قند با چشم شما چه مي‌کند؟

اگر مبتلا به بيماري ديابت هستيد، بدن شما قادر به مصرف و ذخيره‌سازي مناسب قند نمي‌باشد. سطوح بالاي قندخون، باعث صدمه به عروق شبکيه چشم مي‌شود. شبکيه لايه‌اي عصبي در عقب کره چشم است که امواج نوراني را دريافت و تصوير اشيا را به مغز ارسال مي‌کند. آسيب عروق شبکيه، رتينوپاتي ديابتي ناميده مي‌شود.

انواع رتينوپاتي ديابتي کدام‌اند؟
 

دو نوع رتينوپاتي ديابتي وجود دارد که عبارت‌اند از:
رتينوپاتي ديابتي بدون رگ‌زايي: در واقع شامل مراحل اوليه رتينوپاتي مي‌باشد. در اين مرحله، ترشح خون يا مايع از رگ‌هاي باريک شبکيه، باعث تورم و رسوب اگزودا در شکبيه مي‌شود. در مراحل اوليه تاثيري بر بينايي بيمار ندارد، مگر اينکه در ناحيه مرکزي شبکيه (ماکولا) ورم ايجاد شده باشد.
رتينوپاتي ديابتي همراه با رگ‌زايي: اين مرحله با ظهور رگ‌هاي جديد در شبکيه که رگ‌زايي ناميده مي‌شود، آغاز مي‌گردد. متاسفانه اين عروق جديد، نه تنها قادر به تامين خون مورد نياز شبکيه نمي‌باشند بلکه به علت ساختمان غيرطبيعي و محل قرارگيري، مي‌توانند موجب خون‌ريزي و ايجاد کشش روي شبکيه و جداشدگي آن شوند.

رتينوپاتي ديابتي چگونه تشخيص داده مي‌شود؟
 

تنها راه بررسي و تشخيص اثرات ديابت روي چشمان شما، معاينه چشم‌پزشکي مي‌باشد حتي قبل از اينکه بينايي تحت تاثير قرار بگيرد، چشم‌پزشک قادر به تشخيص و درمان بيماري شما مي‌باشد. اگر چشم‌پزشک متوجه علايم رتينوپاتي شود، ممکن است آزمايشات اختصاصي‌تري از جمله عکس رنگي از شبکيه همچون آنژيوگرافي فلوئورسئين درخواست کند. در اين آزمايش داروي خاصي به عنوان ماده حاجب يا رنگي از طريق بازو تزريق مي‌شود و با عکس‌هاي گرفته شده، تشخيص شدت بيماري و ميزان آسيب به عروق امکان‌پذير مي‌باشد. در روش عکسبرداري ديگري به نامOCT مي‌توان افزايش ضخامت يا تورم ناحيه مرکزي شبکيه (ماکولا) را اندازه‌گيري کرد و به علت آن (از جمله کشش وارد شده به آن ناحيه) پي برد.

رتينوپاتي ديابتي چگونه درمان مي‌شود؟
 

بهترين راه درمان، جلوگيري از پيشرفت رتينوپاتي تا حد ممکن مي‌باشد. کنترل دقيق قند خون به طور معني‌داري باعث کاهش خطر نابينايي‌ ناشي از رتينوپاتي ديابتي در درازمدت مي‌شود. در صورت وجود فشار خون بالا و يا مشکل کليوي، درمان هم زمان توصيه مي‌شود.

جراحي ليزر
 

جراحي ليزر معمولا در موارد ورم ماکولا، رتينوپاتي همراه با رگ‌زايي و گلوکوم (آب سياه) ناشي از رگ‌ زايي توصيه مي‌شود.در ورم ماکولا ليزر روي بخش آسيب ديده شبکيه در ماکولا تابانده مي‌شود تا از ميزان مايع خارج شده (اگزودا) بکاهد. هدف اصلي از درمان، جلوگيري از سير پيشرونده کاهش ديد و وقوع نابينايي در‌ آينده است لذا در صورت وجود ورم ماکولا، لازم است قبل از تشديد کاهش بينايي، ليزر درماني انجام شود. دستيابي به ديد کامل در افرادي که در اثر ورم ماکولا دچار تاري ديد شده‌اند، تقريبا غيرممکن است. در رتينوپاتي ديابتي همراه با رگ‌زايي، ليزر روي تمامي بخش‌هاي شبکيه به جز ماکولا (ليزر درماني پان رتينال) تابانده مي‌شود. اين ليزر درماني، باعث جلوگيري از پيشرفت رگ‌زايي در شبکيه مي‌شود. همچنين از بروز احتمال خون‌ريزي زجاجيه و اختلالات شبکيه درآينده جلوگيري مي‌کند.انجام ليزر درماني ممکن است چند مرتبه در يک فرد لازم باشد. جراحي ليزر، معمولا ديد بيمار ديابتي را بهبود نمي‌بخشد بلکه فقط از بروز نابينايي در آينده جلوگيري مي‌کند البته در مواردي همچون خون‌ريزي زجاجيه، کاهش خون‌ريزي مي‌تواند موجب بهبود ديد بيمار شود.

تزريق داخل چشمي داروها
 

گاهي لازم است جهت کاهش ورم شبکيه و يا کنترل رگ‌زايي از تزريق داروهايي به داخل چشم استفاده شود.اين داروها معمولا به طور موثري موجب کنترل بهتر رتينوپاتي ديابتي مي‌شوند و در مواردي لازم است پس از مدتي مجددا تکرار شود. تزريق داخل چشمي در شرايط استريل و با کنترل کامل انجام مي‌گردد.

تخليه زجاجيه (وتيرکتومي)
 

در رتينوپاتي همراه با رگ‌زايي ممکن است چشم پزشک وتيرکتومي را توصيه کند. در طي اين جراحي، زجاجيه که پر از خون شده است، تخليه شده و مايع شفاف در داخل آن جايگزين مي‌شود. در مواردي که رتينوپاتي ديابتي منجر به جدا شدگي شبکيه شده باشد، تنها راه درمان ويترکتومي است.

آيا جلوگيري از نابينايي امکان‌پذير است؟
 

لازم است بدانيد که با توجه به روش‌هاي نوين تشخيص و درمان، فقط درصد کمي از مبتلايان به رتينوپاتي، از مشکلات شديد بينايي رنج مي‌برند. تشخيص زودهنگام رتينوپاتي ديابتي، بهترين مانع در مقابل ايجاد نابينايي مي‌باشد.

معاينات چشم پزشکي در چه زماني بايد انجام شود؟
 

افراد مبتلا به ديابت بايد حداقل سالي يک بار تحت معاينه چشم پزشکي قرار گيرند. ممکن است معاينه‌هاي مکرر چشم بعد از تشخيص رتينوپاتي لازم باشد. خانم‌هاي بارداري که مبتلا به ديابت هستند بايد در سه ماهه اول بارداري از نظر چشم‌پزشکي معاينه شوند زيرا رتينوپاتي در طي بارداري سير پيشرفت سريع‌تري دارد. اگر براي دريافت عينک نياز به معاينه چشم پزشکي داريد، بايد چند روز قبل از مراجعه به چشم پزشک، قند خون خود را به طور دقيق کنترل کنيد زيرا در طي دوره‌اي که قند خون شما در محدوده طبيعي نباشد، بينايي افت کرده و ممکن است نمره عينک شما دچار تغيير موقت گردد. تغييرات سريع در قندخون، حتي در صورتي که رتينوپاتي نداشته باشيد، مي‌تواند باعث نوسان در بينايي هر دو چشم شود.

وقتي که ديابت شما براي اولين بار تشخيص داده شد،نياز به معاينه چشم‌پزشکي به صورت زير مي‌باشد:
 

1) 5 سال بعد از تشخيص بيماري، اگر سن شما کمتر از 29 سال است.
 

2) در اولين فرصت بعد از تشخيص بيماري، اگر سن شما 30سال يا بيشتر است.
 

به ياد داشته ‌باشيد
 

ديابت بيماري است که مي‌تواند اثرات بدي روي سلامتي شما داشته باشد، پس در صورت ابتلا به اين بيماري، نکات زير را به خاطر داشته باشيد:
• کنترل منظم و دقيق قند، فشار و چربي خون خود را به خاطر داشته باشيد.
• دستورات پزشک خود را به طور دقيق اجرا کنيد.
• قندخون خود را به طور روزانه در منزل کنترل کنيد.
• براي رسيدن به وزن ايده‌آل تلاش کنيد.
• فعاليت بدني منظم و مناسب داشته باشيد.
• از مصرف سيگار پرهيز کنيد.

پي نوشت ها :
 

*متخصص چشم
 

منبع: http://www.salamat.com
ae