خواص و مزاياي درماني کاکائو

تاريخچه اي بزرگ از دانه اي کوچک
 

پودر کاکائو از تخم درخت کاکائو تهيه مي شود. کلمه کاکائو براي درخت، لوبياي آسياب شده و پودر آن مورد استفاده قرار مي گيرد. اين تخم ها درون غلاف مي رويند. در هر غلاف حدود 20 تا 60 عدد تخم وجود دارد که آن را لوبيا مي نامند. لوبيا ها حاوي 40 تا 50 درصد چربي هستند که باعث طعم تلخ آن مي شود. اين چربي خواص بسياري براي سلامت بدن دارد که به لوبيا ارزش بيشتري مي بخشد. اين لوبياي کوچک تاريخچه بسيار طولاني دارد. ردپاي اصل اين درخت با توجه به «دي ان ا» به آمازون مي رسد که توسط مردم اولمک و مايان به گواتمالا و مکزيک منتقل شده است. مردم معتقد بودند که اين غذاي خدايان است و به عنوان پول رايج براي داد و ستد استفاده مي شد.
درخت کاکائو نياز به آب و هواي مرطوب، بارش منظم باران، خاک خوب و مقداري سايه دارد. 22 گونه درخت کاکائو وجود دارد اما تنها چند گونه آن براي اهداف تجاري استفاده مي شود. نام کامل درخت تئوبروما کاکائو است.
پس از کشت دانه 4 تا 5 سال طول مي کشد تا غلاف به بار بنشيند. اين تأخير طولاني نقطه آغازين اين ضرب المثل شد "وقتي پول بر روي درختان رشد مي کند".
شکارچيان طبيعي بسياري به دنبال اين درخت هستند رايج ترين آن کرم بيد است که از اين درخت به عنوان غذا استفاده مي کنند. انگل قوي تر يک قارچ است که باعث عدم رشد مي شود و مي تواند به طور کلي مزارع را از بين ببرد.

هنگامي که اسپانيايي ها وارد مکزيک شدند از انديشه رشد پول شگفت زده گرديدند. دانه هاي کاکائو به اروپا، آفريقا و سپس فيليپين برده شد. کاکائو در گذشته شيک و مد روز بوده و توسط طبقات مرفه استفاده مي شد. فرانسوي ها با هدف تسلط و سلطه بر اين صنعت به بهبود طعم و مزه آن افزودند. آن گاه آن را به انگلستان معرفي نمودند. کاکائو به لحاظ فوايدش براي سلامت بدن بسيار با ارزش و گران بها بود.
هندي ها متوجه رشد کاکائو در فيليپين شده و تخم آن را با خود به جاکارتا بردند. اولين کاشت توسط آفت هاي قارچي پژمرده و خشک شد که آن ها دست به کشت دوباره زدند. هلندي ها بسيار اشتياق داشتند کاکائو را با هزينه کمتر به اروپا ببرند.براي اين کار به توسعه طرز تهيه و روند آن پرداختند که به آن کاکائو هلندي مي گويند.
در مرحله تخمير توليدات است که جابجايي کاهش ميزان اسيدي با يک عامل قليايي اتفاق مي افتد. امروزه اين عمل بيشتر با جوش شيرين انجام مي شود. کاکائو ارزان تر هلندي به انگلستان برده مي شود و به طور انبوه به بازار عرضه مي شود. يک شيميدان سوئيسي مخلوط شير با کاکائو را امکان پذير کرد. او کشف کرد که کاکائو کم چرب مي تواند با شير کم آب و يا تبخير شده و مخلوط گردد. اين دستاورد جديد شکلات شيري، يک موفقيت فوري کسب و کار براي شکلات سوئيسي شد. امروزه شرکت هاي بسياري در زمينه تهيه، ترکيب و مخلوط کاکائو فعاليت مي کنند. دستورالعمل ها و ترکيبي که از چربي بالاي کاکائو و تخمير استفاده مي کنند حاوي بيشترين خواص و فوايد براي سلامت هستند.
يک شکلات شيرين داراي 15-35 درصد کاکائو و مقادير زيادي شکر است. شکلاتي که بيش از 50 درصد کاکائو دارد، در دسته شکلات تلخ قرار مي گيرد. يک شکلات نيمه تلخ و شيرين حاوي 50-70 درصد کاکائو مي باشد اما وقتي محتوي کاکائو به بيش از 70 درصد مي رسد ما آن را تلخ و شيرين مي ناميم. برخي از 70 درصد کاکائوها هنوز شکلات شيري محسوب مي شوند و اين زماني است که شير جامد موجود در آن ها از 2 درصد بيشتر باشد. فوايد کاکائو وقتي بيشتر است که شکلات شيري نباشد.
براي تخمير کاکائو که به طور طبيعي توليد شده به چهار تا هفت روز زمان نياز است. تخمير همان طور که براي انگورها نيز اتفاق مي افتد باعث کاهش شکر، کشتن ميکروب ها و طعم و عطر خوب مي گردد.
تحقيقات در مورد خواص درماني کاکائو هم چنان ادامه دارد. داستان هاي متناقض بسياري در مورد خواص کاکائو براي سلامت بدن وجود دارد. يافتن مطالعه و تحقيقات در مورد افتراق بين آن دسته از مردمي که شکلات با چربي و کاکائو بالا مصرف مي کنند و آن هايي که از نوع مواد قليايي و بدون چربي استفاده مي نمايند امري دشوار است. در يک بيان وسيع از يک طرف کاکائو خوب تخمير شده طبيعي و از سوي ديگر کاکائو به عمل آوري نادرست به نام شکلات شيري وجود دارد. محتوي و عنصر اصلي در شکلات شيري شکر است.

خواص و مزاياي درماني کاکائو
 

کاکائو باعث کاهش خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي مي شود.
محققان دانشکده پزشکي دانشگاه هاروارد و بريگهم و بيمارستان زنان بوستون در تحقيقات خود 15 نفر از افراد زير 50 سال و 19 نفر از افراد بالاي 50 سال را مورد مطالعه قرار دادند. پس از مصرف چهار تا شش روز کاکائو غني از فلاونون جريان خون به طور چشمگيري در هر دو گروه بهبود يافت. قابل توجه آن که در گروه مسن تر تأثير آن بيشتر بود نتايج اين تحقيقات در مجله فشار خون مورخ 24 آگوست 2006 ميلادي منتشر گرديد. نتيجه آن است که کاکائو غني از فلاونون باعث بهبود عملکرد قلب و عروق در دوران کهولت سن خواهد شد.

کاکائو کلسترول را بهبود مي بخشد.
 

بالتيمور از برنامه طب داخلي دانشگاه جانزهاپکينز به تجزيه و تحليل نتيجه مصرف کاکائو تلخ غني از فلاونون بر روي 28 داوطلب سالم در طول يک هفته پرداخت. کلسترول بد داوطلبان 6 درصد کاهش داشته و کلسترول خوب افزايش 9 درصدي نشان داد.

کاکائو جريان خون به مغز را گسترش مي دهد.
 

گروه مغز و اعصاب بوستون به مطالعه 34 نفر داوطلب سالم بين سنين 66-78 پرداخت. آنان در مطالعه جريان خون به مغز داوطلبان از دستگاه اولتراسوند مخصوص اندازه گيري استفاده کردند. کاکائو به رژيم غذايي داوطلبان به مقادير فراوان اضافه شد. با گذشت يک هفته جريان خون آنان به ميزان 6-14 درصد بالغ گرديد. گروه محققان به اين نتيجه رسيدند که مصرف بالاي کاکائو باعث کاهش سکته مغزي و زوال عقل مي گردد. اين يافته در مورخ 4 آپريل 2008 منتشر شد.

کاکائو سيستم ايمني بدن را بهبود مي بخشد.
 

دانشگاه بارسلونا اسپانيا به اين نتيجه دست يافت که مصرف طولاني مدت کاکائو سرشار از فلاونون باعث بهبود پاسخ گلبول هاي سفيد به التهاب و تورم در حيوانات آزمايشگاهي گرديد. هم چنين به اين نتيجه رسيدند که لازم است مطالعات دراز مدتي در مورد بررسي اين موضوع در مورد انسان صورت گيرد. اين يافته در مورخ 6 ژانويه 2009 منتشر شد.

کاکائو فشار خون را کاهش مي دهد
 

محققان در انجمن سرطان آتلانتا آمريکا 133 نفر از سرخپوستان قبيله کونا ساکن در پاناما را با 183 نفر از افراد اين قبيله که به منطقه وراکروز نقل مکان کرده بودند مقايسه کردند. فشارخون به طور چشمگيري در ميان گروه ساکن در پاناما پايين تر بود. آزمايش ادرار مشخص کرد که هيچگونه تفاوتي در نمک مصرفي رژيم غذايي آن ها نبوده است.
بررسي رژيم غذايي از 118 قلم نشان داد که آن ها رژيم غذايي مشابهي داشتند تنها گروه داراي فشار خون پايين تر 10بار بيشتر کاکائو غني از فلاونون مصرف کرده بودند.
منبع: ماهنامه تغذيه و سلامتي شماره 84