به دندان‌هاي‌تان استرس وارد نکنيد

خيلي از آنهايي که دندان‌هاي نامنظمي دارند دوست دارند زود دندان‌هاي‌شان مرتب شود ولي در درمان‌هاي ارتودنسي که براي رفع مشکل بي‌نظمي دندان‌ها انجام مي‌شود، هنوز روشي که بتواند اين مشکل را سريع از بين ببرد وجود ندارد. اگرچه با تلفيق درمان‌هاي جراحي و ارتودنسي توسط جراح که به‌صورت برش‌هاي عمودي روي لثه و استخوان آرواره در بين دندان‌هاست و مي‌تواند تمامي دندان‌ها و يا تعدادي از آن‌ها را دربرگيرد و نصب دستگاه‌هاي ارتودنسي، مي‌توان سرعت درمان‌ را بيشتر و طول درمان را کمتر کرد.
پس از گذشت حدود 20 سال يا بيشتر از ابداع اين روش، هنوز اين شيوه درماني به شکل متداول و مرسوم در نيامده است.
به‌طورکلي مدت درمان‌هاي ارتودنسي و يا بهتر بگويم سرعت حرکت دندان‌ها به تراکم (سختي) استخوان بيمار، ميزان تحليل و تشکيل استخوان، سن و جنس بيمار، نوع و شيوه درماني بستگي دارد. مثلا ممکن است در يک نفر طول مدت درمان 1سال و در ديگري که همان مشکل را داراست، به 5/1 تا 2 سال افزايش يابد. به‌طورکلي در ارتودنسي سريع، تمام عوارض حين و بعد از جراحي مانند از دست دادن عملکرد صحيح، درد، التهاب، صدمه به ريشه دندان و از طرفي ثبات دندان‌ها بعد از درمان، هنوز به طور دقيق مورد بررسي قرار نگرفته است. سرعت مناسب براي حرکت دندان‌ها از يک ناحيه به ناحيه ديگر در دهان، حداکثر يک ميلي‌متر در هر ماه است که بستگي به عوامل زيادي مانند سن و جنس بيمار و... دارد. مثلا طول مدت درمان در بيماران کم‌سن کمتر از افراد مسن است و يا در خانم‌ها کمتر از آقايان است.

از دندان‌درد نترسيد
 

هميشه يک علامت هشداردهنده براي هر عملکرد غيرمعمول و ناصحيح در بدن به نام «درد» وجود دارد. معمولا نيروهاي زياد باعث درد دايمي و بيش از حد معمول مي‌شوند. منظور از حد معمول اين است که اغلب بيماران در روزهاي اول درمان و يا در طول درمان ارتودنسي، در ناحيه دندان‌ها مقداري درد دارند که اين دردها معمولا زود از بين مي‌روند و بيمار به نيروهاي وارده توسط دستگاه‌هاي ارتودنسي عادت مي‌کند، به طوري که تا پايان درمان احساس درد نخواهد داشت. به‌طورکلي ممکن است بيماران در روزهاي اول اين درد را هنگام جويدن غذا احساس کنند که بعد از چند روز کم شده و از بين مي‌رود. نکته مهم اين است که در اين مرحله بيمار نبايد از عمل جويدن خودداري کند چون خود عمل جويدن باعث خون‌رساني بيشتر به ريشه‌هاي دندان و کاهش درد مي‌شود، طوري که در روزهاي اول براي کاهش درد مي‌توان جويدن آدامس را به بيمار توصيه کرد.
اگر نيروهاي وارده خيلي زياد باشد، مي‌تواند باعث التهاب لثه، تخريب ريشه دندان، تخريب استخوان آرواره، لقي بيش از حد دندان‌ها و حتي از دست دادن دندان‌ها شود.
يکي ديگر از علايم نيروي زياد، لقي بيش از حد معمول دندان‌هاست.

از لقي دندان نترسيد
 

اصولا لقي دندان‌ها در حين درمان ارتودنسي، امري طبيعي و عادي است چون در ارتودنسي، دندان بايد ميزاني از لقي را به دست آورد تا بعد بتواند حرکت کند، البته اين لقي، بسيار کم و توسط بيمار قابل احساس است. لقي دندان در حد طبيعي، به طور قطع بعد از درآوردن دستگاه‌هاي ارتودنسي از بين مي‌رود و بيمار نبايد از اين موضوع ناراحت باشد. اگر لقي دندان‌ها حداکثر دو هفته تا يک ماه بعد از ارتودنسي باقي بماند، امري غيرطبيعي است و بيمار بايد براي ارزيابي بيشتر به دندانپزشک متخصص خود مراجعه کند.
دندان‌پزشک عمومي يا متخصص؟ارتودنسي بر اساس نوع دندان، متفاوت است. منظور من دندان‌هاي شيري، دندان‌هاي مختلط (هنگامي که کودک در دهان ترکيبي از دندان‌هاي شيري و دايمي دارد که معمولا بين سنين 7 تا 14 سالگي است) و دندان‌هاي دايمي است. هدف من از اين تقسيم‌بندي اين است که بسياري از درمان‌هاي ارتودنسي براي دندان‌هاي مختلط مي‌تواند توسط دندانپزشک عمومي انجام گيرد، اما بيماراني که نياز به ارتودنسي ثابت دارند، بهتر است به متخصصان ارتودنسي مراجعه کنند.
مشکلي که هم‌اکنون در جامعه وجود دارد، عدم تمايز بين اين دو گروه يعني دندانپزشک عمومي و متخصصان ارتودنسي است چون بسياري از بيماران با ديدن کلمه ارتودنسي روي تابلو و يا سربرگ دندانپزشک عمومي فکر مي‌کنند که آن دندانپزشک، متخصص ارتودنسي است.
البته اين به آن معني نيست که همکاران محترم دندانپزشک عمومي نبايد کاري در اين زمينه انجام دهند. آنها در مراحل درماني اوليه مي‌توانند کمک شاياني براي کاهش مشکلاتي که ممکن است در آينده براي کودک پيش بيايد، انجام دهند و حداقل کاري که مي‌توانند، انجام دهند، اين است که در صورت تشخيص به موقع مشکل، آن را به متخصص ارتودنسي ارجاع دهند تا هم مدت زمان درمان و هم هزينه درمان و از همه بهتر عواقب احتمالي درمان‌هاي پيچيده اعم از درد، تحليل ريشه، استخوان و... کاهش يابد.
منبع:www.salamat.com