احياگر روحيه ستيزه جوئي اسلامي در فلسطین(ا)

گفتگو با عليرضا سلطانشاهي، دبير کميته حمايت از انقلاب اسلامي مردم فلسطين و مسئول مرکز مطالعات فلسطين در نهاد رياست جمهوري
درآمد
 

دفاع از آرمان فلسطين يکي از مهمترين اهداف نهضت امام خميني(ره)را تشکيل مي دهد. پس از پيروزي انقلاب و استقرار نظام جمهوري اسلامي، سفارت فلسطين در تهران جايگزين سفارت رژيم صهيونيستي شد، و در همان حال نهادها و سازمان هاي فرهنگي، پژوهشي و اطلاع رساني مردمي و دولتي متعددي به منظور پيگيري و معرفي قضيه فلسطين به وجود آمدند که کميته حمايت از انقلاب اسلامي مردم فلسطين وابسته به نهاد رياست جمهوري يکي از اين نهادهاست، و آقاي عليرضا سلطانشاهي مسئوليت دبيري آن را برعهده دارد و تا کنون در مسئله فلسطين آثار متعددي به رشته تحرير در آورده است. ايشان در این گفتگو ضمن تشريح دستاوردهاي قيام خونين شهيد شيخ عزالدين القسام و تحليل تحولات جاري در صحنه فلسطين به معرفي مراکز و نهادهاي مدافع آرمان فلسطين در تهران پرداخته که با هم مي خوانيم:

شهيد عزالدين القسام زود هنگام ابعاد توطئه انگليس و صهيونيسم را در منطقه شناخت و جهاد مسلحانه را در فلسطين پايه گذاري کرد. با گذشت حدود 75سال از شهادت القسام چگونه مي توانيم راهکار ايشان را زنده نگه داريم؟
 

بسم الله الرحمن الرحيم. تصور مي کنم ، لازم است که در شرايط حاضر نگاه مجددي به قيام شهيد عزالدين القسام داشته باشيم. از زماني که اعضاي «جمعيت ترکيه جوان» که عمدتا يهودي تبار بودند، در سال 1909بر ضد سلطان عبدالحميد کودتا کردند، و امپراتوري عثماني روبه افول رفت . ملت هاي عرب مي بايست از آن زمان اين خطر را جدي مي گرفتند. زيرا فزون خواهي و چشمداشت صهيونيست ها در منطقه در آن مرحله به طور آشکار در آستانه شکل گيري بود. اين اهداف پيش از اين تاريخ، پنهان بود. ولي با تحولاتي که گريبانگير امپراتوري عثماني شد ، خيزش جنبش صهيونيستي بسيار برجسته شد . کساني که بر ضد امپراتوري عثماني قيام کردند، مي خواستند اين پايگاه اسلامي را از بين ببرند، و يکسري کشورهاي کوچک و وابسته با تمايلات ناسيوناليستي جايگزين نمايند. با اين حرکت ملت جايزين امت شد. به تعبير ديگري مليت هاي قومي در منطقه شکل گرفتند که تمايلات محلي و منطقه اي داشتند. در آن شرايط انواع و اقسام پان ها در فضاي منطقه ظهور کردند. مانند پان ترکيسم و پان عربيسم. اين يک خطر اساسي بود که با اين گرايش مي خواستند نقش و محوريت اسلام را از سرتاسر منطقه از بين ببرند و مردمي که در اين منطقه زندگي مي کنندآرمانخواهي و ايده هاي اسلامي نداشته باشند. صرفا به تمايلات ناسيوناليستي و زبان و فرهنگ محلي مخصوص خودشان پايبند باشند. با اين وصف سطح خواسته ها و مطالبات ملت هاي منطقه پايين آمد.
اين فضا ادامه داشت تا اينکه صهيونيست ها توانستند در سايه شکل گيري دولت هاي قومي در منطقه نفوذ پيدا کنند و براي خودشان راهي را به سوي فلسطين باز کنند

القسام در شرايط کوني چه جايگاهي در صحنه فلسطين دارد؟
 

شيخ عزالدين القسام با قيام خونين خود، ايده ها و آرمان هاي اسلامي ملت هاي منطقه را احيا کرد. با توجه به شخصيت و جايگاه اسلامي که ايشان داشت ، با برپائي اين قيام و اقدام عليه استعمارگران انگليسي و صهيونيست ها در دوره قيموميت ، در واقع محوريت اسلام را به صحنه مبارزه بازگرداند. مبنا و محور عملکرد ايشان معيارها و ارزش هاي اسلامي بود. او به شعارهاي ناسيوناليستي و ملي کاري نداشت. القسام تأکيد مي کرد که ما براساس وظيفه و اهداف اسلامي مان عمل مي کنيم و نبايد اجازه دهيم اين سرزمين اسلامي تحت اشغال انگليسي ها و صهيونيست ها قرار گيرد. اين حرکت ارزنده، مردم را متوجه اين معنا کرد که بايد بر مبناي محوريت اسلام با اشغالگران مبارزه کرد.
ولي متأسفانه اين قيام توسط انگليسي ها و شبه نظاميان صهيونيست همچون گروه هاي اشترن و ايرگون و هاگاناه خيلي زود مهار شد . هر چند که اين قيام پس از شهادت القسام به صورت ظاهري قدرت و شکوه و نمود خود را از دست داد، ولي به مردم فلسطين انگيزه داد تا حرکت جهادگرانه و آزادي بخش خود را ادامه دهند.
البته در دهه ششم از قرن بيستم ميلادي گروه هاي مبارزه ملي گرا،چپگرا و ناسيوناليست متعددي در صحنه فلسطين ظاهر شدند و محور مبارزه قرار گرفتند. اما پس از گذشت حدود 30سال به بن بست رسيدند، و در دام سازش و قبول موجوديت رژيم صهيونيستي گرفتار شدند. حتي برخي دولت هاي همسايه فلسطين که از گروه هاي فلسطيني حمايت مي کردند، به علت وابستگي به اردوگاه شرق دچار لغزش شده و از مبارزه دست برداشتند. اين دولت ها و گروه ها در طول حيات 30ساله شان نشان دادند که هيچ کاري براي آزادي فلسطين نمي توانند انجام دهند.
پيروزي انقلاب اسلامي در ايران دوباره روحيه مبارزاتي و اسلامي را در ميان مردم فلسطين زنده کرد. فلسطيني ها که از زمان شهيد القسام زمينه قيام را داشته اند. پس از شهادت ايشان حرکت هائي توسط سازمان اخوان المسلمين مصر شکل گرفت و در کشورهاي اسلامي و عربي جلوه گر شد. گرايشات اسلامي و عدالتخواهي از طريق انقلاب اسلامي در منطقه رسوخ کرد، و به گسترش ايده ها و تفکرات اسلامي القسام کمک کرد. با اين وصف پيروزي انقلاب اسلامي ايران و شکل گيري حرکت هاي اسلامي در جهان عرب به احياي مجدد راهکارها و تمايلات و اهداف اسلامي جنبش شيخ عزالدين القسام کمک شاياني کرد. لذا غربي ها و صهيونيست ها امروزه اسلام را خطر جدي مي داند. اکنون جنبش هاي مقاومت و جهادي اسلامي در مقابل صهيونيست ها ايستاده اند و نه ساف و گروه هاي چپي. و اين حاکي از ماندگاري طريق صواب القسام و احياء مجدد آن پس از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران است.

کمتيه حمايت از انقلاب اسلامي مردم فلسطين در چه زمينه هاي فعاليت دارد؟
 

اين کميته در سال 1369بر اساس مصوبه هشت ماده اي مجلس شوراي اسلامي تاسيس شد . و وزارتخانه هاي بهداشت، فرهنگ و ارشاد اسلامي، امور خارجه، اطلاعات، علوم و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و سازمانهاي بنياد شهيد، جمعيت هلال احمر، بنياد مستضعفان و جانبازان و سازمان صدا و سيما در اين کميته عضويت دارند. نهادهاي ياد شده براساس اين قانون موظف شدند که فعاليت هائي را در راستاي انقلاب اسلامي مردم فلسطين انجام دهند. نمايندگان اين وزارتخانه ها و نهادها هر چند مدت جلسه اي تشکيل مي دهند و دستور العمل هائي را بررسي مي کند. و مصوباتي را به تصويب مي رسانند. سپس اين مصوبات به نهادهاي عضو و ساير سازمان ها ابلاغ مي شود . تا طبق قانون به مورد اجرا گذاشته شود.

با توجه به حمايت هاي معنوي و سياسي جمهوري اسلامي از مردم فلسطين، آيا اين کميته نقشي هم در رهنمون سازي مقاومت ملت فلسطين دارد؟
 

کميته حمايت از انقلاب اسلامي مردم فلسطين به طور کل در چارچوب قانون تصويب شده اقدام مي کند. وظيفه اين کميته بستر سازي و حمايت از عرصه اي است که به پيروزي مردم فلسطين و
رهائي قدس شريف منجر شود. به طور مثال بنياد شهيد در راستاي وظايفي که در داخل کشور دارد، چنين وظايفي نيز در صحنه فلسطين دارد. وزارت علوم سالانه به تعدادي از دانشجويان فلسطيني بورسيه مي دهد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و سازمان صدا و سيما رسالت تبليغي دارند. ساير سازمان ها و نهادهاي اجرائي جمهوري اسلامي در چارچوب مشخصي فعاليت شان را در قالب قانون در صحنه فلسطين انجام مي دهند.

حضرت امام خميني(ره)از آغاز نهضت اسلامي به آرمان فلسطين و لزوم آزادي قدس شريف توجه خاص داشتند. دفاع از مردم فلسطين را شعار انقلاب قرارداده بودند. سؤال اين است که آيا قضيه فلسطين پس از گذشت 30سال همچنان جايگاه خود را ميان مردم مسلمان ايران حفظ کرده است؟
 

پس از گذشت سه دهه از پيروزي انقلاب اسلامي، متوجه اين معني شديم که مردم کشورمان در مورد قضيه فلسطين بيشتر داراي شور و انگيزه و احساس خاصي هستند. و اين شورو انگيزه متأسفانه متناسب با اطلاعات و آگاهي شان در خصوص قضيه فلسطين نيست. يعني يک نسبيت نامتوازني بين شعور و شور مردمي وجود دارد. يکي از عمده ترين اهدافي که ما در ابتداي تأسيس مرکز مطالعات فلسطين مدنظر داشتيم اين بود که اين شور و انگيزه و هيجان و اشتياق مردم ايران را که نسبت به آرمان فلسطين دارند، و خواستار رهائي قدس شريف هستند، به يکسري اطلاعات و معارفي در اين خصوص مسلح و مجهز کنيم. فکر مي کرديم اولين قدم در مسير مبارزه با صهيونيسم و تلاش براي آزادي قدس شريف، شناخت ماهيت دشمن است. متأسفانه مردم کشورمان از دشمن صهيونيستي شناخت خوبي ندارند. به همين دليل کارهائي را آغاز کرديم تا اين شناخت عمق و گسترش پيدا کند.
لذا در مرکز مطالعات فلسطين دست به کارهائي زديم که به نحوي مشکلات ناشي از برنامه ريزي در اين مسير را برطرف کنيم. به ياد دارم، به طول مثال اگر زماني مي خواستيم در خصوص قضيه فلسطين تحقيقاتي انجام دهيم، عمده کتابخانه ها و مراکز علمي و تحقيقي را مي گشتيم تا دو تا منبع به دست بياوريم . زيرا با فقر منابع روبه رو بوديم. اولين کاري که انجام داديم تأسيس کتابخانه تخصصي بود. اصولا مرکز مطالعات فلسطين با همين هدف به وجود آمد تا منابع و متون تاريخي مورد نياز پژوهشگران و محققان را تأمين نمايد.
از طرف ديگر هم به توليد آثاري روي آورديم تا به نحوي اقشار گوناگون جامعه و هم قشر پژوهشگر و علاقمند را در بر گيرد. ضمن اينکه قالب اين آثار براي پژوهشگران قابل قبول و خواستني بوده باشد. يکي از راه هائي که درباره آن فکر کرديم به اين نتيجه رسيديم که به نقشه جامع فلسطين نياز داريم. احساس کرديم در قالب نقشه مي توانيم پيامي را به مردم برسانيم. اين نقشه به سه زبان فارسي، عربي و انگليسي منتشر شده، و در اختيار علاقمندان قرار گرفته است. همچنين به سه زبان اسپانيائي ، مالايائي و اردو ترجمه شده و در آستانه انتشار مي باشد .افراد و نهادهائي که اين نقشه به دستشان رسيده تقدير کردند. زيرا تا کنون چنين نقشه اي با اين مشخصات و با اين حجم از اطلاعات منتشر نشده است.

به استثناي کميته حمايت از انقلاب اسلامي مردم فلسطين و مرکز مطالعات فلسطين چه نهادهاي در ايران در خصوص قضيه فلسطين فعال هستند؟
 

يکي از وظايفمان در داخل کشور شناسائي همه شخصيت هاي حقيقي و حقوقي اعم از سطح دولتي و غير دولتي است که درباره قضيه فلسطين فعاليت مي کنند. در جمهوري اسلامي ايران تشکل هاي متعددي وجود دارند. در سطح غير دولتي جمعيت دفاع از ملت فلسطين فعاليت دارد، که حدود نه سال پيش تأسيس شده و رويکرد تبليغاتي دارد. در عرصه تحقيقاتي هم کتاب هائي منتشر کرده است . هيأت امناي اين جمعيت از شخصيت هاي حقوقي کشور تشکيل شده است.
جمعيت ديگري هم به نام جمعيت حاميان آزادي قدس شريف وجود دارد که به فعاليت هاي علمي و فرهنگي مي پردازد. اين جمعيت در سال 1377تأسيس شده و حدود سه هزار عضو در سرتاسر کشور دارد که بيشترشان جوان تحصيل کرده هستند. مجله «نسيم قدس»ارگان اين جمعيت مي باشد که تا کنون 11شماره آن منتشر شده است. پيش از اين هم 36شماره نسيم قدس به صورت نشريه داخلي منتشر شده بود. اخيرا ويژه نامه اي هم به عنوان «اسرائيليات و تعليم و تربيت» منتشر کرده که از منظر اهل فن مجموعه علمي ارزشمندي است. اين جمعيت کتاب هاي ديگري نيز در دست انتشار دارد . نشريات جمعيت حاميان آزادي قدس به صورت رايگان براي اعضاء جمعيت در سراسر کشور نيز ارسال مي شود.
مؤسسه علمي ديگري هم به نام «مؤسسه ندا» وجود دارد که در سال 1376تأسيس شده و «فصلنامه فلسطين»را منتشر مي کند. اين مؤسسه اخبار مطبوعات رژيم صهيونيستي را تجزيه و تحليل مي کند و در اختيار علاقمندان قرار مي دهد.
افزون بر مؤسسات ياد شده، تعدادي از تشکل هاي مردمي و نيمه دولتي ديگري نيز وجود دارند که به قضيه فلسطين مي پردازند . مانند«انجمن دوستي ايران و فلسطين»که آقاي همايون عليزاده مسئول آن مي باشد. جا دارد در اين فرصت از ايشان که در بستر بيماري هستند يادي کنيم .
«سازمان ايران اسلامي تعاون با مردم فلسطين»نيز در عرصه فلسطين فعال است که شيخ مطصفي رهنما مسئوليت آن را برعهده دارد. در حقيقت فعاليت مستمري که ايشان دارد، بسياري از فعالان عرصه فلسطين را دلگرم کرده است.
در اين ميان يکسري مؤسسات و تشکل هاي مردمي وجود دارد که تا کنون در نهادهاي رسمي به ثبت نرسيده اند. اين مؤسسات توسط افراد علاقمند اداره مي شوند.
علاوه بر اين مؤسسات و تشکل هاي مردمي و غير دولتي که در حوزه فلسطين فعاليت دارند، يکسري شخصيت هاي حقيقي نيز هستند که با کار گروهي و دستجمعي براي آرمان فلسطين و آزادي قدس شريف فعاليت مي کنند. اين افراد، سازماني را به نام «مجمع سازمان ها و فعالان حامي آزادي قدس شريف» به وجود آورده اند که هر چند مدت يکبار جلسه تشکيل مي دهد و تصميماتي را اتخاذ مي کند. اين مجمع در حال حاضر سي و سومين نشست خود را برپا کرده است . شرح وظايف اين مجمع هماهنگي همه گونه فعاليت هاي مربوط به حمايت و پشتيباني از قضيه فلسطين مي باشد تا همه مؤسسات و سازمان هاي ذيربط از فعاليت هاي يکديگر آگاه شوند تا از بروز موازي کاري در اين عرصه جلوگيري به عمل آيد.
در بخش دولتي،«کميته حمايت از انقلاب اسلامي مردم فلسطين» قانوني ترين نهاد دولتي است که در اين عرصه فعاليت دارد. اين کميته در سال 1369تأسيس شده و آقاي دکتر سيد احمد موسوي مشاور رئيس جمهوري، مسئوليت آن را برعهده دارد.
نهاد ديگري به نام «دبيرخانه کنفرانس بين المللي حمايت از انتفاضه » طبق تبصره قانون حمايت از انقلاب اسلامي مردم فلسطين فعاليت مي کند. اين دبير خانه زير نظر مجلس شوراي اسلامي قرار دارد، و موظف است هر چند مدت يکبار يک کنفرانس بين المللي در تهران برگزار کند. هيئت امنائي متشکل از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي برفعاليت هاي اين دبيرخانه اشراف دارند. مسئول اين دبيرخانه را رئيس مجلس شوراي اسلامي منصوب مي کند.
افزون بر تشکل هاي دولتي فوق الذکر سازمان ها و نهادهاي دولتي متعددي مانند نيروي قدس، وزارت امور خارجه ، جمعيت هلال احمر و بنياد شهيد و امور ايثارگران فعاليت دارند که هر کدام به نحوي به پيشبرد آرمان فلسطين کمک مي کنند. به طور مثال وزارت امور خارجه در مسائل سياسي به قضيه فلسطين کمک مي کند. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در بخش فرهنگي و تبليغات فعاليت و ارتباطات اسلامي در بخش فرهنگي و تبليغات فعاليت دارد، و قرار است ستادي را تأسيس کند، و اميدواريم اين ستاد به زودي فعال شود.
منبع:ماهنامه شاهد یاران، شماره 55