رنج هاي مردم غزه در سايه اشغال (1)

اشاره
 

در واپسين روزهاي باقيمانده از سال 2008م، رژيم صهيونيستي پس از 2سال ناکامي در مهار سرکوب جنبش مقاومت اسلامي و دولت آن در نوار غزه، اقدام به تهاجمي وحشيانه به اين منطقه نمود. هدف رژيم از اين کار برچيدن دولت قانوني حماس بود؛ ولي پس از 22روز جنگ نابرابر در 18ژانويه 2009آتش بسي يک طرفه اعلام کرد و با اين کار، دومين شکست خود را در رويارويي با جبهه مقاومت (پس از جنگ33روزه با حزب الله لبنان) پذيرفت.
اين تهاجم انزجار جهاني را از عملکرد صهيونيسم برانگيخت و براي اولين بار خيزشي گسترده را در افکار عمومي جهان، عليه رژيم صهيونيستي به وجود آورد؛ از اينرو، پيامدهاي بسيار مثبتي براي جبهه مقاومت و مردم مظلوم فلسطين در برداشت، ولي خساراتي به اين منطقه کوچک وارد کرد که تاکنون نيز از پس از6ماه، پيامدهاي سنگين و طاقت فرساي آن بردوش جمعيت1/5ميليون نفري مردم غزه سنگيني مي کند و مهم تر اينکه جامعه جهاني همچنان شاهد ادامه محاصره غزه و تنگ تر شدن فضاي حيات و معشيت براي مردم آن منطقه است و معلوم نيست که سازمان هاي بين المللي و جامع حقوق بشر، اين ظلم آشکار را چگونه توجيه مي کنند و براي سوال به جامانده در ذهن جهانيان چه پاسخي دارند. دفتر نمايندگي حماس درتهران با ارائه گزارشي از جنايات جنگي رژيم صهيونيستي در غزه به ذکر آماري از خسارات برجاي مانده پرداخته است، که سازمانهاي مذکور به هيچ عنوان نمي توانند به سادگي از مقابل آن گذرکنند خسارات به جامانده عبارتند از:
1 ـ تعداد شهدا 1455 نفر؛ که 404 نفر از آنها کودک و 115 نفرشان زن مي باشد .
2 ـ تعداد مجروهان 5303 نفر؛ که از اين تعداد 1815 نفرکودک و 785 نفر زن مي باشد
3 ـ شهادت 16 نفر از تيم پزشکي و مجروح شدن 25 نفر از آنها.
4 ـ تخريب کامل 40 بيمارستان و مرکز درماني.
5 ـ انهدام15دستگاه آمبولانس.
6 ـ تخريب 35 باب مدرسه.
7 ـ تخريب 4 باب هنرستان فني حرفه اي.
8 ـ وارد شدن خسارت به 3 دانشگاه اسلامي، الازهر و الامه؛معادل 25 مليون دلار.
9 ـ تخريب 45 باب مسجد به صورت کامل و وارد شدن خسارت جزئي به 55 مسجد.
10 ـ خسارت به تاسيسات زيربنايي؛ بخش نيرو معادل 10/5ميليون دلار.
11 ـ خسارت به تاسيسات زيربنايي؛ در بخش آب و فاضلاب معادل 6 ميليون دلار.
12 ـ خسارت به تاسيسات زيربنايي؛ در بخش راهها معادل37ميليون دلار.
13 ـ وارد شدن خسارت به بندرگاهها؛ معادل 100ميليون دلار.
14 ـ 218ميليون دلار خسارت به بخش کشاورزي و توليد روستايي.
15 ـ 240ميليون دلار خسارت به بخش صنعت و معادن.
آمار مذکور به غير از خساراتي است که به بخش محيط زيست وزارتخانه ها، شهرداريها، ورزشگاهها، پارلمان فلسطين، مراکز خيريه و عام المنفعه، اوقاف، گردشگري و...وارد شده است.
متن زير، گزارشي است که مرکز«الزيتونيه للدراسات و الاستشارات» در بيروت تهيه کرده است؛ در اين گزارش مفصل و جامع وضعيت مردم غزه در خلال اشغال و پيش از حمله همه جانبه رژيم صهيونيستي مورد بررسي قرار گرفته است؛ طبيعي است که با حمله مذکور اين وضعيت وخامتي دو چندان يافته است ولي به دليل کمبود اطلاعات و دسته بندي آنها متن حاضر، بهترين متن تهيه شده است.

مقدمه
 

پس از پيروزي حماس در دومين دوره از انتخابات قانونگذاري فلسطين(2006/1/25) و تشکيل دولت فلسطين، اسرائيل محاصره نوار غزه را شديدتر کرد و توانست حمايت بين المللي را براي اجراي شروط زير جلب نمايد.
1. اعتراف به موجوديت اسرائيل
2. خلع سلاح مقاومت و محکوم کردن خشونت
3. پذيرش موافقتنامه هاي امضاء شده با اسرائيل
هدف رژيم صهيونيستي از قرار دادن اين شرايط سرکوب خاص و مقاومت فلسطين بود. از اين نه تنها حماس بلکه تعداد زيادي از نيروهاي مقاومت ملي و اسلامي فلسطين، اين شرايط را رد کردند. علي رغم تشکيل دولت وحدت ملي فلسطين و اعلان حماس مبني بر احترام به مفاد موافقتنامه هايي که بين سازمان آزاديبخش فلسطين و اسرائيل، منعقد شده بود، محاصره ادامه يافت؛ تا جايي که بيانيه وزراءي خارجه کشورهاي عربي در مورد رفع محاصره غزه نيز نتوانست کمکي به رفع محاصره کند.
پس از اينکه جنبش حماس در تاريخ2007/6/15 کنترل نوار غزه را به دست گرفت، ارتش اسرائيل محاصره مرزهاي دريايي، زميني و هوايي غزه را شديدتر کرد و ضمن اعلان اينکه غزه يک کشور دشمن است، گذرگاههاي مرزي را مسدود و تدد افراد را در داخل و خارج آن شهر ممنوع کرد و از ورود کالا ـ مگر به اندازه اي که مردم را زنده نگه دارد ـ ممانعت به عمل آورد؛ همچنين تهديد کرد که از ورود سوخت به داخل نوار غزه، جلوگيري خواهد کرد.
با شروع سال 2008م و پس از طرح پروژه صلح در همايش آناپوليس(Annapolis) در 2007/11/27 رئيس جمهور آمريکاه از رام الله ديدن کرد؛ ولي پس از بازگشت بوش به آمريکا حمله هاي نظامي اسرائيل به غزه آغاز شد وتا اواسط ژانويه2008ادامه يافت. در اين تهاجم ها 60نفر به شهادت رسيدند. براساس آماري که مرکز فلسطيني حقوق بشر در تاريخ 2008/5/15 منتشر کرد، آمار قربانيان حمله هاي اسرائيلي از ابتداي سال مذکور326نفر مي باشد که 56نفر از آنان کودک بوده اند.(1)
در 2008/1/18 ايهودباراک(Ehud Barak) وزير دفاع اسرائيل، دستور بستن کليه گذرگاههاي منتهي به نوار غزه(2) را صادر کرد و در روز يکشنبه، 2008/1/20ورود سوخت به نوار غزه ممنوع شد. به اين ترتيب زندگي اقتصادي، اجتماعي، انساني، بهداشتي و آموزشي مردم منطقه مختل و حلقه محاصره کامل تر شد. کليه بخش هاي اقتصادي دچار آسيب جدي و به تبع آن اقتصاد فلسطين متحمل خسارت شديدي گرديد.
کميته ملي مقابله با محاصره نوار غزه، جمع کل اين خسارتها را از اواسط ژوئن گذشته45ميليون دلار(3) برآورد کرده است.
سازمان ملل، نيازهاي حياتي مردم غزه را 900 کاميون در هفته، اعلام کرد که 635کاميون کمکهاي غذايي و پزشکي و 275کاميون(4) ساير موارد را شامل مي شود.
آقاي عدنان ابوحسنه، سخنگوي آژانس کمک به پناهندگان سازمان ملل، اونروا(UNRWA) در تاريخ2007/11/19اذعان کردکه ادامه محاصره غزه، مشکلات اونروا را افزايش مي دهد؛ چراکه بيش از 70% مردم اين منطقه را پناهندگان فلسطيني تشکيل مي دهند و فعاليتهاي آژانس براي آنها بسيار ضروريست.(5)
گزارش حاضر در مورد ميزان خسارتهاي ناشي از محاصره نوار غزه در بخش هاي اقتصادي، بهداشتي، اجتماعي و آموزشي اين منطقه است.

الف ـ وضعيت اقتصادي
 

نيمه دوم ژوئن سال2008 دومين سالگرد محاصره اسرائيلي ـ بين اللملي غزه بود. از آنجاکه نيروهاي اشغالگر، باقيمانده تشکيلات اقتصادي نوار غزه را از بين برده بودند، اوضاع اقتصادي اين منطقه بسيار وخيم بود. روزنامه انگليسي گاردين در تاريخ2007/11/27نوشت:
1/2ميليون فلسطيني که در حدود85%جمعيت غزه را تشکيل مي دهند، براي ادامه زندگي خود به کمکهاي بين المللي نيازمندند. در حدود هشتادهزار فرصت شغلي نيز در پنج ماه اول محاصره از بين رفته است(6) آژانس اونروا به مدت چهار روز، عمليات کمک رساني به 650هزار پناهنده را در نوار غزه متوقف ساخت؛ زيرا سوخت ماشين هاي حامل موادغذايي به غزه به اتمام رسيده بود.(7) اسرائيل از بدو محاصره نوار غزه، سوخت رساني به منطقه را به تدريج کاهش داد، که اين امر منجر به بسته شدن 450 ايستگاه سوخت رساني در سراسر غزه و توقف فعاليت حدود90% از ماشين هاي بخش خصوصي شده است؛ در نتيجه تنها15% از مواصلات عمومي فعال مانده است.(8)
براساس اظهارات جمعيت«مسلک مرکز للدفاع عن حريه الحرکه» دولت اسرائيل احکام صادره از سوي دادگاه عالي کشورش را نقض کرده است؛ بدين سبب ميزان سوخت ارسالي به نوار غزه به مراتب کمتر از مقدار تصويب شده در دادگاه بود.
جدول شماره (1): ميزان سوخت رساني به نوار غزه در فاصله زماني 6/4/2088 تا 15/5/2008 (2)

نوع سوخت	ميزان تقاضا براي پنج هفته* (ليتر)	مقداري كه ديوان عالي اسرائيل براي پنج هفته تصويب كرد (ليتر)	ميزان واقعي بنزين ارسالي در پنج هفته اخير (ليتر)	درصد ميزان سوخت عرضه شده به ميزان تقاضا
بنزين	000 , 000 , 2	000 , 377	000 , 151	8%
سولار	000 , 000 , 7	000 , 000 , 4	000 , 000 , 1	15%
سولار صنعتي	000 , 500 , 17	000 , 000 , 11	000 , 636 , 7	43%

* ميزان تقاضاي سولار و بنزين براساس ميزان تقاضا در اکتبر سال2007و قبل از شروع محاصره است. ميزان تقاضاي سولار صنعتي براي راه اندازي ايستگاه توليد نيرو مي باشد.
اقتصاد نوار غزه از بخش هاي ذيل تشکيل شده که با ادامه محاصره دچار مشکلات عديده اي گرديده است:

1. بخش خصوصي
 

براساس گزارشهاي دفتر هماهنگي امور بشر سازمان ملل در سرزمين هاي اشغالي، بخش خصوصي که53% از فرصتهاي شغلي را تامين مي کرد، به خاطر محاصره، کمبود مواد اوليه و فرصت هاي تجاري، بيشترين ضرر را متحمل شد در نتيجه از مجموع110هزار کارگر فعال در اين بخش 75هزار نفر بطور موقت بيکار شدند و اغلب داد و ستدهاي بخش خصوصي تعطيل گرديد.(10)
در تاريخ2008/3/9کميته ملي مقابله با محاصره در ضمن گزارشي اشاره کرد که قدرت توليد بخش خصوصي از زمان محاصره غزه در اواسط ژوئن2007به 11% کاهش يافته است.
آمارهاي اوليه نشان مي دهد که ـ در پي محاصره و سپس، حمله اسرائيل به نوار غزه ـ بيش از 42% از موسسات اقتصادي بخش خصوصي فعاليتهاي تجاري خود را متوقف کرده اند و بيش از55%از موسسات اقتصادي،75% از فعاليتهاي تجاري خود را کاهش داده اند.(11)جمال الخضري، رئيس کميته ملي مقابله با محاصره در اين مورد بيان مي کند که: تجار غزه در شش ماهه اول محاصره به دليل منع ورود کالاهاي خود، يکصد ميليون دلار متضرر شدند، از سوي ديگر اسرائيل نيزکد گمرکي غزه را لغو کرد؛ بدين معنا که تجار غزه نمي توانند کالايي را وارد يا صادر کنند.(12)
مهندس علي ابوشهلا، يکي از بازرگانان غزه، تاکيد مي کند که اعمال محاصره و حذف کد تجاري غزه، بخش خصوصي را به کلي فلج کرده است و باعث بسته شدن 4هزار کارخانه و موسسه تجاري و بيکاري150 هزار کارگر شده است.(13)

2. بخش صنعتي:
 

اتحاديه صنعت فلسطين، ميزان ضررهاي مادي اين بخش را از اواسط ژوئن 2007ماهيانه در حدود15هزار ميليون دلار برآورد کرده است؛ به عبارت ديگر، جمع کل مبلغ تا پايان سال2007م 97/5ميليون دلار(14) مي باشد؛ در حاليکه براساس اطلاعيه هاي بخش هاي مختلف اقتصادي، ميزان زيان هاي مادي اين بخش در 2008/2/9بيش از 200ميليون دلار(15)برآورد شده است. قسمت اعظمي از بخش صنعتي غزه به واردات مواد خام بستگي دارد؛ که به دليل محاصره و بستن راهها و گذرگاههاي منتهي به منطقه، صادرات محصولات صنعتي متوقف شده و در نتيجه، قسمت اعظم تاسيسات صنعتي تعطيل شده است. در واقع درصد واحدهاي صنعتي زيان ديده بيش از ميزان اعلام شده توسط علاالاعرج، مشاور نخست در امور غزه مي باشد و96% از3900واحد صنعتي(16) فعال در منطقه به دليل ممنوعيت ورود مواد خام، تعطيل اعلام شده است؛ اين در حالي است که براساس گزارشهاي آماري فعالان اروپايي براي رفع حصار غزه در2008/2/21، فعاليت 4هزار واحد صنعتي به دليل ممنوعيت ورود مواد خام(17)به نوار غزه، به طور کلي متوقف شده است.
در تاريخ2008/2/18کميته ملي مقابله با محاصره مقبره نمادين صدها کارخانه اي را که بر اثر محاصره تحميلي نوار غزه، بيش از نه ماه(18)تعطيل شده بود، افتتاح کرد.
گزارش ديگري که مرکز اطلاعات ملي فلسطين منتشر کرد، حاکي از تعطيلي3500واحد صنعتي و حرفه اي،600واحد خياطي،95%ازکارگاههاي مهندسي و 80%از کارگاههاي توليد مبلمان مي باشد؛ همچنين توقف کليه پروژه هاي ساختمان سازي و پروژه هاي آژانس اونروا(19)نيز شامل اين امر مي شود.
به گفته جمال الخضري، رئيس کميته ملي مقابله با محاصره غزه، تعطيلي تاسيسات صنعتي و تجاري باعث افزايش 65هزار نفر نيروي بيکار مي شود.(20) و براساس گزارش هاي آماري موسسات غيردولتي 140هزار نفر به نيروهاي بيکار نوار غزه اضافه شده است؛ درحالي که براساس گزارش ها، درحال حاضر تعداد افراد فعال در بخش صنعتي، حدود1500نفر مي باشد.(21)
از سوي ديگر علي الحايک، رئيس جمعيت بازرگانان فلسطين، اشاره مي کند که 80نفر ازصاحبان مشاغل به کشورهاي عربي مهاجرت کرده اند و فعاليت صنعتي(22)خود را بطور انفرادي و يا از طريق مشارکت با ديگر موسسات اقتصادي و تجاري، ادامه مي دهند.

پي نوشت ها :
 

1 ـ موقع المرکز الفلسطيني حقوق الانسان،غزه2008/5/15،انظر:
http://www.pchrgaza/files/pressR/arabic/2008/48 ـ 2008.html
2. جديد القبس، الکويت2008/1/19
3 ـ جريده الايام، فلسطين2007/12/31
4 ـ جريده القدس، فلسطين2007/7/7
5 ـ جريده البيان، الامارات2007/11/20
6 ـ Rory McCarthy,Sicl are in the frontline as supplies hope drain away for isolated Gazans,in the Guardian Newspaper,2007/11/27,in:
Http://www.guardian.co.uk/israel/stiry/0,,2217567.00html
7 ـ موقع عرب 48، 28/4/2008، انظر:
.arabs48.com/display.x?cid=68sid=78sid=53754
8 ـ المرکز الفلسطيني لحقوق الانسان،2008/5/13، انظر:
http://www.pchrgaza.org/files/compaigns/arabic/arabic/gaza_clouse/narratives9gtml
9 ـ موقع جمعيه «مسلک مرکز للدفاع عن حربه الحرکه» انظر:
http://www.pchrgaza.org/files/PressR/Arabic/2008/Court%20Against%20cuts%2013.5.08.pdf
10 ـ مکتب الامم المتحده لتنسيق الشئون الانسانيه، الاغلاق المفروض علي قطاع غزه:
الآثار الاقتصاديه و الانسانيه، القدس، کانون الاول/ديسمبر2007انظر:
http://www.ochaopt.orgdocments/Gaza_Special_Focus_December_2007ArAbic.pdf
وماهر الطباع، تقريرقطاع غزه علي حاقه الانهيار التام آذار/مارس2008وصلت نسخه منه لمرکز الزيتونه بتاريخ 2007/3/26
11 ـ موقع اللمجنه الشعبيه لمواجهه الحصار، انظر:
http://www.freegaza.ps/index.php?scid=100&id554extra=news&type=55
12 ـ جريده الشرق الاوسط: لندن2007/11/23
13 ـ جريده عکاظ، السعوديه،2008/4/8
14 ـ جريده الشرق، الدوحه،2008/1/2
15 ـ اللجنه الشعيبه لمواجهه الحصار، انظر:
http://www.freegaza.ps/index.php?scid=100&id554extra=news&type=55
16 ـ وکاله برس انترناشونال، 2007/11/30، والجنه الشعبيه لمواجهه الحصار، انظر:
http://www.freegaza.ps/index.php?scid=100&id554extra=news&type=55
17 ـ موقع الحمله الوروبيه لرفع الحصار عن غزه، انظر:
http://www.freesomforpalwstine.org/cgi ـ bin/index ـ pl/reports=1203552042
18 ـ الشرق الاوسط2008/3/21
19 ـ قدس برس،2007/1/13
20 ـ الشرق الاوسط2007/3/21
21 ـ الشرق الاوسط2007/3/21
22 ـ جريده فلسطين،غزه2008/4/29
 

منبع:نشريه 15 خرداد شماره 19