مهمان گرچه عزيز است...

مي گويند مهمان ناخوانده جايش پشت در است؛ پس بدون دعوت جايي نرويد. اما اگر هم دعوتتان کردند، فکر نکنيد کنگر بهتان خورانده اند و به قاعده بمانيد چون باز هم گفته اند مهمان گرچه عزيز است ولي، خفقان آرد اگر آيد و بيرون نرود! خلاصه که مهماني رفتن و مهماني دادن را بايد به عنوان يکي از مهم ترين و استراتژيک ترين اصل زندگي بدانيم. چرا که باز هم گفته اند: از هر چهار کاري که يک نفر در طول شبانه روز انجام مي دهد، سه تايش وابسته به ديگران است که يکي از اصلي ترين مصاديقش، همين ديد و بازديدها و خانه هم رفتن هاست. تحقيقات علمي مي گويد کساني که بيش از 100 سال عمر مي کنند، ارتباطات اجتماعي و قوم وخويشي قوي و پويايي دارند. نکته اي که دين ما به آن تاکيد کرده: صله ارحام باعث افزايش عمر مي شود. اما همه اينها به اين شرط است که آدابش را بدانيم.

وقتي دعوت مي شويد
 

رسم اين است که تا شش ماه يا يک سال اول، خانواده ها تازه داماد و عروس را دعوت مي کنند.اين کار، هم باعث مي شود عروس و داماد جديد، دوستان و آشنايان جديد پيدا کنند و مقدمه اي براي رفت وآمدهاي بيشتر در آينده باشد، هم فرصت خوبي است تا عروس و دامادي که تا حالا فقط درس خواندن را - آن هم نصفه کاره- بلد بودند، با آداب مهمانداري، پذيرايي، سفره آرايي و رسم و رسوماتي که کمتر به آن دقت مي کردند، بيشتر آشنا شوند.
وقتي کسي از شما دعوت کرد، با روي خوش و استقبال دعوت او را قبول کنيد. نازکردن و افاده هاي طبق طبق، صميمت ها را کمتر مي کند. از کلماتي که انرژي مثبت مي دهند استفاده کنيد تا آنها هم ذوق کنند؛ مثلا بگوييد: «اتفاقا چقدر دوست داشتيم يه روز بياييم خونتون» اين طوري آنها هم با شوق و لذت بيشتري از شما پذيرايي مي کنند.
به موقع در مهماني حاضر شويد هر چقدر هم که صغري و کبري بچينيد که ترافيک بود و پنجر کرديم و اينها، باز هم روي شخصيتتان يک علامت سوال، هر چقدر هم کوچک، مي آيد.
دست خالي نرويد يک دسته گل ساده يا يک جعبه شيريني - که البته اولي پيشنهاد بهتري است -همراهتان باشد خيلي خوب است. اين کار در آموزه هاي ديني ما هم تاکيد شده. در سخني از امام صادق (ع) اين کار باعث افزايش عزت مي شود. کادويي غير از گل وشيريني هم توصيه نمي شود. در واقع اين عروس وداماد هستند که بايد هديه درست ويحسابي بگيرند.
اگر مهماني به افتخار شما مثلا براي پاگشا - ترتيب داده شده است، زودتر از همه در مهماني حاضر باشيد. بعد هم پا به پاي ميزبانتان، هنگام ورود بقيه مهمان ها به استقبال آنها برويد و به آنها خوشامد بگوييد. با اين کار انگار يک توان دو، روي شخصيت تان گذاشته ايد.
در مهماني، سعي کنيد مرتب جايتان را عوض کنيد و گرم و صميمي با افراد مختلف، هم صحبت شويد. اين طوري آشنايان بيشتري پيدا مي کنيد. از آن طرف هم معلوم است، رغبت ديگران هم براي برقراري ارتباط با آدم هاي خوش مشرب خيلي بيشتر است تا با نچسب ها ومغرورها.
روز بعد از مهماني، با يک تلفن از ميزبان تشکر کنيد. شايد اين کار خيلي بديهي يا معمولي به نظر برسد ولي اثرش از يک کار معمولي خيلي بيشتر است.

وقتي دعوت مي کنيد.
 

دوره عشق و حال و کادو گرفتن و کيفور شدن، بسته به تعداد اقوام ، بالاخره بعد از شش ماه يا يک سال تمام مي شود و حالا نوبت شماست تا مهماني هايي که رفته ايد را پس بدهيد. چون تا آن موقع، هم عروس خانم هر چه غذا مي خواسته بسوزاند، سوزانده، هم شپش هاي ته جيب آقا داماد به اسکناس تبديل شده. خلاصه اميد به اين است که بتوانيد از پس يک مهماني کم جمعيت بربياييد. از پدر و مادرهاي هم شروع کنيد که اگر اتفاق ناگواري صورت داديد. فاجعه اش کمتر باشد.
هيچ کس هم انتظار ندارد مهماني شما به شلوغي مجللي مهماني هايي که رفته ايد برگزار شود.
سنت دنيا و به طور خاص ايران اين است که پس دادن مهماني ها از خانواده داماد شروع مي شود؛ يعني اول عروس خانم، خانواده دست اول داماد را دعوت مي کند! بعد برعکس.
بعد از پدر و مادرها نوبت به فاميل هاي درجه بعدي مي رسد به همان ترتيب قبل، يعني اول فاميل داماد، بعد عروس.
وقتي کسي را دعوت مي کنيد، خوب است که سر همان ساعت، آماده و لباس پوشيده، همراه همسرتان، جلوي در بايستيد و نشان دهيد که منتظر آنها بوده ايد.
هرچند از عروس و داماد جديد، انتظار چند مدل غذا و پذيرايي مجلل نيست و اصلا بهتر است که ساده و بي تکلف باشد، ولي انتظار هست که آداب و رسوم دعوت مهماني را رعايت کنيد.

وقتي مهماني، بي دعوت مي شود
 

مي رويد: کلا مهماني بي دعوت رفتن نه کار بدي است، نه کلاستان را پايين مي آورد به شرط آنکه حواستان به چند نکته باشد.
بي دعوت رفتن عيبي ندارد اما بي خبر رفتن چرا. اگر يک دفعه تصميم گرفتيد جايي برويد، با يک تلفن آنها را باخبر کنيد، تا نه شما پشت در بمانيد، نه آن بندگان خدا را مضطرب کنيد.
کلا دست پررفتن به مهماني کار خوبي است اما وقتي پاي مهماني بي دعوت پيش آيد، دست پر بودن تقريبا واجب مي شود. اين دفعه شيريني از گل بهتر است.
کساني که بي دعوت مي توانيد به خانه شان برويد:
آيه 60 سوره نور، همه آنهايي را بي دعوت مي توانيد برويد خانه شان را مشخص کرده است: «پدرومادر، خواهر و برادر، عمو، عمه، خاله، دايي و دوستاني که آنقدر با آنها صميمي هستيد که کليد خانه شان را در اختيارتان مي گذارند» فهرست بي دعوتي ها هستند.
مي آيد: توي خانه با پيژامه نشسته ايد و دورتان را يک عالمه پوست تخمه و پوست موز و بالشت گرفته. توي يخچالشان هم فقط چند تا هلوي پلاسيده و خيار سالادي داريد و ناگهان صداي زنگ خانه مي آيد و چند مهمان پشت سرش. اصلا، خودتان را ناراحت نکنيد، چه از نظر آداب معاشرت و چه از نظر حکم ديني، براي ميزباني که مهمانش سرزده مي آيد، هيچ تکليفي نيست که بيش از توانائيش براي او کاري انجام دهد. کافيست هرچه داريد و نداريد، برايش بياوريد تا تکليفتان را انجام داده باشيد؛ حتي اگر يک استکان چاي يا يک ليوان آب خنک باشد. اما براي مهمان هايي که دعوتشان مي کنيد، حساب فرق مي کند و تا آنجا که از دستتان بر مي آيد بايد به آنها برسيد البته ناپسند بودن اسراف را هم در نظر بگيريد.
منبع:نشريه همشهري جوان- ش279
/ع