اصول تغذيه در مدرسه
آشنايي با رفتارهاي تغذيه‌اي نامطلوب در کودکان سنين مدرسه و توصيه‌هاي کاربردي براي اصلاح آن
در اين مقاله مشکلات شايع تغذيه‌اي کودکان را بررسي کرده و با توصيه‌هاي کاربردي براي اصلاح اين‌گونه رفتارها آشنا مي‌شويم.
2) خودداري از مصرف شير و لبنيات: مصرف گروه شير و لبنيات در اين سنين براي رشد و استحکام دندان و استخوان‌ها ضروري است. اگر دانش‌آموز علاقه‌اي به خوردن شير ندارد، مي‌توان مقدار کمي پودر کاکائو (در حد يک قاشق مرباخوري در يک ليوان شير) به آن اضافه کرد. مقدار زياد کاکائو به علت داشتن اگزالات از جذب کلسيم شير جلوگيري مي‌کند. اضافه کردن عسل به شير نيز ممکن است دانش‌آموز را به خوردن شير علاقه‌مند کند. مي‌توان شير را به صورت غذاهايي مانند فرني و شيربرنج به کودکان داد. اغلب مصرف يک ليوان شير در روز براي کودکان اين سنين کافي است و با گنجانيدن ساير مواد غذايي اين گروه مانند ماست، پنير و کشک در وعده ناهار و شام و يا بستني در ميان‌وعده نياز کلسيم تامين مي‌شود. افراط در خوردن شير نيز به اين دليل که جايگزين ساير غذاهاي اصلي مي‌شود، کودک را در معرض خطر کمبودهاي تغذيه‌اي به خصوص کمبود آهن قرار مي‌دهد.
3) خودداري از مصرف سبزي‌ها: اغلب کودکان در اين سنين تمايلي به مصرف سبزي‌هاي تازه همراه با غذا ندارند. بهتر است والدين سبزي‌هاي خام مانند هويج، گوجه‌فرنگي، کاهو، گل کلم و سبزيجات پخته مانند لبو، نخودفرنگي، لوبيا سبز و کدو حلوايي را به عنوان ميان‌وعده، براي مثال در هنگام تماشاي تلويزيون به کودکان بدهند.
4 ) افراط در مصرف شکلات و شيريني: مصرف بي‌رويه شکلات و شيريني به اين دليل که موجب بي‌اشتهايي و سيري کاذب در کودکان مي‌شود و آنها را از مصرف غذاهاي اصلي بازمي‌دارد، موجب اختلال رشد آنها خواهد شد. به والدين توصيه کنيد حداقل، در منزل از نگه‌داشتن شکلات و شيريني خودداري کنند و به اين ترتيب، دسترسي دايمي آنها را به اين نوع مواد کاهش دهند. والدين بايد از دادن شکلات و شيريني به عنوان جايزه به کودکان خودداري کنند و با تنظيم يک برنامه منظم، تعداد شکلات و شيريني که دانش‌آموز در طول روز مصرف مي‌کند را کنترل کنند.
براي جلوگيري از خراب‌شدن دندان‌ها بايد به دانش‌آموزان آموزش داد که پس از خورن مواد قندي و شيرين به‌ويژه شکلات‌ها و آب‌نبات‌هايي که به سطح دندان مي‌چسبند، دهان و دندان‌هاي خود را با آب و حتي‌الامکان مسواک شستشو دهند.
5 ) مصرف بي‌رويه تنقلات غذايي کم‌ارزش: متاسفانه برخي از تنقلات تجارتي مانند انواع پفک به‌طور بي‌رويه توسط کودکان و دانش‌آموزان مصرف مي‌شود. مصرف پفک به خصوص به‌عنوان پيش‌وعده‌هاي غذايي به دليل ايجاد سيري کاذب کودکان را از خوردن غذاهاي اصلي که بايد مواد مغذي مورد نياز رشد کودک را تامين کند باز مي‌دارد. از سوي ديگر، نمک آن ذايقه کودک را به خوردن غذاهاي شور عادت مي‌دهد.
6 ) عادت به مصرف نوشابه‌هاي گازدار: مطالعات انجام شده رابطه ميان مصرف نمک و افزايش فشارخون در دوران بزرگسالي را به اثبات رسانده است. مصرف بي‌رويه نوشابه نيز به ويژه همراه با غذا علاوه بر سيري کاذب، جذب مواد مغذي مانند کلسيم را مختل مي‌کند. به والدين توصيه کنيد که کودکان را به مصرف تنقلات سنتي مانند نخودچي و کشمش، گردو، بادام، پسته، گندم برشته، برنجک، عدس برشته شده، توت خشک، انجير خشک و برگه‌ها تشويق کنند و سر سفره به جاي نوشابه براي افراد خانواده از دوغ استفاده کنند.
10 فرمان غذايي به دانش‌آموزان
2) شستشوي ظروف غذا با مايع ضدعفوني‌کننده حداقل هفته‌اي يک بار
3) نگهداري ظروف غذا داخل کيسه يخ در مدرسه
4) استفاده از خوراکي‌هايي که از پيش به اندازه‌اي سرد شده‌اند که تا چند ساعت دماي آنها پايين مي‌ماند.
5) استفاده از خوراکي‌هايي که پختني نيستند.
6) شستشوي دقيق و ضدعفوني کردن سبزي‌ها و ميوه
7) توصيه به شستن دست‌ها با آب و صابون پيش از غذاخوردن به دانش‌آموزان
8) استفاده از آب ميوه‌هاي پاستوريزه به جاي انواع خانگي
9) پرهيز از مصرف خوراکي‌هاي ديگران
10) پرهيز از تماس دست با اشيا و افراد ديگر هنگام غذاخوردن
9 راه‌حل مشکلات شايع تغذيه‌اي
1 به‌طور کلي در سنين مدرسه، رشد کودک با سرعت کمتري ادامه دارد و عوامل ژنتيکي، تغذيه خوب و محيط در سرعت رشد او موثر است. کمبودهاي تغذيه‌اي کودک را از رشد بالقوه‌اي که مي‌تواند داشته باشد، باز مي‌دارد.
2 انرژي و مواد مغذي مورد نياز کودکان در اين سنين بستگي به اندازه بدن، سرعت رشد و ميزان فعاليت آنها دارد. بنابراين يک الگوي غذايي يکسان براي دانش‌آموزان نمي‌توان تعيين کرد.
3 تشويق کودکان به ورزش موجب سوختن کالري دريافتي روزانه، شادابي و جلوگيري از چاقي کودکان مي‌شود.
4 سرعت رشد کودکان روز به روز در حال تغيير است بنابراين دريافت روزانه انرژي و مواد مغذي آنها و به طور کلي مقدار غذاي مصرفي آنها روز به روز تغيير مي‌کند.
5 سوءتغذيه در اين دوران موجب کاهش سرعت رشد جسمي و توانمندي ذهني آنها مي‌شود.
6 در اين دوران، اشتهاي کودک راهنماي خوبي براي دريافت انرژي و مواد مغذي مورد نياز است.
7 استرس ناشي از رفتار اوليا و مربيان يا استرس‌هاي مربوط به امتحان مي‌تواند روي اشتهاي کودکان اثر بگذارد. اگر اين تاثير موقت باشد، مشکلي ايجاد نمي‌کند. ولي ادامه بي‌اشتهايي کودک مي‌تواند مشکل‌آفرين باشد. در اين صورت بايد باشناسايي و رفع مشکل به کودک کمک شود. گاهي اوقات استرس موجب پرخوري کودک مي‌شود. درباره کودکان چاق اين مساله مهم و قابل‌توجه است. آموزش مناسب و مشاوره با کودکان مي‌تواند تا حدودي مشکل آنان را کم کند.
8 به والدين بايد آموزش داده شود که با تامين غذاهايي که داراي ارزش غذايي هستند و فراهم کردن محيط مناسب زمينه را براي رشد و توانمندي ذهني و جسمي کودکان آماده کنند و رفتارهاي غذايي درست را در آنها ايجاد کنند. کودکان رفتارهاي غذايي والدين را الگوي خود قرار مي‌دهند. بنابراين امتناع والدين از خوردن برخي از غذاها موجب مي‌شود که کودکان نيز آن غذاها را هرچند که داراي ارزش غذايي بالايي باشند، نخورند...
9 برخي مادران به فرزندان خود براي صرف ناهار در مدرسه، خوراکي‌هايي در ظروف در بسته مي‌دهند. اين کار اگر بدون رعايت نکات بهداشتي صورت گيرد، ممکن است براي سلامت کودکان خطرناک باشد، به‌ويژه با توجه به اينکه آنان مجبورند چند ساعت اين خوراکي‌ها را در دماي داخل کلاس نگه دارند. مهم‌ترين نکته براي جلوگيري از رشد ميکروب‌ها در درون غذا سرد نگه‌داشتن آن است که ايده‌آل آن است که اولياي مدرسه چاره‌اي براي آن بينديشند.
منبع: http://www.salamat.com
ae
