راز شاد زيستن در کانون خانواده
نويسنده:علي اصغر صرف جو
*چرابرخي پيوندهاي عاشقانه، پس از ازدواج، گسسته شده و از هم فرو مي پاشند؟
*چرا بعضي از زوج ها با يکديگر همدلي و همفکري ندارند؟
*چگونه مي شود زنان و شوهراني که مدعي بوده اند نمي توانند با يکديگر زندگي کنند، پس از چندي توانسته اند به خوبي با هم زندگي نمايند؟
براي پاسخ به سؤال هاي بالا، چکيده اي از رهنمودهاي تربيتي صاحب نظران و روان شناسان، به شما زوج هاي جوان که خواهان رسيدن به يک زندگي ايده آل، آرام وشاد هستيد، تقديم مي شود.
*پي ريزي پايه هاي زندگي با صداقت: صداقت موجب مي شود زن و مرد، رغبت وافري به صحبت با يکديگر پيدا کنند و از آن طريق، به رشد شخصيت خود و همسرشان بيفزايند. لازم است براي رسيدن به تفاهم،زن و مرد در همه ي امور زندگي نسبت به همديگر صادق باشند، چرا که زوج ها زماني به سعادت در زندگي مشترک دست مي يابند که پايه هاي آن را بر صداقت و درستي پي ريزي نمايند.
*بيش تکاپويي و تحول: هميشه نسبت به همسر خويش، نگرشي متکي بر سه عنصر داشته باشيد: او را به عنوان فردي باارزش و برخوردار از کرامت انساني بپذيريد، او را فردي مستعد کمال و تحول بپنداريد و علاقه مند به پيشرفت و ترقي او باشيد. چنين بينشي در شخصيت انسان، عرصه ي زندگي را روي نوآوري مي گشايد و کانون خانواده را از زوال و فرسايش تدريجي مصون مي دارد.
*مثبت گرايي در برابر منفي گرايي: از مهم ترين ويژگي هاي خانواده ي متعادل و خوشبخت، توانايي برخورد مثبت و سازنده با جهان پيرامون و يا به عبارتي«مثبت گرايي»است. شخصي که داراي سيرتي زيبا شد، پيوسته در همسرش آن چه که زيباست را مشاهده مي کند و حتي برخي معايب احتمالي او را «حسن» مي بيند.«مثبت گرايي» را مي توان«هنر خوب ديدن» ناميد. اگر خواهان خوشبختي و کمال در همسر خود هستيد، در تشويق و تشکرهاي تان از او، جنبه هاي خوب شخصي و هنرهاي مثبت او را يادآور شويد؛ آن وقت خواهيد ديد که او مي تواند بر رفيع ترين قله هاي موقفقيت و کمال صعود کند.
*علايق و تمايلات همسرتان را در نظر بگيريد: با مطالعه در حالات و روحيات همسر خود، فهرستي از علاق و تمايل هاي او را به دست آوريد و نسبت به آن ها خود را متعهد و ملزم بدانيد. تأمين علايق اصولي همسر، نقطه ي شروع سخن را بر يکي از علاقه هاي او متکي نمودن و به ويژه در مورد تمايل هايش به گفت و گو نشستن، راه را براي رشد تفاهم، هموار و آسان مي سازد.
*تبادل عاطفي در برابر انجماد عاطفي: از بهترين و پرشکوه ترين تجليات زندگي متعادل، داد و ستد عاطفي زوج ها در ابتداي زندگي و ادامه ي آن در طول حيات مشترک مي باشد. شيوه هاي صحيح مبادله هاي عاطفي بين زن و مرد عبارتند از:
الف) شيوه ي قلبي: قلب، خاستگاه و جايگاه تمامي ارتباطات و مناسبات انساني و سرچشمه ي جوشان احساسات و تمايلات است. اگر همسري در کشتزار قلب خود، بذر عشق و محبت به همسرش را کاشت، حاصل آن را که نشاط، شادابي، بالندگي، خلاقيت، معنويت، نوآوري، موفقيت و خوشبختي ست، درو خواهد کرد.
ب) شيوه ي کلامي: در اين روش، پايه هاي زندگي که از قبل بر راه هاي قلبي و کلامي ابراز محبت استوار شده بود، با انجام خدمات خالصانه و عاشقانه براي همسر، استحکام بيش تري يافته و احساس ارزش شخصي هر يک از طرفين،افزايش مي يابد.
*پرهيز از مقايسه ي همسر با ديگران: از مقايسه ي همسرتان با ديگران به شدت بپرهيزيد. همسر شما انساني منحصر به فرد و داراي ويژگي هاي شخصيتي- اعم از مثبت و منفي- مي باشد که قابل مقايسه با هيچ فرد ديگري نيست. از اين رو، در مواقع ضروري، مي توان او را با خودش (گذشته ي او) مقايسه نمود و ميزان پيشرفت اخلاقي، معنوي و علمي اش را مورد تقدير قرار داد. اين عمل بر درجه ي تفاهم زن و مرد خواهد افزود.
*هنر خوب شنيدن سخن همسر: در هنگام گفت و گو با همسرتان، با دقت به مطالب او گوش فرا داده و آن گونه عمل نماييد که گويي جز به او و سخنانش، به موضوع ديگري توجه نداريد و از انجام هر عملي که مخالف با حالت توجه باشد، خودداري کنيد.
*حق همسر در تصميم گيري ها: در تصميم گيري ها و انتخاب راه حل ها و برنامه هاي زندگي مشترک، لازم است هر يک اززن و مرد، حقي براي همسرشان در نظر بگيرند و او را از صحنه ي تصميم ها، دور نگه ندارند. مديريت مطلوب در زندگي مشترک، زماني امکان پذير خواهد بود که هر يک از طرفين از اهميت نقش خود در پيش برد اهداف خانواده، اطمينان حاصل نمايد.
*اعتدال در عشق ورزي به همسر: به جاي آن که درصدد تملک کامل همسرتان باشيد، به محبت سالم و عواطف صحيح اکتفا کند زيرا عاطفه ي خيلي شديد، سرخوردگي به همراه دارد.
*کردار هماهنگ با عمل: فقط به اظهار محبت نسبت به همسرتان اکتفا نکنيد، بلکه کردار خود را نيز هماهنگ با گفتارتان، به گونه اي تنظيم و ارائه نماييد که مؤيد اظهار مهر و عاطفه تان بشد.
*درک همسر: همسرتان را مطمئن سازيد که به طور کامل، وضعيت او را درک مي کنيد و او مي تواند روي همياري شما در همه ي زمينه هاي زندگي حساب کند.
*حمايت و پشتيباني از همسر: در حضور بستگان و نزديکان، از همسرتان و کارش پشتيباني کنيد تا بدانند که شما با علاقه و اعتماد به او، بر مشکلات اجتماعي زندگي غلبه خواهيد کرد و با تمام وجود، از زندگي مستقل خود و همسرتان راضي و خشنود هستيد.
*تعاون و همکاري: برخي از مردان براساس يک باور غلط، گمان مي کنند که کار کردن در خانه، آنان را سبک مي کند در حالي که اين امر، بر نفوذ و محبوبيت آنان نزد همسرشان مي افزايد و رضاي خداوند را در پي دارد. اگر به دليل مشغله ي زياد و مسؤوليت سنگين، نمي توانيد عملاً با همسرتان در کارهاي منزل همياري نمايد، دست کم انگيزه و نيت خود را به اطلاع او برسانيد تا از حمايت فکر شما احساس دلگرمي کند.
*نقش واژه ها در گفتار: در گفت و گو با همسرتان، لحن سخن را به جاي تحکمي و دستوري يا خشن و مخرب، به واژه ها و جمله هاي زيبا و قشنگ تغيير دهيد زيرا سخن گفتن به صورت دستوري،به غرور همسر لطمه زده و اثرهاي منفي ويرانگري به بار مي آورد.
*انتقاد سازنده به جاي انتقاد مخرب: سعي کنيد در زندگي مشترک، نسبت به برخي از رفتارها و عيوب احتمالي همسرتان، به جاي انتقادهاي مخرب، انتقاد سازنده داشته باشيد زيرا هم زمان با افزايش انتقاد مخرب در خانواده، روابط دوستانه و محبت آميز، به خصومت و دشمني تبديل مي شود. انتقاد اگر به جا و با روش صحيح و مناسب انجام گيرد، يک شيوه ي تربيتي کارآمد و مؤثر خواهد بود.
*رازداري در برابر رازگويي: يکي از مهم ترين عواملي که به حريم خانوادگي لطمه زده و تعادل آن را به هم مي ريزد، بازگو کردن اسرار و رازهاي درون خانواده نزد ديگران است. ضروري ست زن و مرد براي دست يابي به تفاهم، اسرار هم را نزد ديگران فاش نکنند و آن را امانت نزد خود تلقي نمايند.
*کسب تجارب: سعي کنيد در زندگي خود، از تجارب و سرنوشت ديگران درس بگيريد. تجربه هاي تلخ و نامطبوع ديگران، شما را متوجه ارزش ها موجود در زندگي تان و قدرداني از آن ها خواهد نمود. تجربه هاي مطبوع ديگران نيز در ارتقاي موفقيت شما بسيار مفيد خواهد بود.
*پرهيز از خود کم بيني: از احساس يأس، نفرت و انزجار نسبت به خودتان فاصله بگيريد، اگر در گذشته زندگي مطابق ميل تان نبوده يا با شکست مواجه شده ايد، آينده را فداي گذشته نکنيد. مي توان با بهتر زندگي کردن و برخورد مثبت و عقلاني، از رنج هاي زياد و استرس ها رواني کاست. اگر با خودتان کمي مهربان و واقع بين باشيد، «شادکامي» زندگي را بهتر احساس خواهيد کرد. شما مي توانيد بهترين، باصفاترين، با محبت ترين، با نشاط ترين، زيباترين و معنوي ترين کانون گرم زندگي مشترک را داشته باشيد.
*بدرقه و پيشواز همسر: شريک زندگي، هميشه به محبت صادقانه نياز دارد و خريدار نگاه هاي پرعشق و اميد است، از اين رو هميشه و به خصوص هنگام جدايي، با چشمان پرمهر و نگاه هاي پرجاذبه، امواجي از محبت و دوستي را به دل و جان همسرتان روانه کنيد.
منبع: نشريه شادکامي- شماره 76
*چرا بعضي از زوج ها با يکديگر همدلي و همفکري ندارند؟
*چگونه مي شود زنان و شوهراني که مدعي بوده اند نمي توانند با يکديگر زندگي کنند، پس از چندي توانسته اند به خوبي با هم زندگي نمايند؟
براي پاسخ به سؤال هاي بالا، چکيده اي از رهنمودهاي تربيتي صاحب نظران و روان شناسان، به شما زوج هاي جوان که خواهان رسيدن به يک زندگي ايده آل، آرام وشاد هستيد، تقديم مي شود.
*پي ريزي پايه هاي زندگي با صداقت: صداقت موجب مي شود زن و مرد، رغبت وافري به صحبت با يکديگر پيدا کنند و از آن طريق، به رشد شخصيت خود و همسرشان بيفزايند. لازم است براي رسيدن به تفاهم،زن و مرد در همه ي امور زندگي نسبت به همديگر صادق باشند، چرا که زوج ها زماني به سعادت در زندگي مشترک دست مي يابند که پايه هاي آن را بر صداقت و درستي پي ريزي نمايند.
*بيش تکاپويي و تحول: هميشه نسبت به همسر خويش، نگرشي متکي بر سه عنصر داشته باشيد: او را به عنوان فردي باارزش و برخوردار از کرامت انساني بپذيريد، او را فردي مستعد کمال و تحول بپنداريد و علاقه مند به پيشرفت و ترقي او باشيد. چنين بينشي در شخصيت انسان، عرصه ي زندگي را روي نوآوري مي گشايد و کانون خانواده را از زوال و فرسايش تدريجي مصون مي دارد.
*مثبت گرايي در برابر منفي گرايي: از مهم ترين ويژگي هاي خانواده ي متعادل و خوشبخت، توانايي برخورد مثبت و سازنده با جهان پيرامون و يا به عبارتي«مثبت گرايي»است. شخصي که داراي سيرتي زيبا شد، پيوسته در همسرش آن چه که زيباست را مشاهده مي کند و حتي برخي معايب احتمالي او را «حسن» مي بيند.«مثبت گرايي» را مي توان«هنر خوب ديدن» ناميد. اگر خواهان خوشبختي و کمال در همسر خود هستيد، در تشويق و تشکرهاي تان از او، جنبه هاي خوب شخصي و هنرهاي مثبت او را يادآور شويد؛ آن وقت خواهيد ديد که او مي تواند بر رفيع ترين قله هاي موقفقيت و کمال صعود کند.
*علايق و تمايلات همسرتان را در نظر بگيريد: با مطالعه در حالات و روحيات همسر خود، فهرستي از علاق و تمايل هاي او را به دست آوريد و نسبت به آن ها خود را متعهد و ملزم بدانيد. تأمين علايق اصولي همسر، نقطه ي شروع سخن را بر يکي از علاقه هاي او متکي نمودن و به ويژه در مورد تمايل هايش به گفت و گو نشستن، راه را براي رشد تفاهم، هموار و آسان مي سازد.
*تبادل عاطفي در برابر انجماد عاطفي: از بهترين و پرشکوه ترين تجليات زندگي متعادل، داد و ستد عاطفي زوج ها در ابتداي زندگي و ادامه ي آن در طول حيات مشترک مي باشد. شيوه هاي صحيح مبادله هاي عاطفي بين زن و مرد عبارتند از:
الف) شيوه ي قلبي: قلب، خاستگاه و جايگاه تمامي ارتباطات و مناسبات انساني و سرچشمه ي جوشان احساسات و تمايلات است. اگر همسري در کشتزار قلب خود، بذر عشق و محبت به همسرش را کاشت، حاصل آن را که نشاط، شادابي، بالندگي، خلاقيت، معنويت، نوآوري، موفقيت و خوشبختي ست، درو خواهد کرد.
ب) شيوه ي کلامي: در اين روش، پايه هاي زندگي که از قبل بر راه هاي قلبي و کلامي ابراز محبت استوار شده بود، با انجام خدمات خالصانه و عاشقانه براي همسر، استحکام بيش تري يافته و احساس ارزش شخصي هر يک از طرفين،افزايش مي يابد.
*پرهيز از مقايسه ي همسر با ديگران: از مقايسه ي همسرتان با ديگران به شدت بپرهيزيد. همسر شما انساني منحصر به فرد و داراي ويژگي هاي شخصيتي- اعم از مثبت و منفي- مي باشد که قابل مقايسه با هيچ فرد ديگري نيست. از اين رو، در مواقع ضروري، مي توان او را با خودش (گذشته ي او) مقايسه نمود و ميزان پيشرفت اخلاقي، معنوي و علمي اش را مورد تقدير قرار داد. اين عمل بر درجه ي تفاهم زن و مرد خواهد افزود.
*هنر خوب شنيدن سخن همسر: در هنگام گفت و گو با همسرتان، با دقت به مطالب او گوش فرا داده و آن گونه عمل نماييد که گويي جز به او و سخنانش، به موضوع ديگري توجه نداريد و از انجام هر عملي که مخالف با حالت توجه باشد، خودداري کنيد.
*حق همسر در تصميم گيري ها: در تصميم گيري ها و انتخاب راه حل ها و برنامه هاي زندگي مشترک، لازم است هر يک اززن و مرد، حقي براي همسرشان در نظر بگيرند و او را از صحنه ي تصميم ها، دور نگه ندارند. مديريت مطلوب در زندگي مشترک، زماني امکان پذير خواهد بود که هر يک از طرفين از اهميت نقش خود در پيش برد اهداف خانواده، اطمينان حاصل نمايد.
*اعتدال در عشق ورزي به همسر: به جاي آن که درصدد تملک کامل همسرتان باشيد، به محبت سالم و عواطف صحيح اکتفا کند زيرا عاطفه ي خيلي شديد، سرخوردگي به همراه دارد.
*کردار هماهنگ با عمل: فقط به اظهار محبت نسبت به همسرتان اکتفا نکنيد، بلکه کردار خود را نيز هماهنگ با گفتارتان، به گونه اي تنظيم و ارائه نماييد که مؤيد اظهار مهر و عاطفه تان بشد.
*درک همسر: همسرتان را مطمئن سازيد که به طور کامل، وضعيت او را درک مي کنيد و او مي تواند روي همياري شما در همه ي زمينه هاي زندگي حساب کند.
*حمايت و پشتيباني از همسر: در حضور بستگان و نزديکان، از همسرتان و کارش پشتيباني کنيد تا بدانند که شما با علاقه و اعتماد به او، بر مشکلات اجتماعي زندگي غلبه خواهيد کرد و با تمام وجود، از زندگي مستقل خود و همسرتان راضي و خشنود هستيد.
*تعاون و همکاري: برخي از مردان براساس يک باور غلط، گمان مي کنند که کار کردن در خانه، آنان را سبک مي کند در حالي که اين امر، بر نفوذ و محبوبيت آنان نزد همسرشان مي افزايد و رضاي خداوند را در پي دارد. اگر به دليل مشغله ي زياد و مسؤوليت سنگين، نمي توانيد عملاً با همسرتان در کارهاي منزل همياري نمايد، دست کم انگيزه و نيت خود را به اطلاع او برسانيد تا از حمايت فکر شما احساس دلگرمي کند.
*نقش واژه ها در گفتار: در گفت و گو با همسرتان، لحن سخن را به جاي تحکمي و دستوري يا خشن و مخرب، به واژه ها و جمله هاي زيبا و قشنگ تغيير دهيد زيرا سخن گفتن به صورت دستوري،به غرور همسر لطمه زده و اثرهاي منفي ويرانگري به بار مي آورد.
*انتقاد سازنده به جاي انتقاد مخرب: سعي کنيد در زندگي مشترک، نسبت به برخي از رفتارها و عيوب احتمالي همسرتان، به جاي انتقادهاي مخرب، انتقاد سازنده داشته باشيد زيرا هم زمان با افزايش انتقاد مخرب در خانواده، روابط دوستانه و محبت آميز، به خصومت و دشمني تبديل مي شود. انتقاد اگر به جا و با روش صحيح و مناسب انجام گيرد، يک شيوه ي تربيتي کارآمد و مؤثر خواهد بود.
*رازداري در برابر رازگويي: يکي از مهم ترين عواملي که به حريم خانوادگي لطمه زده و تعادل آن را به هم مي ريزد، بازگو کردن اسرار و رازهاي درون خانواده نزد ديگران است. ضروري ست زن و مرد براي دست يابي به تفاهم، اسرار هم را نزد ديگران فاش نکنند و آن را امانت نزد خود تلقي نمايند.
*کسب تجارب: سعي کنيد در زندگي خود، از تجارب و سرنوشت ديگران درس بگيريد. تجربه هاي تلخ و نامطبوع ديگران، شما را متوجه ارزش ها موجود در زندگي تان و قدرداني از آن ها خواهد نمود. تجربه هاي مطبوع ديگران نيز در ارتقاي موفقيت شما بسيار مفيد خواهد بود.
*پرهيز از خود کم بيني: از احساس يأس، نفرت و انزجار نسبت به خودتان فاصله بگيريد، اگر در گذشته زندگي مطابق ميل تان نبوده يا با شکست مواجه شده ايد، آينده را فداي گذشته نکنيد. مي توان با بهتر زندگي کردن و برخورد مثبت و عقلاني، از رنج هاي زياد و استرس ها رواني کاست. اگر با خودتان کمي مهربان و واقع بين باشيد، «شادکامي» زندگي را بهتر احساس خواهيد کرد. شما مي توانيد بهترين، باصفاترين، با محبت ترين، با نشاط ترين، زيباترين و معنوي ترين کانون گرم زندگي مشترک را داشته باشيد.
*بدرقه و پيشواز همسر: شريک زندگي، هميشه به محبت صادقانه نياز دارد و خريدار نگاه هاي پرعشق و اميد است، از اين رو هميشه و به خصوص هنگام جدايي، با چشمان پرمهر و نگاه هاي پرجاذبه، امواجي از محبت و دوستي را به دل و جان همسرتان روانه کنيد.
منبع: نشريه شادکامي- شماره 76