيماري‌هاي روماتيسمي، بيماري‌هاي مربوط به دستگاه ايمني و بيماري‌هاي رواني نيز اگر به شکل دايمي باشد مي‌تواند در امور منزل تاثيرگذار باشد.
اين آشفتگي و شلختگي به هر دليلي که باشد چه تاثيري بر ساکنان خانه مي‌گذارد؟
توصيه شما به افرادي که خانه‌هاي بي‌نظم و به هم ريخته‌اي دارند، چيست؟
پي نوشت :
*روان‌پزشک
منبع:www.salamat.com/ع
