شناخت مقدماتي واتيکان

سازمان هاي وتشکيلات اداري مقر مقدس
 

پاپ که موقعيت وي در آغاز مورد تعريف قرار گرفت داراي دو منشي ويژه مي باشد، درکنار پاپ سه شورا به عنوان مشاورين پاپ انجام وظيفه مي نمايند.
الف) شوراي کاردينال ها که رياست آن را مسن ترين کاردينال ها به عهده دارد که درحال حاضر کاردينال گانتين مي باشد.
ب) شوراي کاردينال ها براي مسائل سازماني و اقتصادي که زيرنظر شوراي اول انجام وظيفه مي کند.
ج) شوراي اسقف ها که داراي يک دبيرخانه کل مي باشد.
پاپ و شوراهاي مورد اشاره جمعا دستگاه رهبري جهان کاتوليک و رياست حکومت را به عهده دارند.

رومن کوريا :
 

رومن کوريا دستگاه و تشکيلاتي است که پاپ از طريق آن کليساي جهاني را اداره مي کند ودر حقيقت تشکيلاتي بالاتر از قوه مجريه معمولي مي باشد.
بالاترين سازمان رومن کوريا دبيرخانه دولت نام دارد که در راس آن دبير دولت (نخست وزير) قرار دارد که بايد داراي مقام کاردينالي باشد. آقاي آنجلوسودانو که دبيري دولت يا نخست وزيري را به عهده دارد درپي استعفاي کازارولي دراول دسامبر 90 منصوب شد و اسقف اعظم مي باشد.
نخست وزير داراي دو معاون مي باشد که به ترتيب عبارتند از:
* معاون کل دبيردولت درامور عمومي (وزارت کشور) که درحال حاضر اسقف لئوناردوساندري اين سمت را به عهده دارد.
* دبيرروابط با دولت ها (وزيرامورخارجه) که از دوم دسامبر 90 وبعداز انتصاب سودانو به نخست وزيري، اسقف ژان لويي توران به اين سمت برگزيده شده است.
مجامع \" CONGREGZIONI\" وزارتخانه هاي معمولي رومن کوريا و دولت پاپ مي باشند و روساي آنها کاردينال ودرسطح وزير هستند. درحال حاضر 9 مجمع در رومن کوريا انجام وظيفه مي کنند که اين مجامع عبارتنداز:
1) مجمع دفاع از ايمان
2) مجمع کليساهاي شرقي
3) مجمع آداب و شعائر ديني
4) مجمع امور قديسين
5) مجمع امور اساقفه
6) مجمع تنصير ملت ها
7) مجمع امور روحانيون
8) مجمع موسسات و انجمن هاي مذهبي
9) مجمع ترتيب کاتوليکي

شوراي پاپي
 

شوراهاي پاپي نيز براساس وظايف خود اموري را به عهده دارند وبه منزله مشاورين پاپ ومقر مقدس عمل مي نمايند. روساي شوراهاي پاپي نيز در حکم وزير مي باشند وعبارتنداز:
1 -شوراي پاپي غيرروحانيون
2- شوراي پاپي اتحاد مسيحيان
3 -شوراي پاپي عدالت و صلح
4- شوراي پاپي قلب واحد
5- شوراي پاپي امور مهاجرين وسياران (مسافران، جهانگردان، کوچندگان)
6- شوراي پاپي ارشاد مسئولين بهداشتي
7- شوراي پاپي تفسير متون قانوني
8- شوراي پاپي ديالوگ بين الاديان
9 -شوراي پاپي فرهنگي
10- شوراي پاپي ارتباطات اجتماعي

اصول کلي سياست خارجي معاصر واتيکان
 

سياست خارجي واتيکان تا قبل از تشکيل شوراي واتيکان دوم (1965) مبتني بر سنت هاي ديرينه کليساي کاتوليک و فاقد پوپايي و تحرک لازم بوده ليکن تصميمات شوراي مزبور فصل جديدي را در مناسبات خارجي اين کليسا باز کرد، دراين شورا براهميت روابط با اديان ديگر وکشورهاي جهان همچنين براي ديالوگ با مذاهب ديگر تاييد گرديد.
زيربناي سياست خارجي واتيکان براساس تفکر دکترين \" تنصير اجتماعي کليسا\" تشکيل يافته است که مبناي آن عملا جداي از فعاليت هاي تنصيري و تبشيري کليساي جهاني کاتوليک متصور نيست.
بطور خلاصه سياست خارجي واتيکان با توجه به بازنگري فوق اداري اصول و مباني بشرح ذيل مي باشد:
- احترام به تماميت ارضي و استقلال ملي کشورها واصالت فرهنگ هاي بومي و حق آزادي ملت ها در تعيين سرنوشت خود.
- تامين وتضمين آزادي فعاليت کليساهاي کاتوليک در سراسر جهان با تاکيد برآزادي و احترام به حقوق بشر وشرافت انساني و قداست حيات بعنوان موهبت الهي و رد هرگونه تبعيض نژادي.
- نفي هرگونه خشونت درحل وفصل مسائل بين المللي وتحکيم مباني صلح وامنيت بين المللي تفاهم وحل اختلافات تاريخي وديرينه مابين کليسا وکنيسه ونفي هرنوع احساسات ضديهودي وشناسايي دولت صهيونيستي وتقويت روابط با اين رژيم با هدف تامين منافع مسيحيان در منطقه.
- تاکيد برضرورت حل وفصل مشکل فلسطين در قالب حمايت از فرايند گفتگوهاي صلح خاورميانه با شرکت طرفهاي ذيربط.
- تقويت ديالوگ با ساير اديان به منظور گسترش تفاهم فيمابين.
- گسترش روابط با کشورهاي آفريقايي، آمريکاي لاتين، آسيايي و حمايت از فعاليت هاي تبشيري و تنصيري دراين مناطق.

روابط دوجانبه
 

سفارت ايران در دربار پاپ اعظم در اسفند 1332 تاسيس شد وازآن زمان تاکنون اين روابط در عالي ترين سطح استمرار يافته وسفراي دوکشور بطور مرتب مبادله شده اند.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي ودرجريان مبارزات مردم مسلمان ايران با توطئه هاي آمريکا که منجر به دستگيري جاسوسان آمريکايي گرديد، پاپ، به منظور وساطت، نماينده اي جهت ملاقات با امام خميني (ره) به تهران اعزام کرد.
اولين هيات رسمي اعزامي از واتيکان کاردينال اچگراي بود که به منظور ديدار با اسراي عراقي مسيحي جنگ تحميلي عازم ايران گرديد. درطي سال هاي بعداز پيروزي انقلاب اسلامي هيات هاي فرهنگي ومذهبي متعددي عازم واتيکان شده وبا روساي مجامع و يا شوراهاي پاپي ديدار و مذاکرات ديني وفرهنگي ومذهبي داشته اند.
اولين مقام رسمي، بعداز پيروزي انقلاب اسلامي ايران آقاي مهندس ميرحسين موسوي بود که با پاپ در واتيکان ملاقات نمود.
روندکلي روابط جمهوري اسلامي ايران با واتيکان روندي روبه گسترش بوده است. هرچند سرعت گسترش روابط ، طي سه سال اخير شدت بيشتري يافته است. مهمترين عامل گسترش روابط، سفررياست وقت جمهوري اسلامي ايران، آقاي سيدمحمد خاتمي، به عنوان اولين رئيس جمهوري اسلامي ايران به واتيکان در آخرين روزهاي سال 1377 مي باشد. دراين ديدار تاريخي که مورد توجه تمامي رسانه هاي مهم خبري جهان قرار گرفته ودهها هزار کلمه گزارش و خبرازآن به جهان مخابره گرديد، موضوع روابط اسلام ومسيحيت مورد گفتگو قرار گرفت.
گفتگوهاي رسمي اسلام ومسيحيت کاتوليک، يکي از محورهاي گفتگو جمهوري اسلامي ايران و وايتکان است. اين گفتگوها که از حدود 10 سال قبل آغاز وسپس متوقف شده بود، در بهمن ماه سال 1378 وبا اعزام هياتي از ايران به واتيکان وبه منظور گفتگو با شوراي پاپي ديالوگ با اديان دوباره برقرار شد. دراين گفتگو علاوه بر آشنايي با نظرات طرفين، موضوع تبادل دانشجو و امکان تاسيس کرسي هاي دانشگاهي ومطالعات ديني مورد بحث قرار گرفت و برلزوم برنامه ريزي بيشتر جهت همکاري هاي آينده تاکيد شد. تجديد اين گفتگوها يکي از نتايج سفر آقاي خاتمي به واتيکان و ديداربا پاپ ارزيابي شده است. دراين گفتگوها همچنين موضوعاتي نظير کثرت گرايي ديني ونيز حقوق اقليت هاي ديني دراسلام و مسيحيت مورد بررسي قرار گرفت.
سومين دوره ديالوگ در اواخر شهريور 1380 درتهران برگزار گرديد و هيئت 7 نفره اعزامي از واتيکان به رياست کاردينال آرينزه رئيس شوراي پاپي ديالوگ با اديان دراين گفتگو ها که تحت عنوان \" جوانان ودين\" برگزار شد، شرکت نمودند. ايشان با آقاي مسجدجامعي وزير وقت فرهنگ وارشاد اسلامي نيز ملاقات نمودند.
چهارمين دوره گفتگوها در آذر 1382 در واتيکان برگزار گرديد که سرپرستي هيئت ايراني را آقاي محمدعراقي رياست وقت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي به عهده داشت در گفتگوهاي اين دوره موضوع \"صلح و پايه هاي آن\" شامل آزادي، محبت، عدالت و حقيقت مورد بحث و بررسي قرار گرفت واعضا» در پايان با پاپ ژان پل دوم ملاقات نمودند.
نخستين مقام رسمي سياسي واتيکان که عازم ايران گرديد ژان لويي توران وزيرامورخارجه واتيکان بود که در اسفند ماه 1379 بنا به دعوت جناب آقاي دکترخرازي وزير امورخارجه وقت به تهران مسافرت نموده و علاوه بر مذاکره با ايشان با آقاي خاتمي ريیس جمهور وقت جمهوری اسلامي ایران نيز ملاقات وگفتگو نمود.
پيشنهاد جمهوري اسلامي ايران براي اعلام سال 2001 بعنوان سال بين المللي گفتگوي تمدن ها مورد استقبال پاپ ژان پل دوم قرار گرفت و وي در پيام ويژه خود به مناسبت آغاز سال 2001 از کليه کليساها و اساقفه و روحانيون مسيحي کشورهاي جهان خواست که برنامه هاي ويژه اي براي گراميداشت و اعتلاي گفتگوي تمدن ها و اديان برگزار نمايد.
در اسفند 1380 آقاي کروبي رياست وقت مجلس شوراي اسلامي طي مسافرتي که در رم داشتند ملاقات هاي صميمانه اي با مقامات واتيکان ترتيب داده شد که ضمن ديدار با پاپ با نخست وزير امورخارجه واتيکان نيز ديدار و مذاکرات مثبت وسازنده اي نيز انجام دادند.
در آستانه عمليات نظامي آمريکا عليه عراق از سوي رياست وقت جمهوري اسلامي ايران، آقاي محمدرضا خاتمي نائب رئيس وقت مجلس شوراي اسلامي به عنوان نماينده ويژه ايشان با پاپ وساير مقامات واتيکان ملاقات ومذاکرات خوبي به عمل آوردند که بازتاب گسترده اي در رسانه هاي جمعي کاتوليک وجهان به همراه داشت.
بدنبال وقايعه دردناک زلزله بم، از سوي پاپ، ژان پل دوم، کمک نقدي براي امدادرساني به شهر زلزله زده بم در اختيار کليساي ايران قرار گرفت ودر مراسم عبادي ورسمي، پاپ ضمن ابراز تاسف وتاثر عميق از وقوع زلزله دربم از مردم سراسر جهان به ويژه \" مسيحيان کاتوليک خواست با کمک هاي سخاوتمدانه خود\"، مصيبت ديدگان را ياري کنند.
و درادامه شوراي اساقفه کليساي کاتوليک ايتاليا، دو ميليون يورو براي کمک به آسيب ديدگان اين واقعه اختصاص داد وانجمن خيريه کاريتاس وابسته به کليساي کاتوليک از اولين گروه اعزامي به ايران بودند که با تجهيزات و امکانات گسترده درمحل حاضر گرديد. همکاري هاي گسترده اي درسالهاي پس ازپيروزي انقلاب اسلامي ايران با واتيکان در سطوح بين المللي ودرجريان کنفرانس هاي بين المللي که در ارتباط با حفظ قداست خانواده و ازدواج، مبارزه با مفاسد اخلاقي و حمايت از پناهندگان و مهاجرين، مبارزه با تبعيض نژادي و خشونت، گسترش دين و معنويت درجهان برگزار گرديده صورت گرفته است.
منبع:www.lawnet.ir
/ج