دنياي شگفت انگيز ادويه ها
امروزه ،ادويه هاي نقاط مختلف جهان در بيشترسوپر ماركت ها و فروشگاه هاي مواد غذائي به سهولت يافت مي شوند.
ادويه ها معمولاًًًًًًًهم از نظر طعم و هم از لحاظ خاصيت،از گياهان مربوطه ي خود قوي ترند ،چرا كه عمدتاً از دانه ها يا بخش هاي ديگري از گياه كه حاوي غلظت بيشتري از ماده ي موثره ي آن گياه هستند، گرفته مي شوند.
خواص نوشيدني هاي تهيه شده از گياهان و ادويه هاي معمولاً پس از نوشيدن يك فنجان از آنها بروز نمي كند ، بلكه بايد اين نوشيدني ها به طور منظم و به جاي نوشابه هاي گاز دار يا كافئين دار مورد مصرف قرار گيرند تا اثرات خود را بر جاي بگذارند.
ادويه ها نيز همچون گياهان داروئي ، از گذشته براي كمك به هضم بهتر غذاها مورد استفاده قرار مي گرفته اند و شهرت آنها بيش از هر چيز مربوط به نقش انها در جلوگيري يا تسكين نفخ،مثلا در زماني است كه همراه با حبوبات مورد استفاده قرار مي گيرند.
ميوه ها ودوغ حاوي ادويه ي كم ،همراه بسيارخوبي براي وعده هاي غذائي پرفيبر ، شامل صبحانه،ناهار يا شام مي باشند.به آبميوه ها بايد تنها مقادير بسيار كمي ادويه افزود چرا كه ميوه ها و سبزي هاي نپخته ، حجيم و جاذب نيستند.اين ادويه هاي پر خاصيت شامل ؛
تخم باديان طعمي قوي دارد و در پخت انواع كلوچه اروپائي كاربرد دارد.باديان همچنين يكي از محتويات پودر پنج ادويه ي چيني است.اين ادويه جهت طعم دهي انواع نوشيدني نيز به كار مي رود. شهرت اصلي تخم باديان،افزايش اشتها،كمك به هضم غذا و تسكين نفخ است.اين ادويه به طور سنتي جهت تسكين سرفه،سرماخوردگي و آسم و نيز جهت كمك به خواب آرام مورد استفاده قرار مي گيرد.
زيره ي سياه طعمي گرم دارد و همراه با همه نوع ميوه،خصوصا درنوشيدني هاي گرم ، مورد استفاده قرار مي گيرد.زيره ي سياه گرم كننده و آرامبخش است واز خانواده ي شويد و رازيانه مي باشد.باعث افزايش اشتها ، كمك به هضم غذا و نيز تسكين نفخ مي گردد.
اين ادويه ي معطر و فرح بخش ،يادآور طعم مركبات و اوكاليپتوس است.گفته مي شود كه هل ،سبب هضم بهتر غذا،آرام نمودن معده و طراوت بخشيدن به تنفس مي گردد.همچنين مصرف شربت هل باعث بهبود سرماخوردگي و آنفلونزا مي شود.
اين ادويه ي گرم كننده،به از بين بردن ويروس هاوميكروب هاي دستگاه تنفس فوقاني كمك مي كند و لذا ادويه اي سودمند به صورت شربت هاي درمان سرماخوردگي محسوب مي شود.همچنين گفته مي شود كه دارچين سبب كمك به هضم غذا،تسكين نفخ بهبود گردش خون مي گردد.
اين ادويه براي تهيه ي نوشيدني هاي گرم كننده و معطربه كار مي رود و براي خوش طعم نمودن آب سيب،آب گلابي و آب انگور نيز بسيار مناسب است.از ديرباز گل ميخك به دليل دارا بودن خاصيت ضدعفوني كننده وبي حس كننده براي تسكين دندان درد به كارمي رفته است.گل ميخك سبب تحريك و كمك به هضم غذا و تسكين نفخ مي شود.
با آنكه زيره ي سبز سبب تحريك اشتها مي شود، اما به ندرت در نوشيدني هاي ميوه اي مورد استفاده قرار مي گيرد.با اين حال ، زيره ي سبز همراه با آب مركبات،سبزي ها ، ماست و نعنا،تركيب مناسبي ايجاد مي نمايد . اين ادويه،ادرارآور (diuretic) و تحريك كننده مي باشد.
زنجفيل به شكل ريشه ي تازه ي گياه در دسترس قرار دارد.ريشه ي خشك شده و يا ريشه ي خشك آسياب شده ي زنجفيل در شربت ها يا محصولات كنسروي مورد استفاده قرارمي گيرد.ريشه ي تازه زنجفيل همراه با انواع آب ميوه و سبزي ها،سوپ ها و انواع غذاهاي ديگر،طعمي فوق العاده ايجاد مي كند.شهرت زنجفيل،به سبب تسكين تهوع و اسهال است و گفته مي شود سبب بهبود تعريق و گردش خون و همچنين مقابله باعفونت هاست و درمان سرماخوردگي به شكل نوشيدني سرد مورد استفاده قرار مي گيرد.
ميوهي تيره رنگ و تقريبا سياه سرو كوهي ، طعمي عالي جهت طبخ مرغ و گوشت ايجاد مي كند و ادويه اي مناسب جهت نوشيدني هاي گرم به شمار مي رود.سرو كوهي به عنوان ادويه اي ادرار آور و ضد عفوني كنده و همچنين سم زدا و تقويت كننده شناخته شده است.اين ادويه سبب تحريك اشتها نيز مي گردد.
خردل ادويه اي گرم كننده است و از ديرباز جهت تهيه ي ضماد (پماد) به كار مي رفته است.اين ادويه با آب گوجه فرنگي و مخلوط آب سبزيجات جهت تهيه ي نوشيدني هاي گرم وسوپ هاي تسكين دهنده ي علائم سرماخودرگي،تركيبي مناسب ايجاد مي كند.
اين ادويه ها گرم به هضم غذا كمك مي كنند و تحريك كننده و تقويت كننده هستند .سبب تسكين تهوع و نفخ نيزمي گردند.اين ادويه ها در مقادير زياد مي توانند سبب گيجي و توهم در فرد شوند و حتي ممكن است در مقادير زياد تر سمي باشند ، اما در مقادير مورد استفاده در آشپزي ، هيچ گونه خطري در بر ندارند.
اين ادويه زردرنگ وداراي طعم خاكي و طرب انگيز،به عنوان ادويه اي تقويت كننده،محرك ، ضد باكتري و ضدعفوني كننده شناخته شده است. منبع:مجله اشپزباشي،شماره44
ادويه ها معمولاًًًًًًًهم از نظر طعم و هم از لحاظ خاصيت،از گياهان مربوطه ي خود قوي ترند ،چرا كه عمدتاً از دانه ها يا بخش هاي ديگري از گياه كه حاوي غلظت بيشتري از ماده ي موثره ي آن گياه هستند، گرفته مي شوند.
خواص نوشيدني هاي تهيه شده از گياهان و ادويه هاي معمولاً پس از نوشيدن يك فنجان از آنها بروز نمي كند ، بلكه بايد اين نوشيدني ها به طور منظم و به جاي نوشابه هاي گاز دار يا كافئين دار مورد مصرف قرار گيرند تا اثرات خود را بر جاي بگذارند.
ادويه ها نيز همچون گياهان داروئي ، از گذشته براي كمك به هضم بهتر غذاها مورد استفاده قرار مي گرفته اند و شهرت آنها بيش از هر چيز مربوط به نقش انها در جلوگيري يا تسكين نفخ،مثلا در زماني است كه همراه با حبوبات مورد استفاده قرار مي گيرند.
ميوه ها ودوغ حاوي ادويه ي كم ،همراه بسيارخوبي براي وعده هاي غذائي پرفيبر ، شامل صبحانه،ناهار يا شام مي باشند.به آبميوه ها بايد تنها مقادير بسيار كمي ادويه افزود چرا كه ميوه ها و سبزي هاي نپخته ، حجيم و جاذب نيستند.اين ادويه هاي پر خاصيت شامل ؛
تخم باديان (Aniseed):
تخم باديان طعمي قوي دارد و در پخت انواع كلوچه اروپائي كاربرد دارد.باديان همچنين يكي از محتويات پودر پنج ادويه ي چيني است.اين ادويه جهت طعم دهي انواع نوشيدني نيز به كار مي رود. شهرت اصلي تخم باديان،افزايش اشتها،كمك به هضم غذا و تسكين نفخ است.اين ادويه به طور سنتي جهت تسكين سرفه،سرماخوردگي و آسم و نيز جهت كمك به خواب آرام مورد استفاده قرار مي گيرد.
زيره ي سياه (Caraway):
زيره ي سياه طعمي گرم دارد و همراه با همه نوع ميوه،خصوصا درنوشيدني هاي گرم ، مورد استفاده قرار مي گيرد.زيره ي سياه گرم كننده و آرامبخش است واز خانواده ي شويد و رازيانه مي باشد.باعث افزايش اشتها ، كمك به هضم غذا و نيز تسكين نفخ مي گردد.
هِل(Cardmoms)
اين ادويه ي معطر و فرح بخش ،يادآور طعم مركبات و اوكاليپتوس است.گفته مي شود كه هل ،سبب هضم بهتر غذا،آرام نمودن معده و طراوت بخشيدن به تنفس مي گردد.همچنين مصرف شربت هل باعث بهبود سرماخوردگي و آنفلونزا مي شود.
دارچين (Cinnamon):
اين ادويه ي گرم كننده،به از بين بردن ويروس هاوميكروب هاي دستگاه تنفس فوقاني كمك مي كند و لذا ادويه اي سودمند به صورت شربت هاي درمان سرماخوردگي محسوب مي شود.همچنين گفته مي شود كه دارچين سبب كمك به هضم غذا،تسكين نفخ بهبود گردش خون مي گردد.
گل ميخك (Cloves):
اين ادويه براي تهيه ي نوشيدني هاي گرم كننده و معطربه كار مي رود و براي خوش طعم نمودن آب سيب،آب گلابي و آب انگور نيز بسيار مناسب است.از ديرباز گل ميخك به دليل دارا بودن خاصيت ضدعفوني كننده وبي حس كننده براي تسكين دندان درد به كارمي رفته است.گل ميخك سبب تحريك و كمك به هضم غذا و تسكين نفخ مي شود.
زيره ي سبز(Cumin):
با آنكه زيره ي سبز سبب تحريك اشتها مي شود، اما به ندرت در نوشيدني هاي ميوه اي مورد استفاده قرار مي گيرد.با اين حال ، زيره ي سبز همراه با آب مركبات،سبزي ها ، ماست و نعنا،تركيب مناسبي ايجاد مي نمايد . اين ادويه،ادرارآور (diuretic) و تحريك كننده مي باشد.
زنجفيل (ginger):
زنجفيل به شكل ريشه ي تازه ي گياه در دسترس قرار دارد.ريشه ي خشك شده و يا ريشه ي خشك آسياب شده ي زنجفيل در شربت ها يا محصولات كنسروي مورد استفاده قرارمي گيرد.ريشه ي تازه زنجفيل همراه با انواع آب ميوه و سبزي ها،سوپ ها و انواع غذاهاي ديگر،طعمي فوق العاده ايجاد مي كند.شهرت زنجفيل،به سبب تسكين تهوع و اسهال است و گفته مي شود سبب بهبود تعريق و گردش خون و همچنين مقابله باعفونت هاست و درمان سرماخوردگي به شكل نوشيدني سرد مورد استفاده قرار مي گيرد.
سروكوهي (Juniper):
ميوهي تيره رنگ و تقريبا سياه سرو كوهي ، طعمي عالي جهت طبخ مرغ و گوشت ايجاد مي كند و ادويه اي مناسب جهت نوشيدني هاي گرم به شمار مي رود.سرو كوهي به عنوان ادويه اي ادرار آور و ضد عفوني كنده و همچنين سم زدا و تقويت كننده شناخته شده است.اين ادويه سبب تحريك اشتها نيز مي گردد.
خردل (mustard):
خردل ادويه اي گرم كننده است و از ديرباز جهت تهيه ي ضماد (پماد) به كار مي رفته است.اين ادويه با آب گوجه فرنگي و مخلوط آب سبزيجات جهت تهيه ي نوشيدني هاي گرم وسوپ هاي تسكين دهنده ي علائم سرماخودرگي،تركيبي مناسب ايجاد مي كند.
جوز هندي و پوست جوز (Nutmeg and mace):
اين ادويه ها گرم به هضم غذا كمك مي كنند و تحريك كننده و تقويت كننده هستند .سبب تسكين تهوع و نفخ نيزمي گردند.اين ادويه ها در مقادير زياد مي توانند سبب گيجي و توهم در فرد شوند و حتي ممكن است در مقادير زياد تر سمي باشند ، اما در مقادير مورد استفاده در آشپزي ، هيچ گونه خطري در بر ندارند.
زردچوبه (Turmeric):
اين ادويه زردرنگ وداراي طعم خاكي و طرب انگيز،به عنوان ادويه اي تقويت كننده،محرك ، ضد باكتري و ضدعفوني كننده شناخته شده است. منبع:مجله اشپزباشي،شماره44
/ج
