دندانپزشکي به زبان ساده

الفباي زبان دندانپزشکان را ياد بگيريم
حتما براي شما هم پيش آمده است که روي صندلي دندانپزشکي نشسته باشيد و دندانپزشک به شما بگويد که دندان‌تان را «اندو» کرده‌ام و يا در دندان‌تان «پست» کار گذاشته‌ام و يا دندان‌تان را با «کامپوزيت» ترميم کرده‌ام، ولي شما معني اين درمان‌هاي دندانپزشکي را متوجه نشويد. اين حق شماست که بدانيد وقتي روي صندلي دندانپزشکي نشسته‌ايد، قرار است چه درماني روي دندان‌هاي شما انجام شود و دندان‌هاي شما در آينده چه سرنوشتي پيدا مي‌کنند.
به‌‌طور‌معمول دندانپزشکان خوب پس از معاينه شما، طرح درمان‌هايي را به شما پيشنهاد مي‌دهند و هر کدام را به زبان ساده برايتان توضيح مي‌دهند. در اين ميان بهترين روش درماني را به شما گوشزد مي‌کنند ولي در نهايت اين شما هستيد که بايد درباره درمان دندان‌هايتان تصميم بگيريد. براي اينکه اين بار که به مطب دندانپزشکي مي‌رويد دچار شک و ترديد نشويد، در اين‌ شماره چند تا از درمان‌هاي معمول دندانپزشکي را به زبان ساده براي شما توضيح مي‌دهيم تا بدانيد قرار است چه درماني روي دندان‌هايتان انجام شود و بتوانيد آگاهانه درباره سلامت دهان و دندان‌هايتان تصميم بگيريد.

تاتو با آمالگام
 

تقريبا مثل تاتو کردن ابرو و يا خالکوبي بدن، روي لثه به وجود مي‌آيد. اگر خرده‌هاي‌ريزي از آمالگام يا همان ماده پرکننده نقره‌اي دندان به درون لثه شما راه پيدا کند، اين لکه‌ها به وجود مي‌آيند. اين خرده‌ها مي‌توانند هنگام درمان‌هاي دندانپزشکي، اگر زخم کوچکي روي لثه شما وجود داشته باشد، به زير لثه راه يابند و يا اگر به تازگي دندانتان را ترميم کرده باشيد و به دندانتان ضربه وارد شود، اين ذرات به درون لثه راه يابند. اصلا جاي نگراني نيست، چون اين لکه‌ها هيچ دردسري براي شما ايجاد نخواهند کرد. اين تاتو از نوع آمالگامي، فقط ممکن است از نظر زيبايي برايتان خوشايند نباشد. اين عارضه نيازي به درمان ندارد، اما مي‌توانيد با يک متخصص بيماري‌هاي لثه درباره راه‌هاي برطرف کردن آن مشورت کنيد.

مرواريد مينايي
 

اگر بتوانيد دنداني را که چنين عارضه‌اي دارد نگاه کنيد، خواهيد ديد به‌ شكل مدور درست مانند مرواريد، جايي لابه‌لاي ريشه‌ها، به ريشه دندان چسبيده است. مرواريد مينايي از مينا و عاج تشکيل شده و درون آن عصب و رگ خوني وجود ندارد. اگر دندان شما چنين اختلال رشدي تکاملي دارد بايد به يک متخصص بيماري‌هاي لثه مراجعه کنيد، چون در اين محل اليافي که دندان را در حفره دنداني دهان نگه مي‌دارند، نمي‌توانند به دندان متصل شوند. بنابراين بين دندان و لثه فاصله‌اي ايجاد مي‌شود که موجب بيماري لثه شما خواهد شد. معمولا دندانپزشک با روش‌هاي خاصي مرواريد مينايي را از سطح دندان‌هاي شما حذف خواهد کرد تا الياف لثه‌اي بتوانند دوباره به سطح دندان متصل شوند.

يونيت دندانپزشکي
 

اگر دندانپزشک به شما بگويد بفرماييد روي «يونيت» بنشينيد منظورش همان صندلي دندانپزشکي است که بيمار براي انجام کارهاي دندانپزشکي روي آن دراز مي‌کشد. اين وسيله داراي اهرم‌هايي است، که مي‌توان وضعيت بدن شما را در شرايط متفاوت تنظيم کنده اين وسايل به صورت عادي، يک چراغ و يک حوضچه کوچک سراميکي براي خارج کردن محتويات دهان دارند. به علاوه انگل و توربين که وسايل تراش دندان هستند، يه يونيت دندانپزشکي وصل مي‌شوند. برخي انواع يونيت‌هاي دندانپزشکي جديد، داراي امکانات و تجهيزات پيشرفته‌تري هستند. يک صفحه مانيتور که به يک دوربين داخل دهاني متصل است، از امکانات جديد اضافه شده به صندلي‌هاي دندانپزشکي امروزي است که دندانپزشک مي‌تواند به اين وسيله وضعيت دندانتان را بر شما نشان دهد و شما را در جريان روند درمان قرار دهد. همچنين شما مي‌توانيد دندانتان را پس از ترميم شدن، روي اين صفحه نمايش با بزرگ‌نمايي زياد مشاهده کنيد.

اپلانيس
 

شايد نام اين وسيله را از دندانپزشک متخصص اطفال يا ارتودنسي زياد شنيده باشيد. اپلانيس وسيله‌‌اي است که بيماران درمان مشکل خود، آن را مورد استفاده قرار مي‌دهند. اپلانيس‌ها انواع بسيار متفاوتي دارند. منظور از اپلانيس‌هاي ارتودنسي، وسايلي هستند که براي رديف و منظم کردن دندان‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند. برخي از اين وسايل روي سر و صورت نصب مي‌شوند و با تکيه دادن بر اين بخش ‌ها، موجب حرکت دندان‌ها و منظم کردن آنها مي‌شوند، ولي برخي از اپلانيس‌هاي ارتودنسي به شکل پلاک ارتودنسي در دهان قرار مي‌گيرند. ساده‌ترين اپلانيس‌ داخل دهاني مخصوص رديف کردن دندان‌ها از يک بدنه به رنگ لثه و چند عدد ـ سيم که به دور دندان‌هاي خاصي قرار مي‌گيرد و جا مي‌افتد ـ تشکيل شده است. اسپيلينت‌ها و فضا نگهدارنده‌ها، انواع ديگر اپلانيس‌هاي ارتودنسي هستند.

ريتنشن
 

ريتنشن‌ يا همان گير معمولا درباره دست دندان يا پلاک قسمتي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. معمولا در اين موارد دندانپزشک از شما مي‌پرسد، دست دندانتان ريتنشن يا گير مناسبي دارد يا نه. منظور او اين است که آيا در مقابل نيروهاي عمودي، دست دندانتان از سرجايش بلند نمي‌شود. از جمله اين نيروهاي عمودي مي‌توان به نيروي جاذبه زمين براي پروتز فک بالا، چسبندگي غذاها مانند چسبندگي شکلات و آدامس يا نيروهايي که موقع باز کردن دهان بر دست دندان شما وارد مي‌شود، اشاره کرد. يک دست دندان مناسب بايد در اثر اعمال اين نيروها از جاي خود تکان نخورد و ريتنشن (گير) خوبي داشته باشد.

فضا نگهدارنده
 

از اين نوع وسايل دندانپزشکي، بيشتر براي کودکان استفاده مي‌شود. با اين وسايل مي‌توان فضاي بين دندان‌ها را براي رويش دندان‌هاي دائمي حفظ کرد. اگر دندان شيري کودک شما پيش از موعد مقرر بيافتد و يا به دليل پوسيدگي پيشرفته و درگيري عصب آن و يا شکستگي به اثر ضربه، زودتر از موعد مقرر از دهان خارج شود، جاي آن در دهان کودک خالي خواهد ماند و دندان‌هاي دو طرف اين فضاي بي‌دنداني حرکت کرده و اين فضا را اشغال خواهند کرد. اين در حالي است که دندان دايمي زيرين که درون لثه قرار دارد بايد در اين فضا رويش پيدا کند و در آينده نياز به درمان‌هاي ارتودنسي براي قرار دادن آن در رديف قوس دنداني وجود خواهد داشت. بنابراين براي جلوگيري از اين مشکلات، هنگامي که دندان شيري کودک شما پيش (زودتر از) موعد از دست برود، دندانپزشک با سيم وسايلي خواهد ساخت که اين فضا را براي رويش دندان دايمي جايگزين حفظ خواهند کرد. توجه کنيد که از اين وسايل براي دندان‌هاي شيري جلويي که زودتر از موعد مي‌افتند، استفاده نمي‌شود.

پالپوتومي
 

اين درمان، درماني دايمي براي دندان‌هاي شيري کودکان به شمار مي‌آيد. وقتي پوسيدگي دندان شيري پيشرفت کرده و فقط اعصاب و رگ‌هاي موجود در بخش تاج دندان را درگير کرده باشد، دندانپزشک از اين روش درماني استفاده خواهد کرد. در اين روش بافت‌هاي نرم موجود در تاج دندان خارج شده و درون تاج دندان با مواد ويژه‌اي پر خواهد شد. توجه کنيد، بافت‌هاي نرم و از جمله اعصاب موجود در ريشه دندان همچنان زنده هستند. با اين درمان، دندان شيري تا زماني که به طور طبيعي بيافتد، در دهان کودک باقي خواهد ماند و کودک مي‌تواند براي جويدن غذاها از آن استفاده کند.
منبع:http://salamat.com