مصايب نورجيزک

گفتگو با دکتر فياض‌نوري
 

يکي از انواع مواد مخدري که اين روزها نام آن زياد شنيده مي‌شود، نورجيزک است. البته نورجيزک اسامي ديگري مثل تمجيزک، بنجيزک، اورجيزک، تي‌دي‌جيزک هم دارد که متاسفانه در سطح وسيعي مورد استفاده مصرف‌کنندگان موادمخدر حتي به منظور ترک اعتياد قرار گرفته است. اين ماده براي اولين بار توسط يک شرکت داروسازي بريتانيايي به صورت آمپول و قرص به بازار داروهاي ترک اعتياد عرضه شد و بعد از اينکه در ترک اعتياد با شکست مواجه شد، کاربرد ديگري پيدا کرد و همان‌طور که شاهد هستيم اين روزها جاي خود را در بين ساير مواد مخدر باز کرده است. در اين باره گفتگويي انجام داده‌ايم با دکتر محمدرضا فياض‌نوري، روان‌پزشک و درمانگر مرکز مطالعات ملي اعتياد.

آقاي دکتر! نورجيزک چه نوع ماده مخدري است؟
 

در ابتدا بايد بگويم که اسامي نورجيزک، تمجيزک، اورجيزک و ... همگي از يک نوع ماده مخدر هستند. از آنجا که مخدر کراک در کشورهاي غربي نوعي از کوکائين است ولي در ايران از هرويين به دست مي‌آيد، مي‌توان نتيجه گرفت که خيلي نمي‌توان به اين اسامي اعتماد کرد اما بررسي‌ها نشان مي‌دهد که تمامي اين اسامي، نام‌هاي تجاري مختلف دارويي به نام بوپره نورفين هستند که به صورت قاچاق از طريق هند، پاکستان و ... وارد کشور مي‌شوند. البته از فرم تزريقي اين دارو در سال‌هاي نه‌چندان دور در برخي از کشورها مثل هندوستان براي درمان اعتياد استفاده مي‌شد که بعدها متخصصان به اين نتيجه رسيدند که فرم تزريقي براي درمان موادمخدر، راه مناسبي نيست و سازمان بهداشت جهاني نيز اين روش را ناکارآمد عنوان کرد و به اين ترتيب، نورجيزک از خط درماني حذف شد اما به دليل وابستگي افراد خيلي سريع مصرف اين ماده مخدر رواج پيدا کرد و به دنبال افزايش تقاضا از طريق مرزهاي شرقي وارد ايران شد و متاسفانه اکنون نوع تقلبي آن نيز قابل دسترس است.

ترکيب اصلي نورجيزک چيست؟
 

آنچه امروزه ما را با خطر جدي مواجه کرده است، استفاده از آمپول‌هاي تقلبي نورجيزک در ايران است و در واقع نورجيزک نامي است جعلي براي ماده مخدري که از هرويين مايع به همراه مورفين، کورتون، آنتي‌هيستامين‌ها، مواد رنگي (زرد) و ... تشکيل شده است و به صورت کاملا غيربهداشتي و غيراستاندارد در ويال‌هاي پنج سي‌سي و 10 سي‌سي تهيه، بسته‌بندي و روانه بازار مي‌‌شود و همانند کراکي که در ايران کوکائين ندارد، نورجيزک نيز در ايران به هيچ عنوان حاوي بوپره نورفين نيست.

طريقه مصرف آن چگونه است؟
 

اين ماده به صورت تزريقي مصرف مي‌شود و چون خيلي سريع از بدن دفع مي‌شود، مصرف‌کنندگان نورجيزک ناچارند هر سه تا چهار ساعت يک بار آن را تزريق کنند تا دچار علايم خماري نشوند و بنابراين وابستگي بالايي را ايجاد مي‌کند.

تزريق آن چه عوارضي را براي مصرف‌کننده در پي دارد؟
 

اين ماده عوارض بسيار ناگواري دارد، به طوري که از آن به عنوان تزريق مرگبار نام مي‌برند. نورجيزک به علت وجود کورتون در ترکيب خود، باعث تخريب سيستم ايمني بدن مي‌شود و زمينه را براي ابتلاي فرد به انواع عفونت‌ها به ويژه عفونت‌هاي قارچي فراهم مي‌کند. از شايع‌ترين عفونت‌هاي ناشي از مصرف نورجيزک التهاب لايه داخلي قلب است اما از ديگر علايم مي‌توان به افزايش فشارخون، گيجي، منگي، تعريق شديد، عدم تعادل در راه رفتن، افزايش خطر گرفتگي عروق قلبي، کاهش ضخامت پوست و ريزش مو، چاقي کاذب، اختلالات کليوي و کبدي، چرت زدن مکرر در زمان تشنگي و خماري به علت هرويين موجود در نورجيزک، آب مرواريد، افسردگي و مشکلات عصبي و... اشاره کرد. از طرف ديگر چون مصرف نورجيزک به صورت تزريقي است، خطر انتقال ويروس ايدز و هپاتيت نيز در بين مصرف‌کنندگان به شدت بالا مي‌رود.

مصرف نورجيزک چه‌قدر در بين معتادان شايع است؟
 

آمار دقيقي در دست نيست اما بررسي‌هاي اخير ستاد مبارزه با مواد مخدر نشان مي‌دهد که بالاي 10 درصد در جامعه معتادين شيوع دارد. در عين حال يکي از ترفندهاي قاچاقچيان موادمخدر اين است که تزريق نورجيزک اعتيادآور نيست و مي‌تواند به عنوان داروي ترک اعتياد جايگزين مواد مخدر شود اما در اين زمينه بايد گفت که تزريق اين ماده شديدا اعتيادآور بوده و مصرف تزريقي آن به عنوان يک داروي ترک اعتياد توسط وزارت بهداشت ممنوع اعلام شده است.

در مورد ترک اين ماده اعتيادآور هم توضيح دهيد؟
 

مشکل اساسي که بيمار در ترک نورجيزک با آن روبه‌رو است دو معضل کلي است. مشکل اول اينکه با تزريق نورجيزک، دوز بالايي از کورتون را وارد بدن خود کرده و دوم اينکه نورجيزک حاوي هرويين است و ترک آن شيوه‌هاي خاص خود را دارد. از علايم ترک مي‌توان به دردهاي عضلاني و استخواني، ولع مصرف شديد، تهوع و استفراغ، بي‌حالي، بي‌قراري، بي‌خوابي، افسردگي و اضطراب شديد، هذيان‌گويي، خستگي مفرط و کاهش اشتها اشاره کرد و قطع يکباره آن بدون نظارت يک پزشک متخصص مي‌تواند خطرناک باشد و ممکن است فرد دچار شوک کاهش کورتون و تخريب غده فوق کليوي شود. به همين دليل توصيه مي‌شود که افراد براي ترک نورجيزک به کلينيک‌ها و مراکز معتبر ترک اعتياد مراجعه کنند و حتما اطلاعات کاملي را در مورد مصرف خود به پزشک ارايه دهند تا پزشک معالج درمان متناسب با شرايط فرد را آغاز کند.

حرف آخر
 

در بسياري از تحقيقات آمده است که مورفين موجود در آمپول نورجيزک 23 بار قوي‌تر از مورفين خالص است و در نتيجه نورجيزک شديدا اعتيادآور است و در عين حال مرگ و مير ناشي از عفونت در مصرف‌کنندگان نورجيزک بيش از دو برابر مرگ‌ومير در مصرف‌کنندگان هرويين تزريقي برآورد مي‌شود.
منبع:www.salamat.com