گرماي زياد چه اثراتي روي کودک دارد؟
بديهي است که اگر کودک در معرض گرما قرار گيرد دماي بدنش افزايش مي يابد و حالت يک کودک تب دار را نشان مي دهد، گونه ها سرخ مي شود، دچار تعرق بيشتر شده و علائم ديگري مثل بي حالي و يا در مواردي تهوع و استفراغ خواهد داشت. چنين کودکي به تدريج دچار کمي آبي بدن (دهيدراتاسيون ) مي شود که خود را به صورت چشمان گودافتاده، کاهش اشک ، خشکي مخاط دهان و کاهش طراوت پوستي نشان مي دهد. اگر گرمازدگي به علت در معرض نور خورشيد قرار گرفتن ايجاد شده باشد، علايم پوستي بارزتري را شاهد خواهيم بود.
آفتاب سوختگي چگونه ايجاد مي شود؟
آفتاب سوختگي اساساً با اشعه ماوراء بنفش Bايجاد مي شود که طول موج 320-290 نانومتر دارد. حساسيت کودکان به اشعه ماوراء بنفش (UV)بر اساس نوع پوست آنها (تيره يا روشن بودن ) متفاوت است. کودکان داراي پوست هاي روشن و سفيد بيشتر دچار آفتاب سوختگي مي شوند. و کمتر پوستشان برنزه مي شود در حالي که کساني که پوست هاي تيره تر دارند با تابش اشعه خورشيد بيشتر برنزه مي شوند تا دچار آفتاب سوختگي شوند. اثرات ايجاد شده UVB بعد از 12-6ساعت بعد از اولين مواجهه ايجاد شده و در مدت 24 ساعت به حداکثر مي رسد . اثرات شامل قرمزي ، درد، تورم و حتي تاول مي باشد.
چگونه آفتاب سوختگي شديد را درمان کنيم؟
آفتاب سوختگي حاد شديد را بايد با کمپرس هاي آب سرد کنترل نمود. همچنين با تجويز پزشک و استفاده از داروهاي کورتيکواستروئيد موضعي، التهاب و درد تا حدي کاهش مي يابد و داروهاي خوراکي مثل ايبوپروفن مي توانند قرمزي و درد را کاهش دهند. ترکيبات حاوي بي حس کننده هاي موضعي نسبتاً بي تأثير بوده و به علت احتمال ايجاد درماتيت تماسي ، استفاده از آنها خطرناک خواهد بود.
مواجهه طولاني مدت با اشعه آفتاب چه اثرات مخربي مي تواند داشته باشد؟
در صورت آسيب پوست توسط نور خورشيد که به علت مواجهه طولاني مدت و غير ضروري با اشعه آفتاب ايجاد مي شود، علاوه بر ايجاد پيري زودرس در پوست و چين و چروک در آينده، کودک در معرض خطر ضايعات بدخيم پوستي قرار مي گيرد. سرطان هاي پوستي بدخيم مثل SCC ،BCC ملانوما تماماً با شيوع بيشتر در پوست آسيب ديده با نور خورشيد رخ مي دهند، به خصوص آفتاي سوختگي هاي تاولي در کودکان و نوجوانان به طور قابل ملاحظه اي خطر ايجاد ملانوم بدخيم را افزايش مي دهند.
چگونه مي توان در بچه ها از آفتاب سوختگي پيشگيري کرد؟
بهترين روش جلوگيري از ايجاد آسيب هاي ذکر شده اجتناب از مواجهه با نور مستقيم و شديد خورشيد خصوصاً در حد فاصل ساعات 11 صبح تا 3 بعد ازظهر مي باشد. همچنين استفاده از محافظت کننده هاي فيزيکي پوستي مثل سايه بان و کلاه براي پيشگيري از آفتاب سوختگي به خصوص در کودکان توصيه مي شود. در ارتباط با کودکاني که پوست روشن و سفيد دارند با تجويز پزشک استفاده از ضد آفتاب هايي با فاکتور محافظتي در برابر نور خورشيد (SPF)حدود 15 مي تواند مناسب باشد.
چگونه متوجه کم آبي بدن کودک گرما زده بشويم؟
کودکي که در اثر گرما زدگي دچار کم آبي بدن شده است. در ابتدا دچار بي قراري و تحريک پذيري مي شود. اين کودک تشنه است و اگر آب يا نوشيدني ديگري در دسترسش قرار گيرد با ولع مي نوشد . چشم هايش گودافتاده است و پوست بدنش طراوت لازم را ندارد. در اين شرايط است که بايد هر چه سريعتر مايعات خنک در اختيار کودک قرار گيرد و جهت درمان به پزشک مراجعه نمايد.
آيا گرمازدگي مي تواند شرايطي که تهديد کننده جان کودک است ايجاد کند؟
طبيعتاً ادامه کم آبي بدن کودک مي تواند نتايج جبران ناپذيري را ايجاد نمايد. اگر به کودکي که دچار کم آبي شده رسيدگي مناسب نشود، فرورفتگي چشم ها افزايش مي يابد، کودک دچار خواب آلودگي غيرعادي يا کاهش سطح هوشياري مي شود، توانايي نوشيدن مايعات کاهش يافته و يا ديگر نمي تواند مايعات را بنوشد. در اين حالت است که بايد فوراً نسبت به رساندن کودک در بيمارستان جهت دريافت مايعات وريدي و مانيتورينگ مداوم اقدام شود.
چگونه مي توانيم از ايجاد گرمازدگي پيشگيري کنيم؟
دماي مطلوب براي محيط زندگي کودکان بين 24-20 درجه سانتي گراد است بنابراين بايد از قرار دادن کودکان در محيط هاي بسيار گرم پرهيز کرد. همچنين مانع قرار گرفتن مداوم آنها در برابر اشعه شديد و مستقيم آفتاب در فصول گرما و زمان هاي تابش مستقيم آفتاب شد. بنابراين در چنين شرايطي حضور کودک در سايه مناسب تر خواهد بود و استفاده از چتر ، سايه بان و کلاه مي تواند مناسب باشد. همچنين مي بايست مايعات خنک کافي براي نوشيدن در اختيار کودک قرار گيرد، پيش از آنکه آنقدر دچار مشکل شود تا ديگر نتواند بنوشد!
منبع:نشريه کودک، شماره 62.
/ج
