نظافت 9نقطه آشپزخانه
نويسنده:فرزانه فولادبند
مي‌گويند آشپزخانه قلب خانه است. شايد به اين خاطر که تميز بودن آن با سلامت افراد خانه به‌طور مستقيم ارتباط دارد. مواد غذايي و ظروفي که غذا در آن تهيه و سرو مي‌شود، همه در آشپزخانه نگهداري مي‌شود و سالم بودن غذايي که مي‌خوريم، به تميز بودن و بي‌ميکروب بودن اين محل بستگي دارد. بررسي‌ها نشان داده علت تعداد زيادي از مسموميت‌هاي غذايي، رعايت نکردن بهداشت مواد غذايي و وجود آلودگي در آشپزخانه است. اگر ميخواهيد آشپزخانه‌اي سالم و عاري از آلودگي‌هاي ميکروبي داشته باشيد، این مقاله را بخوانید و عمل نمایید.
در نظافت آشپزخانه‌تان اين 9 جا را از قلم نيندازيد
1.کابينت‌ها
داخل کابينت‌ها تاريک است و هوا هم در آن جريان ندارد. اگر مواد غذايي در کابينت نگهداري شود، به محل امني براي حشراتي مانند سوسک تبديل مي‌شود. براي اينکه چنين اتفاقي نيفتد، بايد مواد غذايي را در ظروف دردار قرار داده و در کابينت بگذاريد؛ سطح داخل کابينت‌ها را به طور مرتب تميز کنيد و هر چند وقت يکبار در آنها را باز بگذاريد تا هوا جريان پيدا کرده و رطوبت‌شان از بين برود.
2.درِ اجاق گاز
معمولا سطح اجاق گاز را پس از هر بار پخت و پز تميز ميکنيم اما درِ اجاق گاز و سراميک‌ها و کاشي‌هاي اطراف اجاق گاز هم بايد تميز شوند. هنگام پخت و پز، ذرات غذا روي اين سطوح مي‌نشيند و شرايط را براي رشد ميکروب‌ها و تجمع حشرات موذي فراهم مي‌کند. بنابراين توصيه ميکنيم هر وقت سطح اجاق گاز را تميز مي‌کنيد، درِ اجاق گاز و کاشي و سراميک‌هاي اطرافش را هم فراموش نکنيد.
3.قابلمه‌ها و ماهيتابههاي درشيشهاي
جنس درِ اين قابلمه‌ها از شيشه و جنس کناره‌هاي آن از فلز است. معمولا در محل اتصال شيشه و فلز، مواد غذايي باقي مي‌ماند و اين محل به جايي براي رشد ميکروب‌ها تبديل مي‌شود. در صورتي که از اين ظروف استفاده مي‌کنيد، لازم است آنها را با دقت بيشتري شسته و ضدعفوني کنيد. کارشناسان بهداشت، استفاده از اين ظروف را توصيه نمي‌کنند.
4.تخته آشپزي
تخته آشپزي سطحي است که مواد غذايي مختلف مانند انواع گوشت و سبزي‌ها روي آن خرد مي‌شود. اگر تخته آشپزي، چوبي باشد؛ هنگام برخورد چاقو و ساطور شيارهايي روي آن ايجاد مي‌شود که مقداري از خونابه گوشت و مواد غذايي ديگر داخل آن باقي مي‌ماند و به محل تجمع ميکروب‌ها تبديل مي‌شود. بنابراين بهتر است به جاي استفاده از تخته‌هاي چوبي، از انواع پلاستيکي يا شيشه‌اي استفاده کنيد و هر بار، آن را با دقت شسته و ضدعفوني کنيد. براي گوشت و سبزي از تخته‌اي جداگانه استفاده کنيد و هر چند وقت يک بار تخته آشپزي را تعويض کنيد.
چاقوها را بايد قبل از قرار دادن در جاچاقويي، خوب شسته و خشک کنيد. بهتر است از جاچاقوييهاي شيشه‌اي استفاده کنيد و از جاچاقوييهاي چوبي که در آنها تيغه چاقو در محلي تاريک و مرطوب قرار ميگيرد، استفاده نکنيد. براي خرد کردن گوشت خام و سبزي و ميوه از چاقوي جداگانه استفاده کنيد و چاقو را فقط با آب نشوييد. هنگام شستشوي چاقو محل اتصال تيغه و دسته را با دقت بيشتري بشوييد تا مواد غذايي در آن باقي نماند.
6.يخچال
نگهداري مواد غذايي در يخچال، يکي از مواردي است که بايد به آن توجه داشت. براي نگهداري سالم غذا، دماي يخچال بايد بين صفر تا 5 درجه تنظيم شود. برخي افراد به اين موضوع توجه نمي‌کنند و تصور مي‌کنند يخچال به صورت خودکار روي دماي مناسب تنظيم مي‌شود. اما اعداد نوشته شده کنار درجه تنظيم دما دقيقا مشخص نمي‌کند که دماي يخچال پايين تر از 0 تا 4 درجه است. به همين خاطر لازم است براي اطمينان بيشتر از يک دماسنج استفاده کنيد. براي پيشگيري از انتقال آلودگي، دستگيره يخچال را با محلول ضدباکتري تميز کنيد. اگر بعد از دست‌زدن به گوشت خام، در يخچال را باز کنيد؛ باکتريهاي موجود در گوشت به نفر بعدي که در يخچال را باز مي‌کند، منتقل خواهد شد.
7.ابر و اسفنج ظرفشويي
برخي افراد به اين موضوع که اسفنج‌ها با حفره‌هاي ريز و مرطوبشان محل مورد علاقه باکتري‌ها و ميکروب‌ها هستند توجه نمي‌کنند. نتايج يک بررسي که توسط محققان انگليسي انجام شد نشان داد که 12 درصد مردم فقط ماهي يکبار اسفنج ظرفشويي‌شان را تعويض يا ضدعفوني مي‌کنند و 6درصد، حتي ديرتر از يک ماه، اين کار را انجام مي‌دهند. براي تميز کردن و از بين بردن ميکروبهاي درون اسفنج بهترين راه اين است که آن را مرطوب کرده و به مدت 2 تا 3 دقيقه در مايکروفر قرار دهيد.
8.سينک ظرفشويي
بعد از هربار غذا درست کردن و شستن سبزي، ميوه، ماهي، مرغ و گوشت بايد سينک ظرفشويي را ضدعفوني و تميز کنيد. سينک ظرفشويي هم براي شستن ظروف کثيف و هم براي شست‌وشو و تميز کردن ميوه و سبزي و گوشت استفاده مي‌شود و باقي ماندن آلودگي روي سطح آن ميتواند باعث انتقال آلودگي و مسموميت‌هاي غذايي شود. پس از هر بار شستن ظروف، شستن ميوه و سبزي و بعد از شستن و تميز کردن گوشت، مرغ و ماهي بايد سينک را به دقت با آب گرم و مايع ظرفشويي بشوييد و هر چند وقت يکبار نيز آن را با محلول سفيدکننده و آب ضدعفوني کنيد و با يک حوله يا دستمال تميز خشک کنيد. اين کار درحفظ بهداشت خانواده و کاهش مسموميت‌هاي غذايي موثر است.
9.کف آشپزخانه
اگر هنگام آشپزي مقداري مواد غذايي روي زمين ريخت، بايد فورا آن را برداريد و سطح زيرش را تميز کنيد. همچنين لازم است هر هفته کف آشپزخانه را با آب گرم و مواد شوينده بشوييد و سطح زير کابينت‌ها، لباس‌شويي، اجاق گاز و يخچال را تميز کنيد.
منبع:www.salamat.com
/ج
در نظافت آشپزخانه‌تان اين 9 جا را از قلم نيندازيد
1.کابينت‌ها
داخل کابينت‌ها تاريک است و هوا هم در آن جريان ندارد. اگر مواد غذايي در کابينت نگهداري شود، به محل امني براي حشراتي مانند سوسک تبديل مي‌شود. براي اينکه چنين اتفاقي نيفتد، بايد مواد غذايي را در ظروف دردار قرار داده و در کابينت بگذاريد؛ سطح داخل کابينت‌ها را به طور مرتب تميز کنيد و هر چند وقت يکبار در آنها را باز بگذاريد تا هوا جريان پيدا کرده و رطوبت‌شان از بين برود.
2.درِ اجاق گاز
معمولا سطح اجاق گاز را پس از هر بار پخت و پز تميز ميکنيم اما درِ اجاق گاز و سراميک‌ها و کاشي‌هاي اطراف اجاق گاز هم بايد تميز شوند. هنگام پخت و پز، ذرات غذا روي اين سطوح مي‌نشيند و شرايط را براي رشد ميکروب‌ها و تجمع حشرات موذي فراهم مي‌کند. بنابراين توصيه ميکنيم هر وقت سطح اجاق گاز را تميز مي‌کنيد، درِ اجاق گاز و کاشي و سراميک‌هاي اطرافش را هم فراموش نکنيد.
3.قابلمه‌ها و ماهيتابههاي درشيشهاي
جنس درِ اين قابلمه‌ها از شيشه و جنس کناره‌هاي آن از فلز است. معمولا در محل اتصال شيشه و فلز، مواد غذايي باقي مي‌ماند و اين محل به جايي براي رشد ميکروب‌ها تبديل مي‌شود. در صورتي که از اين ظروف استفاده مي‌کنيد، لازم است آنها را با دقت بيشتري شسته و ضدعفوني کنيد. کارشناسان بهداشت، استفاده از اين ظروف را توصيه نمي‌کنند.
4.تخته آشپزي
تخته آشپزي سطحي است که مواد غذايي مختلف مانند انواع گوشت و سبزي‌ها روي آن خرد مي‌شود. اگر تخته آشپزي، چوبي باشد؛ هنگام برخورد چاقو و ساطور شيارهايي روي آن ايجاد مي‌شود که مقداري از خونابه گوشت و مواد غذايي ديگر داخل آن باقي مي‌ماند و به محل تجمع ميکروب‌ها تبديل مي‌شود. بنابراين بهتر است به جاي استفاده از تخته‌هاي چوبي، از انواع پلاستيکي يا شيشه‌اي استفاده کنيد و هر بار، آن را با دقت شسته و ضدعفوني کنيد. براي گوشت و سبزي از تخته‌اي جداگانه استفاده کنيد و هر چند وقت يک بار تخته آشپزي را تعويض کنيد.
چاقوها را بايد قبل از قرار دادن در جاچاقويي، خوب شسته و خشک کنيد. بهتر است از جاچاقوييهاي شيشه‌اي استفاده کنيد و از جاچاقوييهاي چوبي که در آنها تيغه چاقو در محلي تاريک و مرطوب قرار ميگيرد، استفاده نکنيد. براي خرد کردن گوشت خام و سبزي و ميوه از چاقوي جداگانه استفاده کنيد و چاقو را فقط با آب نشوييد. هنگام شستشوي چاقو محل اتصال تيغه و دسته را با دقت بيشتري بشوييد تا مواد غذايي در آن باقي نماند.
6.يخچال
نگهداري مواد غذايي در يخچال، يکي از مواردي است که بايد به آن توجه داشت. براي نگهداري سالم غذا، دماي يخچال بايد بين صفر تا 5 درجه تنظيم شود. برخي افراد به اين موضوع توجه نمي‌کنند و تصور مي‌کنند يخچال به صورت خودکار روي دماي مناسب تنظيم مي‌شود. اما اعداد نوشته شده کنار درجه تنظيم دما دقيقا مشخص نمي‌کند که دماي يخچال پايين تر از 0 تا 4 درجه است. به همين خاطر لازم است براي اطمينان بيشتر از يک دماسنج استفاده کنيد. براي پيشگيري از انتقال آلودگي، دستگيره يخچال را با محلول ضدباکتري تميز کنيد. اگر بعد از دست‌زدن به گوشت خام، در يخچال را باز کنيد؛ باکتريهاي موجود در گوشت به نفر بعدي که در يخچال را باز مي‌کند، منتقل خواهد شد.
7.ابر و اسفنج ظرفشويي
برخي افراد به اين موضوع که اسفنج‌ها با حفره‌هاي ريز و مرطوبشان محل مورد علاقه باکتري‌ها و ميکروب‌ها هستند توجه نمي‌کنند. نتايج يک بررسي که توسط محققان انگليسي انجام شد نشان داد که 12 درصد مردم فقط ماهي يکبار اسفنج ظرفشويي‌شان را تعويض يا ضدعفوني مي‌کنند و 6درصد، حتي ديرتر از يک ماه، اين کار را انجام مي‌دهند. براي تميز کردن و از بين بردن ميکروبهاي درون اسفنج بهترين راه اين است که آن را مرطوب کرده و به مدت 2 تا 3 دقيقه در مايکروفر قرار دهيد.
8.سينک ظرفشويي
بعد از هربار غذا درست کردن و شستن سبزي، ميوه، ماهي، مرغ و گوشت بايد سينک ظرفشويي را ضدعفوني و تميز کنيد. سينک ظرفشويي هم براي شستن ظروف کثيف و هم براي شست‌وشو و تميز کردن ميوه و سبزي و گوشت استفاده مي‌شود و باقي ماندن آلودگي روي سطح آن ميتواند باعث انتقال آلودگي و مسموميت‌هاي غذايي شود. پس از هر بار شستن ظروف، شستن ميوه و سبزي و بعد از شستن و تميز کردن گوشت، مرغ و ماهي بايد سينک را به دقت با آب گرم و مايع ظرفشويي بشوييد و هر چند وقت يکبار نيز آن را با محلول سفيدکننده و آب ضدعفوني کنيد و با يک حوله يا دستمال تميز خشک کنيد. اين کار درحفظ بهداشت خانواده و کاهش مسموميت‌هاي غذايي موثر است.
9.کف آشپزخانه
اگر هنگام آشپزي مقداري مواد غذايي روي زمين ريخت، بايد فورا آن را برداريد و سطح زيرش را تميز کنيد. همچنين لازم است هر هفته کف آشپزخانه را با آب گرم و مواد شوينده بشوييد و سطح زير کابينت‌ها، لباس‌شويي، اجاق گاز و يخچال را تميز کنيد.
منبع:www.salamat.com
/ج
