جدا شدن جفت قبل از زايمان *
اطلاعات اوليه
جدا شدن جفت قبل از زايمان عبارت است از جدا شدگي جفت از ديوارة رحم به طور ناقص در سه ماهة آخر بارداري. لازم به يادآوري است كه تمامي مواد مغذي و نيز اكسيژن از راه جفت به جنين مي‌رسند. اگر جفت زودتر از موعد به طور ناقص از ديوارة رحم، زندگي جنين، در خطر مي‌افتد. درمان به شدت جداشدگي، وضعيت جنين و مدت زماني كه از بارداري گذشته است، بستگي دارد.
علايم شايع
جدا شدگي جفت از ديوارة رحم به مقدار كم:
خونريزي
درد مختصر يا تنها احساس ناراحتي
جنين سالم مي‌ماند جداشدگي جفت از ديوارة رحم به مقدار زياد:
خونريزي شديد
درد شديد در پايين شكم يا پايين كمر
سفت شدن شكم و احساس درد در شكم به هنگام لمس شكم
شوك (در اين حالت قلب تندتر مي‌زند، تنفس تندتر مي‌شود و به بيمار حالت منگي يا گيج زدن دست مي‌دهد).
زجر جنين؛ به طوري كه ضربان قلب جنين قابل شنيدن نباشد.
انعقاد خون در داخل رگهاي بدن ـ به هنگام جدا شدن جفت، برخي مواد از آن به خون مادر وارد مي‌شوند و باعث انعقاد گستردة خون در داخل رگهاي مادر مي‌شوند.
به علت مصرف شدن بيش از حد مواد انعقادي در داخل رگهاي بدن مادر و ناكافي بودن آنها براي بند آوردن خونريزي، امكان دارد خونريزي‌هايي در نقاط مختلف بدن ديده شوند، مثلاً خونريزي از بيني، خونريزي در ادرار، خونريزي از نواحي زخم شده، خونريزي به داخل پوست، پديد آمدن نقاط گرد و قرمز رنگ در پوست
علل
هنوز علت مشخصي پيدا نشده است.
عوامل افزايش دهندة خطر
زياد بودن فشار خون
سيگار كشيدن
سن بالاتر از 35 سال
زياد بودن تعداد بارداري‌هاي قبلي
در يكي از بارداري‌هاي قبلي همين وضعيت رخ داده باشد.
وارد آمدن ضربه مستقيم به رحم
وجود يك بيماري مزمن مثل ديابت (مرض قند)
مصرف الكل يا مواد مخدر (به خصوص كوكايين)
استفاده از دماسنج‌هاي مقعدي يا وسيلة مخصوص تنقيه
پيشگيري
اگر باردار هستيد، فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هايي را انجام دهيد كه پيش از بارداري انجام مي‌داديد و به آن عادت داشتيد. فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري شما نبايد شديدتر از آن حد باشد.
تا حد امكان از عوامل خطر اجتناب ورزيد.
البته با توجه به اينكه علت دقيق اين وضعيت هنوز معلوم نشده است، هيچ راه تضمين شده‌اي براي پيشگيري از آن وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
اگر جداشدگي جفت زياد شديد نباشد، و با انجام اقدامات فوري، پيش آگهي مادر و جنين خوب است.
عوارض احتمالي
شوك يا خونريزي به حدي كه زندگي مادر را به مخاطره اندازد.
مرگ جنين و مادر
آسيب به مغز جنين 17% ـ 10% از مادراني كه دچار جداشدگي جفت قبل از زايمان مي‌شوند، در يكي از بارداري‌هاي آينده دچار اين وضعيت خواهند شد.
درمان
اصول كلي
جدا شدگي جفت قبل از زايمان يك اورژانس است، اما معمولاً زمان براي اخذ توصيه‌هاي لازم با تلفن و ترتيب دادن انتقال بدون خطر به بيمارستان به حد كافي وجود دارد. اگر جداشدگي جفت خفيف باشد، امكان دارد كه بتوانيد پس از معاينه به خانه باز گرديد و در تخت استراحت نموده و تحت مراقبت دقيق قرار بگيريد.
به غير از موارد خفيف، بستري در بيمارستان ضروري است.
جراحي براي تولد نوزاد به روش سزارين يا گاهي اوقات زايمان طبيعي
داروها
اگر زايمان فوري ضروري باشد، براي شروع شدن و تسريع زايمان از اكسي‌توسين استفاده مي‌شود.
تزريق وريدي مايعات (سرم درماني) ممكن است ضروري باشد.
امكان دارد كه براي جايگزين كردن خون از دست رفته نيازي به تزريق خون باشد.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
اگر معلوم شد كه جداشدگي خفيف بوده و شما مي‌توانيد در خانه تحت مراقبت باشيد، تا زمان قطع خونريزي و رفع ساير علايم، در تخت استراحت نماييد. فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي عادي خود را تا زماني كه دستورالعمل اختصاصي جهت آن داده نشده است از سر نگيريد.
رژيم غذايي
اگر در خانه در حال استراحت هستيد، رژيم غذايي عادي خود را ادامه دهيد.
اگر در بيمارستان بستري هستيد، امكان دارد كه تا زمان تصميم‌گيري دربارة عمل جراحي، يك رژيم منحصراً مايعات براي شما تجويز شود. در صورتي كه مشخص شد كه جراحي احتمالاً انجام نخواهد شد، جامدات اضافه خواهند شد. علت اتخاذ اين روش آن است كه در صورت ضرورت انجام جراحي اورژانس، رژيم حاوي جامدات ممكن است باعث بروز عوارضي شود.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما دچار خونريزي به همگام بارداري (هر مقدار كه بيش از لكه‌بيني مختصر باشد). اين مسأله واقعاً يك اورژانس است .
پي نوشت ها :
* نام بيماري به انگليسي: Abruptio placentea
منبع:www.irteb.com/ع
