هيچ مادري کامل نيست

گفتگو با دکترحسين ابراهيمي مقدم درباره مهارت‌هاي مادري
 

مادر ايده‌آل بودن آرزوي همه مادران است. تقريبا تمام مادران دنيا و مخصوصا مادران ايراني که عاطفي‌ترين و فداکارترين مادران هستند، دلشان مي‌خواهد طوري مادري کنند که آب در دل فرزندشان نکان نخورد؛ اما کمتر مادري هست که با مهارت‌هاي علمي «مادر ايده‌آل بودن» آشنا باشد. با دکتر حسين ابراهيمي مقدم، روانشناس باليني و مدرس دانشگاه تهران، در اين مورد گفتگو کرده‌ايم.

آقاي دکتر، چندي پيش مادري به من گفت من فرزندانم را دوست دارم اما مادر بودن کار بسيار دشواري است. نظر شما چيست؟
 

مادر بودن لذت زيادي دارد اما در عين حال کار سختي است. هيچ مادري کامل نيست. همه ما اشتباه مي‌کنيم. حتي مادرهاي مهرباني که عاشق فرزندان‌شان هستند هم گاهي کارهايي مي‌کنند که از روي قصد و غرض نيست، مانند داد زدن سر بچه‌ها يا بي‌احترامي ‌به آنها.توصيه من به آنها اين است که اگر نمي‌توانيد خودتان را کنترل کرده و بر اعصاب‌تان مسلط باشيد، حتماً به مشاور مراجعه کنيد تا به سوء رفتار با كودك‌تان دچار نشويد.

گاهي اوقات مادران خيلي خسته مي‌شوند. آيا اين طبيعي است؟
 

بله، البته.همه والدين خسته مي‌شوند.بچه‌ها وقت و انرژي زيادي از آنها مي‌گيرند. اين مساله وقتي در زندگي هم مشکل داشته باشيد سخت‌تر مي‌شود مانند نگراني‌هاي کاري، نگراني براي پرداخت قبوض، يا مشکل در روابط‌تان.
من هميشه به مادران مي‌گويم براي اينکه مادر خوبي باشيد، بايد مراقب خودتان هم باشيد و براي حل مشکلات‌تان کمک بگيريد.

يعني مثلا وقتي خسته مي‌شوند، چه کار کنند؟
 

کمي‌استراحت کنيد. همه آدم‌ها به استراحت و آسودگي نياز دارند. به چنين مادراني مي‌شود گفت که شما مي‌توانيد از همسرتان بخواهيد که مراقب بچه‌ها باشد و خودتان به ديدن دوستان و آشنايان برويد و دفعه بعد نوبت به همسرتان مي‌رسد که به استراحت بپردازد. اگر با بچه‌ها تنها هستيد و با همسرتان زندگي نمي‌کنيد، مي‌توانيد از اقوام خود بخواهيد که گاهي از بچه‌ها نگهداري کنند.

گاهي مادران از کوره در مي‌روند و خيلي عصباني مي‌شوند. آيا به اين معني است که مادر خوبي نيستند؟
 

نه، به هيچ‌وجه اين‌طور نيست.خيلي از مادران در برخورد با فرزندان‌شان از کوره در مي‌روند. عصباني شدن، مساله‌اي کاملا طبيعي است اما درست نيست که آن را سر بچه‌ها خالي کنند.وقتي عصباني هستيد، کمي‌ استراحت کنيد بچه‌ها را به پارک ببريد يا از يک دوست بخواهيد که براي کمک شما بيايد.اگر هر روز از بچه‌ها عصباني مي‌شويد و نمي‌توانيد عصبانيت‌تان را کنترل کنيد، کمک بخواهيد. مي‌توانيد با پزشک خانوادگي‌تان مشورت کنيد.

آيا تنبيه جسمي‌ بچه‌ها درست است؟
 

تنبيه جسمي، بهترين راه تربيت بچه‌ها نيست. هدف از تربيت بچه‌ها، آموزش آنها است.تنبيه کردن فقط به آنها ياد مي‌دهد که به علت ترس، کاري را انجام ندهند.راه‌هاي بهتري هم براي تربيت بچه‌ها وجود دارد.
شما با اين‌کار رفتار بد و ناخواسته‌اي را با رفتاري خوب و قابل قبول جايگزين مي‌کنيد.يک راه خوب براي تربيت بچه‌ها، راهنمايي دوباره آنها است. براي مثال، اگر پرتاب کردن توپ داخل خانه درست نيست، کودک‌تان را بيرون از خانه ببريد و از او بخواهيد آنجا توپ بازي کند.
من معمولا به مادران مي‌گويم در برخورد با بچه‌هاي بزرگ‌تر، سعي کنيد به آنها عواقب کارشان را توضيح داده و از آنها بخواهيد مسووليت کارهايشان را بپذيرند. براي مثال، به پسرتان بگوييد چون ميز ناهار را نچيده و بايد مي‌چيده، همه بايد بيشتر منتظر شام بمانند و به او توضيح دهيد که به علت اين غفلت از کارش بايد بعد از شام ظرف‌ها را بشويد.

معيارهاي مادر ايده‌آل از نظر شما چيست؟
 

براي تربيت و بزرگ کردن بچه‌ها راه خاصي وجود ندارد.مادر کامل هم در هيچ کجاي دنيا وجود ندارد اما نکاتي هست که با استفاده از آنها مي‌توانيد فرزندان‌تان را سالم و خوشبخت بار بياوريد.
1 عشق‌تان را به آنها نشان دهيد. هر روز به کودکان‌تان بگوييد که دوست‌شان داريد و براي شما مهم هستند.آنها را ببوسيد و در آغوش بگيريد.
2 به حرف‌هاي بچه‌ها گوش دهيد. وقتي به حرف‌هاي بچه‌ها گوش مي‌دهيد، به آنها نشان مي‌دهيد که آنها هم اهميت دارند و به آنچه مي‌گويند، علاقه‌منديد.
3 وقتي ترسيده‌اند، به آنها آرامش دهيد و به آنها نشان دهيد که مراقب‌شان هستيد. يعني به آنها احساس امنيت بدهيد.
4 در زندگي‌شان نظم ايجاد کنيد. براي غذا خوردن، خوابيدن، و بازي کردن برايشان برنامه بگذاريد و اگر خواستيد تغييري در برنامه آنها ايجاد کنيد، آنها را از قبل در جريان بگذاريد.
5 فرزندان‌تان را تحسين کنيد. وقتي بچه‌ها چيز تازه‌اي ياد مي‌گيرند يا رفتار خوبي از خود نشان مي‌دهند، بگوييد که به آنها افتخار مي‌کنيد.
6 رفتار را نقد کنيد، نه کودک‌تان را. وقتي فرزندتان کار اشتباهي انجام مي‌دهد، به آنها نگوييد که چه‌قدر بد هستند، درعوض بگوييد که رفتارشان درست نبوده است. براي مثال، به فرزندتان بگوييد که «دويدن در خيابان بدون اينکه مراقب آمدن ماشين‌ها باشد، کار درستي نيست» و بعد به او بگوييد که به جاي اين رفتار چه رفتاري بايد داشته باشد:«اول به هر دو جهت آمدن ماشين‌ها نگاه کن و بعد از خيابان رد شو.»
7 قوانيني ثابت و استوار داشته باشيد. لزومي‌ندارد که قانون‌ها و مقررات شما به طور دقيق مثل قوانين مادرهاي ديگر باشد اما بايد قوانيني استوار و ثابت باشند (يعني قوانين هميشه يکجور باشد). پدر و مادر بايد قوانيني يکسان با هم داشته باشند.به پرستارهاي بچه و اقوام نزديکي که از فرزندتان نگهداري مي‌کنند نيز اين قوانين را گوشزد کنيد.
8 براي کودکان‌تان وقت بگذرانيد. کارهايي مانند کتاب خواندن، پياده روي، بازي کردن و تميز کردن خانه را به اتفاق بچه‌ها انجام دهيد.آنچه بچه‌ها مي‌خواهند، توجه شماست. رفتار بد هم اغلب راهي براي جلب توجه شماست.
منبع: http://www.salamat.com