به جوي شير خواهم رفت امروز | | شهنشه گفت کز بخت دل فروز |
برون آمد بر آئين شتابان | | کشيد از تن لباس مرزبانان |
به جوي شير شد تنها ز انبوه | | از آن سو پرس پرسان کوه بر کوه |
بديد آن سنگها را روي دروي | | تماشا کرد لختي بر لب جوي |
نظر ميکرد و مي گفت آفريني | | بهر نقش هنر چون نقش بيني |
به بنياد دگر شد سوي استاد | | چو ديد آن اوستادي را به بنياد |
ز فر مهتران در وي شکوهي | | جواني ديد در هيکل چو کوهي |
چنان بدري ز غم گشته هلالي | | گرامي پيکرش مانده خيالي |
سزاوار شمردن استخوانش | | بلا بيش از شمردن ديده جانش |
ميان خاک و خون غلطيده غمناک | | رخش پر خون و سر تا پاي پر خاک |
بگفتا عاشقم در جان گدازي | | بگفتش کيستي و در چه سازي |
بگفتا آنکه داند در بلا زيست | | بگفتش عشقبازي را نشان چيست |
بگفتا دل دهند و درد جويند | | بگفتش عاشقان زين ره چه پويند |
بگفتا خوبرويان کي گذارند | | بگفتش دل چرا با خود ندارند |
بگفتا کش فريب و عشوه نامست | | بگفتش مذهب خوبان کدامست |
بگفتا غم دهند و جان ستانند | | بگفتش پيشهي ديگر چه دانند |
بگفتا گر غم شيريسنت غم نيست | | بگفتش تلخي غم هيچ کم نيست |
بگفتا مردم از غم دور از آن روي | | بگفت از درويش چوني درين سوي |
بگفت آري وليکن چون مه از دور | | بگفتش بر تو اندازد گهي نور |
بگفتا مرگ به زان زندگاني | | بگفت او را مبين تا زنده ماني |
بگفت ارزان بود جورش به جاني | | بگفت ارزو به جان باشد زياني |
بگفت اين نيست شرط دوست داري | | بگفتش دور کن زان دوست ياري |
بگفتا عشق را با اين چکار است | | بگفت او شهر سوز و خامکار است |
بگفتا تا زيم در مردگي هم | | بگفت از عشق او تا کي خوري غم |
بگفتا در عدم گويم دعايش | | بگفتش گر بميري در هوايش |
بگفتا هم به سويش بينم از زير | | بگفتش گر سرت برد به شمشير |
بگفتا هم بميرم در هوايش | | بگفت از خون تو ريزد جفا يش |
بگفت ار دوست ميريزد حلالست | | بگفت آخر نه خونريزي وبالست |
بگفت از ديده روبم پيش او راه | | بگفت ار بگذر سوي تو ناگاه |
بگفت از چشم در جان سازمش جاي | | بگفتش گر نهد بر چشم تو پاي |
بگفتا بر نخيزم تا قيامت | | بگفت ار بينيش در خواب قامت |
بگفت آري برادر خواندهي خواب | | بگفت آيد گهي خوابت درين باب |
بگفتا کاوم از مژگان به فرسنگ | | بگفت ار گويد از ناخن بکن سنگ |
بگفتا چون زيم چون جان من اوست | | بگفتش خوش بزي چند از غم دوست |
بگفتا عاشقان را زين چه باکست | | بگفت از عشق جانت در هلاکست |
جوابي بازدادش عاشقانه | | زهر چش گفت داراي زمانه |
وزان سوزش به چندان پخته کاري | | تعجب کرد شه زان استواري |
اگر پخته نباشد خام باشد | | کسي کز عشق درد آشام باشد |
قدم در دوستي بر جاي دارد | | چو ديدش کو وفا را پاي دارد |
بر آئين دگر شد نکته پرداز | | زبان را داشت زان جولان گري باز |
وزان حال پريشان باز پرسيد | | مزاجش را به پوزش راز پرسيد |
که مي سوزد دل من بر تو زين سوز | | که چوني وز کجا افتادت اين روز |
که اين بود از قضا بر من نبشته | | جوابش داد مرد غم سرشته |
کجا بيرون توانم شد ز تقدير | | چو باشد دست تقديرم عناگير |
بلاي ديده لابد بر دل افتاد | | بگفت ديده چون دل مايل افتاد |
که طبعم بنده بود و جانم آزاد | | ازين پيشم نبود اين بانگ و فرياد |
به پستي هم بران نسبت کند ميل | | ملک گفت اندک اندک پر شد اين سيل |
کش از خاطر کني عمدا فراموش | | دل اندر چيز ديگر بند و ميکوش |
که ناري بيش ياد اين مهر و پيوند | | چنان آزاد گردي روزکي چند |
که تا زانو بود يا تا کمرگاه | | بگفت آن گه توان برجستن از چاه |
وليکن نيست شيرينتر ز شيرين | | اگر چه هست شيرين جان مسکين |
چو خصم خانه شد مهمان که باشد | | چو از دل رفت شيرين جان چه باشد |
وگر ميرم رها کن تا بميرم | | مرا تا جان بود ترکش نگيرم |
به خسرو گوي هر پندي که داري | | منه بر جان من بندي که داري |
نخوانندش خردمندان خردمند | | هر آن کس کو دهد ديوانه را پند |
رسم زو عاقبت روزي به کامي | | گر از لعلش مرا روزيست جامي |
گدائي مر ده گير اندر خرابي | | وگر نبود ز بختم فتح بابي |
چه خواهد ماندن از من پارهاي خاک | | چو لوح زندگاني شد ز من پاک |
که خواهد ماندن از تاج و نگين فرد | | تو خسرو را نصيحت کن در اين درد |
به جوش آمد چو ديگي ز آتش تيز | | دل شه زين جواب آتش انگيز |
غبار کوه کن بر سينه چون کوه | | به منزل شد ز کوهستان اندوه |
دل اندر پيش ياران کرد خالي | | ز فرهاد آنچه در دل داشت حالي |
نبد جاي و سخن خاموش کردند | | نديمان کان سخن در گوش کردند |
عجب ماندند از گفتار شيرين | | فرو بستند لب در کار شيرين |
خرابم شد ز سنگ انداز فرهاد | | ملک گفت اين وجود خاک بنياد |
مبارک نيست خون بيگناهان | | اگر خون ريزمش بر رسم شاهان |
عجب نبود گر از عيرت بميرم | | ور اين انديشه را در خويش گيرم |
که پايم وارهد ز آشوب اين خار | | ببايد رفت راهم را به هنجار |
به مژگان خارم ار در پات خاريست | | بزرگ اميد گفت اين سهل کاريست |
برو از مردن شيرين زند فال | | روان کن هرزه گوئي را که در حال |
و گر نه کار ديگر پيش گيريم | | اگر ميرد فتوح خويش گيريم |
نمودش مرگ آن بيچاره بازي | | خوش آمد شاهرا آن چاره سازي |