پوسيدگي دندان دانش آموزان
نويسنده:دکتر محمدرضا خامي*
رعايت موارد زير کمک زيادي به پيشگيري از ايجاد پوسيدگي دندان در کودکان در سال تحصيلي مي‌کند:
1) پس از صرف صبحانه و پيش از رفتن به مدرسه بهتر است مسواک زده شود (با خميردندان حاوي فلورايد). اگر چه در آن موقعيت همه عجله دارند اما اين کار پنج دقيقه بيشتر زمان نمي‌برد!
2) اگر بچه‌ها از منزل خوراکي مي‌برند (که بهتر است اين طور باشد چرا که به اين ترتيب کنترل بيشتري روي غذاي کودک وجود دارد) اين خوراکي بهتر است حاوي مواد غذايي طبيعي و فاقد قندهاي پوسيدگي‌زا باشد. شيريني، شکلات، کيک و بيسکوييت، ضمن اينکه ممکن است بر سلامت عمومي کودک تاثير بگذارند و موجب چاقي شوند، ايجاد پوسيدگي هم مي‌کنند. به خصوص اينکه بعضي از انواع شکلات و بيسکوييت و همين‌طور شيريني‌هايي مانند گز و سوهان، چسبندگي زيادي دارند و پس از مصرف تا مدتي در داخل دهان مي‌مانند و موجب اسيدي ماندن محيط دهان و تداوم روند پوسيدگي مي‌شوند. يک جايگزين خوب، براي مثال ساندويچ نان و پنير به همراه خيار يا گردو است. البته بايد توجه داشت که بدن کودک به هر حال به قند و کربوهيدرات نياز دارد اما مي‌توان تا حد امکان قندهاي غيرپوسيدگي‌زا مانند قند موجود در ميوه، خرما و کشمش را جايگزين قندهاي پوسيدگي‌زا کرد. همچنين آبميوه‌هاي آماده، به جز انواع کاملا طبيعي و بدون شکر افزوده، به طور معمول حاوي شکر هستند و ايجاد پوسيدگي مي‌کنند.
3) به کودک بايد توصيه کنيم که از بوفه مدرسه يا مغازه‌هاي بيرون، خوراکي‌هاي سالم (مانند خشکبار، در صورتي که نمک زياد نداشته باشد) تهيه کند. مي‌توان ليستي از خوراکي‌هاي سالم و غيرسالم در اختيار او قرار داد. البته بهتر اين است که مدرسه نظارت کافي بر بوفه داشته باشد تا مواد غذايي که عرضه مي‌شود سالم و بهداشتي باشد (وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش طرح‌هايي در اين زمينه دارند).
4) اينکه انتظار داشته باشيم کودک هيچ‌گونه مواد پوسيدگي‌زا در طول روز مصرف نکند غيرواقع‌بينانه است؛ بنابراين بايد به کودک توصيه کنيم که پس از خوردن هر خوراکي، اگر امکان مسواک زدن در مدرسه هست، مسواک بزند وگرنه حداقل با آب خالي دهان خود را بشويد. در اين مورد هم بهتر است مدارس امکانات مسواک زدن کودکان را فراهم کنند.
1) پس از صرف صبحانه و پيش از رفتن به مدرسه بهتر است مسواک زده شود (با خميردندان حاوي فلورايد). اگر چه در آن موقعيت همه عجله دارند اما اين کار پنج دقيقه بيشتر زمان نمي‌برد!
2) اگر بچه‌ها از منزل خوراکي مي‌برند (که بهتر است اين طور باشد چرا که به اين ترتيب کنترل بيشتري روي غذاي کودک وجود دارد) اين خوراکي بهتر است حاوي مواد غذايي طبيعي و فاقد قندهاي پوسيدگي‌زا باشد. شيريني، شکلات، کيک و بيسکوييت، ضمن اينکه ممکن است بر سلامت عمومي کودک تاثير بگذارند و موجب چاقي شوند، ايجاد پوسيدگي هم مي‌کنند. به خصوص اينکه بعضي از انواع شکلات و بيسکوييت و همين‌طور شيريني‌هايي مانند گز و سوهان، چسبندگي زيادي دارند و پس از مصرف تا مدتي در داخل دهان مي‌مانند و موجب اسيدي ماندن محيط دهان و تداوم روند پوسيدگي مي‌شوند. يک جايگزين خوب، براي مثال ساندويچ نان و پنير به همراه خيار يا گردو است. البته بايد توجه داشت که بدن کودک به هر حال به قند و کربوهيدرات نياز دارد اما مي‌توان تا حد امکان قندهاي غيرپوسيدگي‌زا مانند قند موجود در ميوه، خرما و کشمش را جايگزين قندهاي پوسيدگي‌زا کرد. همچنين آبميوه‌هاي آماده، به جز انواع کاملا طبيعي و بدون شکر افزوده، به طور معمول حاوي شکر هستند و ايجاد پوسيدگي مي‌کنند.
3) به کودک بايد توصيه کنيم که از بوفه مدرسه يا مغازه‌هاي بيرون، خوراکي‌هاي سالم (مانند خشکبار، در صورتي که نمک زياد نداشته باشد) تهيه کند. مي‌توان ليستي از خوراکي‌هاي سالم و غيرسالم در اختيار او قرار داد. البته بهتر اين است که مدرسه نظارت کافي بر بوفه داشته باشد تا مواد غذايي که عرضه مي‌شود سالم و بهداشتي باشد (وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش طرح‌هايي در اين زمينه دارند).
4) اينکه انتظار داشته باشيم کودک هيچ‌گونه مواد پوسيدگي‌زا در طول روز مصرف نکند غيرواقع‌بينانه است؛ بنابراين بايد به کودک توصيه کنيم که پس از خوردن هر خوراکي، اگر امکان مسواک زدن در مدرسه هست، مسواک بزند وگرنه حداقل با آب خالي دهان خود را بشويد. در اين مورد هم بهتر است مدارس امکانات مسواک زدن کودکان را فراهم کنند.
پي نوشت ها :
* متخصص دهان و دندان‌پزشکي اجتماعي
منبع:http://www.salamat.com
