6 سؤالي که از متخصصان پوست زياد مي پرسند

سؤال هايي که بيماران از متخصصان پوست و مو مي پرسند، يکي دو تا نيست و طبيعتاً بيمار متناسب با بيماري خودش ممکن است سؤالات منحصر به فردي را از پزشکش بپرسد، ولي اغلب پزشکان پوست و مو معتقدند برخي پرسش ها در بين بيماران شيوع بيشتري دارد. به عنوان نمونه مي توان به 6 سؤال زير اشاره کرد:

1-کدام ويتامين ها براي پوست مفيدند؟
 

هيچ کدام. ويتامين ها بخشي از کل غذاهاي دريافتي هستند و براي متابوليسم معمولي پوست و فيزيولوژي آن ضرورت اساسي دارند، اما ويتامين به خصوصي وجود ندارد که براي پوست مفيد باشد. ويتامين ها نيز مثل هورمون تيروييد و انسولين؛ براي بدن اندازه معيني دارند که نبايد از آن تجاوز کنند. ويتامين A بدون دليل به ويتامين پوست معروف شده، ولي مقدار اضافي آن خطرناک است و باعث ايجاد خشکي و ترک لب و پوست، تسکين ناخن ها، ريزش مو و برخي از اختلالات داخلي خطرناک مي گردد. ممکن است اختلالات جنيني با مقادير خيلي بالاي ويتامين A پيش آيد. مقادير بالاي ويتامين D و K و نياسين و پيريدوکسين نيز سمي هستند.

2-غذاهاي چرب چه تاثيري روي پوست دارند؟
 

اين عقيده عاميانه که غذاهاي چرب و روغني پوست را چرب مي کنند؛ سطحي و نادرست است. غذاهاي چرب تاثيري در چربي پوست ندارد. واژه چربي در مورد پوست به امولسيوني (مخلوط آب و روغن) که روي پوست را مي پوشاند، اطلاق مي گردد و ناشي از مخلوط شدن چربي مترشحه از غدد سباسه (غدد چربي پوست) و چربي سلول هاي سطح پوست با عرق مترشحه از غدد عرق پوست است. اگر رطوبت هوا بالا باشد، عرق از روي پوست تبخير نمي شود. به اين جهت است که پوست در گرما و رطوبت، چرب و چسبنده به نظر مي رسد. خوردن زياد چربي تاثيري در مقدار چربي مترشحه از غدد سبابه که تحت کنترل هورمون هاست، ندارد.

3-ماليدن غذا و ويتامين به پوست، پوست و مو را تغذيه مي کند؟
 

مو نسج مرده اي است و قادر به استفاده از آنچه به آن دهند، نيست. تنها قسمت زنده مو در عمق پوست است. ممکن است برخي مواد به تار مو بچسبند و مو ضخيم به نظر برسد. حتي امکان دارد مواد به درون بدنه بي جان مو نفوذ کنند، اما در رشد مو تاثيري نخواهند داشت. اثر اينها محدود به کانديشن کردن موقتي مو است و مثل اين است که از کانديشنر استفاده شده باشد. با آن که خارجي ترين لايه پوست، عيناً مثل سلول هاي مو، از سلول هاي مرده تشکيل يافته، مواد زيادي مي توانند از طريق اين لايه، به قسمت زنده پوست و داخل جريان خون نفوذ کنند. در واقع برخي از داروهاي قلبي و ضد درياگرفتگي نيز از طريق پوست و با چسباندن پلاسترهاي حاوي دارو روي آن، به طور مؤثر جذب بدن مي شود. ممکن است کاربرد موضعي بعضي از مواد، فعاليت هاي شيميايي و فيزيولوژيکي پوست را تغيير دهد ولي چنين فرآورده هايي جزو داروها خواهند بود نه لوازم آرايش.

4-رژيم غذايي در رشد مو موثر است؟
 

ريشه مو، عضو رشد يابنده بسيار حساسي است. هر کمبود شديد و وسيع، در بخش رشديابنده مو آسيب رسانده، به توقف زودرس رشد آن منجر مي گردد. مو در نتيجه به دوره استراحت رفته و مي ريزد. تغييرات مهم تغذيه اي از قبيل کاهش شديد و ناگهاني کالري، قحطي و کمبود فاحش پروتئين، به ريزش موقتي مو بيشتر و شديدتر خواهد بود. خوشبختانه اين قبيل ريزش مو طي دوره اي در حدود سه ماه پس از برقراري رژيم مناسب، متوقف شده، موهاي ريخته شده به تدريج جايگزين مي گردند. رشد مجدد مو، در زندانيان قحطي زده زمان جنگ پس از آزادي از زندان و تغذيه کافي ديده شده است.

5-کمبود شديد پروتئين در پوست و مو تاثير مي گذارد؟
 

بله، نمونه کلاسيک سوء تغذيه پروتئيني يک نوع ناراحتي است به نام کواشيور کور که با سرخي رنگ مو، سرخي و پوسته اندازي سطحي پوست و انواع علايم داخلي مشخص است. امکان دارد در افراد سياهپوست، رنگ پوست به خصوص دور دهان و اندام هاي تحتاني روشن گردد. سفيد پوستان هم دچار قرمزي پوست شده و پوست آنها به راحتي کوفته و کبود مي شود. در کمبود پروتئين، پوست به درجات مختلف دچار تغييرات مي گردد؛ از پوسته اندازي مختصر و ترک تا از بين رفتن واقعي پوست. موها روشن تر و نازک تر شده، به آساني مي ريزند. دوره هاي تغذيه خوب و بد، در مو به صورت قسمت هاي روشن و تيره رنگ بازتاب مي يابند. خوشبختانه چنين محروميت هاي شديد پروتئين کمتر اتفاق مي افتد، اما در آفريقا، هندوستان و جاهاي ديگر که قحطي مساله آفرين است، علايم فقدان پروتئين را مي توان ديد.

6-کمبود ويتامين باعث خشکي پوست مي شود؟
 

اساسي ترين علت خشکي پوست در افرادي که از هر نظر سالمند، از دست دادن رطوبت پوست است، مصرف ويتامين اضافي، روي هم رفته، نه از خشکي پوست پيشگيري نموده و نه آن را معالجه مي کند، ولي اين گونه کمبودها فقط در زمان هاي قحطي، پرهيزهاي خيلي شديد مثل رژيم لاغري يا ناراحتي هاي داخلي پيش مي آيد. همه اين ناراحتي ها مراقبت پزشکي لازم دارند و پزشک مي تواند ويتامين هاي لازم و دستور غذايي مناسب را تجويز نماييد. اين عقيده که خشکي پوست ناشي از کمبود ويتامينA است، يک باور غلط و نادرست است، به طوري که اين ويتامين اغلب به ويتامين پوست تلقي مي شود، اما چنين ارتباطي واقعاً موجود نيست و در واقع ويتامين A به مقدار زياد سمي نيز مي باشد. بنابراين نبايد ويتامين اضافي بخوريد مگر اين که پزشک تشخيص دهد واقعاً کمبود ويتامين داريد. هيچ کس با استفاده روزانه از يک قرص مولتي ويتامين ضرر نديده است، اما ساير ويتامين هاي اضافي واقعاً غير ضروري هستند، مگر اين که توسط پزشک و براي ناراحتي به خصوصي تجويز گردند.
منبع:نشريه کوچه ما، شماره 14.
/ج