تأثیر امـام بر ادب فارسی

امام خمینی(ره) درحالی که دل خود را از هرگونه تعلق و دل بستگی دنیوی بریده و بار سنگین رهبری انقلابی الهی و عظیم را به دوش می کشید، خود را مکلف می دید تا از پی رهایی خلق، نهضتی عظیم و جاوید بنیان ریزد تا مگر خدای عالم آن را با انقلاب عالم گیر حضرت مهدی(عج) منتهی گرداند، آن سان که اساس دیرپای نظام جور و جفا در جهان از ریشه برافتد و دیگر بار فروغ جان فزای توحید کران تا کران هستی را روشن سازد و عدل و آزادی، برادری و برابری ایمانی چهره افسرده عالم را متجلی بخشد، از شعر و ادب هم غافل نشد و آن گاه که از این وظیفه سنگین فراغت می یافت، در خلوت و جلوت سخنان موزون و مقفی و نثرهای زیبای مسجع و آهنگین را در عبارات و پیام های ماندگارش می نگاشت و در اشعار خویش تعابیر عارفانه ای هم گون و هم سطح با عرفای بزرگ تاریخ به کار می برد که از برای آیندگان پس از خود الگو و اسوه عالی محسوب گردید و بسیاری از شاعران و گویندگان و خطیبان و نویسندگان کوشیدند تا اشعار و کلام و نوشتار او را سرمشق قرار دهند.

به عبارت دیگر وجود امام (رضوان اله علیه) در جهات مختلف منشأ خیرات و برکات بسیار گردیده و در کلیه شئون جامعه تأثیری ژرف و عمیق بر جای گذاشته اند که شعر و ادب هم از این مقوله دور و بی بهره نبوده است. ایشان علاوه بر تحولات اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی در عرصه ادب و هنر و شعر هم تحول و تطور عمیقی به وجود آورد. اهل قلم و شاعران را تحریک کرد تا با نگارش مقالات و سرودن اشعار و ایراد سخنرانی های دقیق مظاهر فساد حاکمان جور و ستم را ابراز تا بدین وسیله ارزش مند و تأثیرگذار محرکی قوی برای حرکت سریع قیام مردمی باشند. این تحرک و تشویق حتی در درون تبعید آن فقید عزیز نیز با الهام از سخنان و اطلاعیه های آن حضرت ادامه یافت تا در آستانه پیروزی رو به افزایش نهاد و نهایتاً به اوج گران سنگی رسید؛ تا آن گاه که شعارهای پرشور انقلابی از چشمه سار عواطف عامه خلق جوشیدن گرفت و کران تا کران مرزها را درنوردید.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار حکومت اسلامی، مرزهای ایران زمین مورد تهاجم دشمنان واقع شد، امام راحل عظیم الشأن با دم گرم و مؤثر خویش باب تازه ای در ادبیات حماسه و پایداری ایران اسلامی گشود که تا همیشه تاریخ بر صحنه ایران خواهد تابید و نورتابانی خواهد کرد.
قطعا مکتب ها و آثار منثور امام از چنان ویژگی و جذابیتی برخوردار است که گویی شیوه نگارش امام نیز فصلی تازه در ادب و هنر گشود، هرچند در این مقال کوتاه هدف سخن از نثر امام(ره) موردنظر نیست اما دریغ است فرازی از آثار منثور آن عارف بالله را زیب و زیور این کلام نسازیم. فی المثل آن جا که در مقدمه پیام خود به حوزه و جامعه روحانیت می نگارند:
«سلام بر حماسه سازان همیشه جاوید روحانیت که رساله علمیه و عملیه خود را به دم شهادت و مراتب خون نوشتند و بر منبر و خطابه ناس از شمع حیات شان گوهر شب چراغ ساختند. افتخار و آفرین بر شهدای حوزه روحانیت مبارز که در هنگامه نبرد، رشته تعلقات درس و بحث و مدرسه را بریدند و عقال تمنیات دنیا را از پای حقیقت علم برگرفتند و سبک بالان به مهمانی عرشیان رفتند و در مجمع ملکوتیان شعر حضور سروده اند... آنان که حلقه ذکر عارفان و دعای سحر مناجاتیان حوزه ها و روحانیت را درک کرده اند، در جلسه حضورشان آرزویی جز شهادت ندیده اند.»
چنان که می دانیم اکثر اشعار منظوم ایشان پس از ارتحال آن بزرگوار انتشار یافت ولی باز بسیاری از شاعران و گویندگان امروزی کوشیدند تا به اقتفا و استقبال و تضمین سروده های ایشان اشعار و غزل های نابی را بسرایند.
بی شک اگر خواسته باشیم مهم ترین ویژگی و تأثیر آثار منظوم امام را ذکر کنیم باید گفت اشعار حضرت امام(ره) حکایت شور و حال و ذوق عالمی دینی و مرجعی است که خود حافظ احکام شرع و دین مبین اسلام بود و مظهر تقوا و تقدیس، اشعارش رخنه ای در حصار جمود و تحجر افکند و ظاهربینان را تکان داد.
ارتحال ملکوتی آن روح قدسی هم رستاخیز بزرگ را ایجاد کرد، شیفتگان و مشتاقان و دلدادگان آن حضرت از شاعران و سخن آوران؛ مراثی و غم نامه هایی مملو از دلدادگی و سرشار از شور و احساس را از خامه خویش به نظم درآوردند که به یقین می توان گفت که بعد از پیامبراکرم(ص) و ائمه هدی(ع) در فقدان هیچ بزرگی، شاعران این همه سوگ نامه و مرثیه نسروده اند و این چنین عاشقانه و دردمندانه سخن نگفته اند. سروده هایی که در میان آن ها آثاری بس شیوا وجود دارد که از ذخایر گنجینه شعر فارسی به شمار می آید و در تاریخ ادب این دیار برجای خواهد ماند.
منبع:http://www.artshahrekord.ir
ارسال توسط کاربر محترم سایت : fkhajehahmadi